Transcript Document 340239

‫گاز طبیعی چیست ؟‬
‫گاز طبیعی مخلوطی از گازهای هیدروکربن قابل اشتعال است که به طور طبیعی در‬
‫‪‬‬
‫مخازن زیر زمینی یافت می شود این گاز ممکن است به صورت محلول در نفت خام یا در‬
‫زیر کالهک های باالی الیه های نفت خام و یا به شکل مستقل وجود داشته باشد ‪.‬‬
‫گاز طبیعی ترکیبی است که بخش عمده آن را متان ‪ CH4‬و مقادیر کوچک دیگر آن‬
‫‪‬‬
‫را‬
‫خانواده های هیدروکربنهای پاروفینی ماننده اتان ‪ C2H8‬و بوتان ‪ C4H10‬در برگرفته‬
‫است ‪ .‬ترکیبات غیر هیدروکربنی گاز نیز تشکیل شده است از گاز نیتروژن ‪ N2‬هیدروژن‬
‫سولفید ‪ H2S‬دی اکسید کربن ‪ CO2‬و جزیی بخار آب و هلیوم که درصد ترکیبات آنها‬
‫بسته‬
‫به نوع منبع تغییر خواهد کرد ‪.‬‬
‫تاریخچه پیدایش خطوط انتقال گاز در دنیا‬
‫درسال ‪ 1870‬برای اولین بار سعی شد که گاز طبیعی را با استفاده از لوله هایی که از تنه ‪‬‬
‫درخت کاج ساخته شده عبور دهند ‪ ،‬غیر عملی بودن این روش باعث شد تا علی رغم باال‬
‫بودن قیمت فلز از لوله های چدنی برای این منظور استفاده شود ‪ .‬در سال ‪ 1872‬نخستین‬
‫لوله‬
‫چدنی به طول ‪ 8‬کیلومتر در تایتوس ویل واقع در ایاالت پنسیلوانیا نصب شد که قادر بود‬
‫گاز‬
‫را با فشارحدود‪ 80‬پوند از خود عبور دهد ‪ .‬با ترقی صنعت لوله سازی استفاده از گاز‬
‫طبیعی‬
‫نیز رونق گرفت ‪ ،‬و در سال ‪ 1924‬اولین خط لوله چدنی به طول ‪ 350‬کیلومتر از میدان‬
‫گازی و بستر در یوینریانا به شهر بومنت تگزاس کشیده شد‬
‫نخستین شهر تحت پوشش گاز در ایران ‪:‬‬
‫‪ ‬اولین استفاده از گاز طبیعی خارج از حوزه مناطق نفت خیز برای تغذیه کارخانه جدید‬
‫التأسیس مجتمع شیمیایی شیراز بود که توسط وزارت صنایع ومعادن در سال ‪1344‬‬
‫احداث و‬
‫بهره برداری از آن آغاز شد و برای تغذیه اولیه خود نیاز به گاز طبیعی داشت ‪.‬‬
‫‪ ‬برای این منظور خط لوله ای به قطر ‪ 10‬اینچ و طول تقریبی ‪ 215‬کیلومتر از گچساران به‬
‫شیراز توسط امور مهندس ی مدیریت خط لوله شرکت ملی نفت احداث شد که با نصب یک‬
‫واحد‬
‫کوچک نم زدایی به بهره برداری رسید و سالها تغذیه کننده کارخانه فوق الذکر بود ‪ .‬در سال‬
‫‪ 1345‬که فعالیتهای شرکت ملی گاز ایران آغاز گردید طرح ازدیاد شبکه آزمایش ی جهت‬
‫‪ ‬تأمین احتیاجات گاز طبیعی واحدهای تجاری و خانگی مورد مطالعه قرار گرفت و در دی ماه‬
‫سال ‪ 1346‬به مورد اجرا گذاشته شد ‪.‬‬
‫ایستگاهای تقویت فشار گاز برای افزایش فشار به منظور ایجاد جریان حرکت در گاز و‬
‫انتقال آن در لوله ‪ ،‬برروی خطوط انتقال ‪ ،‬نصب می گردند که برای این منظور از‬
‫کمپرسور استفاده می گردد ‪.‬‬
‫انواع ایستگاههای تقویت فشار گاز ‪:‬‬
‫‪ ‬ایستگاههایی که کمپرسورها نسبت به هم موازی هستند ‪.‬‬
‫‪ ‬ایستگاههایی که کمپرسور ها نسبت به هم سری هستند ‪.‬‬
‫‪ ‬ایستگاههایی که کمپرسورها نسبت به هم موازی و سری هستند ‪.‬‬
‫ایستگاه تقویت فشار نوراباد‪:‬‬
‫‪ ‬ایستگاه تقویت فشار گازوحدت در ‪ 5‬کیلومتری شهرستان نوراباد و در زمینی به‬
‫مساحت‬
‫دوازده ‪ 12‬هکتار و در ارتفاع ‪ 900‬متری از سطح دریا و روی خط دوم و همچنین خط‬
‫سوم سراسری گاز واقع شده است ‪.‬‬
‫‪ ‬آرایش ایستگاه سه بعالوه یک این ایستگاه دومین ایستگاه از منطقه پنج بوده که‬
‫گاز این منطقه را به شمال کشور منتقل می کند ‪.‬‬
‫مشخصات فني ايستگاه‬
‫ظرفيت ايستگاه ( ميليون مترمكعب در شبانه روز)‬
‫‪MMSCMD86.67 ‬‬
‫‪ ‬تعداد توربو كمپرسور‬
‫‪1+3 ‬‬
‫‪ ‬قدرت هر توربین در شرايط ايزو (اسب بخار)‬
‫‪MW28.3 ‬‬
‫‪ ‬فشار گاز ورودي (پوند بر اينچ مربع)‬
‫‪PSIA843 ‬‬
‫‪ ‬فشار گاز خروجي (پوند بر اينچ مربع)‬
‫‪PSIA1215 ‬‬
‫جتهيزات ايستگاه‬
‫‪ -1 ‬توربو كمپرسورها و متعلقات مربوطه‬
‫‪ -2 ‬كولرهاي خنك كننده گاز‬
‫‪ -3 ‬اسكرابرها‬
‫‪ -4 ‬كمپرسور هوا‬
‫‪ -5 ‬مولد برق اضطراري‬
‫‪ -6 ‬ترانسفورمرهاي ورودي‬
‫‪ -7 ‬تابلوهاي برق فشار قوي و ضعيف‬
‫‪ -8 ‬سيستم كنترل ابزار دقيق‬
‫‪ ‬آشنایی با قسمتهای تشکیل دهنده ایستگاههای تقویت فشار‪:‬‬
‫‪ ‬سیستم ‪ PIPING‬ایستگاه شامل قسمتهای زیر می باشد ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬الین ورودی به ایستگاه که معموال ً هم سایز خط می باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬هدرهای ورودی و خروجی اسکرابرها که هم سایز هدر ورودی می باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬هدر ورودی کمپرسور ‪.‬‬
‫‪ ‬هدر خروجی کمپرسور ‪.‬‬
‫‪ ‬هدر ریسایکل کمپرسور ‪.‬‬
‫‪ ‬الین های ورودی و خروجی کمپرسور ها که سایز آنها از هدر اصلی کمتر است ‪.‬‬
‫‪ ‬ریسایکل خود ایستگاه‬
‫‪ ‬الین خروجی ایستگاه ‪.‬‬
‫‪ ‬الین های ونت و درین ‪.‬‬
‫‪ ‬الین های سوخت توربین ‪.‬‬
‫‪ ‬الین های هوای مصرفی تجهیزات ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫آشنایی با توربین‬
‫‪‬‬
‫توربین یکی از تجهیزات مهم ایستگاه بوده که جهت ایجاد نیروی محرکه برای ‪‬‬
‫کمپرسور گاز کاربرد دارد ‪ .‬اگر چه تالش بر این است که الکتروموتورهای قوی تولید‬
‫گردد و جایگزین توربین شود ولي تا محقق شدن آن توربین یکی از اساس ی ترین‬
‫تجهیزات ایستگاههای تقویت فشار گاز بوده که الزم است به صورت جامع مورد‬
‫بررس ی و کنکاش قرار بگیرد ‪ .‬توربین بکار گرفته شده در ایستگاههای تقویت فشار از‬
‫نوع توربین گازی می باشد‪.‬‬
‫توربین گازی دستگاهی است که در اثر عبور یک سیال با انجام چهار‬
‫عمل اصلی مکش ‪،‬‬
‫تراکم ‪ ،‬احتراق و تخلیه تولید قدرت می کند ‪.‬‬
‫انواع توربنی ها‬
‫توربین تک محوره ‪‬‬
‫توربین دو محوره ‪‬‬
‫کمپرسورها‬
‫مپرسورها یا متراکم کنندهها میتوانند برای فشرده کردن گاز یا مایعات ‪‬‬
‫ُک ِ‬
‫به کار رود‪ .‬البته در حالت دوم به آن پمپ میگویند‪ .‬در برخی دستگاهها‬
‫و ماشینآالت کمپرسورها وسایلی هستند که توسط آنها هوا فشرده شده و‬
‫سپس به سمت قسمت احتراق فرستاده میشود‪ .‬از کمپرسورها برای‬
‫فشرده کردن گازها استفاده میشود‬
‫انواع کمپرسور‬
‫‪ ‬کمپرسورهای دینامیکی به دو نوع جریان محوری و جریان شعاعی تقسیم میشوند‪.‬‬
‫‪ ‬از کمپرسورهای دینامیک در فشارهای با نرخ پایین و دبیهای باالتر استفاده میشود‪.‬‬
‫کمپرسورهای جابجایی مثبت خود دارای دو نوع دوار (‪ )Rotary‬و رفت و برگشتی‬
‫(‪ )Reciprocating‬هستند و قدرت تراکم آنها نسبت به نوع دینامیک بیشتر‬
‫است‪ .‬البته دبی این کمپرسورها به مراتب کمتر از نوع دینامیک میباشد‪.‬‬
‫کمپرسورهای گریز از مرکز‬
‫کمپرسورهای رفت و برگشتی‬
‫اسکرابرها ‪:‬‬
‫‪ ‬اسکرابرها برای فیلتراسیون و جدا نمودن مایعات گازی از گاز ورودی به ایستگاه‬
‫کاربرد‬
‫دارد ‪ .‬در هر ایستگاهی بسته به نوع و ظرفیت اسکرابرها و همینطور حداکثر ظرفیت‬
‫ً‬
‫دبی عبوری از ایستگاهها تعداد اسکرابرها متفاوت است ‪ ،‬مثال در ایستگاه‬
‫نوراباد‪3‬چهار‬
‫اسکرابر ولی در ایستگاه فراشبند ‪( F3 ) 3‬پنج عدد اسکرابر در نظر گرفته شده‬
‫است ‪.‬‬

Typical Diaphragm Control Valve