Transcript PLANOWANIE ENERGETYCZNE W GMINIE

PLANOWANIE
ENERGETYCZNE W
GMINIE
Podkarpacka Agencja
Energetyczna Sp. z o.o.
Po co planowanie energetyczne w
gminie?
• Względy ekonomiczne
– Bardzo wysokie koszty energii cieplnej, elektrycznej oraz
gazu
– Potencjalne źródło dużych oszczędności
• Względy prawne
– Wymogi prawa energetycznego i jego zapisów (zwłaszcza
Art. 18 oraz Art. 19)
– Zobowiązania pakietu klimatyczno-energetycznego
• Poprawa bezpieczeństwa energetycznego
– Wykorzystanie lokalnych źródeł energii
• Poprawa jakości powietrza
– Obniżenie niskiej emisji
– Poprawa warunków życia mieszkańców
Co powinny zawierać założenia do planu
zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i
paliwa gazowe?
Art. 18 ustawy Prawo energetyczne:
1. Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię
elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy:
1) planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe na obszarze gminy;
2) planowanie oświetlenia miejsc publicznych i dróg znajdujących się
na terenie gminy;
3) finansowanie oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych
znajdujących się na terenie gminy.
2. Gmina realizuje zadania, o których mowa w ust. 1, zgodnie z:
1) miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w
przypadku braku takiego planu - z kierunkami rozwoju gminy zawartymi
w
studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania
przestrzennego gminy;
2) odpowiednim programem ochrony powietrza przyjętym na podstawie
art. 91 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska
Co powinny zawierać założenia do
planu zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe?
1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) opracowuje projekt założeń do
planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe,
zwany dalej "projektem założeń".
2. Projekt założeń sporządza się dla obszaru gminy co najmniej na
okres 15 lat i aktualizuje co najmniej raz na 3 lata.
3. Projekt założeń powinien określać:
1) ocenę stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania
na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe;
2) przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii
elektrycznej i paliw gazowych;
3) możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych
zasobów paliw i energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła
wytwarzanych w odnawialnych źródłach energii, energii elektrycznej i
ciepła
użytkowego
wytwarzanych
w
kogeneracji
oraz
zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych;
4) zakres współpracy z innymi gminami.
Korzyści założeń do planu zaopatrzenia w
ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe
• Jasne przesłanie dla inwestorów (zasoby i wykorzystanie OZE,
możliwości przyłączenia do sieci elektroenergetycznych).
• Określenie kierunków rozwoju umożliwiających osiągnięcie
konkretnych oszczędności (zmniejszenie wydatków na media
energetyczne w efekcie działań proefektywnościowych).
• Możliwość pozyskiwania środków na inwestycje wynikające z
realizacji założeń (dobre "podparcie" uzasadnienia przy staraniu
się o środki).
• Promocja gminy wśród mieszkańców i na zewnątrz - o ile w
programie wykonawczym zostaną podjęte odpowiednie działania
edukacyjne i promocyjne.
• Dodatkowe źródło dochodów dla mieszkańców - np. jako
producentów biomasy, inwestorów itp.
• Niższe wydatki mieszkańców na media energetyczne oraz
bezpieczeństwo dostaw.
Etapy przygotowania „założeń do
planu...”
Decyzja o
opracowaniu
dokumentu i
procedurze
jego relaizacji
(własnymi
siłami,
eksperckie,
model
mieszany) –
wójt/burmistrz
/prezydent
Wy
bór
wyk
ona
wcy
(op
cjon
alni
e))
Zebranie danych
(ankietyzacja,
dokumenty
zakładu
energetycznego i
gazowniczego,
informacje o
gminie) –
wykonawca/urzą
d
Analiza dokumentów
(m.in. Strategia rozwoju
gminy, studium
uwarunkowań
zagospodarowania
przestrzennego, program
ochrony środowiska,
prograzm rozwoju
lokalnego itp.) oraz
zebranych danych
Opracowanie założeń i
przesłanie ich do opinii
marszałka pod kątem zakresu
współpracy z innymi gminami i
zgodności z polityką
energetyczną państwa
Konsult
acje
społecz
ne (21
dni
Przyję
cie
założe
ń
przez
Radę
Gminy
Kto jest zaangażowny?
Kto, dlaczego i na jakich zasadach jest
zaangażowany w planowanie energetyczne
w gminie
Kto?
Dlaczego?
Na jakich zasadach?
Samorząd
Z mocy ustawy odpowiada
za zabezpieczenie
mieszkańcom potrzeb
bytowych w tym dostępu do
mediów energetycznych i za
rozwój gminy
Poprzez opracowanie
dokumentów strategicznych,
w tym „założeń do planu
zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe”
Mieszkańcy
Konsumenci energii
Konsultacje społeczne
„założeń...”
Dostawcy energii
Zaopatrują w energię
(zakłady energetyczne, lokalną społeczność i
ciepłownicze,
wszystkich interesariuszy
gazownicze)
Udostępnianie swoich planów
na żądanie gminy
Inwestorzy
Konsultacje społeczne
„założeń...” lub rozmowy
bezpośrednie
Konsumenci lub producenci
energii
Kto podejmuje decyzje
• Wójt/burmistrz/prezydent – o stworzeniu „założeń
do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną
i paliwa gazowe”.
• Rada gminy – o przyjęciu projektu, które staje się
założeniami (w formie uchwały).
• Urząd
Regulacji
Energetyki
przez
koncesjonowanie (obrót, dystrybucja, wytwarzanie),
zatwierdzenie planów rozwoju przedsiębiorstw
energetycznych,
taryf
na
nośniki
energii,
rozstrzyganie sporów
• starosta – kwestie związane z ochroną środowiska
• samorząd wojewódzki - opiniowanie założeń do
planu odnośnie koordynacji współpracy z innymi
gminami i zgodności z polityką energetyczną
państwa
Ramy dokumentu
• prawne: ustawa o samorządzie terytorialnym,
ustawa prawo energetyczne, ustawa o ochronie
środowiska itp.
• gospodarcze: konkurencyjny rynek producentów,
relacje rynkowe kupujący-sprzedający, towar energia, reguła TPA, orientacja przedsiębiorstw na
przeżycie i zysk
• społeczne:
bariery
obciążenia
budżetów
gospodarstw domowych, akceptowalność reguł itp.,
• polityczne:
stosunki
wyborcy-władze,
bezpieczeństwo energetyczne, ekologiczne
Omówienie procedury działań w
ramach opracowania
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Powołanie Grupy Roboczej
Analiza celów zawartych w Strategii Rozwoju Gminy oraz innych dokumentach
strategicznych. Ocena istotności problematyki energetycznej w realizacji postawionych
celów.
Ewidencja składników zaopatrzenia w energię na terenie gminy (stan aktualny): istniejący
majątek do produkcji i dystrybucji energii i jego zdolności produkcyjne i przesyłowe,
zużycie energii (elektrycznej, cieplnej i gazu), potrzeby energetyczne gminy, koszty
pokrycia potrzeb energetycznych
Analiza mankamentów ekologicznych i społecznych obecnego systemu zaopatrzenia w
energię: opłaty ekologiczne (kto płaci i ile), uciążliwość dla mieszkańców (pyły, sadza,
tlenki siarki i azotu)
Wykonanie podstawowego audytu energetycznego w celu wykazania prostych możliwości
zmniejszenia energochłonności w gminie (zwłaszcza w sektorze mieszkaniowym).
Porównanie istniejących planów rozwoju przedsiębiorstw energetycznych z planowanymi
potrzebami energetycznymi wynikającymi z planów zagospodarowania przestrzennego
Propozycja rozwoju systemu zaopatrzenia w energię z uwzględnieniem wykorzystania
źródeł energii odnawialnej: ocena zasobów odnawialnych źródeł energii na terenie gminy,
ze szczególnym uwzględnieniem biomasy (słomy, drewna i odpadów organicznych)
Określenie możliwości współpracy i zintegrowanego działania na szczeblu ponadgminnym
i regionalnym w zakresie pokrywania potrzeb energetycznych (np. dostawy paliw i energii
z innych gmin, wspólne poszukiwanie inwestorów)
Identyfikacja inwestycji oraz działań pozainwestycyjnych pokrywających obecne i przyszłe
potrzeby energetyczne
Wstępne określenie potencjalnych źródeł finansowania własnych i zewnętrznych (kapitał
prywatny, fundusze celowe międzynarodowe, krajowe i regionalne).
Etapy realizacji dokumentu
Diagnoza stanu
istniejącego
Prognoza popytu na
energię
Zdefiniowanie celów
Przygotowanie
programu
wykonawczego
• Określenie aktualnego zapotrzebowania na media energetyczne
• Opis gminy z uwzględnieniem uwarunkowań społecznych, ekonomicznych, środowiskowych itp.
• Charakterystyka istniejącej infrastruktury energetycznej
• Priorytety gminy
• Odniesienie do dokumentów strategicznych – gminnych, regionalnych, krajowych
• Analiza scenariuszy zakładów energetycznych
• Określenie potencjału rozwojowego oraz potencjału oszczędności
• W zakresie zapewnienia niezawodnego i pełnego zaspokojenia potrzeb energetycznych odbiorców,
• W zakresie minimalizacji kosztów zaspokojenia potrzeb energetycznych odbiorców,
• W zakresie mniejszenia obciążenia środowiska przyrodniczego w tym rozwoju OZE,
• W zakresie efektywności energetycznej
• Określenie priorytetów
• Wybór zadań do realizacji i wskazanie źródeł ich finansowania oraz harmonogramu
• Wskazanie jednostek odpowiedzialnych za realizację programu wykonawczego
Założenia do
planu
O czym warto pamiętać?
• „Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię
elektryczną i paliwa gazowe” są dokumentem
obowiązkowym dla gmin.
• Muszą być sporządzane na okres co najmniej 15 lat, a
aktualizowane raz na trzy lata.
• Od 2011 obowiązkowym elementem „Założeń...” będzie
określenie potencjału efektywności energetycznej i
wskazanie metod jej zwiększenia, przy czym obowiązkowy
cel roczny do osiągnięcia będzie wynosić 1 %, chyba, że
audyt efektywności energetycznej wykaże inaczej
• Ważne i przemyślane „założenia...” to dobry argument w
staraniu się o środki oraz przy pozyskaniu inwestorów.
Czy można pozyskać środki na
„Złożenia...”?
• Przygotowanie „założeń...” należy do zadań własnych
gminy. Ustawodawca nie przewidział zabezpieczenia
dodatkowych środków na nie.
• Środki można pozyskać na działania proekologiczne
pod hasłem np „polityki ekoenergetycznej” np. jako
element szkoleń w ramach działania 9.5 PO KL (w
wypadku obszarów wiejskich), czy działań w ramach
LEADER + (dla terenu objętego lokalną grupą
działania – LGD). Środki mogą być też dostępne
przez WFOŚiGW, ale jest to zależne od priorytetów w
województwie.
• Większe dokumenty mogą być opracowane przy
wsparciu mechanizmu ELENA finansowanego ze
środków programu Inteligentna Energia dla Europy.
Muszą się jednak wiązać z konkretnym działaniami
inwestycyjnymi.
ELENA
• ELENA (European Local Energy Assistance) to
mechanizm
dysponujący funduszem 15 mln euro na pomoc techniczną w
przygotowaniu projektów inwestycyjnych z zakresu efektywności
energetycznej i pozyskiwania energii z OZE. Środki na jego
funkcjonowanie, zarządzane przez EBI pochodzą z programu
Inteligenta Energia dla Europy.
• ELENA pokryje 90 % kosztów koncepcyjnych. Wsparcie obejmuje
część kosztów dokumentacji technicznej, które są niezbędne do
przygotowania, realizacji i finansowanie programu inwestycyjnego,
takie jak studium wykonalności i badania rynku, kształtowania
programów,
biznes
planów,
audytów
energetycznych,
przygotowania do procedur przetargowych. Udzielane jest ono na
zasadzie kto "pierwszy ten lepszy".
• Wnioski na pomoc przy opracowaniu dokumentacji technicznej
dużych projektów inwestycyjnych należy składać do EBI, który to
bank z reguły łączy to z korzystnym finansowaniem ze swojego
kredytu.
Są „Założenia...”, co dalej?
• Realizacja planu wykonawczego.
• Porozumienie burmistrzów (Covenant of
Mayors)
–
ciekawa
perspektywa
(www.eumayors.eu).
• Opracowanie SEAP – Sustatainable Energy
Action Plan (Plan działania na rzecz
zrównoważonego
zużycia
energii)
–
określającego działania niezbędne do
osiągnięcia przyjętego zobowiązania w
zakresie redukcji emisji CO2.
Dziękuję
Państwu za
uwagę! 
PAE Sp. z o.o.
www.pae.org.pl
[email protected]
Tel. 17 867 62 80
Fax 17 867 62 82