Transcript Culturele stromingen

Culturele stromingen
Culturele ontwikkeling is een proces
van opeenvolging en afzetten tegen.
Literatuur is het product van een cultuur: het geeft
(indirect een beeld van hoe een samenleving op een
bepaald moment in elkaar zit)
middeleeuwen
renaissance
verlichting
Theocentrische maatschappij
Mens centraal: humanisme.
Geloof wel nog altijd centraal
Onder invloed van renaissance
komt de rationele mens
centraal te staan.
Mens is ondergeschikt aan
God. Aards leven in het teken
van het bereiken van
hiernamaals
Reactie op het theocentrisch:
naar voorbeeld van de
Klassieken: mens kan zich
ontwikkelen: homo universalis
Literatuur staat in dienst van
het geloof: didactisch
Literatuur naar voorbeeld van
de Klassieken. Meer kritische
kijk op geloof
Men raakt ervan overtuigd dat
de wereld zelf te verklaren is
met de rede: het verstand 
meer aandacht voor
wetenschappelijk onderzoek
Literatuur richt zich op actuele
menselijke zaken en het
ontginnen van nieuw gebied:
satires, reisverslagen etc. Het
draait om kennisdeling.
De verlichting
Verlichting is het uittreden van de mens uit de onmondigheid
die hij aan zichzelf te wijten heeft. Onmondigheid is het
onvermogen zich van zijn verstand te bedienen zonder de
leiding van de ander. (Immanuel Kant)
Dus: de mens is zelf in staat de wereld te “kennen” door het verstand te
gebruiken. Daar is God niet leidend in en ook hebben mensen de Klassiek niet
als voorbeeld nodig: de mens kan zelf onderzoeken hoe de wereld in elkaar
steekt, door het verstand te gebruiken  RATIONALISME
IK DENK DUS IK BEN (Rene Descartes)
+ de opkomst van de empirie
INVLOED OP LITERATUUR
• RATIO & ONTDEKKEN  verschillende genres
REISVERSLAGEN
BRIEFROMANS
JEUGDLITERATUUR
TIJDSCHRIFTEN
VERLICHTING
Romantiek
Romantiek
• Reactie op Verlichting: tegen het puur
rationale  gevoel boven ratio
• Gevoel van onvrede met de wereld  er is
veel armoede (groot verschil arm en rijk)
• Men wil ontsnappen aan de dagelijkse
realiteit (veel aandacht voor dromen)
• Creativiteit is heel belangrijk
• Natuur als belangrijke inspiratiebron
Vluchten uit de realiteit
Via dromen
(verbeelding)
In de liefde (en de
dood)
Via de historie
maatschappijkritiek
In de natuur
Contemporaine reactie op Romantiek
REALISME
Tegen het “gevoel” van de Romantiek ontstaat ook verzet ten tijden van
de Romantiek zelf: er ontstaat een stroming die er juist op uit is de
werkelijkheid zo weer te geven, zoals hij in het echt ook is…