Transcript Document
វិទ្យាស្ថានខ្មែរជំនាន់ថ្Iែី NSTITUTE OF NEW KHMER មីក្រូសេដ្ឋរិច្ច MICRO-ECONOMICS Professor: NOUV Brosh H/P: 093/092 640 486, 0975 640 486 E-mail: [email protected] Website: www.nouvbroshlesson.jimdo.com Prepared by Lecturer: NOUV Brosh ឆ្នំទ្យ១ី ឆមាេទ្យី២ 1 វិទ្យាស្ថានខ្មែរជំនាន់ថ្ែីINSTITUTE OF NEW KHMER Prepared by Lecturer: NOUV Brosh 2 មាតិការ Contents ១. សេចក្ដ ីស្ដ ើម(Introduction) ១.១. ទី្ារ (Market) ១.២. តួ នាទីថ្លៃសៅក្នុងទី្ារ (The Important Role of Price in the Market) ១.៣. សតើអ្នក្ណាជាអ្ន ក្ក្ំណត់ថ្លៃ ? (Who are you to Set Price) ២. តម្មូវការបុគ្គលចំស ោះទំនិញស ម្បើម្ាេ់ (The Individual's Demand for a Commodity) ២.១. តម្មូវការ (Demand) ក្. អ្នុគ្មន៍តម្មូវការ (Demand Function ) ខ. តារាងតម្មូវការ (Demand Schedule) គ្. ខ្ខែសកាងតម្មូវការ (Demand Curve) ឃ. ចាប់តម្មូវការ (The Law of Demand) ២.២. តម្មូវការទី្ារចំស ោះទំនិញសម្បើម្ាេ់ Prepared by: Nouv Brosh 3 មាតិការ Contents (ត) ២.៣. ការខ្ម្បម្បួ លប រ ិមាណតម្មូវការនិងការខ្ម្បម្បួ លតម្មូវការ ក្. ការខ្ម្បម្បួ លតម្មូវការ (Change in Demand) ខ. ការខ្ម្បម្បួ លបរ ិមាណតម្មូវការ (Change Quality of Demand) ២.៤. សេខ្ទមីណង់ថ្នតម្មូវការ(Determinant of Demand) ក្. ចំណូល (Income) ខ. ថ្លៃថ្នទំនិញេ៏ថ្ទសទៀត (Price of Others Goods) គ្. ការរំពឹងទុក្សៅអ្នាគ្ត (Future Expectations) ឃ. ចំនួនអ្ន ក្ទិញ (The Number Buyer) ង. រេជាតិ និងចំណង់ចំណូលចិតត(Taste and Preference) Prepared by: Nouv Brosh 4 មាតិការ Contents (ត) ៣. ការ្គ ត់្គង់្លិត្លរបេ់្លតក្រមានក្់ (The Single Producer’s Supply for a Commodity) ៣.១. ការ្គ ត់្គង់ (Supply) ៣.២. តារាងខ្នការ្គត្ ់ គ ង់(The Supply Schedule) ៣.៣. ខ្ខែសកាងថ្នការ្គ ត្ ់ គ ង់(The Supply Curve) ៣.៤. ចាប់ខ្ នការ្គត្ ់ គ ង់(The Law of Supply) ៣.៥. ការ្គ ត់្គង់សលើទី្ារចំស ោះទំនិញសម្បើម្ាេ់មួយ ៣.៦. ការខ្ម្បម្បួ លថ្នបរ ិមាណ្គត់្គង់និងការ្គ ត់្គង់ ក្. ការខ្ម្បម្បួ លថ្នបរ ិមាណ្គ ត្ ់ គ ង់(Change in the quality of Supplies) ខ. ការខ្ម្បម្បួ លការ្គត្ ់ គ ង់(Change in the Supplies) ៣.៧. សេខ្ទមីណង់ថ្នការ្គ ត់្គង់ (Determinant of Supplies) ក្. ថ្លៃ ទំនិញេ៏ថ្ទសទៀត (Price of Others Goods) ខ. ក្តាតថ្លៃ សេើម(Cost of Sector) ិ (Technology) គ្. បសចេ ក្ វទា ឃ. អាកាេធាតុ(Weather) ង. ការរំពឹងទុក្សៅអ្នាគ្ត (Future Prepared by: Nouv Brosh Expectation) 5 តក្មូវការ និងការផ្គត់ផ្គង់ Demand & Supply ១. សេចក្ដ ីស្ដ ើម (Introduction) ១.១. ទី្ារ (Market) ទ្យីផ្ារគឺជាអងគភាពស ោះដ្ូរផ្លិតផ្ល ឬសេវារមែរវាងអនរទ្យិញ និងអនរលរ់ ស ើយផ្លិតផ្លសក្រក្ើ ាេ់ទំងឡាយខ្ដ្លក្តូវានសគស ោះដ្ូរសៅសលើទ្យីផ្ារអាច្ជាទ្យំនិញ ឬសេវារមែ និងធនធានសផ្េងៗ។ ឧទ រណ៍៖ ការស ោះដ្ូររវាងផ្លិតផ្លរខ្នរង្ក ែ ា រ មាន់ទ ខ្ដ្លរេិររមានរ់ផ្លិតានជាមួយនឹងស្ថច្់ក្ារ់ក្តូវានសគចាត់ទ្យុរថាជាទ្យីផ្ារ។ ១.២. តួ នាទីថ្លៃសៅក្នុងទី្ារ (The Important Role of Price in the Market) ថ្ថ្ែ (Price) ជាររិមាណទ្យឹរក្ារ់ខ្ដ្លច្ំណាយសដ្ើមបីទ្យិញផ្លិតផ្លណាមួយសៅសលើទ្យីផ្ារ មានន័យថា ថ្ថ្ជាអវ ែ ខ្ី ដ្លអនរទ្យិញរង់សៅឲ្យអនរលរ់រនុងការស ោះដ្ូរអវីមួយ។ សៅរនុងក្រវតតិសេដ្ឋរិច្ចរុរាណការស ោះដ្ូរក្តូវានសធវសើ ើងរវាងវតាុ និងវតាុ មិនដ្ូច្សពលរច្ចុរបននសនោះសទ្យ ខ្ដ្លការស ោះដ្ូរក្តូវានសធវើស ើងរវាងទ្យំនិញ និងទ្យឹរក្ារ់ ស ើយទ្យំនិញក្តូវ ានខ្េែងស យថ្ថ្ែររេ់ក្ារ់។ Prepared by: Nouv Brosh 6 ១. សេចក្ដ ីស្ដ ម ើ (Introduction) ១.៣. សតើអ្នក្ណាជាអ្ន ក្ក្ំណត់ថ្លៃ ? (Who are you to Set Price) រនុងសេដ្ឋរច្ិ ខ្ច ផ្នការក្រមូលផ្ែុំ (Command Economy) ថ្ថ្ផ្លិ ែ តផ្លក្តូវានរំណត់ស យរ ឋ ភិាល រនុងសោលរំណងសដ្ើមបី េសក្មច្ឲ្យានសោលសៅររេ់រដ្ឋ។ ថ្ថ្ែផ្លិតផ្លររេ់អនរសក្រើក្ាេ់ក្តូវានសក្រើក្ាេ់េក្មារ់រំណត់ទ្យនំ ិញសក្រើក្ាេ់ ខ្ដ្លានផ្លិត ស ើយអនរសក្រើក្ាេ់អាច្ សក្ជើេសរើេស យសេរើសៅសលើផ្លិតផ្លខ្ដ្លសគច្ង់ទ្យិញ និងអនរលរ់ ឬតក្មវូ ការ (Demand) និងការផ្គត់ផ្គង់ (Supply)។ ២. តម្មូវការបុគ្គលចំស ោះទំនិញស ម្បើម្ាេ់ (The Individual's Demand for a Commodity) ២.១. តម្មូវការ (Demand) តក្មូវការ គឺជារក្មិតររិមាណទ្យំនិញសក្រើក្ាេ់ខ្ដ្លអនរទ្យិញច្ង់ទ្យិញ និងមានលទ្យធភាពទ្យិញក្តង់ថ្ថ្ែសផ្េងោន សៅរនុងរយៈសពលមួយរំណត់។ Prepared by: Nouv Brosh 7 ២.១. តម្មូវការ (Demand) រ. អនុគមន៍តក្មូវការ (Demand Function ) Px = ថ្ថ្ររេ់ ែ ទ្យំនិញ X Dx= f(Px,Py,I,F,N,Ex,T,Y) Py = ថ្ថ្ររេ់ ែ ទ្យំនិញ Y I = ច្ំណូលររេ់អនរសក្រើក្ាេ់ (Income) F = ការរំពឹងទ្យុរសៅសពលអនាគត (Future Expectation) N = ច្ំនួនអនរទ្យិញ (Number of Buyer) Ex = ការរំពឹងទ្យុរនាសពលអនាគត ( Expectation) T = រេជាតិនិងច្ំណង់ច្ំណូលច្ិតត ឬការនិយមច្ូលច្ិតត ( Taste Preference) Y = ច្ំណូល (Income) ម. តារាងតក្មូវការ (Demand Schedule) តារាងតក្មូវការ គឺជាតារាងខ្ដ្លរង្កាញពីភាពជសក្មើេររិមាណតក្មូវការថ្នទ្យំនិញសក្រើេក្ាេ់ក្តង់ថ្ថ្ែសផ្េងោន ខ្ដ្លានសក្ជើេសរើេ។ Prepared by: Nouv Brosh 8 ខ. តារាងតម្មូវការ (Demand Schedule) ឧទ រណ៍៖ ឧរមាថា សនោះជាតារាងតក្មូវការផ្លិតផ្ល Ice Cream រនុងមួយេាែ ៍សៅរនុងរាជធានីភសពញ នំ ។ Price of Ice Cream Px (គ្ិតជា ន់) បរ ិមាណតម្មូវការ Qdx 0.50 10 1 8 1.50 6 2 4 2.50 2 3 0 Prepared by: Nouv Brosh 9 ២.១. តម្មូវការ (Demand) គ្. ខ្ខែសកាងតម្មូវការ (Demand Curve) គ្ឺជាម្កាហ្វ ិក្ខ្េលបង្ហាញពី ចាប់តម្មូវការ។ Px 3 2.50 2 Dx ជាខ្សែកោងតម្រូវោរនៃ Ice Cream 1.50 1 0.50 0 2 4 6 8 10 Qx (Quantity Demand) Prepared by: Nouv Brosh 10 ២.១. តម្មូវការ (Demand) ឃ. ចាប់តម្មូវការ (The Law of Demand) ជាសោលការណ៍ម្ាេទិេោនរវាងថ្លៃ និងបរ ិមាណតម្មូវ ការ មានន័យថាម្បេិនសបើថ្លៃ សក្ើនស ង ើ សនាោះបរ ិមាណតម្មូវការ នឹងលយចុោះ ិ ម្បេិនសបើថ្លៃ លយចុោះ ្ទុយមក្វញ សនាោះបរ ិមាណ តម្មូវការនង ឹ សក្ើនស ង ើ សោយក្ំណត់ថាក្តាតស្ែងៗសទៀតមិន ខ្ម្បម្បួ ល។ ក្តាតស្ែងៗសទៀតរ ួមមាន ចំណូលរបេ់អ្នក្សម្បើម្ាេ់ (Consumer Income) ថ្លៃ និងទ ំនិញេ៏ថ្ទសទៀត (Price of Others Goods) ការរំពឹងទុក្សៅអ្នាគ្ត់ (Future Expectation) រេជាតិ និងការនិយមចូ លចិតត (Taste and Preference) និងចំនួនPrepared អ្ន ក្ទិ ញ (Number of Buyer)។ by: Nouv Brosh 11 ២.១. តម្មូវការ (Demand) ឃ. ចាប់តម្មូវការ (The Law of Demand) - Normal Goods (ទំៃិញមាៃគុណភាព) Income - Interior Goods (ទំៃិញអៃ់គុណភាព) Prepared by: Nouv Brosh 12 ២.២. តម្មូវការទី្ារចំស ោះទំនិញស ម្បើម្ាេ់ តម្មូវការទិ្ារទី្ារ គ្ឺជាតម្មូវការេរុបបុគ្គលមានក្់ៗ ខ្េលទិញនូ វ ទំនិញ ឬសេវាក្មម សម្បើម្ាេ់។ តារាងតម្មូវការថ្ន Ice Cream សលើទី្ារក្នុង មួ យាដហ្៍។ ថ្លៃទំនិញ (Price of Goods) (គ្ិតជា លាន) ន់ បរ ិមាណតម្មូវការ (Quantity Demand) អ្ន ក្ទិញ A អ្ន ក្ទិញ B អ្ន ក្ទិញ A+B 0.50 10 6 16 1 8 5 13 1.50 6 4 10 2 4 3 7 2.50 2 2 4 3 0 1 1 Prepared by: Nouv Brosh 13 ២.២. តម្មូវការទី្ារចំស ោះទំនញ ិ ស ម្បើម្ាេ់ PxA 3 2.50 2 DxA Demand curve of market 1.50 0.50 0 2 4 6 8 10 QxA Prepared by: Nouv Brosh 14 ២.២. តម្មូវការទី្ារចំស ោះទំនញ ិ ស ម្បើម្ាេ់ PxB 3 2.50 2 D xB 1.50 0.50 0 1 2 3 4 5 6 QxB Prepared by: Nouv Brosh 15 ២.២. តម្មូវការទី្ារចំស ោះទំនញ ិ ស ម្បើម្ាេ់ PxA+B 3 DxA+B Market Demand Curve 2.50 2 1.50 1 0.50 QxA+B 0 1 2 4 6 7 8 9 10 Prepared by: Nouv Brosh 11 12 13 14 15 16 16 ២.៣.ការខ្ម្បម្បួ លបរ ិមាណតម្មូវការ និងការខ្ម្បម្បួ ល តម្មូវការ ក្. ការខ្ម្បលម្បួ លតម្មូវការ (Change in Demand) ជាចលនាសៅសលើខ្ខែរសកាងតម្មូវការ ខ្េលបណា ដ លមក្ពីការខ្ម្បម្បួ លថ្នទំនិ ញសម្បើម្ាេ់(មានចលនាពី A សៅ B សលើDx) ខ. ការខ្ម្បលម្បួ លប រ ិមាណតម្មូវការ (Change Quality in Demand) ជាផ្លៃេ់បដ ូរខ្ខែរសកាងតម្មូវការ ខ្េលបណា ដ លមក្ពីការខ្ម្បម្បួ លសេខ្ទមីណង់ មួ យ (A Determinant) ក្នុងចំសណាមខ្េខ្ទមីណង់ថ្នតម្មូវការទ ំងអ្េ់ (មានចលនា ពី Dx សៅ Dx’) Price 20 B 10 B’ A A’ Dx 30 40 Prepared by: Nouv Brosh Dx’ 80 100 QD 17 ២.៤. ខ្េខ្ទមីណង់ថ្នតម្មូវការ (Determinant of Demand) ក្. ចំណូល (Income) ម្បសេទទំនិញខ្ម្បម្បួ លសោយសារខ្តចំណូលមានពីរម្បសេទគ្ឺ៖ - ទំៃិញធរម តា ឬទំៃិញអៃ់គុណភាព (Normal Goods) ជាម្បសេទទំនញ ិ ខ្េល ចំណូលរបេ់អ្នក្សម្បើម្ាេ់សក្ើនស ើងបណា ដ លឲ្យប រ ិមាណតម្មូវការទំនិញមានការសក្ើន ិ ស ើង សហ្ើយខ្ខែរសកាងតម្មូវការបដ ូរទីតាំងពីសវវ ងសៅសាដំ និង្ទយ ុ មក្វញ។ (េូ មសមើល រ ូបខាងសម្កាម)៖ Price 20 B 10 C A D Dx 30 40 Prepared by: Nouv Brosh Dx’ 80 100 QD 18 ក្. ចំណូល(Income) - ទំៃិញគុណភាពអៃ់ ( Interior Goods) ជាម្បសេទទំនិញខ្េល ចំណូលរបេ់អ្នក្សម្បើម្ាេ់សក្ើនស ើងបណា ដ លឲ្យតម្មូវការទំនិញម្បសេទ សនោះមានការលយចុោះ សហ្ើយខ្ខែរសកាងតម្មូវការ បដ ូរទីតាំងពីវសាដំមក្ ិ (េូ មសមើលរ ូបខាងសម្កាម)៖ សវវ ង និង្ទុយមក្វញ។ Price 60 Dy 60 Prepared by: Nouv Brosh Dy’ 100 QD 19 ខ. ថ្លៃ ទំនិញេ៏ថ្ទសទៀត (Price of Others Goods) -ទំៃិញបំកពញគ្នា (Complement Goods ) ជាម្បសេទទំនញ ិ មួ យខ្េលថ្លៃ របេ់វាសក្ើនស ើងបណា ដ លឲ្យតម្មូការទំនិញមួ យស្ែងសទៀត មានការលយចុោះសហ្ើយខ្ខែសកាងតម្មូវការបដ ូរទីតាំងពីសាដំសៅសវវ ង។ 17000 Px(ថ្លៃសាច់សោ) B 13000 Py(ថ្លៃសាច់ម្រូក្) A 13000 C Dx 50 80 F Dy Qx (ររិមាណស្ថច្់សោ) Prepared by: Nouv Brosh 100 Dy’ 200 Qy 20 ខ. ថ្លៃ ទំនិញេ៏ថ្ទសទៀត (Price of Others Goods) ម្បសេទទំនិញខ្ម្បម្បួ លសោយសារខ្តក្តាតថ្លៃ ទំនិញេ៏ថ្ទសទៀតមានពីរម្បសេទ គ្ឺ៖ - ទំៃិញជំៃួសគ្នា (Substitute Goods ) ជាម្បសេទទំនិញមួយខ្េលថ្លៃ របេ់ទំនញ ិ សនោះ សក្ើនស ើងបណា ដ លឲ្យតម្មូការទំនិញមួ យស្ែងសទៀតសក្ើនស ើង សហ្ើយខ្ខែសកាងតម្មូវ ការបដ ូរទិេស ៅពីសវវ ងសៅសាដំ។ ឧទសហ្ណ៍៖ សាំងស ើងថ្លៃ នាំឲ្យតម្មូវការទក្់ទងនឹងសាំងលយចុោះ ចរនត អ្គ្គ ី េនីស ើងថ្លៃ នាំឲ្យតម្មូវការសម្គ្ឿងអ្គ្គ ីេនីលយ ចុោះ។ Px 80 Py B 60 A 10 Dx 40 50 C F Dy Qx by: Nouv Brosh Prepared Dy’ 20 50 Qy 21 គ្. ក្តាតរំពឹងទុក្សៅសពលអ្នាគ្ត (Future Expectation) ការខ្ម្បម្បួ លតម្មូវការអាចសក្ើតមានស ើងសៅសពលខ្េលអ្នក្សម្បើ ម្ាេ់ទ ំងឡាយេងឃឹមថានឹងសក្ើតមានសៅសពលអ្នាគ្ត។ ឧទហ្រណ៍៖ ឧបមាថាអ្ន ក្នឹងមានខ្្នការោំេំណាំ ឬចិញ្េឹមមាន់ទ សៅខ្ខសម្កាយ សេើមបីបសងក ើន្លិត្លនិងម្ាក្់ចំណូល ខ្តបនាាប់មក្ក្៏មាន េំណឹងមិនលអ អ្ំពីបខ្ម្មបម្មួ លសេេឋ ក្ិចេទី្ារខ្េ លអាចស្វ ើឲ្យាត់បង់ ិ ចំណូលេូ ចសនោះក្៏ផ្លអក្ខ្្នការសនោះសទវញ។ ឃ. ចំនួនអ្ន ក្ទិញ (Number of Buyer) ម្បេិនសបើចំនួនអ្ន ក្ទិញសក្ើនស ើងសនាោះ នឹងស្វ ើឲ្យតម្មូវការេម្មាប់ ្លិត្លមានការខ្ម្បម្បួ ល េូ សានោះខ្ខែសកាងតម្មូវការបដ ូរទីតាំងពីសវវ ងសៅសាដំ ិ និង្ទុយមក្វញ។ ឧទហ្រណ៍៖ សៅសពលបសវេនកាលចំនួននិេែិតចូលសរៀនសម្ចើន នាំឲ្យ ចំនួនអ្ន ក្ទិញសេៀវសៅ សក្ើនស ើង សនាោះស្វ ើឲ្យខ្ខែសកាងតម្មូវការសេៀវសៅ និង បដ ូទីតាំងពីសវវ ងសៅសាដំ។ Prepared by: Nouv Brosh 22 ង. រេជាតិ និងចំណង់ចំណូលចិតត (Taste and Preference) -ជាម្បសេទ្លិត្ល ខ្េលតម្មូវការខ្ម្បម្បួ លសោយសារខ្តក្តាតរេជាតិ របេ់វា និងចំណង់ចំណូលចិតត របេ់អ្នក្សម្បើម្ាេ់ស ៅតាមសពលសវលា ណាមួ យ។ ខាងសម្កាមសនោះជាម្កាហ្វ ិចតាង ឲ្យចំណង់ចំណូលចិតតរបេ់អ្នក្ សាដប់ប ទចសម្មៀង៖ ការនិយមថាេច្សក្មៀង Dx Dx ‘’ Dx’ ររិមាណថាេច្សក្មៀង Prepared by: Nouv Brosh 23 ៣. ការ្គ ត់្គង់្លិត្លរបេ់្លិតក្រមានក្់ (The Single Producer’s Supply for Commodity) ៣.១. ការ្គ ត្គ ង់ (Supply) ការ្គ ត់្គង់ គ្ឺជាក្ម្មិតបរ ិមាណទំនិញសម្បើម្ាេ់ខ្ េលអ្នក្លក្់ ចង់លក្់ ឬមានលទធ ភាពលក្់ម្តង់ថ្ លៃ ស្ែងៗោនសៅក្នុងរយៈសពលមួ យក្ំ ណត់។ Sx= f(Px, Py, W, Ex, T,….) Px = ថ្ថ្ររេ់ ែ ទ្យំនិញ X Py = ថ្ថ្ែររេ់ទ្យំនិញ Y W = អាកាេធាតុ (Weather) Ex = ការរំពឹងទ្យុរសៅសពលអនាគត (Expectation for Future) T = រសច្ចរវិទ្យា (Technology) Prepared by: Nouv Brosh 24 ៣.២. តារាងការ្គ ត់្គង់ (The Supply Schedule) តារាង្គត់្គង់គ្ឺជាតា ំ រាងខ្េលពីពណ៌នាអ្ំពីរសម្មើេប រ ិមាណ្គត់្គង់ថ្ន ទំនិញ ឬសេវាក្មម សៅម្តង់ថ្លៃ ស្ែងោនខ្េលានសម្រើស រ ើេ ។ តារាងខាងសម្កាម សនោះបង្ហាញពីការ្គត់្គង់របេ់្លិតក្រមានក្់សៅសលើនំបុ័ងក្នុងមួយេាដហ្៍៖ ថ្លៃ (Px) (គ្ិតជា ន់) បរ ិមាណថ្នការ្គ ត្ ់ គ ង់ Qsx 12 30 10 25 8 20 6 15 4 10 2Prepared by: Nouv Brosh 5 25 ៣.១. ការ្គ ត់្គង់ (Supplied) ៣.៣ ខ្ខែសកាង្គ ត់្គង់ (Supplied Curve) (Px) Sx 12 10 8 6 4 2 5 10 15 20 25 30 (Quantity Supplied) Prepared by: Nouv Brosh 26 ៣.៤. ចាប់ថ្នការ្គ ត់្គង់ (The Law of Supply) គ្ឺជាសោលការណ៏មួយខ្េលបង្ហាញថាថ្លៃ និងបរ ិមាណ ្គ ត់្គង់មានទិេសៅម្េបថ្នទំនិញសម្បើម្ាេ់ខ្េលអ្ន ក្លក្់ ចង់លក្់ និងមានលទធ ភាពលក្់ម្តង់ថ្លៃ ស្ែងៗោនសៅរយោះ សពលមួ យក្ំណត់ម្បេិនសបើក្តាដ មួ យចំនួនសទៀតសៅរក្ាសលរ ិ េខ្េលេូ ចជាថ្លៃ សេើមបសចេ ក្ វទាការេងឈឹ មនិងអាកាេ ្តុ……………….។ Prepared by: Nouv Brosh 27 ៣.៥. ្គ ត់្គង់ទី្ារចំស ោះទំនិញសម្បើម្ាេ់មួយ (The market supply for a commodity) ការ្គ ត់្គង់ទី្ារចំស ្គ ត់្គង់េរុបចំស ោះទំនិញសម្បើម្ាេ់មួយគ្ឺជាការ ោះ្លិតក្រមានក្់ៗសោយបូ ក្េរុបនូ វ ្លិត្លខ្េល្លិតក្រ្លិតានទ ំងអ្េ់សៅសលើទី្ារ ។ Prepared by: Nouv Brosh 28 តារាង្គ ត់្គង់ថ្ននំបុ័ងសលើទី្ារក្នុងមួ យេាដហ្៏ បរ ិមាណ្គ ត់្គង់ Quantity Supplied ថ្លៃ Price អ្ន ក្្គ ត្ ់ គ ង់ A 12 10 8 6 4 2 30 25 20 15 10 5 ការ្គ ត់ អ្ន ក្្គ ត់្គង់ B ្គ ង់(A+B) 30 60 20 45 10 30 0 15 0 10 0 5 Prepared by: Nouv Brosh 29 ខ្ខែសកាង្គត់្គង់ថ្ននំបុ័ងសលើទី្ារក្នុងមួ យេាដហ្៏ Prepared by: Nouv Brosh 30 ខ្ខែសកាង្គត់្គង់ថ្ននំបុ័ងសលើទី្ារក្នុងមួ យេាដហ្៏ (ត) Prepared by: Nouv Brosh 31 ៣.៦. ការខ្ម្បម្បួ លបរ ិមាណ្គ ត់្គង់ និង ខ្ម្បម្បួ ល្គ ត់្គង់ ក្.ការខ្ម្បម្បួ លបរ ិមាណ្គ ត់្គង់ (Change in the quantity supplied) គឺជាច្លនាសលើខ្មេសកាងផ្គត់ផ្គង់ខ្ដ្លរណាែលមរពីការខ្ក្រក្រួលថ្ថ្ែទ្យំនិញ។ ច្លនា A សៅ B សលើ Sx ។ ខ. ការខ្ម្បម្បួ ល្គ ត់្គង់ (Change in the supply) គឺជាច្លនាសលើខ្មេសកាងផ្គត់ផ្គង់ខ្ដ្លរណាែលមរពីការខ្ក្រក្រួល Determinant មួយរនុងច្ំសណាម សដ្ខ្ទ្យមីណង់ទំងអេ់ររេ់ផ្គត់ផ្គង់ច្លនា Sx សៅ Sx’។ Prepared by: Nouv Brosh 32 ខ. ការខ្ម្បម្បួ ល្គ ត់្គង់ (Change in the supply) (ត) Prepared by: Nouv Brosh 33 ៣.៧. សេខ្ទមីណង់ថ្នការ្គ ត់្គង់ (Determinant of supply) ក្.ទំនិញរំនួេោនក្នុង្លិតក្មម (Substitutes goods in Production) ទ្យំនិញជំនួេោន រនុងផ្លិតរមែគឺជារណាែទ្យំនិញខ្ដ្លក្តូវានសគផ្លិតជាមួយធនធានដ្ូច្ោន ស ើយធនធាន សនាោះក្តូវានសគសក្រើសដ្ើមបីផ្លិតទ្យំនិញមួយ និងពុំានសក្រើវាសដ្ើមបីផ្លិតទ្យំនិញដ្ថ្ទ្យសទ្យៀតស យើ ។ Prepared by: Nouv Brosh 34 ក្.ទំនិញរំនួេោនក្នុង្លិតក្មម (Substitutes goods in Production) (ត) Prepared by: Nouv Brosh 35 ៣.៧. សេខ្ទមីណង់ថ្នការ្គ ត់្គង់ (Determinant of supply) (ត) ខ.ទំនិញបំសពញោនក្នុង្លិតក្មម Production) (Complement goods in ទ្យំនិញរំសពញោន រនុងផ្លិតរមែគឺជារណាែទ្យំនិញខ្ដ្លក្តូវានសគផ្លិតភាារ់ជាមួយធន ធានដ្ូច្ោន ។ ការសរើនស ើងថ្ថ្ែទ្យំនិញរំសពញោន នាំសអាយការផ្គត់ផ្គង់ទ្យំនិញដ្ថ្ទ្យសទ្យៀត។ Prepared by: Nouv Brosh 36 ខ.ទំនិញបំសពញោនក្នុង្លិតក្មម (Complement goods in Production) (ត) Prepared by: Nouv Brosh 37 ខ.ទំនិញបំសពញោនក្នុង្លិតក្មម (Complement goods in Production) (ត) -ថ្ថ្ែស្ថច្់សោស ើងថ្ថ្ែនាំសអាយសគផ្គត់ផ្គង់សោកាន់ខ្តសក្ច្ើនស ើយការ់សោកាន់ខ្តសក្ច្ើន ខ្េបរសោរាកាន់ខ្តសក្ច្ើន។ Prepared by: Nouv Brosh 38 គ្.ក្តាតថ្លៃ (Factor of Prices) គឺជាថ្ថ្ែថ្នធនធានខ្ដ្លសគក្តូវទ្យិញយរមរសដ្ើមបីផ្លិត ។ ថ្ថ្ែខ្ដ្លផ្លិតររមានរ់ៗច្ង់ និងមានលទ្យធភាពលរ់ផ្លិតផ្ល ររេ់មែួនគឺក្តូវពឹងខ្ផ្ែរសលើការច្ំណាយផ្លិតរមែររេ់មែួនដ្ូច្ជាថ្ថ្ឈ្ ែ នួលរមែររេំភារ:វតាុធាតុសដ្ើម។ ក្រេិនសរើរតាែថ្ថ្ែសរើនសនាោះថ្ថ្ែ សដ្ើមថ្នររិមា-ណផ្លិតផ្លរាសរើនខ្ដ្រ ។ ឧទ រណ៍៖ សឈ្ើជារតាែេំខាន់មួយរនុងេំណង់ផ្ទោះក្រេិនសរើថ្ថ្ែសឈ្ើសរើនស ើង សនាោះអនរេង់ផ្ទោះោែ នច្ំណង់ច្ង់ររាសឈ្ើរនុង ការេង់ផ្ទោះសនាោះសទ្យៀតសទ្យ ។ Prepared by: Nouv Brosh 39 គ្.ក្តាតថ្លៃ (Factor of Prices) Prepared by: Nouv Brosh (ត) 40 ិ (Technology) ឃ.បសចេ ក្ វទា (ត) ការសក្រើក្ាេ់រសច្ចរវើទ្យាមពេ់សៅរនុងផ្លិតរមែសធវើសអាយទ្យិននផ្លសរើនជាងមុនស យសក្រើរតាតផ្លិតរមែដ្ខ្ដ្លៗ។ Prepared by: Nouv Brosh 41 ង.អាកាេធាតុ (Weather) គឺជោះឥទ្យធិពលខាែំងកាែច្ំស ោះការផ្គត់ផ្គង់ជាពិសេេផ្លិតរមែរេិរមែនិងអាជីវរមែសលើធនធានធមែជាតិ។ សៅក្រសទ្យេមួយ ច្ំនួនជួរក្រទ្យោះនូវសក្ោោះរាំងេងតួ , ទ្យឹរជំនន់ានសធវើសអាយររិមាណផ្លិត- ផ្ល ថ្យច្ុោះ ឬ ជួនកាលរិទ្យសរាងច្ក្រខ្តមែង ។ Prepared by: Nouv Brosh 42 ច.ការរំពឹងទុក្សៅអ្នាគ្ត (Expectations) គឺជោះក្រេិនសរើផ្លិតររេងឈឹមថាទ្យំនិញខ្ដ្លសគផ្លិតនឹងស ើងថ្ថ្ែនាសពលអនាគតសនាោះនឹងសធវើឲ្យសគផ្លិតនាសពលរច្ចុរបនននឹងផ្ទុយមរវិញ។ Prepared by: Nouv Brosh 43 ក្ិចេការ្ា ោះ (Home Works) Prepared by: Nouv Brosh 44 Prepared by Lecturer: Nouv Brosh (Professor in INK) 45