Transcript მეათე ლექცია

კულტურის კვლევების
შესავალი
ლექცია მეათე
იდენტობა და
განსხვავებულობა/უცხოობა
როგორც კულტურული
კონსტრუქციები
გეგმა
1.
2.
3.
იდენტობა
განსხვავებულობა / სიუცხოვე
კულტურათშორისი კომუნიკაცია
იდენტობის ისტორიული
კატეგორიები





ინდივიდი
პიროვნება
(პერსონა)
სუბიექტი
idem-identity და ipseidentity  მოქალაქე
(ჯონ ლოკი)
სოციალური არსება
 დიალოგი
საზოგადოებასთან
(გრაფი შაფტსბერი)
პიროვნული იდენტობა =
ინკლუზიური + ექსკლუზიური
იდენტობა






ინკლუზიური იდენტობა
სრულ თანხმობაშია
ქცევის ნორმებსა და
დაწესებულ როლებთან. 
ინდივიდის ცხოვრების
წესი
წარმოდგენა საკუთარ
თავზე
ზღუდავს მის შესაძლო
ქმედებებს
სხვადასხვაგვარ
ვითარებებში
გარკვეული სოციალური
პოზიციის დაკავება და
თავის მიკუთვნება
რომელიმე
საზოგადოებრივი
ჯგუფისთვის






ექსკლუზიური იდენტობა
ის, რაც ერთ ადამიანს
განარჩევს მეორისგან
ავთენტურობა და
ავტონომიურობა
დამოუკიდებლობა და
განუმეორებლობა
გენიოსი
ორიგინალობა და
ნონკონფორმიზმი
კოლექტიური იდენტობა
ტერიტორიული, რასობრივი, ენობრივი,
რელიგიური და ეროვნული ფაქტორები
 დისკურსული წარმონაქმნი, კულტურული
კონსტრუქცია
 ინდივიდის მიკუთვნება რომელიმე
ჯგუფისთვის (საზოგადოება/ერი)
 კულტურული ჰომოგენიზაცია
 სიმბოლიზაცია
 ინკლუზიური კოლექტიური იდენტობა
(ინტეგრაცია)
 ექსკლუზიური კოლექტიური იდენტობა
(გამიჯვნა)

სუბიექტის დეცენტრირება
ეკონომიკა
დისკურსი
სუბიექტი?
ენა
არაცნობიერი
იდენტობის კვლევები
(Identity Studies)



ერთადერთი, მხოლოდ მისთვის დამახასიათებელი,
უცვლელი იდენტობა?
განსხვავებულობა  ესენციალიზმი / სუბსტანციალიზმი
ინდივიდი = იდენტობების ნაკრები:
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦
◦



გენდერი,
სექსუალური ორიენტრაცია,
ეროვნება,
ასაკი,
სოციალური ფენა,
ჯანმრთელობის მდგომარეობა,
შეზღუდული / შეუზღუდავი შესაძლებლობები,
გეოგრაფიული კუთვნილება
იდენტობების ურთიერთმიმართება - იერარქიული და
დაქვემდებარებული
ყველა იდენტობა კოლექტიურია
იდენტობის კატეგორიები - დაქვემდებარებისა და
დათრგუნვის ინსტრუმენტებია
იდენტობის კატეგორიები: რასა
რასა
 რასიზმი
 რასიფიკაცია
 სტერეოტიპიზაცია

იდენტობის კატეგორიები:
კლასი




კლასი /
სოციალური ფენა
მომხმარებლის
სტატუსი როგორც
კლასობრივი
დაპირისპირებების
შენიღბვა
კაპიტალი 
სიმბოლური
კაპიტალი
გემოვნება და
ჰაბიტუსი
გაბატონებული
კლასი
წვრილი
ბურჟუაზია
ხალხი
განსხვავებულობა/სიუცხოვე

ქსენოლოგია (ბერძნ. ξένος - უცხო; ინგლ. Alterity Studies) გამოყენებითი დარგი:
◦ კულტურებს შორის ურთიერთგაგების გაუმჯობესება
(კულტურათშორისი ჰერმენევტიკა)
◦ ადამიანებში კულტურათშორისი კომუნიკაციის უნარის
(კულტურათშორისი კომპეტენციის) განვითარებას
◦ უცხოს შესწავლით თავისის გააზრება და გაცნობიერება





თავისისა და უცხოს ურთიერთდამოკიდებულება
სუბკულტურული სიუცხოვე სოციალურ ფენებსა და
თაობებს შორის
სიუცხოვის ცოდნა
კულტურათა მრავალფეროვნება = სიმდიდრე
საკვლევი საკითხები: უცხოთა როლი კულტურული
გარდაქმნების პროცესში, კულტურათშორისი კომუნიკაცია,
უცხოს კონსტრუქცია, ქსენოფობიური სტერეოტიპები,
ინტეგრაციის პრობლემები, შემწყნარებლობა, სტუმარმასპინძლობა, კულტურათშორისი გაგება
„უცხო“






„უცნობი“, „საშიში“, „სხვისი“,
„უჩვეულო“, „სხვაგვარი“,
„უცნაური“
კოგნიციის (აზროვნების)
ზღვარი და გადახვევა
ნორმიდან
უცხო  ჩვენი იდენტობა
უცხო ≠ სხვა =
განსხვავებულობისა და
სხვაობის ინტერპრეტაცია
სიუცხოვე = სუბიექტის
დამოკიდებულება თავისი
შემეცნებისა და
გამოცდილების ობიექტის
მიმართ (პერსპექტივა!)
სიუცხოვის ხელოვნური
კონსტრუქციები:
ანტისემიტიზმი
კულტურათშორისი
კომუნიკაცია
ცოდნა
უნარები
კულტურათშორისი
კომპეტენცია
ღირებულებები
დამოკიდებულებები
მენტალობა
პიროვნული
მახასიათებლები
კულტურული ჯგუფის
მახასიათებლები
ზოგადადამიანური
(უნივერსალური) ბუნება
კულტურის პარამეტრები:
ინდივიდზე ცენტრირებული /
ჯგუფზე ცენტრირებული
კულტურის პარამეტრები:
ჰორიზონტალური /
ვერტიკალური
კულტურის პარამეტრები:
კონვერგენტული /
დივერგენტული
კულტურის პარამეტრები:
ასოცირებაზე ორიენტირებული /
დისოცირებაზე ორიენტირებული
გმადლობთ ყურადღებისთვის!