Transcript Understanding Computers, 10/e, Chapter 14

1
310101 Information and
Communication Technology
ตอนที่ 5
ฐานข ้อมูลและระบบจัดการ
ฐานข ้อมูล
โดย
ั บุญเจือ
ผู ้ชว่ ยศาสตราจารย์วช
ิ ย
E-mail: [email protected]
http://www.cs.buu.ac.th/~wich
ai
2
3
เนือ
้ หา






โครงสร ้างของระบบ
แฟ้ มข ้อมูล
ฐานข ้อมูล
ระบบจัดการฐานข ้อมูล
โปรแกรมระบบจัดการ
ฐานข ้อมูลและบุคลากร
วิวัฒนาการของ
ฐานข ้อมูล
ระบบจัดการฐานข ้อมูล
ั พัทธ์
เชงิ สม
4
แฟ้ มประวัติ
อาจารย ์
รหัสอาจารย ์ .......
ชือ่ ........................................
นามสกุล
รหัสอาจารย ์ .......
......................................
รหัสอาจารย ์ .......ฟี ลด ์รหั
ชือ่ ........................................
นามสกุ
ส ล
เพศ ..........
คณะ ..................................ภาควิชา
......................................
ชือ่ ........................................
อาจารย ์ นามสกุล
..........................
เพศ ......................................
.......... คณะ ..................................ภาควิชา
เงินเดื..........................
อน .................................
เพศ .......... คณะ ..................................ภาควิชา
เงินเดื..........................
อน .................................
ระเบี
เงินเดืย
อนน.................................
ประวัติ
5
โครงสร ้างของระบบแฟ้ มข ้อมูล

แฟ้ มประวัต ิ
อาจารย์
ระเบียน : record
เขตข้อมูล : field
6
โครงสร ้างของระบบแฟ้ มข ้อมูล





แฟ้ มข ้อมูล (File) หมายถึง กลุม
่ ของระเบียน
ระเบียน (Record) หมายถึง การนาเอาฟิ ลด์ท ี่
ั พันธ์กน
มีความสม
ั มาจัดเก็บไว ้รวมกัน
ฟิ ลด์ หรือ เขตข ้อมูล (Field) คือ การนาชุด
ของอักขระหรือไบต์ตงั ้ แต่ 1 ไบต์ขน
ึ้ ไปมา
รวมกันเพือ
่ ให ้เกิดความหมาย
ไบต์ (Byte) ประกอบด ้วยหลายๆ บิตเรียง
ต่อกัน
1 ไบต์เท่ากับ 8 บิต
บิต (Bit) เป็ นเลขฐานสอง (Binary digit)
หน่วยทีเ่ ล็กทีส
่ ด
ุ ของข ้อมูลในระบบ
7
การจัดการข ้อมูลแบบแฟ้ มข ้อมูล
ดัง้ เดิมเป็ นการจัดเก็บข ้อมูลในลักษณะ
แฟ้ มข ้อมูลทีอ
่ ส
ิ ระจากกัน
แฟ้ มข ้อมูลอาจารย์
ระบบเงินเดือน
รายงาน
แฟ้ มข ้อมูล
วิชาทีเ่ ปิ ดสอน
ระบบตารางสอน
รายงาน
แฟ้ มข ้อมูลเกรด
ระบบเกรด
รายงาน
8
ี ของการจัดการข ้อมูลแบบ
ข ้อเสย
แฟ้ มข ้อมูล
1. เกิดความขัดแย ้งของ
ข ้อมูลได ้
้
2. เกิดความซ้าซอนของ
ข ้อมูล
ิ้ เปลืองเนือ
3. สน
้ ทีใ่ นการ
จัดเก็บข ้อมูล
4. การแก ้ไขเปลีย
่ นแปลง
ข ้อมูลทาได ้ยาก
5. ข ้อมูลไม่มค
ี วาม
ื่ ถือ
น่าเชอ
9
ี โดยใช ้ …
แก ้ไขข ้อเสย
ระบบฐานข ้อมูล
ระบบเงินเดือน
ข ้อมูลอาจารย์
ข ้อมูลตารางสอน
ข ้อมูลเกรด
รายงาน
ระบบจัดการ
ฐานข ้อมูล ระบบตารางสอน รายงาน
(DBMS)
ระบบเกรด
รายงาน
10
ฐานข ้อมูล (Database)



การเก็บรวบรวมข ้อมูล
หลายๆ แฟ้ มทีม
่ ี
ั พันธ์กน
ความสม
ั ไว ้
ด ้วยกัน
้
สามารถเรียกใชงานได
้
ง่าย สะดวก รวดเร็ว
ิ ธิภาพ
และมีประสท
้
โปรแกรมทีใ่ ชในการ
จัดการกับข ้อมูลใน
ฐานข ้อมูล ทีเ่ รียกว่า
11
ิ ธิภาพของการจัดการ
ประสท
ฐานข ้อมูล



การได ้มาซงึ่ ข ้อมูลที่
ถูกต ้อง จาก
แหล่งข ้อมูลทีถ
่ ก
ู ต ้อง
ื่ ถือได ้
และเชอ
การนาข ้อมูลทีถ
่ ก
ู ต ้อง
เข ้าสูร่ ะบบฐานข ้อมูล
และการปรับปรุงข ้อมูล
ให ้เป็ นปั จจุบน
ั
การประมวลผลข ้อมูล
เพือ
่ ให ้ได ้มาซงึ่
12
ระบบจัดการฐานข ้อมูล
(DBMS)
DBMS ทาหน ้าทีเ่ ป็ นตัวกลางระหว่าง
้
ฐานข ้อมูลกับผู ้ใชงาน
ฐานข ้อมูล
ระบบจัดการ
ฐานข ้อมูล
(DBMS)
โปรแกรมประยุกต์ตา่ งๆ
้
้
ทีผ
่ ู ้ใชงานใช
ั ต่างๆ ในการจัดการกับ
ประกอบด ้วยฟั งก์ชน
ข ้อมูล ซงึ่ ทาให ้มั่นใจได ้
 จะมีความถูกต ้อง (Integrity)
 มีความสอดคล ้องของข ้อมูล
(Consistency)
13
วิวัฒนาการของฐานข ้อมูล
ื บทที่
ดูหนังสอ
5 หน ้า 7
14
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
1. การจัดการพจนานุกรมข ้อมูล (Data
Dictionary Management)
ื่ ตาราง
พจนานุกรม ชอ
เพือ
่ เก็บรายละเอียด
ื่ ฟิ ลด์
ชอ
ทีเ่ กีย
่ วข ้องกับ
ฐานข ้อมูล คียต
์ า่ งๆ
DB
Database
15
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
2. การจัดการในการเก็บข ้อมูล (Data
Storage Management)
•
•
ID NAME
กาหนดและเก็บโครงสร ้างฐานข ้อมูล
บรรจุข ้อมูลลงฐานข ้อมูล
ADDRESS
Telephone
1Somchai
15/548
01-9574126
2Monton
17/54
02-985-6574
3Ladawan
58/574
01-900-5742
ฐานข ้อมูล
16
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
3. การแปลงและนาเสนอข ้อมูล (Data
Transformation and Presentation)
DBMS
Transform and Present Data
17
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
4. การจัดการความปลอดภัยของข ้อมูล
(Security Management)
Non-Authorize USER
ฐานข ้อมูล
DBMS
Authorize USER
18
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
5. การควบคุมการเข ้าถึงข ้อมูล
้
ของผู ้ใชหลายคน
(Multi-user Access
Control)
ฐานข ้อมูล
U1 : U3 : U2
USER 1
USER 2
DBMS
USER 3
19
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
6. การจัดการสารองข ้อมูลและการกู ้คืนข ้อมูล
(Backup and Recovery Management)
Backup
ABCD 12345
ABCD 12345
Recovery
Backup Database
20
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
7. การควบคุมความถูกต ้องของข ้อมูล (Data
Integrity Management)
Integrity
Control
ฐานข ้อมูลเงินเดือน
ฐานข ้อมูลประวัต ิ
21
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
้
8. ภาษาทีใ่ ชในการเข
้าถึงฐานข ้อมูลและการ
ื่ มต่อกับโปรแกรมประยุกต์ (Data Access
เชอ
Languages and Application
Programming Interfaces)
Operating System DBMS
Application Software
ฐานข ้อมูล
22
ั การทางานของระบบการ
ฟั งก์ชน
จัดการฐานข ้อมูล
ื่ สารข ้อมูล (Database
9. การติดต่อสอ
Communication Interfaces)
Client 1
ฐานข ้อมูล
Internet/
intranet
Client 2
DBMS
Client 3
23
โปรแกรมระบบจัดการ
ฐานข ้อมูล

องค์กรขนาดกลางขึน
้
ไป
Oracle
 MySQL
 DB2
 ProgreSQL
 Microsoft SQL
Server


องค์การขนาดเล็ก
Microsoft Access
 dBase

24
บุคลากรทีเ่ กีย
่ วข ้องกับระบบ
ฐานข ้อมูล
1. ผู ้บริหารฐานข ้อมูล
(Database
Administrators :
DBA)
2. นักออกแบบ
ฐานข ้อมูล
(Database
Designers)
3. นักวิเคราะห์ระบบ
25
บุคลากรทีเ่ กีย
่ วข ้องกับระบบ
ฐานข ้อมูล (ต่อ)
้
5. ผู ้ใชงานระบบ
(End users)
้
 ผู ้ใชงานทั
่วไป
(Naive Users)
้
 ผู ้ใชงานสมั
ยใหม่
ทีม
่ ค
ี วามรู ้
(Sophisticated
Users)
26
ข ้อดีของการมีระบบฐานข ้อมูล
1. หลีกเลีย
่ งความขัดแย ้งของข ้อมูล
้ งาน
ทะเบียนประวัต ิ
ข ้อมูลได
พนัก
พนักงาน
เมือ
่ ข ้อมูลพนักงาน
ฐานข ้อมูลพนักเปลี
งานย
่ นไปจะทาให ้
เกิดความขัดแย ้ง ฐานข ้อมูล
พนักงาน ระบบเงินเดือน
ข ้อมูลพนักงาน ของข ้อมูล
พนักงาน
ฐานข ้อมูลเงินเดือน
การทางานแบบแฟ้ มข ้อมูล
การทางานแบบฐานข ้อมูล
27
ข ้อดีของการมีระบบฐานข ้อมูล
2. สามารถใชข้ ้อมูลร่วมกันได ้
ระบบทะเบียนประวัตพ
ิ นักงาน
- ฐานข ้อมูลพนักงาน
- ฐานข ้อมูลงานของบริษัท
-ฐานข ้อมูลด ้านบัญช ี
ระบบวางแผนงาน
ระบบเงินเดือนพนักงาน
28
ข ้อดีของการมีระบบฐานข ้อมูล
้
3. ลดความซา้ ซอนของข
้อมูลได ้
ข ้อมูลพนักงาน
ทะเบียนประวัต ิ
พนักงาน
ข ้อมูลพนักงาน
ฐานข ้อมูล
พนักงาน ระบบเงินเดือน
พนักงาน
ข ้อมูลพนักงาน
ฐานข ้อมูลพนักงาน
้
มีความซ้าซอนกั
น
ฐานข ้อมูลเงินเดือน
การทางานแบบแฟ้ มข ้อมูล
การทางานแบบฐานข ้อมูล
29
ข ้อดีของการมีระบบ
ฐานข ้อมูล
ื่ ถือ
4. รักษาความถูกต ้องและความเชอ
ได
้ของข
้อมู
ล
ระบบทะเบียนประวัตพ
ิ นักงาน
ระบบวางแผนงาน
- ฐานข ้อมูลพนักงาน
- ฐานข ้อมูลงานของบริษัท
-ฐานข ้อมูลด ้านบัญช ี ระบบเงินเดือนพนักงาน
30
ข ้อดีของการมีระบบฐานข ้อมูล
5. สามารถกาหนดความเป็ นมาตรฐาน
เดียวกัน
ระบบทะเบียนประวัตพ
ิ นักงาน
- ฐานข ้อมูลพนักงาน
- ฐานข ้อมูลงานของบริษัท
-ฐานข ้อมูลด ้านบัญช ี
ระบบวางแผนงาน
ระบบเงินเดือนพนักงาน
้
ใชมาตรฐานเดี
ยวกัน
31
ั พันธ์
ฐานข ้อมูลเชงิ สม
(Relational Database)
เป็ นการจัดข ้อมูลในรูปแบบของตาราง 2 มิต ิ
คือมี แถว (Row) และ คอลัมน์ (Column)
ื่ มโยงข ้อมูลระหว่างตาราง จะ
โดยการเชอ
้ มน์ ้อมูลทีม
ใชคอลั
เขตข
่ อ
ี ยูท
่ งั ้ สองตารางเป็
ื่ มโยงข ้อมูลนตัว
เชอ
ื่ มโยงข ้อมูล
เช(Column)
อ
Field/Attrib
ute
Entity A
แถว (Row)
- Record
Entity B
32
ั พันธ์ (ต่อ)
โครงสร ้างข ้อมูลเชงิ สม


ตารางรายวิชา (COURSE)
ตารางภาควิชา
(DEPARTMENT)
มีเขตข ้อมูล
“DEPT_CODE”
ื่ ม
เป็ นตัวเชอ
ั พันธ์
ความสม
ระหว่างสอง
ตาราง
33
คุณสมบัตท
ิ ท
ี่ าให ้ข ้อมูลมีความ
ถูกต ้อง (Integrity Rules)


ในแต่ละตารางจะต ้องมีคอลัมน์ทเี่ ป็ น คีย ์
้
หลัก (Primary Key) ใชระบุ
(เป็ นตัวแทน)
ข ้อมูลในแต่ละแถวของตาราง
่

เป็ นคอลัมน์เดียวๆ
หรือหลายคอลัมน์มา
ประกอบกันก็ได้
่ คณ
้

ทีมี
ุ สมบัตท
ิ ไม่
ี่ ซากัน

และไม่เป็ นค่าว่าง
่ ตารางรายวิชา เราเลือกรหัสวิชาเป็ นคีย ์
เชน
34
คุณสมบัตท
ิ ท
ี่ าให ้ข ้อมูลมีความ
ถูกต ้อง (Integrity Rules)


ข ้อมูลทีเ่ ก็บอยูใ่ นตารางแต่ละตาราง
ื่ มโยงข ้อมูลกันได ้ โดย
สามารถทีจ
่ ะเชอ
การใชคุ้ ณสมบัตข
ิ องการใชข้ ้อมูลร่วมกัน
ผ่านคอลัมน์ทเี่ รียกว่า คีย ์อ้างอิง (Foreign
Key)
ื่ มโยง
ตัวอย่าง ตารางรายวิชาสามารถเชอ
กับตารางภาควิชาด ้วยคอลัมน์รหัส
35
ั พันธ์
ตัวอย่างความสม
36
โปรแกรม Microsoft Access



ความนิยมอย่างสูง
้
ใชแพร่
หลาย
จัดการกับข ้อมูล
ปริมาณมากๆ
ใชง่้ าย ด ้านการ
จัดเก็บข ้อมูล การ
ื ค ้น
สบ
และการทารายงาน
37
ั่ การทางานทั่วไปของ
ฟั งก์ชน
Microsoft Access
38
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access
 การสร ้างและการออกแบบตาราง
 สร ้างแบบสอบถาม (Query)
 สร ้างและออกแบบฟอร์ม (Form)
 สร ้างและออกแบบรายงาน
(Report)
 สร ้างหน ้าเว็บเพจจากข ้อมูล (Data
Access Page)
 สร ้างชุดคาสงั่ ทางานอัตโนมัต ิ
(Macro)
39
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access
 การสร ้างและการออกแบบ
ตาราง
40
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access
 การสร ้างและการออกแบบ
ตาราง
41
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)
ั พันธ์ (Relationship)
 กาหนดความสม
ของข ้อมูลระหว่างตาราง
42
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)
 สร ้างและออกแบบฟอร์ม (Form)
43
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)
 สร ้างแบบสอบถาม (Query)
44
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)
 สร ้างและออกแบบรายงาน (Report)
45
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)
 สร ้าง Data Access Page (เพจ)
46
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)
 สามารถทางานแบบอัตโนมัตด
ิ ้วย
ชุดคาสงั่ มาโคร (Macro)
47
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)
 สร ้างชุดคาสงั่ ด ้วยภาษา VBA (Visual
Basic for Application)
48
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)



สามารถนากราฟหรือแผนภูม ิ ภาพนิง่
และวัตถุอน
ื่ ๆ ทีส
่ ร ้างมาจากโปรแกรม
อืน
่ ๆ มาใชร่้ วมกันในระบบงานได ้
สามารถแลกเปลีย
่ นข ้อมูลด ้วยวิธน
ี าเข ้า
(Import) หรือสง่ ออก (Export) กับ
โปรแกรมระบบจัดการฐานข ้อมูลอืน
่
ื่ มโยงตาราง (Link Table)
สามารถเชอ
กับโปรแกรมประเภทโปรแกรมสเปรด
49
คุณสมบัตท
ิ ั่วไปของ Microsoft
Access (ต่อ)




ื่ มโยงกับระบบ
สามารถในการเชอ
ฐานข ้อมูลแบบ Client-Server
้
รองรับการใชงานภาษา
XML
(Extensible Markup Language)
สามารถทางานร่วมกับ SQL Server
ได ้
เพิม
่ ความสามารถด ้านความปลอดภัย
50
Microsoft
Access

มีเครือ
่ งมือชว่ ยให ้ทางานได ้ง่าย
ขึน
้ (Wizard)
51
Microsoft
Access
ส วั
ส ดี

52