Transcript 4th National Seminar on and Nutrition * ( Theme Child and Maternal

ទឹកស្អាត និងអនាម័យៈ
លកខខ័ណ្ឌចាំបាច់សម្រាប់កកលមាអាហារូបតថមភ ាតា និងកុារ
ម្រកសួងអភិវឌ្ឃន៍ជនបទ
វវជជ. វ ៉ៅ ស្អរ៉ាយ ម្របធាននាយកដ្ឋានផ្គត់ផ្គង់ទឹកជនបទ
២១ ឧសភា ២០១២
១. វសចកដីវផ្ដើម/ស្អវតារ
• កងវះអនាម័យ និង ទឹកស្អាត បណ្ដដលឱ្យានជាំងឺរគរូសរុ ាំររ៉ា
និងជាំងឺរលាកវ ះវវៀន ។
• ជាំងឺរគរូស និងជាំងឺរលាកវ ះវវៀន បណ្ដដលវអាយានបញ្ហា កងវះ អាហារូបតថមភ ចុះវខោយនូវ ម្របព័នាការ រសរីរងគ អន់ថយ
បញ្ហជ និងការលូតលាស់ រងកាយ របស់កុារ ។
• កងវះអនាម័យ និង គុណ្ភាពទឹក និងបរិាណ្ទឹក គឺជាកតាដសាំខាន់ សាំរប់លទធភាពរបស់រងកាយកនងុ ការម្រសបូ យក /រកោជីវជាតិ
(ឧទាហរណ្៏ អាហារូបតថមភ)។
វោងតាមឯកស្អរម្រស្អវម្រជាវជាសកលសដីពីអាហាររូបតថមភ ទឹកស្អាត និងអនាម័យ
• ៥០ ភាគរយរនករណ្ីកងវះអាហារូបតថមភ គឺទាក់ទងវៅនឹងបរិស្អថនសុខភាពមិនលា
• ផ្លវិបាករន កងវះទឹកស្អាត និងអនាម័យ គឺជាំងឺរគរូស ជាំងឺរលាកវ ះវវៀន ម្រពូន និងជាំងឺឆ្លងតាមទឹកដរទវទៀត។
• ការសិកោមួយវលើកាុ រអាយុ ២ ឆ្នាំ បានរកវ ញើ ថា ៖
- ២៥ ភាគរយរនករណ្ីម្រកនិ វកើតវ ងើ វដ្ឋយស្អរជាំងរឺ គរូសកដលវកើតវ ងើ ពី
៥ ដងវ ងើ វៅ។
- ករណ្ីម្រកនិ អាចវកើនវ ងើ ដល់ ២,៥ ភាគរយ កនុងវពលានជាំងឺរគរូសមដង
• កុារវម្រកាម អាយុ ២ ឆ្នាំ កដលខវះអាហារូបតថមនភ ងឹ មិនអាចទទួលបានការលូតលាស់រនរងកាយ លាវ ើយ
នាាំវអាយការវរៀនសូម្រតវខោយ
ានផ្លវិបាកវម្រចើនវទៀត កដលបណ្ដាលមកពីកងវះ អនាម័យ និង ទឹកមិនស្អាត ....
• វៅវលើសកលវលាក បញ្ហាទឹកមិនស្អាត និង អនាម័យមិនលា បណ្ដដលឲ្យានករណ្ីស្អលប់ទាក់ទងនឹងកងវះអាហារូបតថមភរហូតដល់
ចាំនួន ៨៦០,០០០ នាក់ កនុងមួយឆ្នាំ រនកុារអាយុវម្រកាម៥ឆ្នាំ ។
• កុារតូចៗ កដលរស់វៅជាមួយនឹងអនាម័យ និង បរិស្អថនមិនលា អាចម្រសូបយកបាក់វតរីកនុងលាមក កនុងបរិាណ្ជាវម្រចើន តាមរយៈ
អាហារ និងទឹក កដលបណ្ដដលឱ្យខូចវ ះវវៀន។
អវីខលះកដលអាចវ្វើបាន?
ដាំវណ្ដះម្រស្អយងាយៗ និងានម្របសិទធភាពៈ
• ការវម្របម្រើ បាស់បងគនអ់ នាម័យអាចកាត់បនថយជាំងឺរគរូសបាន ៣៦ ភាគរយ
• ការលាងរដជាមួយស្អបូ កនុងវពលសាំខាន់ៗអាចកាត់បនថយជាំងរឺ គរូសបាន ៤៥ ភាគរយ ។
• ការវលើកកាំពស់អនាម័យគឺជា ការអនារគមន៍កផ្នកសុខភាពស្អធារណ្ៈ ដ៏ានម្របសិទភាធ ព (៣ ដុលាលរ សម្រាប់បវ្ចៀស DALY មួយ ) ។
• ការវលើកកមពសកា់ រវម្របម្រើ បាស់បងគនអនាម័
់ យ ក៏ានម្របសិទធភាពផ្ងកដរ (១១ ដុលាលរ សម្រាប់បវ្ចៀស DALY មួយ )
ទឹកស្អាត និងអនាម័យជនបទ វៅកនុងម្របវទសកមពុជាៈ
ការពិនិតយវ ងើ វញិ ក់កណ្ដដលអណ្តដិវលើ NSDP (២០១១)
ការទទួលបានវសវាទឹកស្អាតជនបទ
ការទទួលបានវសវាអនាម័យ
ជនបទ
ឯកតា
២០០៨
២០០៩
២០១០
២០១១
%
៤០,៤៩
៤២,១៨
៤៣,៥១
៤៣,៨៩
%
២៣,២៤
២៤,២៤
២៥,០០
២៦,០០
អម្រតាម្រគបដណ្ដ ប់អនាម័យវៅកនុងម្របវទសកមពុជា កបងកចកវៅតាម្នធានទាាំង៥
ការបវនាោរបង់ សវាល សកាល
Open Defecation
បងគនម់ និ ានការកកលាំអ
Unimproved
បងគនា់ នការកកលាំអ
Improved
100%
90%
80%
45.2%
70%
60%
60.8%
71.7%
84.3%
80.2%
4.7%
50%
40%
5.4%
30%
4.4%
20%
10%
4.3%
4.7%
11.0%
50.1%
33.8%
23.9%
15.5%
0%
ម្រកបាំផ្តុ
Poorest
ម្របភព៖ CSES 2009
2
3
4
ានជីវភាព្ូរធារ
Richest
២. បញ្ហា និងការម្របឈម
• វោលវៅអភិវឌ្ឍន៍សហសសវតសរ៍កមពជាុ កផ្នកអនាម័យ (៣០%)គឺានកម្រមតិ ទាប វបើវ្ៀបនឹងសដងដ្ឋ់ សកលវលាក។ វបើវទាះបីវាសវម្រមចនូវវោលវៅវនះ ក៍
ម្របជាពលរដាជនបទ វម្រចើនជាង ២ ភាគ ៣ ោា នបងគន់វម្របម្រើ បាស់ វៅបាំណ្ដច់ឆ្នាំ ២០១៥។
• វិ្ីស្អស្ដសបដ នសុទទធ កឹ ងាយៗជាលកខណ្ៈម្រគស្អ
ួ រ វដើមបីវ្វវើ អាយគុណ្ភាពទឹកបានម្របវសើវ ងើ វៅមិនទាន់ទទួលបានការយកចិតទុា កវៅវ យើ ។
• ការវិនិវោគកផ្នក ការវលើកកមពស់អនាម័យទូទាាំងម្របវទស វៅានកាំរតិ ។
• វិ្ីស្អម្រសវលើកកមពស់អនាម័យ បចចុបបនន ានភាពវផ្សងៗោន តាមគវម្រាងនានា ការវនិ វិ ោគវលើកផ្នកវនះមិនទាន់ម្រគប់ម្រោន់ និងានវសិ យ័ ឯកជនចូលរួមតិចតួច។
• ជាវរឿយៗ កមាវិ្ីអាហារូបតថមាភ នទាំនាក់ទាំនងជាមួយកផ្នកសុខភាព ប៉ៅុកនដមិនានទាំនាក់ទាំនងជាមួយនឹងការ ផ្គត់ផ្គង់ទកឹ ស្អាត និងអនាម័យ។
៣. ដាំវណ្ដះម្រស្អយដ៍លាម្របវសើរសម្រាប់អាហារូបតថមភ ាតា និងកុារ
• បវងកើត វអាយាន កមាវិ្ីថានក់ជាតិ សាីអាំពីការវលើកកមពស់ ទឹកស្អាត និងអនាម័យ កដលានទាំនាក់ទនាំ ង និងអាហាររូបតថមភ ។
– អនដរគមន៍ងាយៗ អាចផ្ដល់ម្រតលប់វញិ នូវផ្លចាំវណ្ញវសដាកចិ ច និងសងគម
• ការពម្រងកី កមាវ្ិ បី នសុទធទកឹ តាមម្រគស្អ
ួ រ
– ភាពជារដគូរជាមួយនឹងវសិ យ័ ឯកជន អងគការវម្រៅរដ្ឋាភិបាល និងម្រកសួង ក់ព័នសធ ខាាំ ន់ៗដរទវទៀត ។
– ម្រកសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទកាំពងុ វរៀបចាំសដងដ្ឋ់ រជាតិសពដី គី ណ្
ុ ភាពទឹកផ្ឹកជនបទ វោលការណ្៍ កណ្នាាំថានក់ជាតិសពដី ីការបនសុទទធ កឹ តាមម្រគស្អ
ួ រ និងកមាវ្ិ ី
កផ្នការសុវតថិភាពទឹក
៤. វសចកដីសននិដ្ឋាន និងជាំហានបនាោប់
• ការម្របយុទម្រធ បឆ្ាំងនឹងជាំងរឺ គរូស វដ្ឋយវម្របម្រើ បាស់ទកឹ ស្អាត និងអនាម័យ គួកតជាយុទស្អ
ធ ស្ដសដថានក់កណ្ដាលមួយ វដើមបីវ្វកាើ រវលើកកមពសអា់ ហារូបតថមភ ាតា និងកុារ។
• ការម្រសូបយកមីម្រកស្អ
ូ រជាតិ ានស្អរៈសាំខាន់ដចូ ោន នឹងសនដសិ ខុ វសបៀងកដរ។
• ការអប់រផ្ំ សពវផ្ោយអាំពីការផ្ឹកទឹកស្អាត និងការអនុវតានអ៏ នាម័យលា និងអនាម័យគឺជាអនារគន៍ដ៏ ានម្របសិទភាធ ពកនុងកផ្នកសុខភាពស្អធារណ្ៈ កដលគួរដ្ឋក់ប្ចូលវៅ
កនុងម្រគប់កមាវ្ិ ី អាហារូបតថមរភ បស់ជាតិ ។
• វយើងម្រតវូ ានយុទនាធ ការតសូមតិ និងផ្លលស់បរដូ ឥរិោបថវៅថានក់ជាតិ និងថានក់វម្រកាមជាតិ វដើមបីវ្វឲ្ើ យម្របវសើរវ ងើ នូវការផ្គតផ្់ ងគ ់ទកឹ ស្អាត និងអនាម័យជនបទ។
ឯកស្អរវោង ៖
1.
Int J Epidemiol 2008, Checkley W, Buckley G, Gilman RH, et al, The Childhood Malnutrition and
Infection Network. Multi-country analysis of the effects of diarrhea on childhood stunting.;
2.
Juan Costain, Water and Sanitation Program, WB (2012) http://www.hungerundernutrition.org/blog/2012/03/malnutrition-and -health-the-sht-factor.html
3.
Lancet (2009); Humphrey JH. Child undernutrition, tropical enteropathy, toilets, and handwashing.
4.
Scott, (2006): Well Fact Sheet- Health Influences of Improved Household Sanitation
5.
UNICEF/WHO (2009): Diarrhoea: Why children are still dying and what can be done;
6.
WHO (2008), Safer Water, Better Health – Costs, benefits and sustainability of interventions to protect
and promote health
7.
MRD (2011) National Strategy for Rural Water Supply, Sanitation & Hygiene
8.
RGC (2011) National Strategic Development Plan Mid-Term Review
អរគុណ្