Transcript Opracowanie: BOMIS Centrum Edukacji Techniczno - Ekonomicznej www.bomis.pl Poznań ul. Marcelińska 90 Tel. 061/ 860-22-80 fax 061/860-22-81

Opracowanie:
BOMIS
Centrum Edukacji Techniczno - Ekonomicznej
www.bomis.pl
Poznań ul. Marcelińska 90
Tel. 061/ 860-22-80 fax 061/860-22-81
Cel prezentacji



Sposób opracowania studium
wykonalności projektu inwestycyjnego dla
potrzeb beneficjentów działania 1.4
„Wzmocnienie współpracy między sferą
badawczo- rozwojową a gospodarką SPO
WKP”
Zasady budowy planu finansowego
Prezentacja przykładowego raportu
BOMIS Poznań
2
Studium wykonalności
(feasibility study)



Obowiązkowy dokument uzupełniający
wniosek o finansowanie inwestycji z SPO
Kompendium wiedzy (ekonomicznej,
technicznej, organizacyjnej ) na temat
projektu
Dokument zharmonizowany z samym
wnioskiem
BOMIS Poznań
3
Schemat studium...
Analiza studium
wykonalności
projektu
Czy projekt jest
wykonalny?
Czy projekt ma
charakter trwały?
BOMIS Poznań
Czy projekt jest
racjonalny
finansowo i
społecznie ?
4
Czy projekt jest wykonalny ?
Czy istnieją ograniczenia natury
finansowej, technicznej, organizacyjnej,
prawnej lub innej, uniemożliwiające
realizację projektu ?
BOMIS Poznań
5
Czy projekt ma charakter trwały ?
Czy przychody z prowadzonej działalności
pozwolą na pokrycie kosztów
eksploatacyjnych, a jeśli nie - to skąd będą
pochodzić środki na zapewnienie
funkcjonowania projektu w fazie
poinwestycyjnej ?
BOMIS Poznań
6
Czy projekt jest racjonalny
finansowo i społecznie ?
Czy poprzez realizację projektu powstanie
wartość dodana dla beneficjenta?
 Jakie korzyści społeczne powstaną na
skutek podjęcia inwestycji i jaka będzie ich
wartość?

BOMIS Poznań
7
Pre-Feasibility Study [1]
Opracowanie wstępnego studium wykonalności
pozwala na uniknięcie znaczących kosztów,
związanych z bezpośrednim przejściem od fazy
koncepcji do fazy realizacji
BOMIS Poznań
8
Pre-Feasibility Study [2]

Alternatywne
warianty w
zakresie:





BOMIS Poznań
Nakładów
inwestycyjnych
Kosztów eksploatacji
Lokalizacji projektu
Sposobu
oddziaływania na
środowisko naturalne
Strony technicznej
projektu
Dostępności
wymaganych zasobów
9
Umiejscowienie studiów wykonalności w procesie
inwestycyjnym:
cykl projektu inwestycyjnego wg Unii Europejskiej
6.Ocena
1. Programowanie
5. Wdrażanie
2. Identyfikacja
4. Finansowanie
3. Formułowanie
BOMIS Poznań
10
Konstrukcja typowego studium wykonalności
inwestycji










Informacje ogólne o projekcie i wnioskodawcy
Streszczenie, wnioski z przeprowadzonej analizy i
podsumowanie
Definicja projektu
Charakterystyka projektu
Analiza techniczna
Analiza organizacyjna
Analiza finansowa, wrażliwości oraz źródła
finansowania
Analiza efektywności społeczno- ekonomicznej
Analiza oddziaływania na środowisko
Załączniki
BOMIS Poznań
11
Informacje ogólne o projekcie i
wnioskodawcy


Podstawowe informacje na temat
podmiotów i osób odpowiedzialnych za
przygotowanie i realizację projektu.
Opis ich doświadczeń zawodowych, w
szczególności dotyczących sfery objętej
projektem.
BOMIS Poznań
12
Streszczenie wnioski z
przeprowadzonej analizy







Cele oddziaływania projektu
Rezultaty
Produkty
Przewidywane nakłady inwestycyjne
Harmonogram projektu oraz trwałość
Wykonalność techniczna i instytucjonalna
projektu
Beneficjenci końcowi
BOMIS Poznań
13
Definicja projektu



Krótki opis przedmiotu projektu
Zakres projektu
Celowość projektu
BOMIS Poznań
14
Charakterystyka projektu [1]



Informacje podstawowe (tytuł, lokalizacja).
Polityka rządowa i regionalna (sytuacja społeczno
– ekonomiczna, priorytety rozwoju regionu,
programy operacyjne związane z projektem.
Potencjał położenia geograficznego
(infrastruktura, związek aspektu położenia
gospodarczego z działalnością beneficjenta).
BOMIS Poznań
15
Charakterystyka projektu [2]



Potencjał społeczno – gospodarczy (infrastruktura
społeczna, zasoby ludzkie, edukacja, rynek pracy,
gospodarka regionu, przemysł, MŚP, działalność
badawczo – rozwojowa, analiza SWOT.
Zidentyfikowane problemy.
Logika interwencji (cele projektu, oddziaływanie,
komplementarność z innymi programami i
działaniami.
BOMIS Poznań
16
Charakterystyka projektu [3]
Analiza instytucjonalna

- wykonalność instytucjonalna projektu - status
prawny beneficjenta, charakterystyka inwestora,
charakterystyka zespołu zarządzającego
realizacją projektu, życiorys zawodowy głównego
koordynatora projektu, historia projektu,

- trwałość projektu - struktura wykonawcza
inwestora , koszty eksploatacji i utrzymania
inwestycji, kryteria i wymogi UE, sposób
zarządzania i eksploatacji majątku w ramach
projektu, koszty eksploatacji.
BOMIS Poznań
17
Analiza techniczna
Uzasadnienie, że proponowane rozwiązanie jest:



wykonane zgodnie z najlepszą praktyką w tej
dziedzinie,
optymalne pod względem zaspokojenia popytu ze
strony użytkownika,
przedstawia optymalny stosunek ceny do jakości.
BOMIS Poznań
18
Analizy specyficzne dla danego
rodzaju projektu /sektora


Ocena usługi związanej z przedsięwzięciem.
Analiza ekonomiczno-finansowa
przedsiębiorstwa beneficjenta na tle oceny
otoczenia ekonomicznego.
BOMIS Poznań
19
Analiza finansowa projektu








Nakłady inwestycyjne na realizację projektu
Źródła finansowania projektu
Struktura finansowania projektu
Program sprzedaży, kalkulacja przychodów
Program kosztów eksploatacyjnych inwestora
Rachunek zysków i strat, przepływy strumieni
pieniężnych z projektu
Wskaźniki finansowe (NPV, IRR)
Analiza wrażliwości projektu
BOMIS Poznań
20
Analiza efektywności społeczno –
ekonomicznej


Jakie efekty dla społeczeństwa zostaną
wygenerowane przez projekt ?
Wskaźniki dyskontowe w odniesieniu do
korzyści społecznych [tzw. ekonomiczna
NPV lub społeczna NPV].
BOMIS Poznań
21
Analiza efektywności społeczno –
ekonomicznej
ENPV = Σ [FCFB / (1+r)n]
n
SNP = Σ (B-C) / (1+r) ]
ENPV – ekonomiczna NPV,
SNPV – społeczna NPV,
FCFB – wole przepływy pieniężne z projektu przed
opodatkowaniem,
B – wymierne korzyści społeczne generowane w ramach projektu,
C – wymierne koszty społeczne powstające w ramach realizacji
projektu,
r – stopa procentowa wyrażająca ryzyko ekonomiczne projektu,
n – lp. roku obrotowego w ramach realizacji projektu.
BOMIS Poznań
22
Analiza oddziaływania na
środowisko

Obowiązkowy rozdział dla wszystkich
projektów finansowany przez UE
(Dyrektywa Rady 85/337/EW)
BOMIS Poznań
23
Podsumowanie
Struktura feasibility study modyfikowalna
 Założenia realistyczne
Fundusze z UE są przekazywane po, a nie
przed inwestycją. Błędne plany utrudniają
uzyskanie spodziewanych efektów
ekonomicznych i tym samym
uniemożliwiają odzyskanie wydanych
pieniędzy.

BOMIS Poznań
24
Elementy warsztatowe - analiza
finansowa projektu
Źródła wiedzy o
przedsiębiorstwie
Źródła zewnętrzne
(analizy branżowe, prognozy
gospodarcze, informacja giełdowa)
Sprawozdania finansowe
Informacja dodatkowa
Raporty biegłych rewidentów
BOMIS Poznań
25
Analiza finansowa projektu
Sprawozdania finansowe
1. Rachunek zysków i strat
2. Bilans
3. Przepływy pieniężne
BOMIS Poznań
26
Plan inwestycyjny







nakłady inwestycyjne
źródła finansowania i ich koszty
harmonogram rzeczowo-finansowy
plan sprzedaży
koszty operacyjne
opodatkowanie
zmiany kapitału obrotowego
BOMIS Poznań
27
Przepływy pieniężne
Strumienie przepływów pieniężnych
Strumień operacyjny
Strumień inwestycyjny
Strumień finansowy
BOMIS Poznań
28
Stopa dyskontowa
Stopa dyskontowa
Stała
(ceny stałe)
prognoza realna
Zmienna
(ceny zmienne)
prognoza nominalna
BOMIS Poznań
29
Stopa dyskontowa
R i
n
R 
r
1 i
zależność pomiędzy realną i
nominalną stopą dyskontową
R  Rr  i  Rr  i
n
formuła Fishera
BOMIS Poznań
30
elementy ryzyka branżowego
Stopa dyskontowa
Poziom ryzyka
Ryzyko niskie
Ryzyko średnie
Ryzyko wysokie
Obszar ryzyka
Ryzyko umiarkowane, dotyczące przede wszystkim branży o
ustabilizowanym poziomie przychodów i kosztów, nie generujących
częstych i zmiennych cyklów koniunkturalnych [produkcja żywności,
napojów].
Ryzyko średnie, obejmujące branże o większej podatności na zmiany
koniunkturalne i technologiczne, w tym branże podlegające
dynamicznemu rozwojowi na rynkach lokalnych [gałęzie przemysłu
lekkiego, przemysł maszynowy].
Ryzyko wysokie, obejmujące branże charakteryzujące się długimi
cyklami inwestycyjnymi, długimi okresami zwrotu zainwestowanego
kapitału, zmiennością cyklów koniunkturalnych, niską możliwością
przewidywania prognoz finansowych [przemysł ciężki]. Przyjmuje się, że
w odniesieniu do bazowej stopy dyskontowej zaakceptowanej dla
określonej działalności gospodarczej ryzyko inwestycyjne nie powinno
przekraczać 50%, w przeciwnym razie branża musiałaby być traktowana
jako nieprzewidywalna.
BOMIS Poznań
31
Szacowanie ryzyka projektu


dlaczego stosujemy formuły do
szacowania ryzyka oceny inwestycji?
czy możemy dzięki nim podjąć lub zmienić
decyzje inwestycyjne?
BOMIS Poznań
32
Szacowanie ryzyka projektu





analiza scenariuszy [wartość oczekiwana
NPV]
równoważnik pewności
stopa dyskontowa uwzględniająca ryzyko
współczynnik zmienności
analiza wrażliwości
BOMIS Poznań
33
Przykład - analiza scenariuszy
analiza
scenariuszy
scenariusz
optymalny
scenariusz
optymistyczny
n
ENPV 
 p  NPV
i
i
scenariusz
pesymistyczny
szacujemy prawdopodobieństwo
wystąpienie poszczególnych
scenariuszy inwestycyjnych
i 0
BOMIS Poznań
34
Przykład - równoważnik pewności
 at  CFt 
PNPV 

t
 1  k RF  
t 0 
n

szacujemy „zagwarantowaną” część przepływów –
resztę pomijamy!
BOMIS Poznań
35
Przykład - analiza wrażliwości
Wrażliwość projektu badamy ze względu na zmiany następujących
parametrów ekonomicznych:






wielkość nakładów inwestycyjnych
przesunięcia realizacyjne w czasie
poziom przychodów
poziom kosztów
poziom kapitału obrotowego
poziom stopy dyskontowej
BOMIS Poznań
36
Podsumowanie




Czy jako inwestor, mam świadomość celu i
zakresu studium wykonalności projektu
inwestycyjnego ?
Czy jestem w stanie przeprowadzić tę procedurę
samodzielnie ?
Czy mogę skorzystać z oferty szkoleniowej [aby
rozszerzyć swoją wiedzę] i/lub konsultingowej
[aby zwiększyć efektywność swoich działań] ?
Jak mam oceniać zawartość merytoryczną i
wartość praktyczną szkoleń z tego tematu ?
BOMIS Poznań
37