۵ - مرکز آموزش دانشگاه علامه طباطبائی
Download
Report
Transcript ۵ - مرکز آموزش دانشگاه علامه طباطبائی
Comunicación y Gerencia
عناوین موضوعات کارگاه نامه نگاری و مکاتبات اداری
*آشنایی با تقسیم بندی نامه ها
* ریخت شناس ی نامه ها
* شیوه نگارش نامه ها
* انواع نامه های اداری و مراحل تهیه آنها
* اصطالح شناس ی مکاتبات اداری
* نامه ها و شکایات حقوقی
* اسناد و نوشته های حقوقی
* آشنایی با سبک نگارش انواع نامه های تسلیت ،تشکر ،دعوت ،
خانوادگی و دوستانه ،خداحافظی ،تودیع و معارفه و ...
اهمیت مکاتبات اداری
یکی از مهمترین ابزارهای رسیدن به هدف های سازمان ،ایجاد ارتباطات
رسمی از طریق نوشته های اداری است
. مکاتبات اداری زبان رسمی سازمان محسوب شده و موجب موفقیت و پیشرفت
سازمان خواهد شد.
یکی از ارکان ساختار ادارت ،نوشتار اداری است که از سویی دیگر
بیانگر میزان دانش ،تخصص و کاردانی کارکنان و
مدیران سازمان است.
اهمیت مکاتبات اداری
ارزش قانونی
محتوای نامه از حیث پیام ،نوع نگارش و استناد می تواند اثر مثبت یا منفی
داشته باشد.
سند حکومتی است و آثار سیاس ی ،حقوقی ،اقتصادی و اسنادی بر آنها مترتب
است.
عمده ترین و موثرترین وسیله ارتباطی در سازمانها است.
25 درصد وقت مدیران صرف نامه های اداری می شود.
نقش نامه ها و مکاتبات اداری
برقرای ارتباط و تبادل اطالعات
انعکاس فعالیتهای ادارات و موضوعات گوناگون
شناخت اوضاع اجتماعی و فرهنگی
استفاده از اسناد و مدارک برای قضاوت
انتقال معلومات و تجارب حال به آینده
تعريف نامه ی اداری
نامه ی اداری ،نوشته ای است که برای انجام يک کار اداری ،آموزش ی ،اطالع
رسانی و .....تهيه و ميان اداره ها ،سازمان ها ،شرکت ها و افراد ،مبادله می شود.
هر نوشته ای که حاوی یک یا چند موضوع اداری بوده و به عنوان وسیله ارتباط
در داخل یا خارج سازمان مورد استفاده قرار گیرد اصطالحا نامه اداری نامیده
میشود .
کلیه مکاتباتی که با هدف معیین و مشخص فی مابین اشخاص حقیقی و حقوقی و
همچنین بین سازمانها به منظور برقراری ارتباط مبادله می گردد .
انواع نامه ها
نامه ی وارده
نامه صادره
نامه محرمانه
اسناد طبقه بندی شده با توجه به میزان محرمانه بودن
محرمانه
خیلی محرمانه
ّ
سری
بکی ّ
سری
انواع نامه های اداری بر اساس نوع گیرنده
نامه ی اداره به اداره
نامه ی اداره به شخص
نامه ی شخص به اداره
نامه های اداری از دیدگاه ماهیت کار:
نامه های خبری :نامه هایی که به واسطه آنها نتیجه کاری یا آغاز و پایان کاری اطالع
داده می شود.
نامه های بازدارنده :نامه هایی که از انجام کاری یا بروز حادثه ای بطور موقت یا
دائم جلوگیری می کنند.
نامه های دستوری-درخواستی :نامه هایی که در آنها ارتباط عمودی حاکم است،
مثل درخواست از مقام باالو یا دستور مافوق به کارمند زیر دست.
نامه های هماهنگی :نامه هایی همانند بخشنامه ها که بمنظور هماهنگی بین دو یا
چند واحد و سازمان تهیه می شوند.
نامه های اداری از نظر سطوح ارتباطی
نامه های داخلی :
نامه های داخلی به مکاتباتی اطالق می گردند که در داخل سازمان بین واحد های
مختلف جریان دارد :
نامه بین دو داحد هم سطح
نامه از واحد باالتر به واحد پایین تر
نامه از واحد پایین تر به مقام یا واحد باالتر
نامه از طرف کارمند به عنوان یک واحد
نامه از طرف یک واحد سازمانی به کارمند
انواع نامه ها از نظر موضوع :
فرمان
ابالغ
حکم
حکم استخدام
سپاس و تجلیل
توبیخ
دستور
بخشنامه
استوار نامه
اعتبارنامه
حکم ترفیع
حکم انفصال
بازنشستگی
اعالم وصول
حواله
گزارش
حکم اخراج
و ....
ابعاد نامه های اداری
قطع ـ A3ـ 420 *297
برای جدول ها /نمودارها /صورت های مالی بزرگ
قطع ـ A4ـ 210 *297
مخصوص نامه های بیش از 5سطر کوچک
قطع ـ A5ـ 210 *148
مخصوص نامه های کمتر از 5سطر کوچکتر
قطع ـ A6ـ 148 *105
بدون سر لوحه برای مبادله یاد داشت اداری
ریخت شناس ی نامه های اداری
سرلوحه و آرم
تاریخ صدور نامه
شماره دفتر
پیوست :ضمایم
عنوان گیرنده ـ جناب آقای /سرکارخانم ـ فرمانده محترم /رئیس محترم
آغاز نامه :با سالم و آرزوی توفیق الهی ،با سالم و عرض ادب و احترام ،به استحضار
متن نامه:
پایان و اختتام نامه
نام و نام خانوادگی نویسنده
مهر و امضای سازمان ـ امضا سندیت نامه است.
رونوشت
اجزای نامه ی اداری
سربرگ نامه:
بنا بر استاندارد شماره ی 379مؤسسه ی استاندارد و تحقيقات صنعتی (مربوطبه نامه های اداری) سرلوحه ،به قسمت باالی نامه های اداری گفته می شود که
در آن نام وزراتخانه ،مؤسسه ،نشان (آرم) اداری ،تاريخ ،شماره و پيوست ديده
می شود.
آغاز نامه های اداری
در پاسخ به
عطف به نامه
به استناد
بازگشت به
پیرو
براساس
بنا به پیشنهاد
به موجب
نظر به اینکه
از آنجا که
بدینوسیله گواهی می شود
به استحضار می رساند
به آگاهی می رساند
برخی از ويژگی های يک نامه ی اداری خوب
با نثری ساده ،روشن و صريح و بدون تملق نوشته شده است؛
خالصه ،قاطع و مستند است؛
عنوان گیرنده دقيق ،مشخص و همرا با احترام است؛
آغاز مناسب و پايان شايسته دارد؛
تاريخ ،شماره و در صورت نياز پيوست و رونوشت ها دقيق مشخص شده است؛
اصول نگارش ی و ويرايش ی در آن رعايت شده است.
متن نامه اداری باید چگونه باشد؟
مقصود اصلی و منظور و هدف نامه را بیان کند.
جدی و رسمی و به دور از طنز و هزل
روان و ساده و به دور از تفسیر و توضیح
استفاده از کلمات و واژگان واضح و روشن
صراحت ،دقت و روشنی
رهیز از تملق و حب و بغض
پرهیز از مطالب غیرضروری و حواش ی نامربوط
نوشتن مطالب به صورت اهم و مهم
جمالت کوتاه
استفاده از صیغه سوم شخص جمع :درخواست مکند به جای درخواست می کنم.
نامه را با چه عبارتی آغاز کنيم؟
بسم هللا الرحمن الرحيم
باسمه تعالی يا بسمه تعالی
بنام خدا
يا هو
به نام خدا
نام و عنوان مخاطب نامه را چگونه بنويسيم؟
جناب آقای /سرکار خانم ...رييس محترم ...
رييس محترم ...جناب آقای /سرکار خانم...
جناب آقای /سرکار خانم...
رييس محترم ...
رييس محترم ...
جناب آقای /سرکار خانم...
جناب آقای /سرکار خانم...
معاونت /رياست /مديريت محترم ...
جناب آقای /سرکار خانم...
معاون /رييس /محترم....
نام و عنوان مخاطب نامه را چگونه بنويسيم؟
يادآوری:
چنان چه ضرورتی نداشته باشد که مخاطب نامه شخص ی خاص باشد ،می تواننامه را بدون نام شخص به اداره نوشت؛
سازمان آموزش و پرورش فارس
قسمت نام و عنوان گیرنده را به گونه ای ديگر نیز می توان نوشت:به :سازمان کل آموزش و پرورش ...
از :اداره ی آموزش و پرورش ناحيه ی ...
موضوع :درخواست تجهیزات آموزش ی
آغاز نامه
جناب آقای /سرکار خانم...
رييس محترم ...
سالم عليکم /سالم /با عرض سالم /با سالم و خسته نباشيد
با عرض سالم و ارادت و ....
احتراما ،به استحضار می رساند
جناب آقای /سرکار خانم...
رييس محترم ...
با سالم و احترام ،به استحضار می رساند
آغاز نامه
سالم عليکم ،احتراما به آگاهی می رساند...
با سالم ،احتراما با عنايت (توجه) به اين که /از آن جا که...
با سالم و احترام ،به استحضار می رساند...
با سالم و احترام ،همان گونه که مستحضريد...
آغاز نامه
با سالم و احترام ،عطف به نامه ی شماره ی ...مورخ...
با سالم و احترام ،بازگشت به نامه ی شماره ی ...تاريخ...
با سالم و احترام ،در پاسخ به نامه ی شماره ی ...تاريخ...
با سالم و احترام ،برای پی گیری نامه ی شماره ی ،...تاريخ...
با سالم و احترام ،پیرو نامه ی شماره ی ،...تاريخ...
با سالم و احترام ،در پی نامه ی شماره ی ،...تاريخ...
ويژگی های متن نامه
بخش اصلی هر نامه ،متن آن نامه است که شايسته است نويسنده مقصود خود
را خالصه ،مستند ،درست ،ساده و روان در اين قسمت بنويسد؛ به گونه ای که
مخاطب نامه ،در پيوند با موضوع نامه ،همه ی اطالعات الزم را در نامه ببيند و
به سادگی بتواند مقصود اصلی نويسنده را دريابد.
متن نامه شامل سه بخش مقدمه ،پیکره و نتیجه است که بطور نامرئی در هم
تنیده شده و به هم مربوط می شوند.
مقدمه نامه
مقدمه نامه :سالم -شماره و تاریخ نامه در پاسخ نامه ها-
شماره و تاریخ نامه ی پیشین
در نامه های پیرو ،برای آشنا ساختن مخاطب با سابقه موضوع و استفاده از عبارت
«به اطالع میرساند و به آگاهی می رساند » برای مقامات هم سطح ،برای مقامات باالتر «
باستحضار می رساند«
برای تقاضا :
مقام باالدست ـ مستدعی است
مقام همطراز ـ خواهشمند است ـ شایسته است
مقام پایین تر ـ مقتض ی است
شیوه نگارش متن نامه های اداری
شیوه نگارش عبارتست از قواعدی که رعایت آنها عالوه بر آسان سازی کار خواننده و
نویسنده در ارتباطبهتر ،زیبایی نوشته را نیز به ارمغان می آورد .این قوانین دو بخش را شامل
می گردند :واژه بندی و نشان گذاری.
ترکیب واژگان با یکدیگر آغازگر هر نوشتاری است؛ از ترکیب واژگان جمالت
ساخته می شوند و از ترکیب چندجمله یک بند یا پاراگراف به وجود می آید .هر
پاراگراف می تواند بخش ی از یک نامه و یا نوشتار دیگر باشد.
ازمجموع پاراگراف ها ،صفحات نامه ها ،کتاب ها و نوشتار دیگر پدید می آید.
پس هنر هر نویسنده در ابتدای امر استفاده بجا و مناسب از واژگان متناسب و
زیبا است.
انتخاب واژگان نامه ها
انتخاب واژگان مناسب برای نامه نگاری از اهمیت واالیی برخوردار است ،انتخاب واژه به میزان
دانش ،تجربه ،شخصیت ،سلیقه و ورزیدگی نویسنده بستگی دارد .زبان فارس ی غنی از واژگان
بسیاری است که برای تبیین یک موضوع استفاده می شود ،پس با مطالعه آثار ادبی فاخر دامنه
لغات بسیار پرباری ایجاد می شود که در نگارش متون ادبی و اداری کاربرد دارد.
بسیاری از واژگان شاید به تنهایی زیبا باشند ،اما باید به تاثیر آن در جمله توجه داشت ،چراکه
در ترکیب جمله می تواند معنای بسیار بدی در ذهن ایجاد کند .توصیه می شود با استفاده از
واژگان زیبا ،ساده و روان ،متنی را به خواننده تحویل دهید که وی را با چندگانگی معنایی،
پیچیدگی متنی و سطحی بودن مطالب مواجه نکند.
از دیگر سوی ،انطباق متن نوشته شده با دستور زبان فارس ی و ساختار مناسب و منطقی مهم
می باشد.
انتخاب واژگان
استفاده از عناوین زیبا و محترمانه و کاربردی
استفاده از موقعیت آغاز نامه :به نام خدا(متنوع)
واژگان متناسب اداری و رسمی مرتبط با موضوعات
استفاده از اینجانب به جای بنده
استفاده از همانگونه که مستحضرید به جای به استحضار می رساند
واژگان ادبی
استفاده از صنایع مختلف ادبی در تبریک نامه ها ،سپاس نامه و تسلیت نامه ها
استفاده از احادیث ،اشعار و پیامهای کوتاه
و ....
پايان نامه
عبارت پايانی متن نامه:
متمني است اقدامات الزم را در خصوص تقاضاي فوق الذكر مبذول فرماييد. مستدعي است اقدامات مقتض ی را مبذول فرماييد. خواهشمند است امر به اقدام فرماييد. پايان نامه
موفقيت و پیروزی شما را از ايزد منان خواهانم. پيشتر (قبال) از همکاری صميمانه ی جناب عالی سپاسگزارم. -با سپاس فراوان
پایان نامه های اداری
پیشاپیش از مساعدت جنابعالی کمال تشکر را داریم
بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر .……… ،ملغیاالثر خواهدبود.
علیهذا ،موضوع مصوبه ،بدون رعایت ضوابط مربوطه ،مغایر قانون است.
لذا به پیوست یک نسخه از برنامههای مورد اشاره جهت هر گونه بهرهبرداری تقدیم میگردد.
لذا در فرصت باقیمانده ضروری به نظر میرسد…
لذا از جنابعالی با توجه به مقام و مسئولیتتان خواهشمندم برای حل این مشکل ،هرگونه که
صالح میدانید اقدام مؤثری بنمایید.
پیشاپیش از حسن مساعدت ،بذل عنایت ،الطاف ،مراحم و محبت حضرتعالی کمال تشکر و
امتنان را داریم .
در پایان از محضر آن مقام عالی استدعا دارد دستور فرمایید تا در دراستای…. .
خواهشمند است در این خصوص دستورات الزم را به مسئوالن ذی ربط داده تا هم موجب حل
مشکل … ..و جلب رضایت خداوند متعال گردد.
خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به تعیین تکلیف نهایی و تامین حقوق حقه کلیه
ذینفعان یاد شده دستور رسیدگی عاجل صادر فرمایید
نکته آخر این که شایسته است…
به امید سعادت و نیکبختی جنابعالی و دیگر همکاران محترم مجموعه…
نام و عنوان امضا کننده
پس از پايان نامه( ،در زير سمت چپ متن) نام و نام خانوادگی نويسنده ی نامه يا
مقام مسؤول اداری و سپس عنوان اداری شخص امضا کننده نوشته می شود؛
برای نمونه:
دکتر حسن حامدی
رييس دانشکده ی ...
گیرندگان رونوشت
برخی از نامه های اداری ،عالوه بر مخاطب اصلی ،برای اداره ها يا افرادی ديگر نیز
فرستاده می شود تا از آن نامه باخبر شوند يا در پيوند با آن بنا بر وظيفه ی خود
اقدام کنند .گیرندگان رو نوشت در پايین نامه ی اداری نوشته می شوند و بهتر
است به ترتيب اولويت مقام اداری يا به ترتيب حروف الفبا نوشته شوند.
اصطالحات رایج و متداول نامه های اداری
ابالغ :رساندن پیام و نامه ها و دستور به کارکنان ـ اخطاریه ها ،احضاریه ها و بخشنامه ها
ارسال :با احترام ،به پیوست نامه .....برای استحضار ارسال می شود.آیین نامه اجرایی ندارد.
اطالع :به پیوست تصویر موافقت نامه ....برای اطالع و اقدام ارسال می شود(.آگاهی)
استناد :نامه پشتوانه اجرایی و قانونی دارد و مستند به اصول ،مواد ،تبصره ،صورتجلسه ها و
مصوبات قانونی است(.کاربرد :مواقعی که بخواهند مجوز یا دستوری را برای الزم االجرا کردن موضوعی
به اطالع گیرنده برسانند).
اعاده (بازگشت) :استفاده حقوقی ـ با احترام ،به پیوست مدارک ارسالی برای تجدید نظر و تکمیل
بازگردانده می شود.
اعالم :برای اطالع دادن و پایان کار و چگونگی اجرای کار استفاده می شود.با سالم و احترام ،وصول یک
جلد ....با عنوان ...اعالم می گردد.
اقدام ،اقدام الزم /مقتض ی :رایجترین ترکیبات اداری در پایان نامه برای بیان حدود اختیارات قانونی
و اجرایی ـ به پیوست تقاضای آقای ...برای رسیدگی و هر گونه اقدام ،ارسال می گردد.
اقدام فرمایید :الزم االجرا بودن حکمی را می رساند.
برای هر گونه اقدام :حکم دستور ندارد و اختیار با گیرنده نامه است.در مواردی است که فرستنده نی
تواند امر و نهی کند و به لحاظ جنبه همکاری و ارشادی و یا به عنوان خواهش فرستاده می شود.
اطالع و اقدام مقتض ی :گیرنده نامه در اقدام مخیر است.
انضمام ،پیوست :به پیوست دو جلد کتاب با عنوان ....برای بهره برداری الزم ،ارسال می شود.
ایفاد :ترکیب محترمانه مانند ارسال می گردد و تقدیم می گردد(.از پایین به باال)
بازگشت /عطف :نامه ای در پاسخ به یک موضوع مشخص با توجه به متن دریافت شده به مرجع
صادرکننده نامه ـ با احترام بازگشت به نامه شماره 555مورخ / 1394/4/5قرارداد شماره 666نظر به
اینکه یک مرحله از قرار داد .....
بخشنامه :دستوری است .نظر به برگزاری کنگره زیست شناس ی ایران با حضور اندیشمندان داخلی و
خارجی در دانشگاه عالمه طباطبایی ،مقتض ی است تمامی دستگاهها و نهادهای ....در برگزاری شایسته
کنگره با ..........همکاری نمایند.
پیرو :ادامه دنباله نامه قبلی ـ هدف :پیگیری ،اصالح و فرستادن اطالعات اضافی * نوشتن شماره نامه ،تاریخ
و موضوعات قبلی ضروری است .پیرو نامه شماره 777مورخ 1394/4/6در خصوص اعزام افراد برای دوره
آموزش ی خواهشمند است نتیجه اقدامات را تا تاریخ .....اعالم فرمایید.
پی نوشت :نوشتن دستور اجرای اقدام
حسب االمر :بر اساس /برابر /برطبق /بر حسب /بنا بر امر /بنا بر دستور /بر اساس
استفاده و کاربرد :در ابالغ اوامر و دستورات مقامهای بلندپایه ـ سالم ،با احترام ،نامه شماره ...مورخ ....
نیروی زمینی ،حسب االمر فرمانده محترم نیرو برای اطالع و اقدام مقتض ی ایفاد می گردد.
حکم :انتصاب /انتقال /ماموریت ـ به موجب این حکم ،جناب عالی به سمت ....منصوب می شوید .
امید است با اتکال به خداوند متعال در انجام دادن امور محوله موفق و موید باشید.
بازگشت به نامه شماره .....مورخ .....ضمن موافقت با انتقال آقای ....به .............خواهشمند است
دستور فرمایید نسبت به صدور حکم اشتغال ،ارسال پرونده استخدامی و ...اقدام الزم ...
به موجب این حکم به شما ماموریت داده می شود برای بررس ی مسایل فرهنگی دانشگاه از روز یکشنبه
به ان شهرستان عزیمت فرمایید.
کان لم یکن :باطل کردن ـ با توجه به اسخ نامه شماره ...مروخ ....سازمان ، .....بدینوسیله حکم قرارداد
مورخ ....و حکم استخدام پیمانی ......کان لم یکن تلقی می شود.
مقرر گردید :حاصل نظریات و تصمیمات گرفته شده در جلسات برای اجرا و اقدام.
توصیه های کلی
انتخاب کاغذ متناسب با نامه
رعایت مسایل حفاظتی
شماره گذاری صفحات نامه
حاشیه نامه
جای خالی برای دستور و ارجاع
فاصله خطوط یکسان باشد
واژه های فارس ی
عدم غلطهای نگارش ی و ...
صورت ظاهری :نوع و اندزه قلم ـ رنگ و جنس کاغذ ـ
کاغذ 80گرم ـ ساده و سفید ـ قلمها :نازنین ،بدر ،لوتوس ـ 10تا 14
صورت زبانی :واژه ها ـ جمالت و سبک نگارش
اخوی ـ داداش ـ برادر ـ خوب و نیک ـ اینجانب و بنده ،
صورت معنایی :روح و معنای کلمات ،مفاهیم به کار رفته در متن
خواهانم ،خواستارم ـ زندگی ،زندگانی ،فوت و وفات
بازبينی نامه
آيا نام و نام خانوادگی و عنوان گیرنده به درستی نوشته شده است؟
آيا متن نامه نامه روشن ،قاطع و صريح است؟
آيا پيوند مطالب نامه منطقی است؟
آيا نامه دچار اشکاالت نگارش ی نيست؟
آيا درخواست نامه صريح و روشن بيان شده است؟
چنان چه نامه پیرو نامه ای يا پاسخ به نامه ای ديگر باشد ،آيا شماره و تاريخ
نامه های پيشین نوشته شده است؟
آسيب شناس ی نامه های اداری
.1تمام متن نامه در يک جمله و يک پاراگراف می آيد و به همین دليل نفس گیر و
طوالنی به نظر می رسد:
با احترام ،پیرو بخش نامه ی /41/2س بدين وسيله از مربيان معرفی شده جهت
بررس ی نهايی و صدور ابالغ به افراد واجدالشرايط الزم است از تاريخ دريافت
بخش نامه به مدت 5روز به سازمان دانش آموزی مراجعه فرمايند.
با احترام ،پیرو بخش نامه ی شماره ی/41/2س تاريخ ...شايسته است مربيان
محترم ،برای صدور ابالغ ،به سازمان دانش آموزی مراجعه کنند.
دارندگان شرايط ،تا تاريخ ...فرصت دارند.
آسيب شناس ی نامه های اداری
.2نامفهوم بودن نامه
سالم عليکم ،با احترام بدين وسيله استحضار می رساند به نظر به اين که
آقای ...از دانشجويان پذيرفته شده ی آزمون سراسری دانشگاه ها در سال 80در
دوره ی کاردانی رشته ی حسابداری ،از دو ترم مرخص ی تحصيلی مجاز استفاده
است و لزوما می بايست از مهرماه سال جاری ( )1382نسبت به ادامه ی تحصيل
و يا انصراف و تعيین تکليف نمايد ،مراتب بنا به درخواست نامبرده ،جهت ارائه
به آن مديريت محترم و در صورت امکان مساعدت الزم مورد گواهی می باشد.
آسيب شناس ی نامه های اداری
.3برخی از نامه ها وقتی به دست خواننده می رسد ،نمی داند چه پاسخی به آن
بدهد؛ مانند
بدين وسيله عین گزارش راهنمای تعليماتی محترم اين اداره در خصوص کالس
های سوادآموزی تشکيل شده در آن مرکز ،جهت اطالع و اقدام و اعالم نتيجه،
به پيوست ارسال می گردد.
آسيب شناس ی نامه های اداری
.4کلی بودن متن نامه؛
.5اگر نامه پیرو نامه ی ديگر است بايد نويسنده به موضوع هم اشاره کند تا
مسؤول اداره بداند آن را به چه بخش ی ارجاع دهد:
رياست محترم اداره ی...
با احترام اين جانب ، .....پیرو نامه ی شماره ی ،.....خواهشمند است از نتايج آن
بنده را آگاه فرماييد.
آسيب شناس ی نامه های اداری
.6نامه های بلند که مطالب گوناگونی در خود دارند ،چندين بار بايد خوانده شود
تا آن موضوع دريافت شود.
.7نامه ها ،گاهی توضيحاتی دارد که يا ضرورتی در آوردن آن ها نيست يا می شود
خيلی کوتاه باشد.
نمونه نامه درخواست تشویقی جهت کارمندان
جناب آقای
مدیر عامل محترم شرکت
با سالم و احترام ،بدینوسیله با عنایت به خدمات شایسته و ارزشمند آقای کارگرزاده
کارمند شماره 0درخصوص انجام امور محوله به نحو احسن ؛ پیشنهاد میگردد
معادل یک ماه حقوق و مزایا به همراه پرداخت هزینه یک سفر زیارتی به مشهد
مقدس به نامبرده بعنوان پاداش تعلق گیرد.
خواهشمند در صورت صالحدید دستورات الزم را مبذول فرمایید.
نمونه نامه در خصوص عدم پاسخ یک اداره به نامه ارسالی
جناب آقای
مدیرعامل محترم
با سالم و احترام ،بدینوسیله پیرو نامه شماره 007مورخ 01/01/01در خصوص
موضوع فالن به پیوست نامه مذکور مجددا برای استحضار و پاسخگویی به حضور
ارسال می گردد .خواهشمند است دستور فرمایید در ارسال پاسخ به این اداره
تسریع گردد .بدیهی است عواقب ناش ی از عدم پاسخگویی بموقع به نامه فوق الذکر
به عهده آن اداره خواهد بود.
با تشکر و سپاس
نمونه نامه درخواست مرخص ی
جناب آقای
مدیر عامل محترم شرکت
با سالم واحترام ،به استحضار می رساند این جانب ....................از تاریخ 82/7/21تا
82/7/23برای مراسم ازدواج برادرم نیاز به سه روز مرخص ی دارم .خواهشمند است
با مرخص ی این جانب در تاریخ های یاد شده موافقت فرمایید.
نمونه نامه تشکر و قدردانی
جناب آقای
با سالم ،بدین وسیله مراتب قدر دانی و سپاس سازمان نظام پزشکی جمهوری اسالمی ایران را از حسن
همکاری ،خدمات خالصانه و زحمات بی شائبه جناب عالی طی دوره چهار ساله عضویت در هیات مدیره نظام
پزشکی شهرستان تهران اعالم نموده ،برای شما در تمام عرصه های زندگی آرزوی موفقیت و بهروزی می
نمایم.
نامه اداری داخلی -با ماهیت هماهنگی
مسوول اداره کل کارشناس ی فنی
با سالم و احترام ،به اطالع می رساند در بررس ی های به عمل آمده ،مشخص شد
بازرسان آن اداره در ابالغ مشخصات فنی تجهیزات برقی به کارخانه ها از مشخصات
یکسان استفاده نمی کنند و این امر سبب تنزل کیفیت محصوالت کارخانه ها شده
است .لذا دستور فرمایید از این پس بازرسان آن اداره فقط مشخصات مصوب
هیات کارشناسان معاونت آموزش و نظارت را که به پیوست ارسال می گردد ،به
کارگاههای ساخت تجهیزات ابالغ کنند.
الزم به توضیح است در صورت مشاهده تخلف ،با بازرسان متخلف بشدت
برخوردخواهد شد.
نامه اداری داخلی -با ماهیت دستوری
استاندار محترم آذربایجان شرقی
با سالم تصویر مصوبه شماره / 12366ت 30626ک مورخ 83/6/30کمیسیون
موضوع اصل 138قانون اساس ی مبنی بر اصالحات و تغییرات تقسیمات کشوری
در شهرستان آذر شهر و نقشه های مربوط به پیوست ارسال می گردد.
مقتض ی است دستور فرمایید با توجه به قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات
کشوری و آیین نامه اجرایی آن اقدام الزم معمول دارند.
نمونه نامه استفای اداری
با سالم و احترام بدینوسیله اینجانب .............به شماره کارمندی ......و به شماره
شناسنامه .......که از تاریخ ...........در این شرکت با سمت .......در واحد ......
مشغول بکارمی باشم به الیل شخص ی /کاری تقاضای استعفای خود را از تاریخ
...............به حضور تقدیم می دارم.
خواهشمند است ،دستور فرمایید اداره امور کارکنان درخصوص درخواست
اینجانب اقدام الزم مبذول نمایند .بدیهی است اینجانب تا زمان تسویه حساب در
خدمت شرکت بوده و در صورت نیاز آمادگی دارم تا آموزش نفر جدید جهت
تصدی شغل مربوطه را بر عهده گیرم .پیشاپیش از حسن نظر جنابعالی کمال
تشکر خویش را ابراز نموده و توفیق جنابعالی و دیگر همکاران محترم مجموعه را
از خداوند منان خواستارم.
نمونه آگهی استخدامی
شرکت تولید ........برای تکمیل کادر ........خود در ،........ازافراد عالقمند و فعال
درزمینه ........که مسلط به یکی اززبان های فرانسه و یا انگلیس ی بوده و دارای
روابط عمومی و فن بیان عالی باشند دعوت به همکاری می کند.
واجدین شرایط درخواست و سوابق خود را ازطریق نمابر.................یا پست
الکترونیک .................ارسال دارند. --
نمونه نامه اداری ـ نامه اداری خارجی
مدیر محترم امور فرهنگی دانشگاه عالمه طباطبایی
با احترام بازگشت نامه شماره 1221مورخ 16/1/84به آگاهی میرساند این معاونت با
بازدید دانشجویان رشته های هنری مرتبط ،از کارگاههای فیلم سازی وابسته به
اداره ها ی کل فرهنگ ارشاد اسالمی سراسر کشور موافقت می کند.
دعوتنامه
با سالم از جناب عالی دعوت می شود در مراسم افتتاح هفدهمین نمایشگاه بین
املللی کتاب در تهران که در روز ............مورخ 15/2/83در محل همایش های
نمایشگاه بین املللی تهران برگزار می گردد حضور یابید.
انواع متنهای کوتاه رسمی :
سپاس نامه ها :تشویق ،تجلیل ،قدردانی ،سپاس و ستایش و بزرگداشت افراد
دعوت نامه ها :دعوت مخاطب برای سمینا ،جشنواره و بزرگداشت ،ضیافت ،نمایشگاه و ...
تبریک نامه ها :پیامهای تبریک اعیاد و مناسبتهای ملی و مذهبی /رویدادهای مهم اجتماعی /کسب
موفقیتهای ارزشمند
تسلیت نامه ها 3 :کارکرد :بالیا و حوادث طبیعی و مصیبتهای ناش ی از جنگ و درگیری /در فقدان
چهره های معروف فرهنگی ،دینی و علمی /در مرگ نزدیکان و خویشان
متنهای آمیخته :تلفیق تبریک و تسلیت /تبریک و دعوت /سپاس و تبریک و ...
واژه های کلیدی سپاس نامه ها :
مهمترین واژه هایی که در تهیه سپاس نامه ها کاربرد دارند ،عبارتند از :
ارزش(ارزشمند ،ارزنده ،
باارزش ،پرارزش)
آفرین
ارج
آرزو
اعتبار
اکرام
افتخار(افتخارآفرین،
آفتخارآمیز)
ارجمند
ارادت
بی دریغ
بی شائبه
بهروزی
بالندگی
بایسته
برازنده
پاس
پیروز
پاینده
پشتکار
پربار
تشویق
تجلیل
توفیق
تبریک
تشکر
تحسین (تحسین برانگیز)
تقدیر
تالش
خستگی ناپذیر
درخور
درود
دوام
روزافزون
سپاس
ستایش
شایسته
سربلند
سعی
سرافراز
سزاوار
ظفر
قدردان
کوشش
گرامیداشت
گران قدر
گرانمایه
گرانسنگ
گران بها
گران بها
لیاقت
الیق
مساعی
موثر
موفق
موفقیت
مهر(پرمهر ،مهرآفرین ،
مهرافزای)
نثار
نکوداشت
همت
آرزومندم
خواستارم
مسالت دارم
لوح سپاس
مقام معظم رهبری:
ماه رمضان ،بهار خودسازى انسان و انس با خدا ،فرصت عروج و اعتالى روح انسان و ماه ضيافت و رحمت
الهی است.
در بهار قرآن ،سر بر آستان حضرت دوست می ساییم و در جوار سفره های پربرکت افطار
او را به کرامت دریای بیکران نعمتهایش سپاس می گوییم.
همکار گرامی جناب آقای /سرکار خانم
عضو محترم /مسئول محترم
به آیین سپاس ،این لوح به پاس قدردانی از حضور فعاالنه ،تالشهای بی شائبه و همکاری شایسته شمادر
برگزاری طرح بزرگ ضیافت اندیشه در دانشگاه عالمه طباطبایی تقدیم حضور شما می شود.
توفیق و سعادت روزافزون شما را در پیشبرد اهداف انقالب اسالمی
از پروردگار عاملیان خواهانیم.
واژه های کلیدی تبریک نامه ها :
مهمترین واژه هایی که در تهیه تبریک نامه ها کاربرد دارند ،عبارتند از :
آفرین
بهجت
تبریک
تهنیت
خجسته
مبارک
شادباش
شادابی
شادکامی
شیرین
شیرین کام
طراوت
باطراوت
عطرآگین
عید
فرخ
کام
کامروا
کامیابی
مسعود
میالد
مبعث
نشاط
نعمت
نورانی
نیکبختی
نیکو
والدت
زادروز
همچنان
هماره
همواره
همه
همیشه
همراه
همچنان
فرح
فرخ
فرخنده
میمنت
میمون
سعادت
با سعادت
سعید
سرشار
آرزومندم
خواستارم
خواهانم
خوب
نیک
خوش
•خوشبختی
•خوش یمن
•دلپذیر
•دلنشین
•رحمت
•روزافزون
•زنده و سرزنده
•سرافراز
•سربلند
•سالمت
•باد
•برکت
•پربرکت
•بابرکت
•بهروزی
•پابرجا
•پاینده
•پیروز
•حلول
•خجسته پی
•خرسند
•سرور
•شادمانی
•شادی
•همایون
ستاره ای بدرخشید و ماه مجلس شد
خجسته زادروز مسعود آخرین جام جم هدایت ،حضرت محمدمصطفی ،مبارک و فرخنده
باد(.رحمه للعاملین ،خاتم النبیین ،حجه الحق ،آخرین واسطه فیض سرمدی ،پیام آور صلح و
دوستی ،عصاره نبوت ،ختم رسالت ،حضرت ختمی مرتبت ،درخشش واپسین کهکشان نبوت
،گوهر گنجینه امامت ،فخر عالم امکان ،ختم رسوالن ،تکمیل کننده ادیان ،بهترین بنده خدا
،خورشید درخشان سپهر نبوت ،خورشیده تابنده آسمان نبوت،
سالروز نزول جبرئیل امین بر قلب نازنین محمد امین مبارک باد).
سالروز والدت با سعادت بانوی آب ،همسر آفتاب ،حضرت فاطمه زهرا(س) خجسته و فرخنده
باد.
کوثر کثیر هستی ،زهرای اطهر ،قرار قلب مصطفی ،شمع دل افروز علی مرتض ی ،گل خوشبوی
گلستان محمد ،سرچشمه زالل فیض سرمد ،دردانه خدیجه کبری ،عزیز دل مصطفی ،شمع دل
افروز علی مرتض ی ،ایت مهر و ایثار ،ام ابیها ،تفسیرگر سوره کوثر ،ریحانه نبی ،گل یاس عصمت
،گل یاس نبوی ،محرم اسرار علی ،
واژه های کلیدی تسلیت نامه ها :
مهمترین واژه هایی که در تهیه تسلیت نامه ها کاربرد دارند ،عبارتند از :
ضایعه
سانحه
رویداد
واقعه
حادثه
فاجعه
خسران
مصیبت
سوگ
غم
سوگ مرگ
سالروز
سال مرگ
سال یاد
سالگشت
سالگرد
شکیبایی
بردباری
صبوری
سالمتی
طول عمر
التیام
اجر
تسلیت
تعزیت
مسالت
تهنیت
بقای عمر
محشور
آمرزش
مغفرت
رحمت
مرحم
تسال
تسکین
دل سوخته
ماتم زده
مصیبت دیده
داغ دیده
بازمانده
اندوه
تاسف
تالم
آرام
دردمند
تاثر
زنده یاد
زنده نام
فقید
مرحوم
راحل
شادروان
روان شاد
ناکام
ملکوتی
عاشقانه
عارفانه
عزیز
از دست رفته
درگذشته
جبران ناپذیر
خانمان سوز
جان گداز
جان سوز
جگر سوز
جانکاه
روانکاه
سوزناگ
اسفناک
اسف انگیز
غم انگیز
تاثر انگیز
جان فرسا
ناگوار
دلخراش
خونین
اندوهبار
تاسف بار
هولناک
مهیب
ناگهانی
نابهنگام
تلخ
تلخکامی
باورنکردنی
غیرقابل باور
غیرقابل جبران
ارتحال
درگذشت
مرگ
فوت
وفات
دیده بر جهان
بستن
دیده بر جهان بستن
روی در نقاب خاک کشیدن
جان به جان تسلیم کردن
رجعت
رحلت
رحیل
شهادت
عروج
فقدان
وفات
السالم علیک یا روح ا....
بیست و ششمین سالگرد ارتحال ملکوتی بنیانگذار جمهوری اسالمی ،حضرت امام
خمینی(ره) را به همه رهروان و پیروان آن رهبر فرزانه تسلیت می گوییم و از درگاه
خداوند تبارک و تعالی می خواهیم همه ما را در جمع ادامه دهندگان راه آن فقید
سعید قرار دهد.
ضمن گرامی داشت یاد و خاطره آن رهبر فقید ،از مردم شریف دعوت
می کنیم در مراسم بزرگداشت شانزدهمین سال ارتحال ملکوتی امام راحلشان
شرکت فرمایند.
نصراله مردانی ،شاعر حماسه های عاشورایی ،از ستیغ سخن گذشت و به ملکوت
اعلی پیوست .همو که حریم جانش بهاریه غزل بود و گلبرگهای شعر ،اقلیم
اندیشه اش را گلستان ساخته بود.
حوادث طبیعی
جاری شدن سیل در منطقه سیستان ،شماری از هموطنان عزیزمان را در غم فراق عزیزان و
رنج از دست دادن خانه و کاشانه ماتم زده کرده است .وقوع این حادثه اندوهبار را به اهالی
محترم سیستان و به ویژه بازماندگان فاجعه جاری شدن سیل ،تسلیت می گوییم و از
خداوند سبحان برای همه درگذشتگان طلب آمرزش و برای بازماندگان ....
یادبودها
به مناسبت درگذشت استاد دکتر کاتوزیان ،مجلس یابودی با حضور ارادتمندان آن
شادروان فقید برگزار می شود .از عالقمندان و مریدان آن فرهیخته زنده یاد دعوت می شود
با حضور در این مجلس ،ضمن ابراز مراتب قدردانی خود ...
آخرین برگ از دفتر زندگی اندیشمند وارسته و دانشمند برجسته استاد ، ..................ورق خورد
و وجود شریفش از دریچه عروج به پیشگاه معشوق مشرف شد .غم از دست دادن این گوهر
پنهان در خاک ،سخت جانسوز و غمناک ؛ و اکنون ماییم و حسرت دیدار تا قیامت به انتظار.
نامش ماندگار و یادش گرامی باد.
دعوت نامه
مهمترین اجزای یک دعوت نامه :
معموال از دو بخش توصیف و نتیجه گیری تشکیل می شود .در بخش توصیف ،عنوان و منظور از
دعوت بیان می شود و در بخش نتیجه گیری دعوت رسمی صورت می پذیرد.
فرهیخته گرامی ،اندیشمند فرزانه ،سرور گرامی ،استاد بزرگوار ،دانشجوی ارجمند
مهمترین عبارتهایی که در یک دعوت نامه به کار میرود :
از جناب عالی /سرکار عالی دعوت می شود در این مراسم شرکت فرمایید.
حضور شما را در این مراسم گرم و صمیمی ،گرامی می داریم.
حضور ارزشمند شما در این مراسم ماییه بس ی امتنان و خرسندی خواهد بود.
با حضور خود در این جشنواره ،ما را مفتخر و شادمان سازید.
افتخار داریم در این مراسم ،پذیرای حضور و مقدم شما باشیم.
از شما دعوت می شود از این نمایشگاه دیدن فرمایید.
با سالم و احترام ،حضور ارزشمند سرکار عالی و همراهان را در همایش هنر مفهومی گرامی می داریم.
برگزار
با سالم و احترام ،از جناب عالی دعوت می شود در همایش .....................که با هدف
می شود ،شرکت فرمایید.
پژوهشگر ارجمند
دومین همایش فناوری اطالعات و نقش آن در توسعه همزمان با هفته پژوهش در تاالر فردوس ی دانشگاه تهران
برگزار خواهد شد .مقدم شما را در این همایش گرامی می داریم.
با کمال امتنان از جناب عالی دعوت می شود در همایش ملی ............که با حضور اندیشمندان داخلی و
خارجی در شهرستان .....برگزار می شود شرکت فرمایید.
همایش ..............با حضور مسوواالن و دست اندرکاران این عرصه برگزار می شود .مفتخر خواهیم بود با
تشریف فرمایی خود زینت بخش این محفل علمی باشید و از نظریات ارزنده بهره مندمان فرمایید.
سرور گرامی
از جناب عالی دعوت می شود از غرفه انجمن علمی دانشجویی در هفتمین جشنواره ملی حرکت که در محل
دائمی نمایشگاههای دانشگاه شیراز برگزار می شود شرکت فرمایید.
متنهای آمیخته
گاهی الزم است دو یا چند پیام با یکدیگر تلفیق شوند و از درامیختن آنها پیام
جدیدی ساخته شود ،هر چند ممکن است پیامها کامال متضاد یا نامتجانس با
هم درآمیزند.
نویسنده ماهر با تجربه و ذوق و هنر خود استخراجی ویژگی های مشترک دو یا چند
رویداد و مناسبت طوری به هم پیوند می زند که گویی حاصل یک اندیشه و یک
هدف است حتی اگردر تضاد باشند ،دارای انتقال پیام مشترکی هستند.
پیام غم و سوگواری و دیگری پیام شادمانی
تعریف و تمجید و دیگیری انتقاد و خرده گیری
نوروز و محرم
سالم برحسین و بهار سرخ نینوا
در آستانه حلول سالی قرار داریم که نوروزش با ماه شور و شعور و شهادت ،ماه محرم قرین شده است و
بر سر سفره هفت سین مردی می نشیند که هوا را از عطر شهادت آکنده می سازد.از درگاه خدای فرودین
و محرم می خواهیم سال جدید را سالی سرشار از رحمت ،برکت و سالمتی برای جناب عالی و خانواده
محترمتان مقدر فرماید و همه ما را در زمره رهروان حقیقی ساالر شهیدان ،امام حسین(ع) قرار دهد.
بهار ارمغانی است از اراده الیزال پرودگار ،و این بار در آستانه احیای طبیعت ،و واپسین گامها به سوی
نوشدن ،نسیم دلنواز معنویت ،عطر حماسه ای ماندگار را پراکنده است ؛ و این چنین ،در بزرگداشت
یاد آین خیزش الهی و در نکوداشت فلسفه قیام حسینی ،به استقبال سال نو می رویم و نوروز را گرامی
می داریم .در بهار آزادگی ،سالی سرشار از نعمت و برکت را برای شما و خانواده محترمتان آرزومندم.
تقارن لطیف ترین و بی نظیرترین حماسه شیدایی ،عید قربان با سبزترین عید طبیعت ،نوروز خجسته
باد.
نهضت خمینی از حماسه حسینی سرچشمه گرفت و امروز تاریخ ،این رویداد بزرگ را در بهمن قرین
یکدیگر ساخته است .امسال حماسه سرخ عاشورا را در بهمن سبز تجربه می کنیم و روان پاکشهدای این
دو حماسه بی بدیل را درود می فرستیم.
محرم و بهمن ،یادآور بزرگترین حماسه های ظلم ستیزی و ازادگی تاریخ بشرند ،در
آن حسین(ع) حماسه آفرید و در این ،بزرگ مردی از دیار خمین ،آن عاشورا
برای شیعیان جاودانه شد و این بهمن برای ایرانیان .تقارن این دو رویداد تاریخ
ساز را گرامی می داریم و درس عاشورا را در بهمن مرور می کنیم.
جناب آقای
با تقدیم صمیمانه ترین تبریکها به مناسبت فرارسیدن زادروز والدت هشتمین اختر
تابناک ...حضور شما را در مراسم افتتاحیه دومین جشنواره رضوی گرامی می
داریم.
ويرايش نامه
عوامل خروج از زبان معيار
خروج از قواعد و اصول زبان فارس ی (خطاهای دستوری)؛
کاربرد انواع حشو در جمله؛
گرته برداری نادرست از زبان های بيگانه؛
به کار گیری بدون نياز کلمه ها ،اصطالحات و ترکيبات بيگانه؛
عربی مآبی و فرنگی مآبی؛
اصرار بر سره گويی،
گزافه گويی و غلو در زبان؛
استفاده از کليشه های زبانی و تعبیرهای نامناسب ،ناقص و نادرست؛
ناآشنايی با اصول و قواعد نشانه گذاری در خط فارس ی.
خروج از قواعد دستوری
مطابقت نهاد و فعل
برای جاندار فعل متناسب با نهاد است جز برای احترام برای غیر جاندار در صورت جمع بودن نهاد می توان فعل را هم مفرد و هم جمعآورد.
* آب ها از آسياب افتاد.
* همه ی اشعار سعدی لطيف است.
(درباره ديدگاه باال گفته شده چون نهاد جمع عنصری واحد است که دارای
خصوصيت واحد و بودن هرگونه اراده است ،می توان از فعل مفرد استفاده
کرد)
در چه مواردی ميان نهاد جاندار و غیر جاندار تفاوتی
نيست؟
شخصيت دادن به نهاد غیر جاندار
ستارگان در آسمان چشمک می زنند. -ابرهای سياه قله ی کوه را در ميان گرفته بودند.
نهاد اسم جمع
فعل مفرد و جمع
قوم ،قبيله ،گله ،ايل ،کاروان قبيله کوچ کرد. گله از چرا برگشت. مردم اگر نهاد واقع شود ،فعل آن را جمع می آورند.
-مردم در جشن س ی سالگی او شرکت کردند.
نهاد مبهم
برای برخی ،بعض ی ،هريک ،هر کس ،هيچ يک ،هر کدام ،هيچ کدام
فعل مفرد و جمع می آيد.* بعد از هيچ کس فعل هميشه مفرد می آيد:
هيچ کس چیزی نگفت.*برای هيچ کدام و همه (در صورتی که همه ضمیر باشد) بعد از جاندار ،جمع و بعد
از غیر جاندار ،مفرد
هيچ کدام حاضر نبودند ( دانش آموزان) /هيچ کدام سالم نبودند (صندلی ها).*بعد از چند و چندين فعل مفرد می آيد.
شيوه ی درست نوشتن
ناهار /نهار
نهار ،عربی و به معنای روز /ناهار فارس ی ( ناشتايی ،چاشت ،گرسنه) بايد (مضارع) ،بايست (گذشته) بايستی (شرط)
چنانچه (چنان چه) :شرط /چنان که :قيد تشبيه يا حرف ربط مرکب
چنان که او را ديديد ،اين پيام را به او برسانيد اتاق پدر بزرگ در طبقه ی باالست چنان که از آن می توان تمام خيابان را ديد. تلگرام ( متن) تلگراف (وسيله ای که متن را منتقل کند)
تهليل :ال اله اال هللا گفتن /تحليل :بررس ی
ساعت 2:30نه 2/30
شيوه امالی درست کلمات
پس از واژه هايی که به «ه ـه» غیر ملفوظ ختم می شوند ،هنگام جمع بسته شدن
با «ان»« ،ه ـه» غیر ملفوظ در نوشتن حذف می شود ،در حالی که تلفظ کسره
باقی می ماند و به دليل التقای دو مصوت« »a,eحرف «گ» ميان آن دو قرار می
گیرد:
بنده :بنده گان (غلط) بندگان ( درست) گان هميشه عالمت جمع نيست:
عالمت صفت نسبی و يا معرفی کننده مجموعهيگان ،صدگان ،بازرگان ،رايگان ،گروگان
جمع بستن
« ان» و «ها» نشانه های جمع در فارس ی
« ون» و «ين» و «ات» نشانه های جمع در عربی
بهتر است در کلماتی مانند محققین ،مؤلفین ،ظابطین و ...از نشانه های جمع فارس ی استفاده کنيم.*بازرس واژه ای فارس ی است و بازرسین غلط است.
* گاه در زبان فارس ی برخی واژها با «ات» جمع بسته می شوند که مفرد آن ها يا تبديل «ات» به «ها» در زبان
فارس ی معمول نيست؛ مانند :صادرات و واردات کاال (صادرها و واردهای کاال) ،مطبوعات ،انتخابات،
مقررات ،تشکيالت و...
*انحراف از معيار در جمع با«ات»
آزمايشات ،گزارشات ،سفارشات و.....
« جات» :از نشانه های جمع فارس ی است که به اقتباس از جمع عربی «ات» ساخته شده است و معموال با
کلماتی به کار می روندکه به صورت«ه ـه» غیر ملفوظ ظاهر می شوند و يا به مصوت های «ا ،ی ،و» ختم
شده باشند؛ مانند ميوجات ( ميوه جات غلط است) ،سبزيجات
*استفاده از «آالت» که گاه در زبان عاميانه با برخی واژه ها همراه می شود نادرست است :طالآالت ،زينت آالت
و ....بهتر است گفته شود انواع طال و....
مطابقت صفت و موصوف
نامه ی مربوطه (غلط) نامه ی مربوط
بانوی /خواهرمحترمه (غلط) خواهر محترم
* در برخی موارد مانند امور خارجه ،روابط حسنه ،قوه مقننه ،گناهان کبیره ،زن
حامله و ...چون کاربرد آن ها رايج شده ،اشکالی ندارد.
ويرايش نامه
-
به کار نبردن واژه های دشوار و ناآشنا:
واصل شد :به دستمان رسيد.
عودت می گردد :برگشت داده می شود يا بازگردانده می شود.
مقرون به واقعيت نخواهد بود :با واقعيت همراه نخواهد بود.
اقدام عاجل به عمل آيد :هر چه زودتر اقدام شود.
ايفاد می گردد :تقديم می شود.
اشعار می دارد :به آگاهی می رساند.
فاقد باشند :نداشته باشند.
مشاراليه :نامبرده.
ابواب جمعی :کارمند
مورخ :تاريخ
کان لم يکن :فراموش شده يا تمام شده.
معضل فوق مرتفع خواهد شد :اين مشکل برطرف خواهد شد يا اين مشکل از بین خواهد رفت.
کمافی السابق :هم چون گذشته
منعقده :بسته شده /امضاء شده.
ويرايش نامه
آتی :آينده
البسه :پوشاک
الصاق :چسباندن
الی :تا
الی آخر :تا پايان
امتنان :سپاس گزاری
امعان نظر :ژرف نگری
ايضا :هم چنین
اياب و ذهاب :رفت و آمد
باب طبع :دل خواه
باالخره :سرانجام
بطیء :کند
باالخص :به ويژه
بيعانه :پيش پرداخت
تأس ی :پیروی
ويرايش نامه
تبادل نظر :رايزنی
تحت اللفظی :واژه به واژه
تبانی :سازش
تباين :جدايی
ضمايم :پيوست ها
ضيق وقت :تنگی وقت
ظهرنويس ی :پشت نويس ی
ظهرا :در پشت
ظل :سايه
عدم موفقيت :ناکامی
علی الدوام :پيوسته ،پياپی
غیر قابل اندازه گیری :سنجش ناپذير
غیر قابل جبران :جبران ناپذير
فارغ التحصيل :دانش اموخته /دانش آموختگان /دانش آموختگی
فوق الذکر :ياد شده
ويرايش نامه
قابليت :شايستگی
قيموميت :سرپرستی
کرارا :پياپی
تجليل :بزرگداشت
تذکار :يادآوری
تشريک مساعی :هم ياری
تهييج :برانگيختن
جديداالحداث :نوساز
جديدالتأسيس :نوبنياد
حدود و ثغور :مرزها
حق العمل :دستمزد
حق الزحمه :کارمزد
حيطه :گستره
خارق العاده :شگفت
دستورالعمل :راهکار(راهبرد)
ويرايش نامه
سهل الوصول :آسان ياب
کماکان :هم چنان
الاقل :دست کم
لذا :بنابراين
لوازم التحرير :نوشت افزار
الينفک :جدانشدنی
الينقطع :همواره ،پيوسته
ماحصل :دستاورد
متحدالشکل :همسان ،همانند
متضمن :دربرگیرنده
متواتر :پی درپی
مدينه ی فاضله :آرمان شهر
مرحوم :شادروان
مستلزم :نياز مند
ويرايش نامه
مبادرت با انجام آن کرد :آن کار را انجام داد.
حضور به هم رساندن :حاضر شدن
تماس حاصل نمودن :تماس گرفتن ،تلفن کردن
تسويه حساب يا تصفيه حساب
احسن /احسنت
تکميل نقايص
الغا /القا
الزم به ذکر است :شايان گفتن /ذکر است
استعفا /استيفا
روی شما حساب می کنم :انتظار دارم
نقطه نظر :ديدگاه
وقت گذاشتن :وقت صرف کردن
ويرايش نامه
منتفی /منطفی
رييس جمهور /رييس جمهوری
ثواب /صواب
پياده کردن
تسليت باد گفتن
تصادم /تصادف
است /هست
دويت ،منيت
ويرايش نامه
واژه های زايد در نامه:
به پيوست ،گزارش عملکرد يک ساله ی اين اداره جهت استحضار تقديم حضور می
گردد.
سیر گردش کار مدخل ورودی از قبل پيش بينی کردن -و...
ويرايش نامه
پرهیز از دراز نويس ی:
برخوردار بودن :داشتن
به رشته تحرير در آوردن :نوشتن
به عمل آوردن :کردن
به قتل رساندن :کشتن
مورد ستايش قرار د ادن :ستودن
مورد تشويق قرار دادن :تشويق کردن
خريداری کردن :خريدن
مورد تصويب قرار دادن :تصويب کردن
رأس ساعت :ساعت
در جريان قرار دادن:
اطالع حاصل کردن:
به فراموش ی سپردن:
به مورد اجرا گذاشتن:
تهويه ی هوا:
سنگ حجر االسود:
سن 25سالگي
ويرايش نامه
ساير شهرهای ديگر
مفيد فايده
برعليه
ريسک خطرناک
بورسيه بگیر
ابهام معنايی
ديروز آقای پزشکی از من عيادت کرد.
يکی از معضالت جامعه ی امروز ما خانواده است.
اشيای سرقت شده توسط نیروی انتظامی کشف شد.
انصافا نوشته های شما حرفی ندارد.
بايد مراقب باشيم به گناهان کوچک آلوده نشويم.
علی به ديدار حسن رفت ،او به وی گفت:
ويرايش نامه
جمع مکسر
جمع مکسر کلمات فارس ی اصيل مانند فرامین ،بنادر ،دراويش ،خوانین ،خواتینو ...نادرست است.
-جمع بستن جمع مکسر نادرست است؛ مانند عجايب ها ،ملل ها و...
ويرايش نامه
حذف فعل بدون قرينه:
دزدان را دستگیر و به زندان فرستادند
دزدان را دستگیر و به زندان روانه کردند. کژتابی زبان:
احتراما ،پیرو اخطاريه ی شماره ی ...شايسته است قبل از هر گونه اقدام قانونی،جهت روشن شدن ...
قبل از هرگونه اقدام قانونی از طرف اداره يا مخاطب
ويرايش نامه
جدا کردن حرف را از مفعول:
-کتابی که پيش از اين به تو معرفی کرده بودم را خواندم
ويرايش نامه
وابسته کردن جمله ها با حرف که:
دانشجو حسن حامدی که در سال تحصيلی ...ثبت نام کرده است. دانشجو حسن حامدی در سال تحصيلی ...ثبت نام کرده است. بازگشت به نامه ی ...به آگاهی می رساند که مدارک خواسته شده توسط آناداره که 6قطعه عکس و فتوکپی مدارک تحصيلی می باشد به پيوست ارسال می
گردد.
باز گشت به نامه ی ،...مدارک زير به پيوست ارسال می شود .خواهشمند استدستور فرماييد اقدام شود.
حرف اضافه ،حرف ربط ،حرف نشانه
حرف اضافه معطوف نامناسب:
او فردی دلسوز و عالقه مند به پيشرفت دانشجويان است. او فردی دلسوز به پيشرفت دانشجويان است (غ). او فردی عالقه مند به پيشرفت دانشجويان است. کاربرد حرف اضافه نامناسب:
امروز برای چند بار برق قطع شده است (غ). امروز چند بار برق قطع شده است (ص). او بيشتر روی ابن سينا کار کرده است (غ). -او بيشتر درباره ی ابن سينا کار کرده است (ص).
حرف اضافه ،حرف ربط ،حرف نشانه
کاربرد حرف اضافه ،حرف ربط و «را»ی زايد:
آن چه را بايد بدانی ،اين است که (...غ) آن چه بايد بدانی ،اين است که (...ص) آن چه که گفتم ،درست بود (غ) آن چه گفتم ،درست بود (ص) الزم به ذکر است که ( ...غ) شايان ذکر است که ( ...ص) -الزم است ذکر شود که ( ...ص)
کاربرد دو حرف ربط در جمله های مرکب
اگر چه هوا سرد است ،ولی برف نمی بارد. هوا سرد است ،ولی برف نمی بارد. هرچند طاهريان ايرانی بودند ،اما از بغداد دستور می گرفتند. هرچند طاهريان ايرانی بودند ،از بغداد دستور می گرفتند. -طاهريان ايرانی بودند؛ اما از بغداد دستور می گرفتند.
استفاده از مجهول نابجا در جمله
قانون اساس ی توسط نمايندگان مجلس خبرگان تنظيم و تصويب شده است. قانون اساس ی را نمايندگان مجلس خبرگان تنظيم و تصويب کرده اند. میزان پرداخت جريمه های رانندگی توسط قانون مشخص شده است. -میزان پرداخت جريمه های رانندگی را قانون مشخص کرده است.
نشانه های نگارش ی
نقطه:
در پايان جمله ی خبری و انشايی پس از جمله های کوتاه پاسخ (پرسيدم« :ديدنش رفتی» گفت :بله). پس از نشانه های اختصاری:سال 327ق.
هـ .الف .سايه
پس از نقل قول غیرمستقيم يا جمله های پرسش ی غیر مستقيم:يکی از خبرنگاران از رييس جمهور پرسيد که سفرش چند روز به طول می انجامد.
-پس از اعداد و حروف فارس ی و التین برای تفکيک عناوين از يکديگر.
نشانه های نگارش ی
ويرگول ،کاما يا درنگ نما:
ميان دو جمله ی پايه و پیرو:* اگر شب ها همه قدر بودی ،شب قدر بی قدر بودی.
برای عطف کلمه ها ،جمله ها ،عبارت ها و سازه های هم پايه:* افزايش قيمت جهانی کاغذ ،تأخیر در انجام واردات ،آسيب ديدگی کارخانه ی مازندران،
بازگشايی مدارس در کشور و اختالف عرضه و تقاضا ،موجب افزايش شديد قيمت کاغذ
شد.
در آغاز و پايان جمله ها يا عبارت های معترضه که به صورت صفت ،بدل ،جمله یتفسیری ،توضيحی يا دعايی می آيد:
* ابوسعيد ،که رحمت خداوند بر او باد ،عارفی وارسته بود.
نشانه های نگارش ی
ادامه ی کاربرد کاما
بعد از گروه قيدی در آغاز جمله:*سرانجام ،مذاکرات دو کره پايان يافت.
*به عبارت ديگر ،افزايش توليد همان افزايش سرمايه است.
برای جلوگیری از اشتباه در خواندن جمله:* استاد ،غالمحسین يوسفی را اديبی برجسته معرفی کرد.
برای جدا کردن اعداد ،نشانی و اطالعات کتاب شناختی* در جلدهای 15 ،12 ،8 ،2و 20تفسیر ابوالفتوح به موضوع اشاره شده است.
نشانه های نگارش ی
در چه مواردی نبايد از کاما استفاده کرد:
قبل از «يا»« ،پس»« ،که»« ،و»« ،سپس» ،و کلمات عطف و فعل؛ -بعد از «را»« ،که»« ،اگر» و حروف اضافه.
نشانه های نگارش ی
نقطه ويرگول (؛) نشانه ی درنگ کمتر از نقطه و بيشتر از ويرگول
هرگاه دو جمله ی مستقل به داليل معنايی با يکديگر پيوند يابند ،ميان آن هانقطه ويرگول قرار می گیرد:
* هر چه آشنايی ما بيشتر شد ،پيوند دوستی محکم تر گشت؛ زيرا ديدم آن چه را
من انديشيده بودم ،او گفته است.
* حافظ تجسم روح ايرانی است؛ چیره دستی تام گوهرگران ،هنر ظريف منبت
کاران ،بازتاب درخشان مينياتورکاران و گلزار چشم نواز قالب ها را در شعر او می
توان يافت.
نشانه های نگارش ی
نشانه ی پرسش (؟):
در پايان جمله های پرسش ی:* کدام را برمی گزينی؟ اين را؟ يا آن را؟
در نقل قول ها هر گاه جمله ی اصلی و جمله ی نقل شده هر دو پرسش ی باشند يک
نشانه ی پرسش در آخر جمله ی دوم کافی است:
* آيا از تو خواستند که به آن ها بپيوندی؟
برای بيان ترديد و ابهام و در برخی موارد نشان دادن استهزا:* سعدی به سال 691هـ .ق(؟) روی در عالم خاک کشيد.
* واقعا نابغه (؟) است.
نشانه های نگارش ی
دو نقطه ():
برای شرح ،توضيح و برشماری است و به جای کلمه ها و عبارت های توضيحی به کار میرود:
* در اين دانشکده چهار رشته تدريس می شود :زبان و ادبيات فارس ی ،تاريخ ،زبان و ادبيات
عربی و زبان و ادبيات انگليس ی.
در مواردی که واژه های توضيحی به کلمه بعد از خود اضافه می شوند ،دو نقطه نهادهنمی شود :مانند ،از قبيل ،نظیر ،مثل و...
پيش از نقل قول مستقيم:* گفت :به کجا می روی؟
برای جدا کردن اجزای ساعت ،فصل و باب و صفحه و سال در ارجاع درون متنی:(زرين کوب)25 :1378 ،
5:12
نشانه های نگارش ی
گيومه («»):
در اصل برای مشخص کردن آغاز و پايان سخن کس ی غیر از نويسنده ی اصلیاست؛ ولی گاهی برای مشخص کردن حرف ،کلمه يا جمله ای که نويسنده بر آن
تأکيد دارد نیز به کار می رود.
نشانه های نگارش ی
نشانه ی شگفتی (!):
اين نشانه هرچند نشانه ی شگفتی ناميده می شود ،منحصر به شگفتی نيست؛بلکه پس از هر کلمه يا عبارت يا جمله ای که حاکی از گونه ای انفعال انسانی
باشد ،نهاد می شود؛ مانند ترس ،هيجان ،نفرت ،تحسین ،خشم ،طعنه ،انکار،
افسوس ،دعا ،امر ،استمداد ،تحذير ،تهديد ،تشويق ،تنبيه و خطاب .به همین
دليل گروهی آن را نشانه ی عاطفی نیز ناميده اند.
نشانه های نگارش ی
پدر سيامک ديشب از اهواز به شیراز آمد
نشانه های نگارش ی
سيمرغ پادشاه دوردست پرندگان پر زيبايی در مرکز چین رها می کند پرندگان
خسته از هرج و مرج طوالنی تصميم می گیرند به دنبال يافتن اين شاه بروند می
دانند که قصر او در قاف کوهی که به دور زمین کشيده شده است قرار دارد آن
ها خود را در اين ماجرای تقريبا بی پايان در گیر می کنند از هفت دره يا دريا می
گذرند اسم وادی ماقبل آخر حیرت است نام آخر فنا است بسياری از زايران از
ميانه ی راه باز می گردند و بسياری ديگر از بین می روند س ی تای آن ها که بر اثر
مصايب به خلوص رسيده اند بر روی کوه سيمرغ فرود می آيند سرانجام زيارتش
می کنند پی می برند که سيمرغ هستند و سيمرغ هر يک از آن ها و تمام آن
هاست اين س ی مرغ در سيمرغ هستند و سيمرغ در هر کدام از آن هاست
نشانه های نگارش ی
سيمرغ ،پادشاه دوردست پرندگان ،پر زيبايی در مرکز چین رها می کند .پرندگان،
خسته از هرج و مرج طوالنی ،تصميم می گیرند به دنبال يافتن اين شاه بروند .می
دانند که قصر او در قاف ،کوهی که به دور زمین کشيده شده است ،قرار دارد.
آن ها خود را در اين ماجرای تقريبا بی پايان در گیر می کنند .از هفت دره يا دريا
می گذرند .اسم وادی ماقبل آخر«حیرت» است .نام آخر فنا است .بسياری از
زايران از ميانه ی راه باز می گردند و بسياری ديگر از بین می روند .س ی تای آن ها،
که بر اثر مصايب به خلوص رسيده اند ،بر روی کوه سيمرغ فرود می آيند.
سرانجام زيارتش می کنند؛ پی می برند که سيمرغ هستند و سيمرغ هر يک از آن
ها و تمام آن هاست .اين س ی مرغ در سيمرغ هستند و سيمرغ در هر کدام از آن
هاست.
نشانه های نگارشی
از مهد کودک چیزی يادمان نمی آيد ولی مادرمان می گويد وقتی خواستيم نام تو را
بنويسيم گفتند اين مهد کودک غیر انتفاعی است بچه ي شما بايد عالوه بر
شهريه امتحان ورودی هم بدهد اين طور که مادرمان روايت می کند ما همان
طور که توی قنداق بوديم ورقه ی امتحان ورودی را با موفقيت پر کرديم
بقيه اش را خودمان يادمان می آيد مثال وقتی خواستيم وارد دبستان بشويم
گفتند اين دبستان چون نمونه ی مردمی شده است بايد عالوه بر هفت هزار
تومان وجه رايج مملکتی امتحان ورودی هم بدهيد ما از اين امتحان هم سربلند
بیرون آمديم در تمام دوره ی دبستان با جديت و تالشمان نگذاشتيم پول هايی که
پدرمان برای شهريه قرض کرده بود سوخت بشود
نشانه های نگارشی
از مهد کودک چیزی يادمان نمی آيد ،ولی مادرمان می گويد :وقتی خواستيم نام
تو را بنويسيم ،گفتند :اين مهد کودک «غیر انتفاعی» است .بچه ي شما بايد
عالوه بر شهريه ،امتحان ورودی هم بدهد .اين طور که مادرمان روايت می کند،
ما همان طور که توی قنداق بوديم ،ورقه ی امتحان ورودی را با موفقيت پر
کرديم.
بقيه اش را خودمان يادمان می آيد؛ مثال وقتی خواستيم وارد دبستان بشويم،
گفتند :اين دبستان چون «نمونه ی مردمی» شده است ،بايد عالوه بر هفت هزار
تومان وجه رايج مملکتی ،امتحان ورودی هم بدهيد .ما از اين امتحان هم سربلند
بیرون آمديم .در تمام دوره ی دبستان با جديت و تالشمان نگذاشتيم پول هايی
که پدرمان برای شهريه قرض کرده بود ،سوخت بشود!
پيام تبريک
همکار گرامی سرکار خانم /جناب آقای ...
با شادمانی فراوان ،انتخاب شايسته ی جناب عالی را به عنوان کارمند نمونه
تبريک می گوييم و سربلندی شما را از خداوند بزرگ خواهانيم.
روابط عمومی ....
پيام تربيک
همکار گرامی سرکار خانم /جناب آقای ...
موفقيت فرزند سرکارعالی را در هشتمین املپياد رياض ی کشور تبريک می گوييم و
سربلندی و توفيق روزافزون شما و خانواده ی محترمتان را از خداوند بی همتا
خواستاريم.
روابط عمومی.......
پيام تسليت
همکار گرامی سرکار خانم /جناب آقای ...
خبر درگذشت پدر بزرگوارتان ما را بی اندازه اندوهگین کرد .اميدواريم صبر پيشه
کنید و ما را در غم خويش شريک بدانید .از خداوند مهربان برای شما و ديگر باز
ماندگان شکيبايی خواهانيم.
روابط عمومی.......
پيام تسليت
همکار گرامی ،سرکار خانم /جناب آقای ...
با قلبی اندوه بار ،درگذشت مادرگراميتان را تسليت می گوييم و از خداوند منان
برای شما و ديگر بازماندگان صبر و سالمت خواهانيم.
روابط عمومی...
دعوت نامه
همکار گرامی ،سرکار خانم /جناب آقای ...
با سالم و احترام ،از سرکار عالی /جناب عالی دعوت می شود در مراسم
بازگشايی /افتتاحيه /پايانی که در تاالر /سالن ...برگزار می شود ،حضور /
شرکت يابيد /فرماييد.