Arno van Doorn

Communicatiemanagement in 2020 en The Realist Turn

Wat is er gebeurd sinds 1980?

      Oprichting hbo-, wo-, en mbo-communicatieopleidingen.

Van enkele honderden nu ca.100.000 professioneel geschoolden.

Doorstroming van hooggeschoolde professionals naar directies en managementfuncties.

Aansturing communicatie afdeling steeds meer op basis van deskundigheid in top van organisaties.

Steeds integraler en professioneler management van de communicatiefunctie , vb. factor C bij overheid.

Hogere eisen aan communicatie op alle niveaus.

Ontwikkelingen co-vakgebied?

        Steeds meer specialismen, jargon en vocabulair; Minder generalisme; minder totaaloverzicht; Steeds hogere kwaliteit door ontwikkeling techniek; Lagere kosten en hogere beschikbaarheid techniek; Ontmythologisering van alles door transparantie; Steeds meer kennis van de werelden achter de media, communicatie of nieuws; Communicatie steeds meer overall kritische succesfactor.

Steeds hoogwaardiger communicatie.

Wat gebeurt er in de opleidingen?

    Academisch: vrijwel elke universiteit heeft serieuze opleiding op een (deel-)gebied van communicatie: uitbreiding specialismen in het vakgebied; - nieuwe visies en modellen.

HBO kent vanouds twee soorten opleiding: communicatiemanagement en communicatie creatief.

MBO gaat zich specialiseren op ambachtelijke aspecten van het vakgebied: grafisch lyceum, fotovakschool, ict, dtp.

MBO gaat concurreren met HBO co-creatief.

Specialisatie obv zbmo-paradigma

     Wetenschap specialiseert binnen het zbmo-paradigma. Zender = reputatiemanagement (Rotterdam) en stakeholdermanagement (Grunig).

Boodschap = taal, inhoud, semantiek, tekstconstructie, etc. (Utrecht, Twente) Medium = mediaplanning, medialandschap (o.a. UvA), macht en politiek in de media (VU), impactstudies (kind en media).

Ontvanger = ‘actieve ontvanger’ (Nijmegen); overreding en implementatie innovaties (Wageningen); framing en betekenisconstructie (UvA).

Opkomst The Realist Turn

    In veel vakgebieden en beleidsterreinen is een kanteling gaande om te handelen op basis van de werkelijkheid. Dit is The Realist Turn: de wending naar de realiteit. Paradigma drie pijlers: Organisatie, Relatie, Werkelijkheid.

De werkelijkheid is er echt, bestaat uit krachten op verschillende niveaus: macro – meso – micro.

Drie typeringen van communicatie

  1. Eerste helft vorige eeuw: PRATEN NAAR = verzenden van boodschappen: identiteit, reputatie   Tweede helft vorige eeuw: PRATEN MET = interactie, dialoog, relaties   Deze eeuw: PRATEN OVER = in gesprek over de werkelijkheid en het transformeren van situaties in de werkelijkheid; publiekelijk standpunten innemen, maatschappelijk verantwoorden.

Voorbeeld ter verduidelijking

Probleem in een stadsdeel. Wethouder en woningbouwcorporatie in de media. Waar gaat het om?

a. de reputatie van de organisatie.

b. de relaties met stakeholders, zoals ondernemers en burgers.

c. het verbeteren van de situatie, bv. schoonhouden, leefbaarheid of veiligheid.

Hoe ga je communiceren en hoe evalueer je de mediapubliciteit?

Drie niveaus in de werkelijkheid

 Macro niveau: land en maatschappij: communicatie met vertegenwoordigers op nationaal niveau, maatschappelijke organisaties, overheden. Societal level.

 Meso niveau: bedrijf en bedrijfstak. Communicatie met (het oog op) concurrenten. Individuele positionering gaat samen met gedeeld branche imago. Corporate level.

 Micro niveau: bedrijf en klanten. Communicatie met directe omgeving. Markt en omwonenden. Business level.

Drie organisatieniveaus co-management

 Op macro-niveau : academici met goed gevoel voor maatschappelijke verhoudingen en die een communicatiestrategie kunnen ontwikkelen.

 Op mesoniveau : hbo-ers die een communicatiestrategie begrijpen en goed kunnen plannen en organiseren.

 Op microniveau : uitvoerende ambachtelijke gespecialiseerde experts die breed inzetbaar zijn en over goede algemene ontwikkeling beschikken.

Realistisch communicatiemanagement

Business (operationeel en functioneel boodschappen versturen en lokaal relaties onderhouden) Corporate (reputatie- en stakeholdermanagement, kweken van wederzijds begrip en onderlinge aanpassing) Society (op de hoogste niveaus in gesprek over global issues, functioneren als civil corporation, organiseren van fundamentele bestaansvoorwaarden en de ‘licenses to operate’)

Communicatiemanagement in 2020

Society

Realistisch Praten over Symmetrisch

Corporate

Praten met

Business

Publiciteit Praten naar