Transcript Niepełnosprawność przeszkodą w aktywizacji zawodowej Autor: Justyna Sosnowska Praca napisana pod kierunkiem dra Tomasza Kautz Charakterystyka badanej grupy Badania prowadziłam w roku bieżącym, wzięło w nich udział 90 osób niepełnosprawnych, z.

Niepełnosprawność
przeszkodą
w aktywizacji
zawodowej
Autor: Justyna Sosnowska
Praca napisana pod kierunkiem
dra Tomasza Kautz
Charakterystyka badanej
grupy
Badania prowadziłam w roku bieżącym,
wzięło w nich udział 90 osób
niepełnosprawnych, z całej Polski.
Głównym problemem badawczym mojej
pracy uczyniłam pytanie:
Jakie czynniki mają wpływ na niską
aktywność zawodową osób
niepełnosprawnych?
Dlatego problemy szczegółowe dotyczyły m.in.:

wpływu najbliższego otoczenia, na próby
podejmowania aktywności zawodowej przez osoby
niepełnosprawne;

poziomu wykształcenia osób niepełnosprawnych;

ewentualnego istnienia stereotypów dotyczących tejże
grupy;

błędów w organizowaniu działań aktywizacyjnych;

uprzedzeń pracodawców;

nieprawidłowo skonstruowanego systemu wsparcia
niepełnosprawnych ze strony państwa;

przyczyn, dla których niepełnosprawni wcale nie chcą
podjąć zatrudnienia.
Praca miała pomóc znaleźć odpowiedzi na pytania:

Jakie znaczenie dla bycia aktywnym zawodowo ma miejsce
zamieszkania, mobilność osoby niepełnosprawnej i wsparcie bądź jego
brak ze strony osób najbliższych?

Czy kłopoty ze znalezieniem zatrudnienia są związane z brakiem
odpowiedniego wykształcenia u osób niepełnosprawnych?

Ilu spośród badanych zostaje zatrudnionych przez pracodawców
jedynie na czas wymagany, dla otrzymania dotacji z tytułu utworzenia
stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej?

Jakie są długofalowe efekty realizacji projektów mających na celu
aktywizację zawodową niepełnosprawnych?

Czy dostęp do działań aktywizujących niepełnosprawnych jest
wystarczający?

Jakie są rzeczywiste działania, a jakie oczekiwania osób
niepełnosprawnych, wobec jednostek działających na rzecz ich
aktywizacji zawodowej?
Rola najbliższego otoczenia
Wśród respondentów 42% zgodnie twierdziło, iż rodzina
wspiera ich w działaniach mających na celu usamodzielnienie.
Zupełnie odwrotną sytuację, czyli całkowity brak wsparcia,
a nawet działania hamujące aktywność, sygnalizuje aż 37%
badanych. To bardzo dużo, zwłaszcza iż 67% ankietowanych
przyznaje, że liczy się ze zdaniem rodziny/ bliskich w
momencie podejmowania decyzji.
Spośród wszystkich ankietowanych 11% stanowią Ci, których rodziny
zupełnie nie uczestniczą i nie wpływają w żaden sposób na podejmowane
prze nich decyzje.
W gronie badanych, znaleźli się również tacy, którzy świadomie
pozbawiają rodzinę możliwości uczestniczenia w procesie dążenia
do osiągnięcia samodzielności stanowili oni 10% wszystkich pytanych.
Wciąż zależni od innych…
Wyniki badania pokazują, że 42%
ankietowanych to niepełnosprawni, dla których
samodzielne dotarcie do pracy jest niemożliwe.
Samodzielnie porusza się, bez
żadnego problemu 32% badanych.
Natomiast pozostali (26%) twierdzą, że
samodzielne dotarcie do pracy byłoby dla
nich trudne, ale nie niemożliwe.
Zaledwie 23% osób pytanych posiada prawo jazdy. Spora
część badanych (68%) zdradzała chęć uzyskania uprawnień do
prowadzenia samochodu.
Główne przyczyny
nieaktywności zawodowej

Brak mobilności- zależność od innych osób;

niskie poczucie własnej wartości;

brak odpowiedniego wykształcenia;

brak umiejętności samodecydowania;

oferty pracy nieadekwatne do wykształcenia, umiejętności i zainteresowań;

obawa (np. z poczucia wdzięczności) przed pozbawieniem rodziny
dochodu - renty lub innych świadczeń - 30% badanych, to jednocześnie
osoby, których dochód jest jedynym bądź znaczącym źródłem utrzymania
rodziny;

Opory pracodawców przed zatrudnianiem osób niepełnosprawnych.
Działania na rzecz
aktywizacji i ich skutki
Wszyscy zgodnie twierdzą, że jest lepiej niż było kilkanaście
lat temu, jednak niepokojące wyniki dały odpowiedzi na pytania
dotyczące rezultatów przeprowadzanych działań. Ponad połowa
uczestników (59%) stwierdziła, iż udział w szkoleniach nic nie
zmienił w ich życiu. Zaledwie 6% znalazło po szkoleniach pracę,
a 24% mówi o podniesieniu kwalifikacji, jednak bez
finalnej możliwości zatrudnienia. Sporą grupę stanowili ci, którzy
mimo starań, nie zostali zakwalifikowani do podobnych
projektów (28%).
Z przeprowadzonego badania wynika, że KONIECZNA
jest zmiana formy oferowanej pomocy.
RESPONDENCI ALARMUJĄ, ŻE FIKCJĄ W PROCESIE AKTYWIZACJI
ZAWODOWEJ, SĄ SPOTKANIA Z DORADCAMI ZAWODOWYMI!
Rynek pracy wobec
niepełnosprawnych
62% ankietowanych twierdziło, że spotkali się z niechęcią do ich
zatrudnienia. 38% niepełnosprawnych nie zauważyło niechęci ze
strony pracodawców. Jednak dla wielu respondentów, nawet zwykłe
odbycie praktyk zawodowych, okazało się niemożliwe, właśnie
z powodu niepełnosprawności.
Wielu spośród badanych zostaje zatrudnionych przez pracodawców
jedynie na czas wymagany, dla otrzymania dotacji z tytułu utworzenia
(przystosowania) stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej.
25% badanych otrzymało propozycje dalszej pracy,
po upływie czasu koniecznego do uzyskania refundacji
z dotacji państwowej, a to oznacza, że 75% badanych zostało
zatrudnionych tylko na czas jego trwania.
Uzyskane wyniki proponuję potraktować, jako wskazówkę do przeorganizowania
systemu wsparcia. Podjęłam i w dalszym ciągu podejmuję indywidualne działania –
udostępniając wyniki zainteresowanym instytucjom i placówkom.
Chciałabym nakłonić odpowiedzialne jednostki do organizowania szkoleń dla
doradców zawodowych aby zwiększyć ich świadomość, co do potrzeb i możliwości
osób niepełnosprawnych, a także korzyści, jakie z zatrudniania niepełnosprawnych
mogą mieć pracodawcy aby również doradcy zawodowi mogli informować o tych
możliwościach.
Od 2010 roku jestem wolontariuszem w Fundacji Miki Centrum z Gdańska, realizując
różnego rodzaju projekty, pracując z młodzieżą niepełnosprawną i spotykając się
z ich rodzicami tłumaczę, że muszą pozwolić swoim dzieciom, na samodzielność.
Tego typu spotkania i rozmowy powinny odbywać się równolegle z działaniami
mającymi na celu aktywizację zawodową niepełnosprawnych.
Dodatkowym efektem moich prac nad tematem niepełnosprawności, jako przeszkody
w aktywizacji zawodowej stało się opracowanie materiału informacyjnego dla
pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne
Na razie udostępniam je lokalnym placówkom, mam jednak nadzieję, że staną się
one w przyszłości publikacją, która będzie dostępna dla szerszego grona
zainteresowanych.
Dziękuję za uwagę