Transcript Inflation-Causes-and-Consequences_MNG

Инфляци: Шалтгаан,
Хөдөлгөгч хүч, ба Үр дагавар
1
ПАРМЕШВАР РАМЛОГАН
ОУВС-ЫН СУУРИН ТӨЛӨӨЛӨГЧ
2010 ОНЫ 5 ДУГААР САРЫН 17
Илтгэлийн бүтэц
2
 Инфляцийн “Гай зовлон”



Инфляци нь эдийн засгийн өсөлтөд хор хөнөөл учруулдаг
Инфляци нь ядуурал, орлогын тэгш бус байдлыг нэмэгдүүлдэг
Инфляци нь санхүүгийн тогтвортой бус байдлыг бий болгодог
 Инфляцийн шалтгаан, хөдөлгөгч хүч





Олон улсын үнийн шокууд
Хэнд ч захирагдахгүй цалингийн өсөлт
Дотоодын нийлүүлэлтийн шокууд
Илүүдэл эрэлт
Инфляцийн хүлээлт
 Инфляцийн зорилтот түвшин рүү чиглэсэн
олон улсын шилжилт
Инфляци эдийн засгийн өсөлтөд хор
хөнөөл учруулдаг
3
Олон улсын туршлага





Бага зэргийн, тогтвортой инфляци нь эдийн
засгийн өсөлтийг тэтгэдэг.
Инфляци ямар түвшнээс давбал эдийн
засгийн өсөлтийг бууруулахыг илтгэсэн босго
хэмжээ байдаг.
Энэхүү инфляцийн босго хэмжээ нь бага: нэг
орон тоо, түүнээс ч бага.
Энэхүү босгыг давангуут өсөлтөд үзүүлэх
сөрөг нөлөө нь маш их болдог ба инфляцийн
хэмжээ өсөх тусам аажмаар багасдаг.
Инфляци эдийн засгийн өсөлтөд хор хөнөөл
учруулдаг
4
 Монгол Улсын туршлага
 ОУ-ын туршлагад үндэслэн
ажиглахад МУ-ын инфляцийн хэтийн
төлөв сэтгэл түгшихээр байна. 2010
оны инфляци – хэвьд хүрч
болзошгүй.
 Ийм өндөр инфляцийн хувь нь МУын эдийн засгийн өсөлтийн хэтийн
төлөвт маш их хор хөнөөл учруулна.
Инфляци эдийн засгийн өсөлтийг яагаад
бууруулдаг вэ?
5
Хэрэглээг бууруулдаг.
Хөрөнгө оруулалтыг бууруулдаг.






Сөрөг дүнтэй бодит хүү нь хадгаламжийн хэмжээг
бууруулдаг.
Ирээдүйн инфляцийн өсөлтийн талаарх тодорхой бус
байдал нь урт хугацаат санхүүгийн гэрээ болон хөрөнгө
оруулалтын төлөвлөгөөний хувьд эрсдэлийг
нэмэгдүүлдэг.
Бодит ханшийн чангаралтаар дамжин гадаад
орчин дахь өрсөлдөх чадварыг бууруулдаг.
Санхүүгийн тогтворгүй байдлыг бий болгодог.
Инфляци ядуурал, орлогын тэгш бус байдлыг
нэмэгдүүлдэг
6
Олон улсын туршлага




Инфляци ядуурлыг түвшин болон хувь хэмжээг
нэмэгдүүлдэг.
Инфляци эдийн засгийн өсөлтийн ядууралд үзүүлэх
эерэг нөлөөг сааруулдаг. Ингэснээр, өндөр инфляцтай
байгаа үед эдийн засгийн өндөр өсөлт ядуурлыг
бууруулж чаддаггүй. Бага өсөлттэй, бага инфляцтай
орны хүмүүсийн амьдрал өндөр өсөлттэй, өндөр
инфляцтай орныхоос илүү байж болно.
Тодорхой бодлогын үр дүн: Ядуурлыг бууруулахад
чиглэсэн аливаа бодого нь инфляцийн хувь хэмжээг
өсгөж байвал нь энэ нь өөрөө өөрийгөө нурааж буй
үйлдэл болно.
Инфляц яагаад ядуурал, орлогын тэгш бус байдлыг
нэмэгдүүлдэг вэ?
7
Инфляци өрхийн орлогод тэгш бусаар
нөлөөлдөг.
Инфляци нь ядуу иргэдийн бодит орлого,
хэрэглээнд хамгийн ихээр нөлөөлдөг.
Яагаад?





Ядуу иргэдийн орлого нь инфляцтай индексжээгүй
эсвэл бүрэн индексжээгүй байдаг.
Ядуу иргэдийн хадгаламж ихэвлэн бэлэн мөнгөөр
эсвэл хамгаалалтгүй хэрэглүүрээрх байдаг.
Инфляци санхүүгийн тогтворгүй байдлыг
бий болгодог
8
Инфляци нь валютын болон банкны хямралтыг өдөөх
магдлалтай байдаг.
Яаж?


Инфляци долларжилт, капиталын гарах урсгал болон төлбөрийн
тэнцлийн доройтолд хүргэдэг
Эдгээр нь валютын ханшийн сулралтад дарамт болдог.
Ханшийн сулралтын хүлээлт ю валютын арилжаагаар ашиг олох
гэсэн дайралтад хүргэж болзошгүй.
Энэхүү валютын хямрал нь банкны хямралд хүргэж болзошгүй, учир
нь:







Банкуудын баланс тэнцэлд валютын үл нийцэл үүснэ
Зээлийн үйлчилгээний өртгийн өсөлтийн улмаас пүүсүүдийн чанаргүй
зээлийн хэмжээ өснө
Капиталын гарах урсгал нь банкин дахь хадгаламж буурахад хүргэнэ
Инфляцийн шалтгаан ба хөдөлгөгч хүч
9
 Олон улсын үнийн шокууд
 Жишээ: шатахуун, хүнсний бүтээгдэхүүний 2008 онд
гарсан олон улс дахь үнийн өсөлт
 Хэрэглээний үнийн индекм шууд нөлөөлдөг эсвэл
үйлдвэрлэлийн өртгөөр дамжин шууд бусаар дамждаг.
 Нөлөө нь дараа үе дэх ханшийн сулралтаар дамжин
томорч болно.
Инфляцийн шалтгаан ба хөдөлгөгч хүч
10
 Хэнд ч захирагдахгүй цалингийн өсөлт
 Өмнөх инфляцийн улмаас бий болоогүй эсвэл түүнээс
давсан цалингийн өсөлт
 Бүтээмжийн өсөлтөөс давсан, ихэвчлэн жагсаал цуглааны
үр дүнд бий болсон цалингийн өсөлт
 Цалин-үнийн эргүүлэгийг бий болгодог
Инфляцийн шалтгаан ба хөдөлгөгч хүч
11
 Дотоодын нийлүүлэлтийн шокууд
 Жишээ: Зудны улмаас Монголд үүсээд буй махны үнийн
өнөөгийн өсөлт.
 Бодлогын хэрэгжилтээс хамаарсан инфляцийн нөлөө.
Инфляцийн шалтгаан ба хөдөлгөгч хүч
12
 Илүүдэл эрэлт
 Дотоодын эрэлт нь эдийн засгийн бүтээмжийн чадавхиас
хэт их хамааралтай
 Дотоодод үйлдвэрлэсэн бараа, бүтээгдэхүүний үнэд шууд
нөлөөлдөг эсвэл ханшийн сулралтаар дамжин импортын
барааны үнэд шууд бусаар нөлөөлдөг
 Гол эх сурвалж нь мөнгө үйлдвэрлэх замаар
санхүүжигдсэн засгийн газрын илүүдэл зарлага
 Инфляцийг санхүүжүүлэх эх үүсвэрүүд: (1) МУ-ын уул
уурхайн салбар дахь орлогын шок, (2) төв банк, эсвэл (3)
гадаад зээллэг
 Төсөөлөл: Төв банк sterilization хийхгүй
Инфляцийн шалтгаан ба хөдөлгөгч хүч
13
 Инфляцийн хүлээлт
 Инфляцийн талаарх олон нийтийн хүлээлт нь инфляцийн
үйл явцыг буцаан тэтгэх хандлагыг бий болгодог.
Инфляци нь өөрөө өөрийгөө үүсгэх үйл явц болж хувирдаг.


Жишээ нь: цалингийн гэрээний индексжсэн хэлбэр,
хөрөнгийн гарах урсгал.
Инфляцийн хүлээлтийн эх сурвалжуу:
Өнгөрсөн үе дэх инфляци. Өндөр инфляцийн түүх нь
инфляцийн инерцийг үүсгэдэг.
 Инфляци үүсгэх сангийн болон мөнгөний бодлого.
 Төв банкны найдвартай бус байдал

Инфляцийн зорилтот түвшин рүү чиглэсэн олон улсын
шилжилт
14
 Инфляцийн хүлээлтийн пунктийг тогтоохдоо олон улс
орон инфляцийн зорилтот түвшинг ашиглах болсон.
 инфляцийн зорилтот түвшингийн гол элементүүд нь:



Зорилтот инфляцийн түвшин эсвэл инфляцийн хязгаарыг тогтоох
Уг зорилтот түвшинг олон нийтэд мэдээлэх
Уг зорилтот түвшин эсвэл зорилтот хязгаарт барих боломжит бүх
зүйлсийг хийх
 Одоогоор 26 улс инфляцийн зорилтот түвшинг албан
ёсоор авч хэрэгжүүлж байна. Үүнд зэсийн гол
үйлдвэрлэгчид болон Чили, Перу, Австрали, Индонези
болон Канад багтаж байна (Хүснэгт).
 Инфляцийн зорилтот түвшинг хэрэглэдэг улс орнуудын
макро эдийн засгийн гүйцэтгэл нь хэрэглэдэггүй
орнуудтай харьцуулахад илүү сайн байна (График).
Инфляцийн зорилтот түвшин рүү чиглэсэн олон улсын
шилжилт
15
Инфляцийн зорилтот түвшин рүү чиглэсэн олон улсын
шилжилт
16
Инфляцийн зорилтот түвшин рүү чиглэсэн олон улсын
шилжилт
17
Инфляцийн зорилтот түвшин рүү чиглэсэн олон улсын
шилжилт
18