ASTRONOMİ PENCERESİNDEN BİLİM TARİHİNE BAKIŞ Prof. Dr. Dursun KOÇER İstanbul Kültür Üniversitesi [email protected] Astronominin Penceresi BİLGİ ve SEVGİ PAYLAŞILDIKÇA BÜYÜR.

Download Report

Transcript ASTRONOMİ PENCERESİNDEN BİLİM TARİHİNE BAKIŞ Prof. Dr. Dursun KOÇER İstanbul Kültür Üniversitesi [email protected] Astronominin Penceresi BİLGİ ve SEVGİ PAYLAŞILDIKÇA BÜYÜR.

ASTRONOMİ PENCERESİNDEN
BİLİM TARİHİNE BAKIŞ
Prof. Dr. Dursun KOÇER
İstanbul Kültür Üniversitesi
[email protected]
Astronominin Penceresi
BİLGİ ve SEVGİ
PAYLAŞILDIKÇA
BÜYÜR
AMAÇ
 Bilim Tarihine Astronominin
Penceresinden bakmak
 Bilimin insanlık tarihi ile değişim/
gelişimini izlemeye çalışmak
 Doğu ile Batının bilimsel süreçlerini
kıyaslamaya çalışmak
 Osmanlı ve Cumhuriyet Türkiye’sinde ki
durumu görmeye çalışmak
 Bilim Tarihi için ilgi uyandırmaya
çalışmak!!!
Astronominin Penceresi
GÖKBİLİM TARİHİ
İNSANIN
GENİŞLEYEN
UFKUNUN
TARİHİDİR.
Edwin HUBBLE
1929
Astronominin Penceresi
Bilim ve Sanat, itibar
görmediği toprakları terk eder.
İbn Sina (980- 1037)
Astronominin Penceresi
 Yontma Taş Dönemi: (M.Ö. 600.000- 8000)
Korkular, Bilgisizlik, Doğayı
Anlayabilme,
Avcılık, Ateş,
Mağarada yaşam,…)
 Cilalı Taş Dönemi: (M.Ö. 8000- 3000)
Yerleşik düzen, tarım, değiş-tokuş, alet
yapımı, Tekerleğin kullanımı, kemik
takvimi,
hiyeroglif,…
Astronominin Penceresi
 Mısır: Nil Nehri (M.Ö. 7000---)

Sulama, Kanal, Geometri, Mühendislik,
Piramitler, Matematik, Tıp, Astronomi,…
 Mezopotamya : Fırat ve Dicle:
Sümer(M.Ö.3500-2000), Akad( M.Ö. 23502150), Babil (M.Ö. 1900-539).

Matematik, Astronomi, Astroloji,
Tapınaklar, Cebir, Mitoloji,…
Astronominin Penceresi
 Hint (M.Ö. 6000---)
 Çin (M.Ö. 6000---)

Her iki uygarlıkta da: Matematik,
Astronomi, Tıp, Felsefe, Kozmoloji,…
Astronominin Penceresi
 Eski Yunan


Helen Dönemi (M.Ö. 1000)
Helenistik Dönem (M.Ö. 330)
 Ortaçağ ( 2-15. yy)
 Rönesans (14.yy- 1632!!!, Kepler’in Kitabı)
 Modern Bilim (Bilimsel Devrim). (17.yy----)
Astronomini Penceresi
Mısır ve Mezopotamya Uygarlığı:
Deneysel ve Gözlemsel Bilgi
Toplama.
Eski Yunan Uygarlığı: Evreni
anlayabilme ve açıklayabilme
sisteminin kurulması.
Astronomin Penceresi
Ortaçağ Dönemi:
 BATI: Hıristiyanlık dogmaları ile Eski
Yunan Felsefesini bağdaştırılması
çabaları
 DOĞU: Bilimsel etkinliği yükselen İslam
Dünyası
Modern Bilim Dönemi: Avrupa ve
Rönesans
Astronominin Penceresi
Helen Dönemi (M.Ö. 1000).
İyonya (Milet: Söke-Milas),
Mitoloji, Astronomi, Kozmoloji:
Yeni bir doğa ve evren
TASARIMI ve açıklaması.
Astronominin Penceresi
DOĞA FELSEFESİ
Dünya’yı oluşturan TEMEL MADDELER
nelerdir? Su, Hava, Belirsizlik, Tohum, Atom.

Milet OKULU(---M.Ö. 494): Matematik
ve Felsefe öğretisi.
Astronominin Penceresi

THALES (M.Ö. 624-548)
Dünya su üzerinde yüzen bir DİSKTİR.
 28.Mayıs. 585 Güneş Tutulması:
Mısırda öğrendi!!!
 İlk madde SU’dur, katı, sıvı ve gaz
durumlarında bulunur!!!
 Su yoksa yaşam yoktur!!!
 Her şey CANLIDIR ve TANRILARLA
doludur.

Astronominin Penceresi
ANAKSİMANDROS (M.Ö. 610- 545)
Thales’in öğrencisi.
İlk made; sonsuz, sınırsız, gözlenemeyen bir
maddedir!!!




Dünya bir küredir ve hareket etmez.
Dünya Evrenin MERKEZİDİR.
Yıldızlar ve gezegenler; Dünya etrafında
DÖNEN bir küreye çakılıdır.
İnsanlar denizlerde balıklarla birlikte
oluşmuş sonra karaya çıkmışlardır!!!
Astronominin Penceresi
ANAKSİMENES (M.Ö. 585- 525)
Anaksimandros’un öğrencisi.
İlk Made HAVA’dır!!!



Dünya, hava içinde DÜZ BİR TEPSİ
şeklindedir.
Güneş, Dünyanın altına inmez, Dünyanın
yüksek kısımları tarafından örtülünce
GECE olur.
İnsanın RUHU vardır ve havadan oluşur.
Astronominin Penceresi
 ANAKSAGORAS ( M.Ö. 500-420)
İyonyalı, İzmir’de doğdu, Atina’ya
yerleşti.
Güneş bir ATEŞ küresidir.
Yer, disk şeklindedir.
Evren başlangıçta kargaşadan ibarettir,
NOUS (Akıl) ve RUH bir düzen
kurdurmuştur.
Astronominin Penceresi
 Pythagoras (M.Ö. ?532- 497)




Güney İtalya’nın Kroton kentinde yaşadı.
Evrenin ilk maddesi SAYILARDIR!!! Çünkü
evrende matematiksel bir uyum, orantı
vardır.
Evrenin merkezinde ATEŞ (Zeus’un bekçisi)
vardır, Dünya bir YILDIZDIR, ateş etrafında
dönerken gece ve gündüz oluşur
Sonra; Ay, Güneş, gezegenler sıralanır
Astronominin Penceresi




Gezegenler, müzikteki aralıklara göre
sıralanırlar
Dolanımları sırasında harmonik sesler
çıkarırlar
Evrenin müziği vardır
Ölümlüler bu müziği DUYAMAZLAR.
Astronominin Penceresi

Demokritos (M.Ö. 460- 370)
İyonyalı ATOMCU!!!


Evrende ki her şey; ATOMLARIN rasgele
birleşmesi ile oluşur.
Bir nesnenin var olması benzer atomların
birleşmesi, yok olması ise bunların
dağılmasıdır.
Astronominin Penceresi
ATİNA OKULLARI
V. yy da Atina: Persleri yenmişler, Zengin,
Demokrasi üst düzeyde, her fikre saygı,
düşünce akımlarının tartışılması serbest
Sonuç: Düşünürler burada toplanıyor.
Astronominin Penceresi
Platon ( M.Ö. 428-347)
Doğa olaylarını KURAMSAL AKIL çözer
Duyum ve Deney sonra gelir.
Geometri: Salt akıl yürütmeye dayanır,
deneye ve duyuma gereksinim
duymaz.
Astronominin Penceresi
Platon
Doğanım Geometrileştirilmesi!!!
Doğa bilimlerine bir geometri problemi
gibi bakmak gerekir.
Evren: Geometrik ve ahenkli bir
bütündür.
Astronominin Penceresi
Platon Evreni:
Evren küreseldir
Merkezinde, küresel ve hareketsiz DÜNYA
vardır.
Evren ekseni etrafında 24 saatte döner!!!
Ay, Güneş, Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter,
Satürn ve sabit yıldızlar, Dünya Merkezli
kürelerde dolanırlar.
Astronominin Pencersi
ARİSTOTALES (M.Ö. 384-322)
Platon’un öğrencisi
1000 yıldan fazla süre için İNSANLIĞIN
Dogmatik SERÜVENİ
Kitapları: Astronomi, Fizik, Botanik, Zooloji,
Kozmoloji, Mantık, Metafizik, …
Astronominin Penceresi
Aristotales
Evren Modeli: 1000 yıllık İNANIŞ!!!
Evren Küresel ve sonludur.
Evrenin merkezi DÜNYADIR.
Evren tektir ve her yeri doldurur!!!
Sonra AY gelir.
Göksel Bölge AY ile başlar
Sonra GÜNEŞ ve 5 gezegen sıralanır.
Hepsi kristal bir küre içinde dönerler.
Astronominin Penceresi
Aristotales Evreni
Ay altı Evren: Yer’den Ay’a kadar ki kısım:
Burada her türlü DEĞİŞİM vardır ve toprak,
su, hava ve ateşten oluşur.
Ay üstü Evren: Buradaki cisimler ETER’den
oluşur, Gezegenlerin yapışık olduğu saydam
küreler eter’den oluşur. Küre hareket edince
gezenler de hareket eder.
Bu hareketi Tanrı verir.
Astronominin Penceresi
Pontuslu Herakleides (M.Ö. 390-339)
Platon’un öğrencisi
Evren Modeli:
Evren sınırsızdır
Dünya Evrenin merkezi değildir ve
kendi ekseni etrafında döner
Astronominin Penceresi
HENİSTİK DÖNEM
Büyük İskender (M.Ö. 334-323)
imparatorluğu, Antik Yunan birikimini
uzak doğuya ve Mısır’a kadar
yaymıştır.
Bunun sonucu yeni bir uygarlık
doğmuştur. Helenistik Uygarlık.
Merkezi: İSKENDERİYE (M.Ö. 331).
Astronominin Penceresi
İSKENDERİYE Kütüphanesi (M.Ö.331- M.S.
415)
Müze, Araştırma Merkezi: M.S. V.yy
kadar var oldu.
Kurucu: I. Ptolemaios (M.Ö. 305- 281)
500 000 eser !!!
Homeros, Platon, Hipokrat, Aristotales,
Öklid, Aristarkus, Arşimed, Batlamyus,
Galenos,…
Astronominin Penceresi
Sisamlı Aristarkhos (M.Ö. 310-230)
Yeni Astronomi!!!
Evrenin Merkezi GÜNEŞTİR !!!
Diğer cisimler onun etrafında
DAİRESEL Yörüngelerde döner !!!
Aristotales Evrenine ters düştüğü için kabul
görmedi!!!
KOPERNİK(1473-1543) geliştirdi.
Astronominin Penceresi
ORTAÇAĞ (477-1453)
Erken Ortaçağ (4-10.yy)
Yüksek Ortaçağ (11-12. yy)
Geç Ortaçağ (13-14. yy)
Astronominin Penceresi
Klaudyos Ptolemais= BATLAMYUS (M.S.
100-170)
Kitap: Almagest= El-Mecisti
Astronomi, Mantık, Matematik, Optik,
Coğrafya, Müzik,… (13 Cilt)
Astronominin Penceresinden
Evren Modeli:
Gök bir KÜREDİR ve sabit bir eksen
etrafında döner.
Yer, Gök kürenin merkezinde bir
küredir.
Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn
Güneş, Ay, Yıldızlar
Mükemmel çember yörüngelerde dönerler.
Astronominin Penceresi
İSLAM DÜNYASINDA BİLİM
M.S. 642 İskenderiye Müslümanların
eline geçiyor.
İslam coğrafyası: İran, Güney Akdeniz
kıyıları, İspanya.
Astronominin Penceresi
M.S. 8-9.yy tüm Latince eserler
Arapçaya çevrildi.
Aristotales ve Batlamyus Evren
modeli temel alınıyor.
Astronominin Pencersi
El Mansur (---775)
Abbasi Halifesi
762 de Bağdat’ı alıyor ve Başkent yapıyor.
Yunan felsefe ve bilim eserlerini ARAPÇAYA
çevirtiyor.
Aristotales’in; Mantık, Aritmetik, Geometri,
Astronomi eserleri Arapça olarak
yayımlanıyor.
Astronominin Penceresi
El Mem’un (813- 833)
 Abbasi Halifesi
 Şemmasiye Gözlemevi (Bağdat), 828
 Kasiyun Gözlemevi (Şam), 830
 Beytü’l- Hikmet (Bilgelik Evi), 830
Astronominin Penceresi
Fergani ( --- 861)
Batlamyus’un Almagest isimli kitabını
ARAPÇAYA çevirdi.
İslam dünyası Mısır Astronomisi ile buluştu.
Kitap: Gökbilimin Esasları. 15.yy kadar
Avrupa’da okutulmuş ve referans olmuştur.
Latince ve İbraniceye çevrilmiştir.
Astronominin Penceresi
Cabir el- Battani ( 850- 929)
Harran da doğmuştur
Suriye’de Rakka kentinde GÖZLEMEVİ
kurdu (877-929).
Zic el- Şabi ( Yıldız Bilimi Üzerine) kitabını
yazdı.
Güneş Yılı: 365 gün 5 saat 46 dakika!!!
Bu kitap 18 yy. kadar Avrupa’da kullanıldı.
Astronominin Penceresinden
İbn Sina ( 980-1037)
Tıp Kanunu ve Şifa Kitabı yazmıştır.
Latinceye çevrilmiş ve 17.yy kadar
Avrupa’da okutulmuştur.
Astronominin Penceresinden
İbn Heysen (Al Hazen) (965-1041)
Basra’da doğdu, Mısır’da yaşadı.
Optik Kitabı ( Kitap-ül- Menazır) yazdı.
Mercek ve Işığın Kırılması konularını anlatır.
12. ve 13. yy da Latinceye çevrildi ve 17. yy
kadar Avrupa’da okutuldu.
Astronominin Penceresi
Nasirüddin-i TUSİ (1201-1274)
İlhanlı Hükündarı Hülagu Bağdat’ı
alıyor (1258).
Tusi, Hulagu’nun veziri.
MERAGA Gözlemevi (1559-? 1604)
400.000 kitap !!!
Kitap: İlhanlı Zici
Astronominin Penceresi
Uluğ Bey ve Semerkand Gözlemevi
ve Medresesi.
Timur İmparatorluğu (1370-1507)
Uluğ Bey (1393- 1449). Timur’un torunu.
Gözlemevi (1421----).
Gıyasüddin Cemşid el-Kaşi.
Kadızade-i Rumi.
Ali Kuşçu.
Uluğ Bey Zici. 17.yy kadar kullanıldı.
Astronominin Penceresi
İslam Bilim ve Kültürünün
Avrupa’ya gidişi.
I. Haçlı Seferi (1096-1099)
II. Haçlı Seferi (1147-1149)
III. Haçlı Seferi (1189- 1192)
Astronominin Penceresi
Bahtlı Adelard (1116- 1142)
Usturlabı anlatan kitap yazmış ve Batı’ya
tanıtmıştır.
Arap Bilimini Batı’ya götüren en önemli
bilgindir.
Questiones Naturales (Doğaya İlişkin
Sorular)
Astronominin Penceresi
İbn Rüşd (1126- 1198)
Endülüs Emevi Devletinin Başkenti
CORDOBA’da ki Kütüphane’de yetişti.
Aristotales felsefesinin takipçisi: Aristo
felsefesi insan zihninin gerçeği
algılayabileceği son noktadır!!!
Astronominin Penceresi
Cremonali Gerard ( 1114-1187)
Arapça ve Latince bilmektedir.
TOLEDO Kütüphanesinde yetişmiştir.
Batlamyus, El-Kindi, Harezmi, İbn Sina,
İbn Heysen’in kitaplarını Latinceye
çevirmiştir.
Astronominin Penceresi
II. Rugerro (1095- 1154)
Sicilya Kralı
PALERMO Kütüphanesi.
Yunanca ve Arapça’dan Latinceye
çeviriler.
Astronominin Penceresi
El-İdrisi (1099-1166) : Coğrafya uzmanı
Palermo’da çalıştı.
Kitap: Dünyanın Aşılmış Ufuklarında
Zevkli Bir Gezinti !!!
1592 ye kadar Avrupa’da ders kitabı.
1830-40 Fransızca’ya çevrildi!!!
Astronominin Penceresi
Leonardo Fibonacci (1170- 1240)
İtalya Pisa’da doğdu.
Yunan, Roma, Hint ve Arap
kaynaklarından MATEMATİK öğrendi.
Avrupa Matematiğinin öncüsü.
Fibonacci Sayıları: 1,1, 2, 3, 5, 8, 13,
21,…
Her sayı kendinden önce gelen iki
sayının toplamıdır!!!
Astronominin Penceresi
Abanolu Peter (1250-1313)
Aristotales’in evren modeline yeni
yorum:
Gökkürenin en dışında ki yıldızlar sabit
değildir hareket ederler.
Gök cismi: Süreklidir, bozulmaz,
sonsuz yaşam sürer ve asla
yaşlanmaz!
Astronominin Penceresi
12. yy gelindiğinde:
Bilim, Felsefe ve Kültür alanında Arapça ve
Yunanca yazılmış hemen tüm ünlü eserler
Latinceye çevrilmiş.
Astronomi, Optik, Geometri, Astroloji,
Zooloji, Botanik, Tıp, Eczacılık, Mekanik,
Coğrafya, Felsefe,…
Astronominin Penceresi
12. yy gelinceye kadar:
Manastırlar, katedraller, bunlara bağlı
okullar, Yunan ve Arap Bilim ve
Felsefesinin Avrupa’da BİLGİ
BİRİKİMİNİ sağladı.
Astronominin Penceresi
13. yy geldiğinde:
Katedral ve Manastır okulları yerine
ÜNİVERSİTELER ve BİLİM MERKEZLERİ
kuruluyor.
Çevrilen ve yazılan kitaplar ve konuları
Üniversitelerin müfredatları oluyor.
Üniversite ve Merkezlerin kurucuları:
İmparatorlar, Krallar, Şehir Devletlerinin
güçlü yöneticileri, Din Adamları.
Astronominin Penceresi
 Salerno Tıp Okulu 10.yy.
 Salerno Üniversitesi 12.yy.
 Bologna Üniversitesi (1088)
 Paris Üniversitesi (1150)
 Oxford Üniversitesi (1162)
 Palenzia Üniversitesi (1178)
 Reggio Üniversitesi (1188)
 Vicenza Üniversitesi (1204)
Astronominin Penceresi
 Cambridge Üniversitesi (1209)
 Salamanca Üniversitesi (1218)
 Padova Üniversitesi (1222)
 13.yy ikinci yarısında: 10 Üniversite.
 14. yy da 25 Üniversite
 15.yy da 35 Üniversite
 1500 lere gelindiğinde Avrupa’da 85
üniversite.
Astronominin Penceresi
 Paris Üniversitesi: Temel Bilimler, Hukuk,
Tıp, Teoloji.
 Bologna Üniversitesi: Hukuk, Tıp
 Oxford Üniversitesi: Doğa Bilimleri,
Felsefe
Astronominin Penceresi
DERSLER.



Tıp: Hipokrat, Galenos
Astronomi: Aristotales, Batlamyus
Felsefe: Aristotales
Astronomi Penceresi
 1299 OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞU.

1331 Orhan Bey İznik’te ilk Osmanlı
Medresini kurdu.
 1347-1350 Avrupada Veba salgını (25
milyon ölü)
 1400-1600 İtalya’da Rönesans
Astronomi Penceresi






1450 Johonnes Gutenberg ilk basım makinesini
yaptı.
1453-1789 Yeni Çağ
1472 Ali Kuşçu İstanbul’a geldi ve Medresede
ders vermeye başladı.
1473-1543 Nicolaus Copernicus
1492 Leonardo da Vinchi uçan makine maketi
yaptı.
1512 Copernicus,Güneş Merkezli Evren
Kuramını tanıttı.
Astronomi Penceresi ve
İŞİN ÖZETİ
1473-1543 Nicolaus Copernicus
1548-1600
Giordano Bruno
1564-1642
Galileo Galilei
1571-1630 Johannes Kepler
1521-1585 Takiyüddin
1546-1601
Tycho Brahe
Astronominin Penceresi
Sanayi Devrimi
İngiltere
16, 17, 18. yy
BİLİM ve TEKNOLOJİ
Sanayi Devrimi
 Ada Devleti
 Deniz gücü
 Avrupa’nın finans merkezi
 Doğal kaynakların adaya taşınması
 Kıta Avrupa’sında ki derebeylik, mezhep
ve savaşlardan uzak oluş
 Daha ÖZGÜR bir ortam.
 Beyin göçü alması

Ve BİLİM ve TEKNOLOJİ sonucu SANAYİ.
Astronomi Pencersi
 1576 Tycho Brahe,Uranienborg
Gözlemevini kurdu.
 1575 Takiyüddin, İstanbul Gözlemevini
kurdu.
 1580 İstanbul Gözlemevi, III.Murat
tarafından yıktırıldı.
 1590 Zacharias Janssen,mikroskopu icat
etti.
Astronomi Penceresi
 1596 Kepler, gezegenlerin yörüngeleri ile
ilgili yasasını yazdı.
 1600 Brahe ve Kepler Pragda birlikte
çalışıyor.
 1600 Giordano Bruno:
Güneşin döndüğünü, yıldızların
sabit olmadığını Güneşe
benzediğini ve evrenin sonsuz olduğunu
söyledi ve yakılarak idam edildi.
Astronomi Penceresi




1608
Galileo astronomik teleskobu
yaptı.
1616 Kilise Galileo’nun çalışmlarını
yasakladı.
1634 Hezarfen Ahmet Çelebi
Galata’dan Üsküdara uçtu.
1642-1727 Isaac Newton.
Astronomi Penceresi





1643 Toricelli, cıvalı termometreyi icat
etti.
1656-1742 Edmund Halley.
1665 Newton, Diferansiyel ve İntegral
hesabı buldu.Kepler yasalarının
Fizik açıklamasını yaptı.
1666 Paris Gözlemevi.
1675 Greenwich Gözlemevi.
Astyronomi Penceresi
 1704
Halley Kuyruklu yıldızının keşfi.
 1705
Berlin Gözlemevi.

1718-1730 Lale Devri.
 1725
St.Petersburg Akademisi kuruldu.
Astronomi Penceresi

1727

1740
1773



İbrahim Müteferrika İstanbul’da ilk
matbaayı kurdu.Matbaa 1746 da
kapatıldı.(19 yıl!)
Berlin Bilim Akademisi kuruldu.
Mühendishane-i Bahri Humayun
kuruldu.
1790-1949 Yakın Çağ.
1795
Mühendishane-i Berri Humayun.
Astronominin Penceresi
 1763. James Watt, Buharlı Makine.
(İskoçya)
 1812 Buharlı Makineler Lokomotiflerde
kullanılmaya başladı (İngiltere)
 1840 Buharlı Makineler Gemilerde
kullanılmaya başladı. (ABD)
 1844 Telgraf hizmeti başladı. S. Morse
(ABD).
 1876 Telefon hizmeti başladı. G. Bell
(ABD).
Astronominin Penceresi
 Toplumsal Sınıf Yapısı Değişti
 Burjuva sınıfı daha zenginleşti ve güçlendi
 İşçi sınıfı fakirdi ama bilinçlenmeye
başladı
 Oy hakkı, sendika ve grev hakları yoktu
 Sosyalizme ve Bilimsel Sosyalizme adım
atıldı
 Kentleşme hızlandı
Astronomi Penceresi
 1824

Beethoven 9. senfonisimi
besteledi.
1835-1910 Giovanni Schiaparelli.
 1837
 1859
Atina Üniversitesi kuruldu.
Charles Darvin,Evrim kuramını
yazdı.
Astronomi Penceresi





1863
İstanbul Darü’l Fünun’u açıldı.1871 de
kapatıldı.(8 yıl!)
1868 Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi.)
kuruldu.
1873 James Clerk Maxwell ışığın
elektromanyetik bir olgu
olduğunu ileri sürdü.
1877-1955 Fatih Gökmen.
1877 Giovanni Schiparelli,Mars yüzeyinde
kanallar olduğunu ileri sürdü.
Astronomi Penceresi
 1879-1955 Albert Einstein.
 1881-1938 Mustafa Kemal ATATÜRK
 1889-1953 Edwin.P.Hubble.
 1883
Sanayi-i Nefise(Güzel Sanatlar
Akademisi) kuruldu.
Astronomi Penceresi
 1895
 1900
 1903
 1904
Wilhem Rontgen,x ışınlarını
buldu.
Ferdinand von Zeppelin, başarı ile
ilk balonu yaptı ve uçurdu.
Wright kardeşler ilk motorlu uçağı
yaptı.
Einstein ilk kez Görelilik Kuramını
yazdı.1915 yılında tamamlandı.
Astronomi Penceresi
 1909
Osmanlıda Posta,Telgraf ve
Telefon Nezareti kuruldu.1911 de
telefon halk tarafından
kullanılmaya başlandı.
 1912-1977 Wernher Von Braun.
 1914 Darülbedayi-i Osmani
(Konservatuar) kuruldu.
 1917 Darülelhan ( Müzik Okulu) kuruldu.
Astronomi Penceresi

1917 California’daki Wilson dağında 120
cm çaplı aynalı teleskop kuruldu
ve gözlemlere başlandı.

1919-1965 Nat King Cole.

23 Nisan 1920 TBMM açıldı.

1921-1992 Prof.Dr.Feza Gürsey.
Astronomi Penceresi
 1922
Bohr atom modeli.
 29 Ekim 1923 Cumhuriyetin ilanı.
 26 Aralık 1925 Devlet Meteoroloji Enstitüsü.
 01 Ocak 1926 Yeni takvim ve saat kullanımı.
 17 Aralık 1926 R.H.Goddard ilk sıvı yakıtlı
roketi fırlattı.
Astronomi Penceresi
 1926-1984
Miles Davis.
 1926-2006
Prof.Dr.Erdal İNÖNÜ.
 12 Temmuz 1927 Devlet İstatistik
Enstitüsü kuruldu.
 12 Temmuz 1927 Ford 15 milyonuncu
otomobili üretti.
 20 Mayıs 1928
Latin rakamları kabul
edildi.
Astronomi Penceresi
 01 Kasım 1928 Türk Alfabesi kabul
 1929
 1929
 1929
edildi.
New York Modern
Sanatlar Müzesi açıldı.
İstanbul-Ankara telefon
görüşmeleri başladı.
Edwin Hubble,kırmızıya
kaymayı buldu ve evrenin
genişlediği anlaşıldı.
Astronomi Penceresi
 01 Nisan 1931
Metrik ölçü sistemine
geçildi.
 15 Nisan 1931
TTK kuruldu.
 12 Temmuz 1932 TDK kuruldu.
 01.Ağustos.1933 İstanbul Üniversitesi
 1938
Cahit Arf, Haesse-Arf
Teoremini yazdı.
 1941
İdil Biret.
Astronomi Penceresi
 20 Kasım 1943
 16 Temmuz 1945
 25 Ekim 1947
 25 Ekim 1947
 10 Haziran 1948
 1949 -
İTÜ kuruldu.
Atom bombası
denemesi New Mexico.
IMF kuruldu.
Bell laboratuvarında
transistor
Mt.Palomar teleskopu
çalışmaya başladı.
Uzay Çağı.
Astronominin Pencerasi
 1575 İstanbul Gözlemevi
 1911 Kandilli Rasathanesi
 1933 İ.Ü. Astronomi Enstitüsü
 1937 Ortaöğretimde Astronomi ve Jeoloji
dersleri okutulmaya başlıyor.
 1944 A.Ü. Astronomi Kürsüsü.
 1962 E.Ü. Astronomi Bölümü
 1968 ODTÜ Fizik Bölümünde Astrofizik.
87
Astronominin Penceresi
1974 Ortaöğretimde Astronomi ve Jeoloji
derslerinin ‘’SEÇİMLİK’’ yapılması
1976 Çukurova Üniversitesinde Astrofizik.
1979 TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi açılışı
1985 Boğaziçi Üniversitesinde Astrofizik.
1987 İnönü Üniversitesinde Astrofizik.
1992 Akdeniz Üniversitesinde Astrofizik.
1997 Kayseri Erciyes Üniversitesi
Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü
89
Astronominin Penceresi
 1999 Sabancı Üniversitesinde Astrofizik.
 2001 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Gözlemevi.
 2004 İstanbul Kültür Üniversitesinde
Astrofizik
 2012 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
Uzay Bilimleri ve Teknolojileri Bölümü
 2012 Erzurum ATATÜRK Üniversitesi
Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi
 Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) ?
91
TUG
Prof. Dr. Abdullah KIZILIRMAK
Prof. Dr. Zeki ASLAN. Kurucu
Müdür!!!
Kurucu Müdür. Prof. Dr. Zeki
Aslan.
Antalya Astronomi Şenliği
97
TUG Açılışı. 1997
Amatör Astronomi Sempozyumu
Dr. Janet Akyüz MATTEI anısına
http://fen-edebiyat.iku.edu.tr/aas2005
99
TUG
 Amatör Teleskop Yapımı Çalıştayı, İKÜ
 I. 2007 , II. 2009
November 2, 2015
101
 STARFEST 2009
November 2, 2015
102
 Denizli Nalan Kaynak Anadolu Lisesi
Gözlemevi
November 2, 2015
103
CERN : (1953)
CERN
 European Organization for Nuclear Reserch
Center.
CERN
 Öğrenciler
Prof. Dr. Peter Higgs (1929---)
Astronominin Pencersi
Prof. Dr. Peter Higgs



Higgs Bozonunu KURAMSAL olarak 1964
yılında buldu.
14.03.2013 tarihinde CERN’de DENEYLE
elde edildi
08.10. 2013 tarihinde Fizik NOBELİ.
ESA: Rosetta/ Philae
14.Kasım.2014
67 Churyumov-Gerasimenko KY.
Astronominin Penceresi
NASA: Kepler Uydusu.
07.03.2009
Kepler Uydusu
 Gökadamız’da 150.000 Güneş benzeri
yıldızda GEZEGEN arıyor!!!
 3600 gezegen aday belirledi
 961 gezegen buldu
NASA:James Webb Uzay
Teleskobu. 2018
Astronominin Penceresi
“ Nullius in Verba ”
Kimseye İNANMA
Kendin ARAŞTIR.
The Royal Society. 1645
Astronominin Penceesi
SABRINIZ için
TEŞEKKÜR
EDERİM.