Pozyskiwanie, wykorzystanie i ochrona informacji niezbędnych do podejmowania decyzji w ochronie zdrowia Katowice 20-21 września 2007 Hanna Saryusz-Wolska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Zakład Zarządzania Podmiotami Systemu Ochrony.
Download
Report
Transcript Pozyskiwanie, wykorzystanie i ochrona informacji niezbędnych do podejmowania decyzji w ochronie zdrowia Katowice 20-21 września 2007 Hanna Saryusz-Wolska Uniwersytet Medyczny w Łodzi Zakład Zarządzania Podmiotami Systemu Ochrony.
Pozyskiwanie, wykorzystanie i
ochrona informacji niezbędnych
do podejmowania decyzji
w ochronie zdrowia
Katowice 20-21 września 2007
Hanna Saryusz-Wolska
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Zakład Zarządzania Podmiotami Systemu Ochrony Zdrowia
Proces informacyjno-decyzyjny
W
zarządzaniu informacja wiąże się z
kluczowym problemem podejmowania decyzji
W ochronie zdrowia, która stanowi jeden z
najbardziej złożonych strukturalnie i
funkcjonalnie systemów procesy decyzyjne
(trudne i istotne) podejmowane są na różnych
poziomach, przez liczne podmioty
Różne poziomy i podmioty do podejmowania
decyzji potrzebuję różnych informacji
Poziomy podejmowania decyzji w
ochronie zdrowia
Poziom
„mikro”decyzji
Decyzje
lekarskie
Decyzje menedżerskie
Poziom
„mezo”decyzji
Region
Poziom
- samorządy lokalne (wojewódzkie)
„makro”decyzji
Centralne
(krajowe)
Globalne i makroregionalne (np. UE, WHO)
Procesy informacyjno-decyzyjne
w ochronie zdrowia [1]
Największą trudność stanowi przełożenie
procesu informacyjno-decyzyjnego z
poziomu makro i mezo (państwo, władze
samorządowe, instytucja płatnika
publicznego – NFZ) na poziom mikro,
a szczególnie na indywidualną relację
lekarz – pacjent, która jest najsilniej
odczuwana przez człowieka jako brak
wrażliwości systemu na jego potrzeby
Procesy informacyjno-decyzyjne
w ochronie zdrowia [2]
Przepływ
informacji, komunikowanie się i
koordynacja to istotne strategie dotyczące
zarówno procesów :
wewnątrzorganizacyjnych jak i
międzyorganizacyjnych
W decyzjach w ochronie zdrowia,
przepływie informacji, mechanizmach
koordynacji i kontroli coraz częściej
centralną rolę pełni państwo i administracja
publiczna
Procesy informacyjno-decyzyjne
w ochronie zdrowia [3]
Procesy decyzyjne w ochronie zdrowia
odbywają się na wielu poziomach,
dotyczą wielu podmiotów i wymagają
wymiany informacji pozwalającej na:
Adaptatywność (poszczególne podmioty
muszą dostosować się do całości, tworząc
spójny system)
Komplementarność
Współpracę
Informacje potrzebne
do decyzji lekarskich (medycznych)
lekarskie – tradycyjny kontekst
indywidualny relacji lekarz - pacjent
EBM (evidence based medicine) medycyna oparta na faktach
Decyzje
Postęp
i transfer wiedzy medycznej
(20 tyś.czasopism, 2 mln artykułów naukowych)
NIH Library, Cochrane Library, CREDES
Zasady
deontologii lekarskie
Zasada
działania dla dobra pacjenta
Zachowanie tajemnicy lekarskiej
Dokumentacja medyczna [1]
Ustawa
o zakładach opieki zdrowotnej
(Dz.U.91.91.408 z późn.zm.) „każdy
szpital, poradnia, gabinet prywatny ma
obowiązek prowadzenia dokumentacji...”
Ustawa o ochronie danych osobowych
Pojęcia „dokumentacji medycznej” i
„dokumentu medycznego” (rozporządzenie
MZ z dn. 30 lipca 2001)
Pojęcia „health information” (HIPAA, 1996)
EPR (electronic patient record)
Dokumentacja medyczna [2]
Informatyzacja
dokumentacji medycznej
Sekretarz
HHS USA w 2004 roku przedstawił
raport nazwany „Decade of Health Information
Technology (Strategic Raport Outlines Staps to Implement
Widespread Adoption on Electronic Health Records and New
Nationwide Interoperable Health Information Network)
Bezpieczeństwo
Narodowe
dokumentacji medycznej
programy bezpieczeństwa: Francja
(ANAES) i Wielka Brytania (NPSA)
USA (programy AHRQ, National Patient Safety
Agency, Sentinel Events, JCAHO)
Informacje potrzebne do decyzji
menedżerskich na poziomie zoz-u
Dostępność
informacji stanowi zasób przy
podejmowaniu decyzji menedżerskich
Decyzje menedżerskie mają określoną
charakterystykę: treść (obszar), funkcję,
zakres i strukturę
Informacje ogólne i specjalistyczne
W publicznych zoz-ch problem konfliktu
Decyzji
menedżerskich
Decyzji właścicielskich (rola samorządów jako
organów założycielskich)
Informacje w systemie ochrony
zdrowia – regulacje prawne [1]
Ustawa
z dnia 30 sierpnia 1991 o
zakładach opieki zdrowotnej
(Dz.U.91.91.408 z późn.zm.)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 o
świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych
(Dz.U.04.210.2135)
Informacje w systemie ochrony
zdrowia – regulacje prawne [2]
statystyka
publiczna (Dz.U.95.88.439 z
późn.zm.) (pełny wykaz tematyczny, podmiotowy,
przedmiotowy oraz symbole sprawozdań statystyki
publicznej dostępne na stronie www.mz.gov.pl)
Sytuacja finansowa spzoz-ów
Działalność i zatrudnienie w różnych rodzajach opieki
zdrowotnej (m.in. poz, ambulatoryjna opieka
specjalistyczna, szpitale, opieka psychiatryczna)
Działalność, zatrudnienie i sytuacja w stacjach
sanitarno-epidemiologicznych
Hospitalizacje w publicznych i niepublicznych zoz-ach
Zachorowalność na nowotwory złośliwe
Informacje w systemie ochrony
zdrowia – regulacje prawne [3]
Rozporządzenie
MZ z dnia 29 lipca 2005 w
sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych
przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu
rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania
podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze
środków publicznych (Dz.U.05.176.1467) (od 1.07.2006)
Rozporządzenie
MZ z dnia 21 grudnia 2006
w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej w
zoz oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U.06.247.1819)
Informacje w systemie ochrony
zdrowia – regulacje prawne [4]
Rozporządzenie
MZ z dnia 27 lipca 2005 w
sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych w
systemie informatycznym Narodowego Funduszu Zdrowia
oraz zakresu i sposobu ich przekazywania ministrowi
właściwemu do spraw zdrowia oraz wojewodom i sejmikom
województw (Dz.U.05.152.127; Dz.U.05.266.2249;
Dz.U.06.111.756) (obowiązuje od 1.01.2007)
NFZ
gromadzi olbrzymią ilość informacji
przekazywanych przez zoz-y (na stronach
www.nfz.gov.pl znajdują aktualnie informacje dotyczące
przekazywanych przez świadczeniodawców danych w 2007)
Informacje specjalistyczne
o systemie ochrony zdrowia [1]
Informacje gromadzone w podmiotach krajowych
Narodowy
Fundusz Zdrowia (!!!)
Ministerstwo Zdrowia (Centrum Systemów
Informacyjnych dla Ochrony Zdrowia)
Wojewódzkie Centra Analiz Medycznych
(samorządy lokalne)
Inspekcja Sanitarna
Świadczeniodawcy
Inne...
Informacje specjalistyczne
o systemie ochrony zdrowia [2]
Informacje gromadzone w instytucjach
europejskich, międzynarodowych
OECD
(OECD OnLine Information System – OLISnet)
WHO
World Health Statistics i World Health Report
Najnowsza inicjatywa – Health Metrics Network
eEurope
eHealth for All by 2015
Racjonalny proces decyzyjny [1]
[J.W.Sutherlanda]
Konieczność podjęcia decyzji
Informacje a priori
Opinie, sądy, teorie, ramy normatywne
Informacje a posteriori
Cel, motyw, kontekst (!)
Badania empiryczne, zbieranie obiektywnych danych
Budowanie model ... kryteria oceny ... wybór
wariantu ...
Wdrożenie i sprzężenie zwrotne do korekty modelu
Racjonalny proces decyzyjny [2]
Proces
decyzyjny jest aktem woli i
wyboru
Oprócz odpowiednich (aktualnych,
wiarygodnych, dostępnych, ...)
informacji konieczna jest wola decyzji, a
w obszarze ochrony zdrowia
konieczność uzgodnień pomiędzy
różnymi podmiotami!!!
Bariery racjonalności
Bariera
„końskich okularów”
Skłonność ludzi do rutynowych działań
Bariera
„niezrozumienia sytuacji”
Niemożność wykorzystania posiadanych przez
zarządzającego informacji z powodu braku
wiedzy i umiejętności pracowników
Bariera
[Zawiślak]
„jedynej słusznej drogi”
Uleganie własnej lub grupowej wizji świata
Model polityczny
Organizacja
[Strategor]
stanowi „pole gry”, a gracze
mają własne interesy, cele i wpływy na
różne zasoby (uprawnienia decyzyjne,
pieniądze, ludzi, informacje)
Decyzje podejmuje się doraźnie, tworzą się
i rozpadają koalicje, wywiera się wpływ na
ludzi, pojawiają się konflikty i prowokacje
„gry polityczne” w organizacji [Mintzberg]
Przeniesienie zjawisk z życia politycznego
Wnioski [1]
Ochrona
zdrowia to jeden z najbardziej
złożonych strukturalnie i dynamicznych
funkcjonalnie systemów, w którym
podejmowanie decyzji jest trudne i wymaga
wielu odpowiednich informacji
Procesy decyzyjne przebiegają w ochronie
zdrowia na różnych poziomach i w wielu
podmiotach wymagają wymiany informacji i
wspólnych uzgodnień pozwalających na:
adaptatywność, komplementarność i
współpracę.
Wnioski [2]
Obecnie
zbieranych jest w systemie ochrony
zdrowia wiele informacji (np. NFZ), brak
jednak odpowiedniego ich przepływu
(informacje zwrotne) i co za tym idzie
właściwego wykorzystania
Oprócz aspektów technicznych
pozyskiwania i analizowania informacji
proces informacyjno-decyzyjny jest aktem
woli i wzajemnych uzgodnień
Wnioski [3]
Regulacje
prawne, które pojawiły się w
ostatnim czasie, dotyczące przepływu
informacji pomiędzy administracją
rządową, samorządową (głównie
samorząd wojewódzki), NFZ i
świadczeniodawcami stanowią istotny
element konieczny przy podejmowaniu
decyzji dotyczących zmian w polskim
systemie ochrony zdrowia
Dziękuję za uwagę