Transcript Uw mentale model - Management Drives

Organisatie
Inhoud



Doel: Samenwerking verbeteren
Thema: Mentale modellen
Aanpak:



Korte inleidingen
Zelfreflectie en teamreflectie
Oefenen en praktisch maken
Vraag vooraf
Formuleer een scherpe stelling over dit team
of jullie organisatie?



Wat gaat er niet goed
Wat overdrijft het team
Formuleer het prikkelend en uitdagend
Gaan we vanmiddag mee aan de slag
Gang van zaken
Huishoudelijke zaken

Tijden:





Begin 8:30 uur
Einde 15.30 uur
Lunch 12:30 – 13:30
Sanitair
Koffie, thee en water
Spelregels

Storingen gaan voor

Je bent verantwoordelijk voor je
eigen leerproces

Luister met aandacht, spreek
met intentie

Vertrouwelijkheid en veiligheid

Geen schoolse training:
professionals onder elkaar
Het meeste eruit halen

Trainingskaders:







Houd je aan de afgesproken tijden
Doe al de oefeningen naar beste kunnen
Als het te makkelijk voor je is…laat het weten
Doe de oefeningen zoals beschreven
Doe alleen de oefening, ook als je andere
technieken kent (dus niet iets anders doen)
Onderwerpen parkeren en keuzes maken
Nog andere spelregels? Allen akkoord?
Er zit meer in, er moeten dingen
veranderen, maar hoe…?
Iedereen neemt de
praktijk waar door
zijn of haar eigen
gekleurde bril
Veranderen van
de praktijkcultuur, begint bij
gedrag van
individu
In de drijfveren
vind je de
motivatie tot
veranderen
Congruentie: de juiste mensen
op de juiste plek de juiste
dingen doen met energie
Drijfveren zijn
voorspeller
van gedrag
Drijfveren
zeggen niets
over de
kwaliteit van
het gedrag
Drijfveren
geven richting
aan
competenties
Drijfveren
Praktijk-cultuur
Competenties
- Flexibiliteit
- Resultaten
- Samenwerking
- Effectiviteit
- Communicatie
- Kwaliteiten
- Kennis
- Vaardigheden
- Inzichten
Gedrag
Wat we
waarnemen in
de praktijk is
gedrag
Veranderen
van gedrag
begint bij
kennen van
drijfveren
Gedrag wordt
bepaald door
drijfveren en
competenties
Waarom
Mentale Modellen?
Mentale modellen

Doel:



Inzicht krijgen in uw eigen mentale modellen
Inzicht krijgen in die van uw collegae
Leren inzetten als gereedschap om visie te
ontwikkelen, meer resultaat te halen, betere
besluiten te nemen en elkaar beter te begrijpen
Wat is een
Mentaal Model?
Mentaal model in de praktijk
Concluderen
Conclusies trekken over de situatie en in actie komen
Theoretiseren
Samenbrengen van interpretaties en ervaringen in een
coherentie en actiegerichte theorie (die waar maar ook
onwaar kan zijn)
Evalueren en
interpreteren
Interpreteren en beoordelen van waarnemingen en
beschrijvingen in termen van het bestaande mentale model
Benoemen
Beleven
De inferentieladder
Woorden geven aan de situatie
Emotionele betekenis geven aan de doorgedrongen
informatie
Betekenis
geven
Feitelijke betekenis geven aan de doorgedrongen informatie
(van data naar informatie)
Selecteren
Opmerken en selecteren van data uit alle beschikbare ruwe
feiten en waarnemingen.
Hoog
Concluderen
Theoretiseren
Evalueren
Interpreteren
Benoemen
Laag
Potentie voor meningsverchil
Meningsverschillen
Selecteren
Objectief/
Informatie/
Rationeel
Aard van de informatie
Subjectief/
Betekenisvol/
Emotioneel
Communiceren op niveau
Conclusie
1
Conclusie
Infereren
Infereren
Selecteren
Selecteren
Feiten
Bij meningsverschil
Conclusie
4
Conclusie
Infereren
3
Infereren
Selecteren
2
Selecteren
1
Uw mentale model
Mentaal model
Werkelijkheid
Drijfveren
Diep gewortelde:
• aannames
• generalisaties
• beelden
over de werkelijkheid
ABSTRACT
CONCREET GENERALISATIE
Uw mentale model
Mentaal model
Werkelijkheid
Drijfveren
Alle inkopers – en vooral Hans de
Vries - zijn onbetrouwbare types.
OPDRACHT 1: Hoe zit dat bij u?


Kies een persoon met wie u het vaak van harte
eens bent, en een persoon met wie u flink van
mening kunt verschillen
Denk daarbij bijvoorbeeld aan:






Collega teamleden
De management laag onder en boven u
Klanten of afnemers
Invloedrijke “stakeholders”
Maatschappelijke organisatie
vervolgsheet
Hoe zit dat bij u?

Ga voor deze twee mensen eens na:






Welke emotie roepen ze bij u op?
Wat vindt u bewonderenswaardig aan hen?
Wat verafschuwt u aan hen?
Hoe verrassen ze u positief?
Hoe stellen ze u teleur?
Maak de volgende zin af:
“Over het algemeen is <naam> iemand die …”


Pak een flipovervel, verdeel dit in drie stukken
Schrijf in het bovenste deel de zin
Uw mentale model
Mentaal model
Werkelijkheid
Drijfveren
Interactie met de
werkelijkheid die het
mentale model vormt
en bevestigt
ABSTRACT
CONCREET GENERALISATIE
Uw mentale model
Mentaal model
Werkelijkheid
Drijfveren
Alle inkopers – en vooral Hans de
Vries - zijn onbetrouwbare types.
Hans de Vries, van de afdeling
inkoop, levert steeds zijn
maandrapportage te laat in.
Mentaal model wordt gevormd in interactie
met de werkelijkheid en stuurt de perceptie
van de werkelijkheid om waar te blijven!
ABSTRACT
CONCREET GENERALISATIE
Uw mentale model
Mentaal model
Werkelijkheid
Drijfveren
Jan is een sloddervos…
Laatst zat zijn presentatie vol
spelfouten
ABSTRACT
CONCREET GENERALISATIE
Uw mentale model
Mentaal model
Werkelijkheid
Drijfveren
Marieke is creatief…
Gisteren bedacht ze een geweldige
oplossing om het project toch op tijd
af te krijgen
OPDRACHT 2: Hoe zit dat bij u?

Geef drie praktijkvoorbeelden van de typeringen
die u heeft gemaakt voor de twee personen
Typering
Voorbeeld 1
Voorbeeld 2
Voorbeeld 3

Vul dit in in het tweede vak van de flipover
De kaart





Uw mentale model is een kaart van de
werkelijkheid…
Een kaart is belangrijk, maar is slechts een kaart
Een goede kaart is goud waard, maar …
Verouderde, incomplete of verkeerde kaarten
leveren problemen op…
Twee verschillende kaarten leveren conflict op
of verrijking van beide kaarten!
Uw mentale model
Mentaal model
Werkelijkheid
Drijfveren
De wereldbeelden
en waarden die de
focus van het
mentaal model
bepalen
ABSTRACT
CONCREET GENERALISATIE
Uw mentale model
Mentaal model
Alle inkopers – en vooral Hans de
Vries - zijn onbetrouwbare types.
Werkelijkheid
Hans de Vries, van de afdeling
inkoop, heeft zijn rapportage een
dag te laat ingeleverd.
Drijfveren
Discipline en loyaliteit zijn belangrijk. Mensen die
chaotisch zijn kun je niet vertrouwen. Het werkt pas
als iedereen precies doet wat hij moet doen.
ABSTRACT
CONCREET GENERALISATIE
Uw mentale model
Mentaal model
Jan is een sloddervos…
Werkelijkheid
Laatst zat zijn presentatie vol
spelfouten
Drijfveren
Je nauwgezetheid bepaalt je betrouwbaarheid. Het
getuigt van respect en zorgvuldigheid als je je zaken
op orde hebt. Alleen zo voorkom je dat je de controle
over de zaak verliest.
ABSTRACT
CONCREET GENERALISATIE
Uw mentale model
Mentaal model
Marieke is creatief…
Werkelijkheid
Gisteren bedacht ze een geweldige
oplossing om het project toch op tijd
af te krijgen
Drijfveren
Waar een wil is, is altijd een weg. Het is belangrijk
om te blijven zoeken naar oplossingen en buiten de
kaders te denken. Dat is belangrijk omdat alleen zo
de oorzaak van problemen wordt weggenomen.
OPDRACHT 3: Hoe zit dat bij u?


Bekijk de praktijkvoorbeelden per persoon
Beantwoord de volgende vragen:



Waarom houden juist deze voorbeelden u bezig?
Wat vindt u belangrijk in dat soort situaties?
Welk doorlopend doel dient dat?

Welke drijfveer stuurt dit?

Vul dit in in het derde vak van je flipover
Mentale Modellen:
Recapitulatie
Recapitulatie





Uw mentale modellen sturen uw perceptie van
de werkelijkheid
Ze zijn ontstaan in de interactie van drijfveren en
de werkelijkheid…
…en geven betekenis aan die werkelijkheid
Uw perceptie is uniek voor u!
Maar niet perse de waarheid … er is uw
waarheid en de waarheid!
Hoog
Laag
Potentie voor meningsverchil
Meningsverschillen
Werkelijkheid
Mentaal Model
Aard van de informatie
Recapitulatie





Mentale modellen kunnen elkaar verrijken
of dwarszitten, los van of ze waar zijn
Bevatten veel wijsheid en onzin
Kunnen verrijken maar ook beperken
Ontginnen levert altijd nieuwe visie,
perspectieven, ideeën en kansen op
Overeenkomsten zijn saai, juist de
meningsverschillen brengen
het beste naar boven
“Nieuwsgierigheid is
leven. Aannames
zijn de dood.
Kijk om je heen.
Wees een spons!”
Mark Parker –Nike CEO
Benutten van mentale modellen

Durft u…






Te geloven dat wederzijdse verrijking van
mentale modellen altijd mogelijk is?
Meningsverschillen met open vizier aan te gaan?
De tijd te nemen om Mmodellen te verhelderen?
Verschillen te benaderen als bron
van potentiële oplossingen?
Aandachtig te luisteren?
Open te staan voor onverwachte
zienswijzen?
Ontrafelen van
Mentale Modellen
Op (deductie)
5. Maandrapportages zijn niet mijn pakkie an.
Mentaal model
Welke conclusie heb je daaruit getrokken?
4. De projectstaf zoekt veel te veel naar zekerheid.
Waardoor wordt dat in stand gehouden?
Werkelijkheid
3. Is pure administratieve rompslomp, het levert mij niets op en
er gaat teveel tijd verloren.
Waarom juist dit voorbeeld?
2. De maandrapportage in ons project.
Drijfveren
Wat is daarvan een voorbeeld?
1. Regels zijn middelen om een doel te bereiken.
Neer (inductie)
Hans de Vries is onbetrouwbaar.
Wat is daarvan een recent voorbeeld?
Mentaal model
Vorige maand leverde hij zijn rapportage vijf dagen te laat in.
Waarom houdt dat je bezig?
Werkelijkheid
Als we niet op elkaar kunnen rekenen, dan loopt de zaak in het
honderd.
Wat vind jij belangrijk in dat soort situaties?
Discipline en doen wat je belooft.
Drijfveren
Waarom is dat belangrijk?
Anders wordt het chaos en komt de organisatie in gevaar.
Twee groepen met twee flips

Benoem het thema waarvan je wil dat de andere
groep het mentale model ontrafelt
Drie sleutelvragen
Mentaal Model Wat is je mening daarover?
Werkelijkheid
Wat is daarvan een voorbeeld?
Drijfveer
Waarom is dat belangrijk voor
jou?
Opdracht – groepsinterview-maak een flip



Een teamlid wordt ondervraagd
Achterhaal hoe hij/zij denkt over de stelling:
“Ons team presteert op halve kracht”
Spelregels:




Een interviewer tegelijk aan het woord
Het geïnterviewde teamlid maakt de keuze
Kantel je naambordje als je wilt vragen
Groep maak een flip en individu (met maatje) maakt een flip
U bent aan zet





Kies een praktijksituatie die u wilt bespreken
Inventariseer eerst zelf de feiten die u hebt
geselecteerd, de inferenties die u daaruit hebt
gemaakt en de conclusies die u hebt getrokken
Deel deze inventarisaties
Kom als team tot een gemeenschappelijk
mentaal model (begin bij feiten)
Kies een eerste concrete aktie
Vervolgstappen!




Welke eenvoudige, haalbare acties gaat u de
komende drie weken consequent ondernemen?
Van wie vraagt u feedback? Op welke manier?
Met welke frequentie?
Hoe meet u het succes samen met degene aan
wie u verantwoording aflegt?
Wat zijn de verwachte positieve consequenties
als u slaagt?
Einde training




Welke kwaliteit heeft u bij uzelf (her)ontdekt?
Wat bleek niet waar in uw mentale model?
Wat is ervoor in de plaats gekomen?
Welke collega heeft u positief verrast?