Transcript εφηβεια, μια καταιγιδα στη ζωη



Ψυχοκοινωνικοί Στόχοι και Επιτεύγματα στην Εφηβεία
Αντώνης Σταθόπουλος, Παιδοψυχίατρος
Εφηβεία θεωρείται η αναπτυξιακή περίοδος που αρχίζει με τις μεταβολές της φυσιολογίας
της ήβης και τελειώνει με το σχηματισμό της προσωπικής ταυτότητας. Το άτομο κατά την
περίοδο αυτή υπόκειται σε μεγάλες και ταχύτατες αλλαγές σε όλους τους βασικούς τομείς
της ανάπτυξής του: το βιολογικό, το σωματικό, το γνωστικό, το συναισθηματικό και τον
κοινωνικό τομέα.
Η ανεξαρτητοποίηση και το κόψιμο των συναισθηματικών δεσμών της προηγούμενης
παιδικής ηλικίας είναι το κλειδί των διεργασιών της εφηβείας. Μία άλλη σημαντική
διεργασία είναι η παλινδρόμηση, που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση παλαιότερων
σχημάτων συμπεριφοράς, με στόχο την επαναδιαπραγμάτευσή τους και την επίλυση
συγκρούσεων με αποτελεσματικότερο τρόπο από αυτόν της παιδικής ηλικίας. Φαίνεται,
πως ο έφηβος χρειάζεται αρχικά να συσπειρωθεί προτού καταφέρει να κάνει ένα άλμα
προς τα εμπρός. Ένα άλλο χαρακτηριστικό, που οφείλεται σε αυτή την κίνηση προς τα
πίσω αλλά και την ανάγκη εξέλιξης, είναι η αμφιθυμία κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Αυτή
μπορεί να εκφράζεται με τη συναισθηματική αστάθεια στις σχέσεις, την παρατηρούμενη
αντίθεση ανάμεσα σε όσα σκέφτεται και σε όσα αισθάνεται ή κάνει και τις παράλογες και
παράδοξες αλλαγές στη συμπεριφορά. Αυτές οι διακυμάνσεις στα συναισθήματα και τη
συμπεριφορά του εφήβου, που είναι ενδεικτικές της στάσης του στις διαδικασίες της
ανάπτυξης, μπορεί συχνά να προκαλέσουν σύγχυση σε γονείς, εκπαιδευτικούς και την
κοινωνία, με αποτέλεσμα συχνά η συμπεριφορά αυτή να παρεξηγείται.

Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο έφηβος δεν είναι
ακόμα ενήλικας. Παραμένει ανώριμος και θα
πρέπει να κατακτήσει ορισμένα ακόμα
αναπτυξιακά ορόσημα προκειμένου να εισέλθει
στην ενήλικη ζωή του κατάλληλα εφοδιασμένος
ώστε να αντιμετωπίσει τις δικές της προκλήσεις:
εκπαίδευση, επαγγελματική αποκατάσταση,
κοινωνικές σχέσεις, γάμο, ανάληψη της
ευθύνης του γονικού ρόλου.
Θα συζητηθούν ιδιαίτερα τα αναμενόμενα
αναπτυξιακά επιτεύγματα του εφήβου και οι
επιπτώσεις τους στη λειτουργία της οικογένειας.

Ο έφηβος κινείται μεταξύ εξάρτησης και ανεξαρτησίας. Η σχέση του με τους γονείς
χρειάζεται να ξαναδουλευτεί, μέσα από τις διεργασίες της μετάβασης από την παιδική
ηλικία στην ενήλικη ζωή. Ο τελικός στόχος είναι βέβαια να επιτύχει ο έφηβος την
αυτονομία και την ανεξαρτητοποίησή του. Η προσπάθεια αυτή για αυτονομία του
εφήβου συνεπάγεται κλυδωνισμό της ισορροπίας που είχε η οικογένεια μέχρι την
περίοδο αυτή. Η ισορροπία αυτή πολύ συχνά εξαρτάται από το βαθμό της εξάρτησης
των παιδιών από τους γονείς του αλλά και αντίστροφα. Αυτονόητο είναι πως οι γονείς
πρέπει να συνεχίσουν να έχουν την ευθύνη του παιδιού τους και επιπλέον να το
«κρατήσουν», να απορροφήσουν δηλαδή τις συγκρούσεις των συναισθημάτων αλλά
και την αστάθεια της συμπεριφοράς, οικοδομώντας μία σχέση εμπιστοσύνης. Στο
σημείο αυτό υπάρχει ο κίνδυνος είτε ο έφηβος είτε οι γονείς, ασυνείδητα, να επιθυμούν
να συνεχιστούν οι δεσμοί εξάρτησης. Η συμπεριφορά του εφήβου μπορεί να κάνει τους
γονείς να αντιδράσουν με κατασταλτικά μέτρα, οδηγώντας τον έφηβο είτε στην
περαιτέρω επιδείνωση της συμπεριφοράς του, είτε στην προσκόλλησή του στους γονείς
με αποτέλεσμα την ανεπαρκή αυτονόμησή του. Εξίσου επικίνδυνη είναι και η αντίθετη
αντίδραση: «είσαι μεγάλος πλέον, δεν μας χρειάζεσαι εμάς». Αυτή η αντίδραση μπορεί
να δημιουργήσει στον έφηβο μία αίσθηση ψευδούς ωριμότητας. Για να αντιμετωπίσει τις
προκλήσεις που τον υπερβαίνουν μπορεί να ταυτιστεί με τη στάση του γονέα, βάζοντας
σε κίνδυνο τη σταδιακή ωρίμανση του δικού του εαυτού. Η πρόωρη απομάκρυνση από
τους γονείς μπορεί επίσης να τον κάνει να αισθανθεί μόνος, ανήμπορος και
απελπισμένος, καθώς νοιώθει πως δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των
μεγάλων. Παραμένει έτσι άβουλος και αναποφάσιστος ενώ παράλληλα αναζητά

Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά ; Κεντρικά στα παραπάνω είναι δύο
ζητήματα: αυτά της απώλειας της παιδικής ηλικίας και η επώδυνη
διαδικασία της αποκαθήλωσης των εξιδανικευμένων εικόνων των
γονιών του. Τα δύο αυτά θέματα αφορούν παράλληλα τόσο
στον έφηβο όσο και τους γονείς του. Ο έφηβος θα πρέπει
σταδιακά να «πενθήσει», όπως αναφέρουν οι θεωρητικοί της
εφηβικής ηλικίας, την απώλεια της σιγουριάς, της ασφάλειας, της
ανεμελιάς της παιδικής ηλικίας και να αρχίσει να αναλαμβάνει ο
ίδιος την ευθύνη του εαυτού του. Επίσης, καθώς ωριμάζει, αρχίζει
να αντιλαμβάνεται ότι οι γονείς του δεν είναι ιδανικά πρόσωπα,
όπως πίστευε στην παιδική του ηλικία, παντοδύναμα, πανέξυπνα.
Αρχίζει και αντιλαμβάνεται τις αδυναμίες τους, να αμφισβητεί τις
αξίες τους, τις πεποιθήσεις τους και μαζί με αυτές τις ευρύτερες
κοινωνικές και ηθικές αξίες. Στο δρόμο για την υιοθέτηση της δικής
του ταυτότητας θα αρχίσει να ταυτίζεται με διάφορα εξωτερικά
πρότυπα («είδωλα»), να συμμετέχει σε ομάδες, να εξετάζει, να
ενστερνίζεται και στη συνέχεια να απορρίπτει θεωρίες, να
«επαναστατεί» και αυτή η διαδικασία θα τον στρέψει από το στενό
οικογενειακό πυρήνα στην κοινωνία, τον κόσμο.

Είναι αυτονόητο, πως όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη των γονιών
να εξακολουθούν να είναι τα κεντρικά πρόσωπα στη ζωή του
εφήβου, τόσο πιο δύσκολες και επώδυνες θα είναι οι παραπάνω
διαδικασίες. Οι ίδιοι οι γονείς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να
αποδεχτούν την απώλεια του γονικού τους ρόλου. Φυσιολογικά,
η στέρηση αυτή οδηγεί στο να στραφούν οι γονείς ο ένας στον
άλλο για πιο άμεση ικανοποίηση των αναγκών τους ή να
συμβιβαστούν με τις μειωμένες ικανοποιήσεις που τους
προσφέρει η σχέση με νέους ενήλικες (όπως σε λίγα χρόνια θα
είναι τα παιδιά τους). Η ιδανική εικόνα που τους προσέδιδε το
παιδί τους είναι γοητευτική και ενίοτε αποπλανητική αλλά θα
πρέπει και οι ίδιοι να είναι σε θέση να το βοηθήσουν να την
αποκαθηλώσει προκειμένου να την αντικαταστήσει με μία άλλη,
πιο κοντά στην πραγματικότητα. Με τον τρόπο αυτό βοηθούν το
παιδί τους, όταν αυτό θα ενηλικιωθεί, να μπορεί να δημιουργήσει
σχέσεις που δε θα βασίζονται στην εξιδανίκευση, η οποία
αναπόφευκτα οδηγεί σε απογοητεύσεις και θυμό. Συχνά αυτή η
διαδικασία συμπίπτει με την κρίση της μέσης ηλικίας των γονιών.

Ο γονιός χαίρεται για την ανάπτυξη του παιδιού
του αλλά παράλληλα, αναγκασμένος να κάνει
τον απολογισμό της δικής του ζωής, έρχεται
αντιμέτωπος με στερήσεις, επιλογές που
πιστεύει πως θα έπρεπε να είναι άλλες,
αναγνωρίζοντας παράλληλα πως δεν έχει
πλέον την ευκαιρία να τις αλλάξει. Τα χρόνια
πέρασαν. Και όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν
σε κρίση είτε της σχέσης των γονιών με το παιδί
τους, είτε των γονιών μεταξύ τους, είτε σε
συναισθηματική κρίση του κάθε γονέα
ξεχωριστά.

Η επιτυχημένη επίλυση αυτών των συγκρούσεων βοηθά τον
έφηβο να διαμορφώσει το δικό του, αυθεντικό σύστημα αξιών,
απορρίπτοντας ορισμένες από αυτές των γονιών του και
υιοθετώντας άλλες, ενώ δημιουργείται μία καλύτερη αίσθηση
εαυτού. Ο έφηβος πλέον ελέγχει τις σκέψεις και τα συναισθήματά
του και με βάση αυτά προσδιορίζει τις επιλογές του. Η προσωπική
επιλογή και ευθύνη καθιστά ευκολότερη και την κρίση τους.
Όλα αυτά μεταβάλλουν και τη σχέση του εφήβου με τους
συνομηλίκους τους. Συχνά παρατηρείται στην ηλικία αυτή φιλικές
σχέσεις της παιδικής ηλικίας να καταρρέουν για να
αντικατασταθούν από άλλες. Στην παιδική ηλικία αυτό που
δυνάμωνε τις φιλικές σχέσεις ήταν το παιχνίδι και όχι η κατάθεση
προσωπικότητας και χαρακτήρα των ατόμων. Ο έφηβος πλέον
αναπτύσσει την ικανότητα να διαλέγει τους φίλους και την παρέα
του, των οποίων οι προσδοκίες και οι απαιτήσεις είναι τέτοιες
ώστε να ενισχύουν την επιθυμία του να γίνει ενήλικας.

Τα παραπάνω έχουν μία επιπλέον σημαντική συνέπεια. Στην ηλικία αυτή,
μέσα από την εκπαίδευση, τίθενται οι βάσεις της μελλοντικής
επαγγελματικής απασχόλησης και οι στόχοι για τον τρόπο ζωής.
Επομένως, όσο καλύτερης διαπραγμάτευσης έχουν τύχει τα παραπάνω
θέματα, τόσο πιθανότερο είναι οι επιλογές αυτές να δώσουν μελλοντικά
ικανοποίηση στον έφηβο.
Το άλλο κύριο επίτευγμα αυτής της ηλικίας είναι η απορρόφηση των
κραδασμών που προκαλεί η ανάδυση της σεξουαλικότητας στην εφηβική
ηλικία και των σωματικών αλλαγών που οφείλονται στην ορμονική
αφύπνιση του σώματος του εφήβου.
Οι ορμονικές αλλαγές προκαλούν αλλαγές στα πρωτεύοντα και τα
δευτερεύοντα χαρακτηριστικά του φύλου. Οι αισθητηριακές προσλήψεις
του εφήβου κατακλύζονται από πρωτόγνωρα ερεθίσματα που
προκαλούν ευχαρίστηση ταυτόχρονα όμως και ντροπή, άγχος,
αμηχανία. Πως θα δεχτούν οι γονείς αυτές τις καινούργιες εμπειρίες; Πως
θα επιδράσουν στις σχέσεις με τους συνομηλίκους;

Η «σεξουαλικοποίηση» του κοινωνικού περιβάλλοντος και των οπτικών
παραστάσεων των παιδιών και των εφήβων δε βοηθά στη σταδιακή
απαρτίωση ή σύνθεση των καινούργιων αυτών εμπειριών στο σύνολο
της ταυτότητας του ατόμου. Η απότομη και συχνά άκαιρη αφύπνιση της
σεξουαλικότητας σημαίνει πως το παιδί ή ο έφηβος δε διαθέτει το
απαιτούμενο χρονικό διάστημα να διαπραγματευτεί τα αρνητικά
συναισθήματα που συνοδεύουν τη σεξουαλικότητα, να μπορέσει να τα
αντιμετωπίσει και να τα τακτοποιήσει κατάλληλα. Το γεγονός αυτό
συμβάλλει σημαντικά στην αστάθεια των σχέσεων αργότερα στη ζωή του
αλλά τελικά και στην ίδια την απόλαυση της σεξουαλικής επαφής, που
μετατρέπεται σε «μόδα», «must», μίμηση επιβεβλημένων προτύπων κλπ.
Η αμηχανία ή η ντροπή λοιπόν, αρχικά μπορεί να οδηγήσουν στην
απομόνωση του εφήβου. Στο σημείο αυτό καθοριστικός είναι ο ρόλος
του γονέα. Εφόσον ο ίδιος έχει διαπραγματευτεί με ικανοποιητικό τρόπο
τα ζητήματα της δικής του σεξουαλικότητας θα μπορέσει να βοηθήσει
τον έφηβο να λύσει τις απορίες του χωρίς να χρειαστεί να καταφύγει
στους μύθους των συνομηλίκων του ίδιου φύλου, που στηρίζονται στην
άγνοια συχνά και τις φαντασιώσεις που τρέφονται από τους ίδιους
φόβους, οι οποίοι μπορεί να αναστείλουν περαιτέρω τη φυσιολογική
σεξουαλική ανάπτυξη.

Η εικόνα του ατόμου του άλλου φύλου μπορεί να
διαστρεβλωθεί τόσο που να τρομάξει, όπως και η εικόνα
του ίδιου του εαυτού. Στη διαστρεβλωμένη αυτή εικόνα
μπορεί να συμβάλει και η αντίστοιχη, ασυνείδητη των
γονιών, οι οποίοι, με υπερβολικές απαγορεύσεις ή απουσία
ορίων (ακόμα και με στάσεις του τύπου: «δε θέλω να
γνωρίζω τίποτε για όλα αυτά») δυσκολεύουν την
απαρτίωση της σεξουαλικής ταυτότητας του παιδιού τους.
Ζητούμενο είναι να εδραιωθεί η επιθυμία, με τρόπο
σταδιακό, ώριμο και κατάλληλο, που θα αποτελέσει τη
βάση των ετεροφυλόφιλων σχέσεων στη μετέπειτα ζωή του
εφήβου.
Η εφηβεία, η ταυτότητα, η σεξουαλικότητα είναι μία
άγνωστη περιοχή, την οποία το παιδί θα πρέπει να
γνωρίσει και να κατακτήσει ώστε να ενηλικιωθεί. Στην
προσπάθεια αυτή οι γονείς θα πρέπει να είναι αρωγοί.

Θα πρέπει, στηριζόμενοι στις γνώσεις, τις εμπειρίες και τις
αναμνήσεις της δικής τους εφηβείας, να θέτουν τα όρια
που πιστεύουν ότι τους βοήθησαν στη δική τους
εξερεύνηση αυτής της άγνωστης περιοχής. Δε θα πρέπει
όμως να ξεχνάνε ότι η περιοχή που καλείται να εξερευνήσει
το παιδί τους είναι μία καινούργια περιοχή και σε αυτή θα
πρέπει να το βοηθήσουν να αναπτύξει πρωτοβουλίες, να
χρησιμοποιήσει τρόπους και ιδέες δικές του, αφού το ίδιο
είναι ο δέκτης των μηνυμάτων του καιρού του. Στην πορεία
αυτή θα υπάρξουν συγκρούσεις στις οποίες οι γονείς, με τη
βοήθεια του υποστηρικτικού τους, ώριμου ρόλου, θα
βοηθήσουν τον έφηβο να ανακαλύψει τις λύσεις, τις οποίες
θα χρησιμοποιήσει αργότερα σα μοντέλο για την
εξερεύνηση και άλλων, άγνωστων περιοχών στη ζωή του.
Όπως αναφέρει ένας έφηβος: «Μπορεί να θέλω να κάνω
ό,τι μου γουστάρει, αλλά αν οι γονείς μου δεν μου έβαζαν
όρια, θα πίστευα πως δε με αγαπάνε».
Η ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ Η
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ
ΕΦΗΒΕΙΑ : ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ
Η εφηβεία είναι η περίοδος της ζωής του ανθρώπου που αρχίζει
με το τέλος της παιδικής ηλικίας και οδηγεί στην ενηλικίωση. Είναι
μια εξελικτική φάση που κατά τη διάρκειά της συμβαίνουν βιολογικές, σωματικές
και ψυχολογικές μεταβολές που επηρεάζουν και διαμορφώνουν:
τη συμπεριφορά του εφήβου
τη στάση του απέναντι στους άλλους, ενήλικες και συνομηλίκους
τις απόψεις και τις ιδέες του απέναντι σε αρχές και αξίες που επικρατούν στην
κοινωνία όπου ζει. Εξαιτίας της ευρύτητας του φάσματος των μεταβολών “η
εφηβεία” ως μεταβατική περίοδος προσεγγίζεται βιολογικά, κοινωνιολογικά και
ψυχολογικά.
Βιολογική προσέγγιση
Ο μέσος όρος ηλικιακής έναρξης της εφηβείας προσδιορίζεται για τα κορίτσια
μεταξύ 10 ½ και 11 ετών και στα αγόρια μεταξύ 12 ½ και 13 ετών. Τα όρια αυτά δεν
είναι αυστηρά και πολύ συχνά παρατηρείται ανακολουθία μεταξύ χρονολογικής
ηλικίας και έναρξης της εφηβείας.
Η βιολογική είσοδος στην εφηβεία σηματοδοτείται από σταδιακές αλλαγές στα
χαρακτηριστικά του σώματος (εμφάνιση τριχοφυϊας, αύξηση του σωματικού
βάρους και του ύψους, διόγκωση των μαστών, αλλαγή της χροιάς της φωνής
κ.αλ.) και εμφάνιση νέων που χαρακτηρίζουν τον ενήλικο άνδρα (διεύρυνση των
ώμων και του στέρνου, αλλαγές των έξω γεννητικών οργάνων, εκσπερμάτιση
κ.α.) σ’ ότι αφορά τον έφηβο, ή την ενήλικη γυναίκα (εμφάνιση εμμηνοροής,
υπερτροφία των μαστών και ιστών γύρω απ’ αυτούς, αλλαγές των γεννητικών
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ
Η εφηβεία αποτελεί τη μεταβατική περίοδο ωρίμανσης του ανθρώπου, κατά την οποία
το παιδί γίνεται ενήλικος και αποκτά την ικανότητα της αναπαραγωγής. Η περίοδος
αυτή συνοδεύεται από σημαντικές μεταβολές στην ταχύτητα ανάπτυξης, την οστική
μάζα και τη σύσταση του σώματος, τον ψυχισμό και τη συμπεριφορά, ως αποτέλεσμα
περίπλοκων νευροενδοκρινικών επιδράσεων. Οι διεργασίες της εφηβείας αποτελούν
τμήμα ενός γενετικά καθορισμένου προγράμματος. Η μέση ηλικία εμφάνισης των
δευτερογενών χαρακτήρων του φύλου (δηλαδή ανάπτυξη των μαστών για τα κορίτσια
και αύξηση του μεγέθους των όρχεων και του πέους για τα αγόρια) είναι τα 10,5 έτη
στα κορίτσια και τα 11,5-12 έτη στα αγόρια.
Πρώιμη θεωρείται η εφηβεία όταν οι μεταβολές που τη συνοδεύουν εμφανισθούν σε
ηλικία μικρότερη των 8 ετών στα κορίτσια και των 9 στα αγόρια. Αντίθετα,
καθυστερημένη θεωρείται όταν οι μεταβολές αυτές δεν έχουν εμφανισθεί σε ηλικία 13
ετών στα κορίτσια και 14 στα αγόρια. Οι διακυμάνσεις στο χρόνο έναρξης της
φυσιολογικής εφηβείας οφείλονται σε φυσιολογικές διαφορές ως προς τους
μηχανισμούς έναρξης και εξέλιξής της, στους οποίους η κληρονομικότητα
διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Στα αγόρια, το πρώτο σημείο έναρξης της εφηβείας
αποτελεί η αύξηση του μεγέθους των όρχεων και έπεται η αύξηση του μήκους του
πέους. Ταυτόχρονα ξεκινά η τρίχωση στο εφήβαιο.
ΟΣΤΙΚΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ
Τα κορίτσια αποκτούν τη μέγιστη οστική πυκνότητα σε ηλικία 14-16 ετών,
ενώ τα αγόρια σε ηλικία 17,5 ετών. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν
γενετικοί παράγοντες, ενώ η σωματική άσκηση κατά την προεφηβική
ΣΩΜΑΤΙΚΗ
ΑΥΞΗΣΗ
ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
ΕΦΗΒΕΙΑΣφυσιολογικής οστικής
περίοδο είναι
επίσηςΚΑΤΑ
σημαντική
για τηνΤΗΣ
εξασφάλιση
Το
εφηβικό
άλμα ανάπτυξης
αποτελείμπορεί
τη φάση
ταχύτερης ανάπτυξης
μάζας.
Η υπερβολική
όμως άσκηση,
νατης
καθυστερήσει
την εφηβεία
του
παιδιού
μετά τηελαττωμένη
νεογνική περίοδο.
Προηγείται ο
ελαττωμένος
ρυθμός
και να
προκαλέσει
οστική πυκνότητα.
Κατά
την προεφηβική
αύξησης
τηςστα
όψιμης
παιδικής
ηλικίας.
περίοδο και
δύο φύλα
παρατηρούνται
ίσα ποσοστά λίπους,
Στα
κορίτσια,
εφηβικό
άλμα ανάπτυξης αρχίζει πριν από την εμφάνιση
σκελετικής
καιτο
αλίπου
μάζας.
των
χαρακτήρωναύξηση
του φύλου.
Το άλμακαι
ανάπτυξης
των στα
Κατάδευτερογενών
την εφηβεία παρατηρείται
της οστικής
αλίπου μάζας
αγοριών
εμφανίζεται
δύο περίπου
χρόνια
μετάαλλά
το αντίστοιχο
των μάζα.
αγόρια, ενώ
στα κορίτσια
αυξάνεται
η άλιπος
και η λιπώδης
κοριτσιών.
Τοζωή,
μέσοοιύψος
το έχουν
οποίο 1,5
αποκτάται
κατά τη διάρκεια
του και
Στην ενήλικο
άνδρες
φορά μεγαλύτερη
σκελετική
εφηβικού
άλματος
περίπου
28 cm
στα
αγόρια σωματικό
και 25 cm
άλιπο μάζα
από τιςανάπτυξης
γυναίκες, είναι
οι οποίες
όμως,
έχουν
διπλάσιο
στα
κορίτσια.
Η μέση
διαφορά
τωνεφηβεία
12,6 cmπαρατηρείται
μεταξύ ανδρών
και γυναικών
λίπος
από τους
άνδρες.
Κατά την
επίσης
διεύρυνση
οφείλεται
κυρίως
στο ψηλότερο
ανάστημα
των αγοριών
κατάστα
τηναγόρια.
έναρξη
της λεκάνης
στα κορίτσια
και αύξηση
του εύρους
των ώμων
του εφηβικού άλματος ανάπτυξης, καθώς και στο αυξημένο ύψος που
αποκτά το αγόρι στη διάρκεια της εφηβείας σε σχέση με το κορίτσι.
ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ
Πρώιμη εφηβεία
Ορισμός :
Πρώιμη ήβη (εφηβεία) ονομάζεται η ισοφυλετική ανάπτυξη των δευτερογενών
χαρακτηριστικών του φύλου (δηλαδή ανάπτυξη των μαστών στα κορίτσια και
αύξηση του μεγέθους των όρχεων και του πέους στα αγόρια) πριν από την ηλικία
των 8 ετών στα κορίτσια και των 9 ετών στα αγόρια. Η πρώιμη ήβη χαρακτηρίζεται
από αυξημένα επίπεδα ορμονών σχετικά με την ηλικία του παιδιού. Χαρακτηρίζεται
επίσης από επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης, που συνοδεύεται συχνά από πρώιμη
και ταχεία σκελετική ωρίμανση και πρώιμη σύγκλιση των επιφύσεων, με αποτέλεσμα
χαμηλότερο τελικό ανάστημα κατά την ενηλικίωση, σε σύγκριση με το γενετικά
αναμενόμενο ύψος. Επίσης, στα κορίτσια η πρώιμη ήβη μπορεί να προκαλέσει
ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΠΡΩΙΜΗ ΗΒΗ
Η εμφάνιση των χαρακτηριστικών του φύλου νωρίτερα από το φυσιολογικό,
θεωρείται νόσος και πρέπει να διερευνηθεί. Η διερεύνηση των ασθενών με
εκδήλωση πρώιμης ήβης πρέπει να περιλαμβάνει ένα λεπτομερές ιστορικό,
ακτινογραφία αριστεράς άκρας χειρός για εκτίμηση της οστικής ηλικίας και
λεπτομερή ορμονικό έλεγχο. Συχνά, ιδιαίτερα στα μικρότερα παιδιά, χρειάζεται να
γίνει μαγνητική τομογραφία (MRI) εγκεφάλου ή αξονική τομογραφία.
ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΗΒΗΣ
Στα κορίτσια, οι περισσότερες περιπτώσεις πρώιμης ήβης οφείλονται σε πρώιμη
ενεργοποίηση ενός μέρους του εγκεφάλου που ελέγχει την έκκριση των ορμονών
και λέγεται υποθάλαμος και υπόφυση (κεντρική πρώιμη ήβη). Σε περίπου 2/3 των
περιπτώσεων δεν ανευρίσκεται κάποιο αίτιο που να εξηγεί αυτήν την πρώιμη
ορμονική ενεργοποίηση. Σπάνια η πρώιμη ήβη μπορεί να οφείλεται σε διαταραχές
του κεντρικού νευρικού συστήματος από λοιμώξεις, υποξία, κάκωση ή
ακτινοβολία στη διάρκεια της βρεφικής ή της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Ένα
σπανιότερο, πολύ σημαντικό όμως αίτιο κεντρικής πρώιμης ήβης αποτελούν οι
όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τα αμαρτώματα του υποθαλάμου είναι
καλοήθεις όγκοι μεγέθους 2-3 mm, οι οποίοι προκαλούν πρώιμη ήβη συχνότερα
στα αγόρια, αναπτύσσονται αργά και ελέγχονται ικανοποιητικά με ορμονική
θεραπεία. Άλλοι σπάνιοι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος που μπορούν
επίσης να προκαλέσουν πρώιμη ήβη είναι τα οπτικά και υποθαλαμικά γλοιώματα,
τα αστροκυττώματα, τα επενδυμώματα και τα κρανιοφαρυγγιώματα. Η
αντιμετώπιση των όγκων αυτών είναι χειρουργική.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΙΜΗΣ ΗΒΗΣ
Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της πρώιμης ήβης είναι το χαμηλό τελικό
ανάστημα, σε σχέση με το κληρονομικό ύψος, καθώς και ποικίλα
ψυχοκοινωνικά προβλήματα, ιδιαίτερα στα κορίτσια, γι΄ αυτό και η πρώιμη
ήβη πρέπει να θεραπεύεται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, όταν η
οστική ηλικία συμφωνεί με τη χρονολογική, η τακτική, στενή
παρακολούθηση των παιδιών μπορεί να επιλεγεί ως ο καλύτερος τρόπος
Η μέση αύξηση του προβλεπόμενου τελικού αναστήματος, κατά τη
διάρκεια της θεραπείας, είναι περίπου 5 cm. Όσο νωρίτερα αρχίσει η
θεραπεία τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα όσον αφορά το
ανάστημα, γεγονός το οποίο υποδηλώνει την ανάγκη πρώιμης
διάγνωσης και παρέμβασης.
ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΜΕΝΗ ΕΦΗΒΕΙΑ
Καθυστερημένη εφηβεία ορίζεται η μη ανάπτυξη των μαστών για τα
κορίτσια μέχρι την ηλικία των 13 ετών (ή εμμηναρχής μέχρι 16 ετών) και η
μη αύξηση του μεγέθους των όρχεων και του πέους για τα αγόρια μέχρι
την ηλικία των 14 ετών. Επιπλέον, ακόμη και αν η έναρξη της εφηβείας
είναι φυσιολογική, όταν δεν υπάρχει φυσιολογική εξέλιξη των σταδίων της
εφηβείας, τότε είναι πιθανόν να υποκρύπτεται κάποιο παθολογικό αίτιο.
Συνήθως η καθυστέρηση της εφηβείας είναι μια καλοήθης κατάσταση
(ιδιοσυστασιακή) και δεν οφείλεται σε παθολογικά αίτια. Εμφανίζεται πιο
συχνά στα αγόρια και συνήθως υπάρχει οικογενειακό ιστορικό
καθυστερημένης εφηβείας. Οι ορμόνες που ρυθμίζουν την ανάπτυξη των
όρχεων (οι γοναδοτροπίνες) είναι χαμηλές, καθώς και η τεστοστερόνη (η
ανδρική ορμόνη). Μπορεί να συνυπάρχει καθυστέρηση του ύψους και
της οστικής ηλικίας και χαμηλός ρυθμός αύξησης.
Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά θα επιτύχουν ένα ικανοποιητικό
τελικό ανάστημα.
Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις η καθυστερημένη εφηβεία οφείλεται σε
παθολογικά αίτια, όπως διαταραχές του υποθαλάμου και της υπόφυσης,
καθώς και διαταραχές της ανάπτυξης των γονάδων (δηλαδή των
ωοθηκών ή των όρχεων). Διαταραχές του υποθαλάμου ή σπανιότερα της
υπόφυσης μπορεί να προέλθουν από το σύνδρομο Kallmann (ένα
σπάνιο νόσημα που χαρακτηρίζεται από ανοσμία σε συνδυασμό με
υποθαλαμική βλάβη που οδηγεί σε μη εμφάνιση της εφηβείας), όγκους,
ακτινοβολίες, σπάνια γενετικά νοσήματα, χρόνια νοσήματα (όπως η
νευρογενής ανορεξία, η ινοκυστική νόσος και άλλα) και από ορισμένες
ενδοκρινοπάθειες (όπως ο υποθυρεοειδισμός και η υπερπρολακτιναιμία).
Καθυστερημένη εφηβεία μπορεί να προκαλέσουν και ορισμένα νοσήματα
που οφείλονται σε χρωμοσωμιακές βλάβες, όπως το σύνδρομο Turner
στα κορίτσια και το σύνδρομο Klinefelter στα αγόρια και άλλα πιο σπάνια
νοσήματα. Το σύνδρομο Turner χαρακτηρίζεται από χαμηλό ανάστημα σε
συνδυασμό με ορισμένες άλλες συγγενείς ανωμαλίες (σκελετού, καρδιάς,
νεφρών). Το σύνδρομο Klinefelter στα αγόρια χαρακτηρίζεται από
μικρούς και σκληρούς όρχεις, εμφάνιση μαστών (γυναικομαστία) και
στειρότητα.
Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών στα κορίτσια
μπορεί να προκαλέσει διαταραχές της εμμήνου ρύσεως
(σπάνια πρωτοπαθή αμηνόρροια, δηλαδή καθυστέρηση
εμφάνισης εμμήνου ρύσεως) καθώς και δασυτριχισμό,
ακμή και σε ορισμένες περιπτώσεις παχυσαρκία.
Για τη διερεύνηση της καθυστερημένης εφηβείας απαιτείται
η εκτίμηση από εξειδικευμένους γιατρούς με λεπτομερές
ιστορικό, έλεγχο οστικής ηλικίας και λεπτομερείς
ορμονικούς προσδιορισμούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις
γίνεται και έλεγχος των χρωμοσωμάτων (καρυότυπος). Η
θεραπεία εξαρτάται από την αιτία του προβλήματος και σε
ορισμένες περιπτώσεις γίνεται ορμονική θεραπεία.
ΝΟΗΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΕΦΗΒΩΝΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Οι εφηβοι είναι σε θέση να λαμβάνουν υπόψη τους και να αξιολογούν μία μεγάλη
ποικιλία δηλώσεων και ιδεών, να προχωρούν από το πραγματικό στο θεωρητικό και
από το συγκεκριμένο στο πιθανό.
Στην εφηβεία γίνεται η ολοκλήρωση της διανοητικής ανάπτυξης των παιδιών.
Σύμφωνα με την ορολογία της παιδοψυχολογίας, οι έφηβοι περνούν από το στάδιο της
ενεργητικής νοημοσύνης, στο στάδιο της τυπικής νοημοσύνης. Αυτό πρακτικά
σημαίνει πως τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 11-12 ετών σκέφτονται κυρίως με βάση
την εμπειρία τους, και με πραγματιστικά, αντικειμενικά δεδομένα. Δυσκολεύονται να
κάνουν συσχετίσεις και να εξάγουν επαγωγικά συμπεράσματα. Η σκέψη τους
βασίζεται κυρίως στην εμπειρία τους. Μετά την ηλικία των 12 μια πραγματική έκρηξη
συμβαίνει σε νοητικό επίπεδο. Ξαφνικά οι έφηβοι δεν βασίζονται μόνο στην εμπειρία
τους, η σκέψη τους μπορεί να πάει πολύ μακρύτερα από όσα έχουν ζήσει.
Αναπτύσσουν αυτό που λέμε αφηρημένη σκέψη, που πάει πέρα από την στενή
καθημερινή εμπειρία, κι αντίθετα έχει την ικανότητα να προσεγγίζει το άπειρο.
Μπορούν να κάνουν λογικές υποθέσεις και να τις ελέγξουν για το κατά πόσο ισχύουν.
Μπορούν να κάνουν συσχετίσεις και να σκέφτονται επαγωγικά, δηλαδή να βγάζουν
συμπεράσματα για μια κατάσταση, βάση των όσων γνωρίζουν σχετικά με μια άλλη
ανάλογη κατάσταση. Όλη αυτή η διανοητική έκρηξη σαστίζει τους έφηβους.
Βλέπουν πόσες πολλές επιλογές έχουν σε διανοητικό επίπεδο, και παίζουν
με αφηρημένες έννοιες. Ελέγχουν την ορθότητα των όσων έχουν διδαχθεί
με τη βοήθεια των νεοαποκτηθέντων νοητικών τους ικανοτήτων. Πολλές
φορές απορροφιούνται από αφηρημένες σκέψεις και κάνουν διανοητικά
παιχνίδια. Όλα αυτά μας δείχνουν πως ο έφηβος αποκτά μια ισχυρότερη
και πιο πλατιά ικανότητα για ανάλυση και έλεγχο της πραγματικότητας,
ιδιότητα που θα του φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη όταν παρουσιάσει τις πρώτες
τάσεις αμφισβήτησης.
Ένα σημαντικό γνωστικό αναπτυξιακό βήμα είναι ο λεγόμενος
γνωστικός εγωκεντρισμός της εφηβικής ηλικίας.Δηλαδη:
1 . Η γνωστική αδυναμία του εφήβου να διακρίνει ανάμεσα στην
παροδική περιστασιακή και στη σταθερή μόνιμη σκέψη. (π.χ αν κάποια
στιγμή είχαν γελοιοποιηθεί σε μια περίσταση πιστεύουν ότι όλοι το
θυμούνται και όλοι θα γελούν εις βάρος τους για πάντα.)
2. Αδυναμία να κρίνει τη διαφορά ανάμεσα στο αντικειμενικό και το
υποκειμενικό.
Έχουν έντονη ενασχόληση με τις σκέψεις τους και τα συναισθήματα
τους και πιστεύουν ότι και οι άλλοι συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις.Καμιά
φορά το πώς νιώθουν οι ιδιοι για τον εαυτό τους συγχέεται με το τι
σκέφτονται οι άλλοι για αυτούς.
3. Ανικανότητα να διαφοροποιήσουν το ατομικό από το καθολικό.
Νομίζουν ότι ο τρόπος που σκέφτονται και νιώθουν είναι μοναδικός.
Προσωπικός μύθος ότι κανείς δεν με καταλαβαίνει , είμαι ένα μοναδικό –
ξεχωριστό άτομο , οι κανόνες δεν ισχύουν για μένα ( ριψοκίνδυνη
συμπεριφορά και πειραματισμοί.)
Ο έφηβος γενικά αποδίδει στη σκέψη του μια παντοδυναμία, χωρίς όρια
.Προσπαθεί να προσαρμόσει το κοινωνικό του περιβάλλον στο εγώ του.
Έτσι μπερδεύει συχνά τις επιθυμίες και τα ιδανικά του με αυτά του
κοινωνικού περιβάλλοντος οπότε δεν διαφοροποιεί αυτό που είναι
προσωπικό με αυτό που έρχεται από έξω, ιδίως όταν πρόκειται για
συναισθήματα και προοπτικές.
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Στόχος και πρόκληση για τον έφηβο είναι η απόκτηση μίας ασφαλούς
αίσθησης προσωπική ταυτότητας. : ποιος είμαι, τι αξίζω, που πηγαίνω, τι
ζητάω από τη ζωή. Η ταυτότητα είναι ο τρόπος που ο έφηβος
αντιλαμβάνεται τον εαυτό του , και συμπεριλαμβάνει την αυτοεκτίμηση του
και τους προσωπικούς του στόχους.
Κάθε έφηβος διέρχεται από μία κρίση ταυτότητας μέχρι να ανακαλύψει το
ποιος είναι. Υπάρχει σύγχυση ρόλων , υιοθέτηση αναγκών και επιθυμιών
που επιβάλλονται από την οικογένεια ή τους φίλους . Οι έφηβοι
πειραματίζονται πολύ συχνά με διαφορετικούς ρόλους , συμπεριφορές
και πρακτικές μέχρι να κατακτήσουν την αίσθηση μιας ενιαίας ταυτότητας
Για να επιβεβαιώσει ο έφηβος ότι είναι αυτόνομος και όχι παιδί ,
καταστρέφει ότι είχε παλιότερα λατρέψει , δηλαδή επαναστατεί απέναντι
στα πρότυπα και στα μοντέλα των γονιών του , κάνει συνεχώς το
αντίθετο, υποτιμά την ηθική τους και δίνει την εικόνα ενός αλαζόνα και
υπερόπτη που περνά τους γύρω του από κόσκινο. Παρ’ολα αυτά οι
γονείς θα πρέπει να βρίσκονται εκεί να παρέχουν έλεγχο, καθοδήγηση και
ευδιάκριτα όρια στα παιδιά τους, βασιζόμενοι στις δικές τους αρχές και
πεποιθήσεις και έχοντας βαθιά πίστη σε αυτές γιατί έχουν νόημα και
ουσία για τους ίδιους. Μόνο έτσι τα παιδιά θα μπορέσουν να δώσουν ένα
νόημα στην αμφισβήτηση και στην κριτική αυτών των αρχών.
Σε συναισθηματικό επίπεδο επίσης παρατηρούνται έντονες
μεταπτώσεις στη διάθεση του εφήβου , κλείσιμο στον εαυτό ,
υπερευαισθησία, νεύρα, παθητικότητα, ανία και μελαγχολία. Η κατάσταση
της ανίας, ή της βαρεμάρας μοιάζει να είναι μία αμυντική προσπάθεια
απώθησης και καταπίεσης των επιθετικών και σεξουαλικών
φαντασιώσεων , με αποτέλεσμα το συναίσθημα να ισοπεδώνεται , η
σκέψη να μοιάζει κενή και να αναζητούνται εξωτερικά ερεθίσματα για να
νιώσει ζωντανός. Αργότερα όσο ο έφηβος αποκτά μεγαλύτερη σιγουριά
και έλεγχο του εαυτού του , τη θέση της ανίας παίρνει η ονειροπόληση.
Οι περισσότεροι έφηβοι ωφελούνται πολύ από μία υποστηρικτική
ομάδα φίλων , έχουν σταθερές φιλίες εμπιστοσύνης και μοιράζονται τα
συναισθήματα τους , τις προτιμήσεις τους και τα κοινά ενδιαφέροντα
τους με αυτούς .Τα κορίτσια προτιμούν συνήθως πιο έντονες ομόφυλες
φίλίες ενώ τα αγόρια προτιμούν μία πιο χαλαρά δομημένη ομάδα φίλων.
Μία κλειστή κοινωνική ομάδα επιτρέπει την αίσθηση του ανήκει και ενισχύει
την αυτοπεποίθηση. Οι ομάδες των συνομηλίκων προσφέρουν στον
έφηβο την ευκαιρία να παίξει μία ποικιλία ρόλων που προσιδιάζουν το
ρόλο του ενηλίκου. Οι συναισθηματικές σχέσεις απασχολούν ένα μεγάλο
μέρος της ενέργειας τους και της σκέψης τους. Οι σχέσεις θα λέγαμε
ωστόσο ότι έχουν ένα ναρκισσιστικό χαρακτήρα που εκφράζεται μέσα
από την ανάγκη του εφήβου για τέλειες φιλίες ή ιδανικό ερωτικό
σύντροφο. Γι αυτό και η ομάδα των συνομηλίκων εξιδανικεύεται.
Οι περισσότεροι έφηβοι δίνουν ιδιαίτερη προτεραιότητα στη
συμμόρφωση με τα πρότυπα εμφάνισης της ομάδας για να είναι όμοιοι
με τα υπόλοιπα μέλη. Με αυτό τον τρόπο εκφράζουν την ανάγκη τους να
είναι μέρος και κομμάτι μιας ομάδας στην οποία έχουν κάποιο ρόλο και
αισθάνονται ότι αναγνωρίζονται.Δεν θέλουν πλέον να τους μεταχειρίζονται
σαν παιδιά. Απαιτούν ένα βαθμό ανεξαρτησίας στα θέματα που τους
αφορούν
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ ΕΝΌΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΎ
ΓΟΝΈΑ.
•Δείχνοντας αγάπη: οι έφηβοι χρειάζονται ενήλικες που να είναι «εκεί» για
αυτούς, να μπορούν να κάνουν μια υγιή σύνδεση μαζί τους, να μπορούν
να επικοινωνήσουν, να περάσουν χρόνο μαζί, να δείξουν αυθεντικό
ενδιαφέρον και νοιάξιμο. Μ’ αυτόν τον τρόπο οι έφηβοι μαθαίνουν να
φροντίζουν και να αγαπούν τους ανθρώπους γύρω τους.
•Παρέχοντας υποστήριξη: οι έφηβοι έχουν ανάγκη από υποστήριξη
καθώς έρχονται αντιμέτωποι με προβλήματα που μπορεί να μοιάζουν
ασήμαντα στους γονείς αλλά τους ίδιους τους επηρεάζουν
ποικιλοτρόπως. Θέλουν επιβράβευση όταν έχουν δώσει τον καλύτερό
τους εαυτό για κάτι. Χρειάζονται συνεχή ενίσχυση για να αναπτύξουν τα
προσωπικά τους χαρακτηριστικά και να δώσουν έμφαση στις δεξιότητές
τους.
•Θέτοντας όρια: οι έφηβοι χρειάζονται γονείς οι οποίοι με συνέπεια να
παρέχουν δόμηση και επίβλεψη, κατάλληλη κάθε φορά με την ηλικία του
εφήβου. Η οριοθέτηση κρατά ασφαλείς τους εφήβους τόσο σωματικά
όσο και συναισθηματικά. Οι γονείς, είναι ξεκάθαρο, πως πρέπει να
θέτουν περιορισμούς στις επιθυμίες των έφηβων παιδιών τους και να
βάζουν όρια, τα οποία κάθε φορά πρέπει να είναι ξεκάθαρα στους
εφήβους και να εξηγείται ο λόγος της απόφασής τους.
•Ο γονιός ως πρότυπο: οι έφηβοι χρειάζονται ισχυρά πρότυπα ρόλων,
πρότυπα με τα οποία θα ταυτιστούν μαζί τους και θα υιοθετήσουν
στάσεις και συμπεριφορές τους. Οι πράξεις μιλάνε πάντα δυνατότερα
από τα λόγια οπότε οι γονείς πρέπει να υιοθετούν συμπεριφορές και αξίες
τις οποίες ελπίζουν πως και το έφηβο παιδί τους θα αναπτύξει. Οι έφηβοι
εξερευνούν τις πιθανότητες «του ποιοι μπορούν να γίνουν». Επηρεάζονται
από όλους και όλα, γονείς, συνομηλίκους, διάσημες προσωπικότητες.
•«Δείχνοντας» την υπευθυνότητα: δεν έχουμε γεννηθεί, γνωρίζοντας πώς
να συμπεριφερόμαστε υπεύθυνα. «Το αίσθημα της υπευθυνότητας»
διαμορφώνεται στο πέρασμα του χρόνου, για όλους. Καθώς τα παιδιά
μεγαλώνουν και αργότερα που μεταβαίνουν στην εφηβική ηλικία πρέπει
να μαθαίνουν να είναι πιο υπεύθυνα όπως με το να καθαρίζουν το
δωμάτιό τους, να κάνουν τις σχολικές τους εργασίες χωρίς γκρίνιες και
παράπονα, βοηθώντας στην προετοιμασία του μεσημεριανού, η
παραδοχή των καλών αλλά και άσχημων επιλογών που μπορεί να
κάνουν κ.α., γεγονότα, όλα, που συνεισφέρουν σ’ ένα καλό κλίμα μέσα
στην οικογένεια.
•Παρέχοντας εμπειρίες: οι έφηβοι θέλουν να εξερευνήσουν ό, τι τους είναι
άγνωστο και να κάνουν νέα πράγματα. Μπορεί να θέλουν να δοκιμάσουν
καινούρια αθλήματα, να πειραματιστούν με διάφορες μορφές τέχνης, να
συμμετέχουν σε δραστηριότητες στην κοινότητα. Δημιουργήστε κατάλληλα
περιβάλλοντα όπου θα μπορούσαν να ανθίσουν οι ικανότητές τους και
συμμετέχετε μαζί τους, οι έφηβοι το έχουν ανάγκη. Πολλές φορές βέβαια θα
πειραματιστούν και με ερεθίσματα που δεν είναι αρεστά στους γονείς και
αποδεκτά για την ηλικία τους όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, οι βόλτες με
μηχανάκι. Οι γονείς πρέπει να δείξουν υπομονή και κατανόηση. Είναι καλό οι
γονείς να φέρνουν στο μυαλό τους τον εαυτό τους στην εφηβική ηλικία για
να θυμούνται πως τον γονιό τους τότε, τον θέλανε σύμμαχο και όχι εχθρό.
•Δείχνοντας σεβασμό: υπάρχει η τάση, οι ενήλικες να βάζουμε σε όλους τους
εφήβους την ταμπέλα του «δύσκολου ή του αντάρτη». Οι έφηβοι όμως ποικίλουν
στις αντιδράσεις και στάσεις τους όπως συμβαίνει με όλα τα παιδιά, κάθε
ηλικιακής ομάδας. Ο κάθε έφηβος έχει ανάγκη να αντιμετωπίζεται με σεβασμό και
αυτό προϋποθέτει πως οι ενήλικες θα αναγνωρίσουν και θα εκτιμήσουν τη
διαφορετικότητά τους και θα τον δουν ως μοναδικό άτομο. Σεβασμός επίσης
σημαίνει πως οι γονείς θα πρέπει να δείχνουν ενσυναίσθηση, προσπαθώντας να
δουν τα πράγματα από τη μεριά των έφηβων παιδιών τους και να σκεφτούν τις
ανάγκες και τα συναισθήματά τους. Ο σεβασμός πάντα κερδίζεται με σεβασμό.
Δεν υπάρχουν τέλειοι γονείς ούτε εγχειρίδιο του καλού γονέα.
Αυτό που χρειάζεται είναι ωριμότητα στις αντιδράσεις, προσωπική
δουλειά του κάθε γονέα για να ενημερώνεται σχετικά με θέματα που
αφορούν την εφηβική ηλικία, συνεχή κριτική των αντιλήψεων και
συμπεριφορών μέχρι σήμερα απέναντι στους εφήβους, ενδιαφέρον και
κατανόηση.
Έλενα Ζουμπούλη
 Παναγιώτα Λαμπροπούλου
 Χριστίνα Γεωργιάδη
 Όπως όλοι ξέρουμε με τον όρο ναρκωτικά εννοούμε τις
τοξικές, φυσικές ή χημικές ουσίες, που όταν εισάγονται
στον οργανισμό, τον οδηγούν σε εξάρτηση και
μεταβάλλουν την ψυχολογία του καθώς και τη νοητική
του δραστηριότητα.
Στις μέρες μας, ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους
που απειλεί τους ανθρώπους ,κυρίως τη νεολαία, είναι
τα ναρκωτικά.
Τα ναρκωτικά είναι τοξικές ουσίες φυτικής προέλευσης,
οι οποίες επιδρούν έντονα στην ψυχή και στον
οργανισμό των ανθρώπων.
Οι επιπτώσεις είναι σημαντικές όπως η αλλοίωση της προσωπικότητας του
ανθρώπου που τα λαμβάνει, η καταστροφή του οργανισμού του και πολλές φορές ο
ίδιος ο θάνατος.
Πολλοί νέοι έχουν πέσει στην παγίδα να τα δοκιμάσουν, να εθιστούν με αυτά και να
καταλήξουν στο θάνατο. Μπορεί κάποιος να πέσει στα ναρκωτικά χωρίς να το
καταλάβει. Συνήθως ξεκινάει με τα χάπια, τα οποία τον κάνουν να αισθάνεσαι
χαρούμενος, δυνατός και κεφάτος. Αρκετοί από τους νέους που πέφτουν στα
κυκλώματα των ναρκωτικών, αντιμετωπίζουν διαφορά προβλήματα όπως
οικογενειακά ή προβλήματα κατωτερότητας. Αυτός όμως δεν είναι κανόνας. Μπορεί
Απλά να μην μπόρεσαν να αντισταθούν στον πειρασμό να τα δοκιμάσουν και να
ικανοποιήσουν την απεριέργεια τους.
Όταν κάποιος εθιστεί με τα ναρκωτικά χαρακτηρίζεται από :ακατανίκητη επιθυμία να
τα συνεχίσει χωρίς να μπορεί να σταματήσει την προμήθεια τους με κάθε νόμιμο ή
παράνομο τροπο και τάση να θέλει συνεχώς αυξάνει την ποσότητα τους. Όσο πιο
πολύ εθίζεται με τα ναρκωτικά είναι πολύ δύσκολο να τα σταματήσει. Πρέπει να έχει
μεγάλοι θέληση και ψυχική δύναμη. Για να πάρει την δώσει κάποιος μπορεί πολλές
φορές να φτάσει στο σημείο να κάνει αξιόποινες πράξεις όπως: διαρρήξει, κλοπές,
πορνεία ή ακόμη και εμπόριο νοθευμένων ουσιών, καθώς τα ναρκωτικά είναι
πανάκριβα
Στην Ελλάδα σήμερα ένα γραμμάριο ηρωίνη κοστίζει 30.000-40.000 δρχ. Ένας
χρηστής προκειμένου να ικανοποιήσει την ανάγκη του χρειάζεται περίπου 100.000
δρχ την εβδομάδα, έτσι αναγκάζετε να δώσει την προσωπική του μάχη για να
συγκεντρώσει αυτά τα χρήματα.
Οι έμποροι σχεδόν ανενόχλητοι εισβάλουν στα σχολεία σκορπώντας το θάνατο σε
ανυποψίαστα παιδιά που καταθέτουν το χαρτζιλίκι τους στο βωμό των παραισθήσεων,
θυμιάζοντας την ευτυχία με πειράματα που θα οδηγήσουν σε ένα δρόμο χωρίς
επιστροφή. Αλήθεια ποια μάνα θα ήθελε να δει το παιδί της να κυλιέται στο βούρκο της
κόλασης;
Για τους τοξικομανείς υπάρχουν τα κέντρα αποτοξινώσεις. Σ' αυτά προσπαθούν να
απεξαρτηθούν από τα ναρκωτικά μένοντας εκεί για ένα χρόνο ή και παραπάνω.
Κάθε χωρά έχει θεσπίσει, άλλη λιγότερα μέτρα προστασίας της κοινωνίας από αυτές τις
ουσίες, αλλά και πάλι διακίνηση τους δεν μπορεί να μειωθεί. Με το πρόβλημα των
ναρκωτικών ασχολούνται πολλοί οργανισμοί σε διεθνές επίπεδο προσπαθώντας έστω να
μειώσουν το τεράστιο πρόβλημα που μαστίζει τις μέρες μας.
 Μαριχουάνα - χασίς - χασισέλαιο :παράγωγα της ινδικής κάνναβης. Καπνίζεται το άνθος
(μαριχουάνα) ή η ρητίνη (χασίς) που παρασκευάζεται σε πλακίδια ή κυλίνδρους χρώματος
σκούρου καφέ. Το χασίς έχει περιεκτικότητα σε καθαρό ναρκωτικό 40 %, ενώ η
μαριχουάνα δεν ξεπερνάει το 12%.
Όπιο, Ηρωίνη, Μορφίνη: ναρκωτικά που προκαλούν γρήγορη εξάρτηση και εθισμό. Οι
χρήστες τους γίνονται σκλάβοι των ναρκωτικών αυτών, μέσα σε λίγες μέρες και κάνουν τα
πάντα για να τα προμηθευτούν από τους εμπόρους ναρκωτικών.
Κοκαΐνη - κρακ : Η κοκαΐνη παράγεται από τα φύλλα του φυτού κόκα. Η συχνή εισπνοή
από τη μύτη μπορεί να τη βλάψει.
LSD (λυσεργικό οξύ): Το πιο γνωστό παραισθησιογόνο. Το ναρκωτικό που διαστέλλει την
συνείδηση. Ένας μεγάλος κίνδυνος για τους νέους, που δεν είναι έτοιμοι να
αντιμετωπίσουν τις επιδράσεις του
Αμφεταμίνες :Από τις πιο επικίνδυνες κατηγορίες χημικών ουσιών που κυκλοφορούν.
Βαρβιτουρικά: Επιδρούν ως καταπραϋντικά και υπνωτικά. Χρησιμοποιούνται για την
καταστολή του Κ.Ν.Σ. Γίνονται εύκολα συνήθεια και απαιτούν όλο και μεγαλύτερες
δόσεις. Έτσι μετατρέπονται σε ναρκωτικά και γίνονται επικίνδυνα. Υπάρχει μεγάλος
κίνδυνος όταν η λήψη τους συνδυάζεται με οινοπνευματώδη ποτά ή άλλα ναρκωτικά.
Χορηγούνται κατόπιν ιατρικής οδηγίας και κυκλοφορούν σε ταμπλέτες, κάψουλες, και
ενέσεις. Από τη χρήση τους έχουν προκληθεί πολλοί θάνατοι.
 Αλκοόλ Νικοτίνη
Καφεΐνη
Έκσταση , ΧΤC και Adam είναι μερικά από τα ονόματα
που έχουν δοθεί στο MDMA ,ένα συνθετικό ναρκωτικό.
 Οι λόγοι που οδηγούν τους νέους στα ναρκωτικά μπορούν να αναζητηθούν στην
ίδια την κοινωνία. Μια κοινωνία η οποία συνέχεια διαψεύδει τα όνειρα των νέων
και τους οδηγεί σε στείρα αδιέξοδα. Όλ’’αυτά τους αηδιάζουν και επιλέγουν τη
φυγή. Όμως η πλειοψηφία αυτών των νέων μπερδεύεται. Πιστεύουν ότι η
φαντασία και η χαρά βρίσκονται στα ναρκωτικά. Λάθος! Το ταξίδι που θα τους
δώσει κουράγιο να συνεχίσουν, δεν είναι ένα ταξίδι που οδηγεί σε αδιέξοδο, αλλά
ένα ταξίδι σ' ανοιχτή θάλασσα που προσφέρει καθαρό αέρα, την ομορφιά του
χρώματος της, την μυρωδικά της, αλλά κάποιες στιγμές και τις μεγάλες της
φουρτούνες. Τις μεγάλες φουρτούνες όμως πρέπει να μάθουμε να τις
αντιμετωπίζουμε, όχι πρόχειρα και αναποτελεσματικά, αλλά με θελήσει, δύναμη
και πείσμα! Μόνο έτσι θα βλέπουμε το φως που υπάρχει πίσω κι απ ’το πυκνό
σκοτάδι. Κάποιοι λόγοι επίσης είναι:
1. Όχι σωστή διαπαιδαγώγηση του ατόμου, από την μικρή ηλικία.
2. Η χαλάρωση του οικογενειακού θεσμού.
3. Ο αλλοτριωτικός χαρακτήρας των ανθρώπινων σχέσεων στην εποχή μας
4. αντιδρά κατά κάποιο τροπο το άτομο με τα ναρκωτικά ενάντια στο κοινωνικό
κατεστημένο
5. Η περιέργεια του νέου.
 ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ :
1. έλλειψη ελεύθερου χρόνου
2. υπερβολική χρήση φαρμάκων
3. έλλειψη γνώσεων για τα ναρκωτικά
4. χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο
5. έλλειψη στέγης
6. οικογενειακό ιστορικό εξάρτησης
7. αδιαφορία
8. έλλειψη διαλόγου
 9. υπερπροστασία
10. υπερβολικός περιορισμός
 Για το άτομο η σοβαρότητα συνέπεια είναι η εξάρτηση,
η σωματική και ψυχολογική αλλά κυρίως ψυχολογική.
Αν και η διαδικασία είναι επώδυνη, ο εξαρτημένος
χρήστης μπορεί, αν το αποφασίσει να απεξαρτηθεί
σωματικέ σε δυο με τρεις μέρες, μια εβδομάδα το πολύ.
Όμως, η ψυχολογική εξάρτιση μπορεί να διαρκέσει
μήνες αν όχι χρόνια, γεγονός που ορισμένες φορές
κάνει το σωματικά αποτοξινωμένο χρήστη να
υποτροπιάζει. Το αποτέλεσμα της φυσικής Κι
ψυχολογικής εξάρτησης είναι το άτομο να παύει να είναι
ελεύθερο και να δρα υπό την επήρεια της ουσίας.
 ΣΧΟΛΕΙΟ: Ενημέρωση και διαφώτιση των μαθητών από αρμόδιους. Να νιώσει ο
μαθητής το χώρο του σχολείου σαν προσωπικό του χώρο, οφίκιο και να μπορεί
μέσα σ’αυτόν να απευθυνθεί σε κάποια υπεύθυνα άτομα (π.χ καθηγητή, σχολικό
ψυχολόγο) για τα προβλήματα που γενικά αντιμετωπίζει, έτσι ώστε να λάβει
συμβουλές και συμπαράσταση.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ: Επικοινωνία, στοργή και κατανόηση από τους γονείς, έτσι ώστε
να απαίτηση το παιδί ισορροπημένη προσωπικότητα και με τη συμπαράσταση
τους να αντιμετωπίζει επιτυχώς δύσκολες συναισθηματικές και άλλες
καταστάσεις στη ζωή, χωρίς να αναζητά φυγή από την πραγματικότητα.
Διαμόρφωση ατόμων με κρίση και υπευθυνότητα.
ΚΡΑΤΟΣ: Οργάνωση καμπάνιας κατά των ναρκωτικών και ενημέρωση γονέων
και παιδιών. Προσφορά εργασίας στους νέους ανθρώπους. Επιβολή
αυστηρότατων ποινών στους εμπόρους ναρκωτικών και αποκάλυψη των
κυκλωμάτων. Να ωθήσει τους νέους προς δημιουργικές ενασχολήσεις για να
γεμίσουν το ελεύθερο χρόνο τους: αθλητισμό, τέχνες, προστασία, περιβάλλοντος.
ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Να προσφέρουμε στους νέους μια ζωή με νόημα, με αξίες, με
πληρότητα και υγιή πρότυπα.
 ΚΡΑΤΟΣ: Οργάνωση επαρκών κέντρων θεραπείας και
απεξάρτησης. Αντιμετώπιση από την ποινική νομοθεσία των
χρηστών ως αρρώστων και όχι ως εγκληματιών.
ΓΟΝΕΙΣ: Όχι προσπάθεια να κρύψουν το πρόβλημα. Όχι
αναζήτηση ενόχων και απόδοση κατηγοριών, αντίθετα
προσπάθεια να καταλάβουν το άρρωστο παιδί τους και να
του συμπαρασταθούν. Όχι παροχή της δόση του, αλλά
προσπάθεια να συνειδητοποιήσει το παιδί την ανάγκη να
εξαρτηθεί και να ζητήσει γι’αυτό βοήθεια από ειδικούς.
Ψυχολογική στηρίξει στον αγώνα του για αποτοξίνωση.
 -Ο γιατρός σας ή ορισμένοι σύλλογοι γονέων τοξικομανών
μπορούν να σας συστήσουν κέντρα επανένταξης.
-Με τον περιορισμό της δοσολογίας για αρκετές εβδομάδες,
υπό ιατρική παρακολούθηση, μπορείτε να μειώσετε τα
συμπτώματα στέρησης.
-Ο εθισμός στην ηρωίνη θεραπεύεται μερικές φορές με
απότομη διακοπή της λήψης, και με τη χρήση Μεθώνης για
να ανακουφίσετε τα συμπτώματα στέρησης.
-Η αποτοξίνωση ενός συνηθισμένου χρήστη διαρκεί περίπου
μία βδομάδα, με τα πιο δυσβάσταχτα συμπτώματα να
εμφανίζονται τις πρώτες 48-72 ώρες μετά τη διακοπή του
ναρκωτικού.
 Η κατοικία και η εργασία είναι βασικές προϋποθέσεις
για την ισχυροποίηση της νέας κοινωνικής ταυτότητας
του εξαρτημένου ώστε να μπορεί να συμμετέχει ενεργά
στο κοινωνικό γίγνεσθαι με αυτογνωσία και
δημιουργικότητα μέσα από μια διαδικασία διαρκούς
αλλαγής. Μόνο έτσι μπορούν να διασφαλιστούν μεταξύ
άλλων και οι αλλαγές που προέκυψαν από την
θεραπεία στις σχέσεις της οικογένειας και να ελεγχθούν
παράγοντες που παίζουν ρόλο στην ανατροπή και
σχετίζονται τόσο με το άτομο όσο και με το περιβάλλον.
Πρέπει να μάθουμε ν'αγαπάμε τον εαυτό μας και να μην αφήνουμε
κενά για να χωρέσουν οι επικίνδυνες ουσίες. Τα ναρκωτικά
παραλύουν τη συνείδηση, παγιδεύουν, αρρωσταίνουν, σε κάνουν
παράνομο, σου μειώνουν τη θέληση για χαρά και δημιουργία.
Πάρε από τη ζωή ότι καλύτερο έχει να σου προσφέρει. Μην πάρεις
αυτό που θα σου στερήσει την ίδια τη ζωή. Να ξέρεις υπάρχει
πάντα σε διέξοδος για τα προβλήματα σου. Είναι μια ασχολία, ένα
σπορ, μια εκδρομή, είναι άνθρωποι που σε αγαπούν. Όταν νιώθεις
μόνος, αδικημένος, απογοητευμένος, τρέξε να βρεις τον καλύτερο
φίλο, τη μητέρα σου ή κάποιον που να εμπιστεύεσαι. Ομίλησε του
για ότι σε απασχολεί και ψάξε τη λύση μακριά από εξαρτήσεις
Υπάρχουν πρώην παθόντες που διαθέτουν το μεγαλείο ψυχής να λένε την πικρή αλήθεια που
απομυθοποιεί τα ναρκωτικά. Αυτοί έχουν σώσει πολλούς ανθρώπους απ' την καταστροφή. Υπάρχουν
όμως και χρήστες που δεν το κάνουν αυτό… Αν το Λέγεται καμιά φορά, μ' ένα πνεύμα πικρής
ειρωνείας, ότι η πείρα είναι ένα πολύτιμο αγαθό που, όμως έρχεται όταν είναι πολύ αργά πια. Αυτή η
κάπως πεσιμιστική σκέψη ισχύει προπαντός για την περίπτωση των ναρκωτικών. Πραγματικά, δεν
αργεί να καταλάβει το κάθε εξαρτημένο άτομο (ο χρήστης ναρκωτικών), ότι βρέθηκε πια σ' έναν
απαίσιο δρόμο, που τραγικό το τέρμα του, το διαβάζουμε στις εφημερίδες ή το βλέπουμε στην
τηλεόραση. Επίσης ο χρήστης καταλαβαίνει πολύ γρήγορα ότι έπαθε πολύ κακό για το τίποτε: τον
βλέπουμε να κάνει τα πάντα για να προμηθευτεί την "δόση" του - μόνο γι' αυτό και τίποτε άλλο. Μα το
κυνήγι αυτό της "δόσης" γίνεται για να γλιτώσει από την αβάσταχτη κόλαση της στέρησης και για
τίποτε άλλο. Η νέα του "πραγματικότητα" είναι πια η καθημερινή κόλαση της στέρησης και η
"πολύτιμη δόση", του εξασφαλίζει ένα φτωχό και βραχύχρονο διάλειμμα και τίποτε άλλο.έκαμναν, αν
όλοι οι παθόντες έλεγαν την αλήθεια, το πρόβλημα των ναρκωτικών ποτέ δεν θα αποκτούσε τις
τεράστιες διαστάσεις που γνωρίζουμε. Η μεγαλύτερη βλάβη - αν και αφανής - είναι κάποιο είδος
πνευματικής θόλωσης απ' την οποία κυριεύεται σιγά - σιγά, αλλά σταθερά, ο αμετανόητος
τοξικομανής.

Η εξάρτηση αναπτύσσεται όταν ο οργανισμός έχει περιέλθει σε μια τέτοια ψυχική κατάσταση, ώστε
να επιζητεί ακαταμάχητα και να λαμβάνει ακατάπαυστα μια βιολογικά δραστική ουσία που προκαλεί
ευφορική διάθεση. Το άτομο επιζητεί την ουσία αυτή, όχι μόνο για την ευφορία που προκαλεί αλλά
και για να ανακουφιστεί από τα ανυπόφορα συμπτώματα του στερητικού συνδρόμου. Η εξάρτηση
αναπτύσσεται βαθμιαία. Με τις αρχικές "δοκιμαστικές" δόσεις το άτομο δεν αισθάνεται ακαταμάχητη
επιθυμία να τις επαναλαμβάνει. Μπορεί έτσι να περάσει κάποια περίοδος όπου το άτομο αισθάνεται
ότι ελέγχει την κατάσταση κι ότι μπορεί να διακόψει την χρήση της ουσίας όποτε το θελήσει.
Συνεχίζοντας, όπως συνήθως συμβαίνει, τη χρήση της ευφορική ουσίας δεν αργεί να διαπιστώσει ότι
έγινε κι αυτός εξαρτημένο άτομο. Αντιλαμβάνεται με οδυνηρό τρόπο, ότι δεν μπορεί πια να κάνει
χωρίς την ουσία αυτή κι ότι εφεξής θα παραπαίει ανάμεσα στην ακαταμάχητη επιθυμία επανάληψης
της δόσης και στην αντιμετώπιση των δυσάνεκτων στερητικών συμπτωμάτων.

Οι πρακτικές συμβουλές για το "όχι”
1.Να είστε έτοιμοι για να αντιμετωπίσετε τους διάφορους τύπους
πίεσης
2. Να έχετε μια έτοιμη πρόφαση για να πείτε "όχι“
3. Αλλάξτε θέμα συζήτησης
4. Επιλέξτε το περιβάλλον σας
5. Διαλέξτε τους φίλους σας προσεκτικά
6. Προσοχή στην οδήγηση
7. Αντισταθείτε συνεχώς
 Αλκοόλ
Μιλάμε για αλκοολισμό εφόσον υπάρχει ακαταμάχητη επιθυμία για
κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και σε βαθμό που να έχει αναπτυχθεί
εξάρτηση. Το στερητικό σύνδρομο στον αλκοολισμό ονομάζεται οξύ τρομώδες
παραλήρημα και χαρακτηρίζεται από σύγχυση, τρόμο, οπτικές ψευδαισθήσεις
και κώμα.
 Ψυχοδιεγερτικές ουσίες
Είναι ένα σύνολο διεγερτικών ουσιών των οποίων κυριότερες εκπρόσωποι είναι
οι αμφεταμίνες. Η απότομη διακοπή της χρήσης προκαλεί κατάθλιψη και
ψυχοσωματική κατάπτωση.
Ψευδαισθησιογόνο(L.S.D.)
Προκαλούν διαταραχές της αντίληψης και μια χαρακτηριστική κατάσταση
μέθης. Και οι ουσίες αυτές προκαλούν ψυχωσικά επεισόδια που μοιάζουν με τη
σχιζοφρένεια.
 Βαρβιτουρικά.
Συχνότερες είναι οι θανατηφόρες δηλητηριάσεις από τα βαρβιτουρικά
φάρμακα, διότι δεν μπορεί εύκολα να προσδιοριστεί η ανοχή σ' αυτά.
 Ηρεμιστικά και υπνωτικά.

Είναι βέβαιο, ότι ο φίλος ή γνωστός που προσπαθεί να σας μυήσει στα ναρκωτικά, πάει να σας κάνει κάτι
για το οποίο έχει μετανιώσει. Διότι δεν αργεί η στιγμή, όπου το κάθε εξαρτημένο άτομο, διαπιστώνει με
οδύνη ότι τελικά την έπαθε! Ότι η ζωή του περιορίσθηκε ανάμεσα στην αγωνιώδη επιζήτηση ηρεμίας και
στην αδιάκοπη απειλή του τρομερού στερητικού συνδρόμου. Κι όμως, αυτός μπορεί να σας λέει ότι τα όσα
λέγονται και γράφονται είναι δήθεν υπερβολές κλπ. Αν δεν κατέχετε καλά το θέμα των ναρκωτικών μην
ανοίγετε συζήτηση μαζί του. Αν όμως το κατέχετε, βγείτε σε αντεπίθεση. Όσο προσπαθεί να σας πείσει να
δοκιμάσετε, άλλο τόσο προσπαθήστε εσείς να πείσετε εκείνον να τα σταματήσει. Επιμείνετε μέχρι να γίνεται
βαρετός. Ρωτήστε τον απροκατάληπτα, για ποιο λόγο προσπαθεί να σας παρασύρει στα ναρκωτικά.
Μήπως είστε σε δίλημμα;

Μήπως είστε στα πρόθυρα αποφάσεων σχετικά με τη χρήση τοξικών ουσιών? Πως είναι δυνατόν να
συμβαίνει κάτι τέτοιο, μετά από όσα διαβάσατε σε εφημερίδες ή είδατε στην τηλεόραση? Ίσως υπάρχει κάτι
μέσα σας που σας βασανίζει.


Μιλήστε λοιπόν σε κάποιον που εμπιστεύεστε, όπως:
Στους γονείς σας.
Σ' ένα συγγενή.
Στον οικογενειακό σας γιατρό.
Σε κάποιον ιερωμένο ή δάσκαλο.
Σε κάποιο άτομο που ενδιαφέρετε για σας.
Σε κάποιον που δεν κάνει χρήση ναρκωτικών.
Με μία ανοιχτή επικοινωνία, ειλικρινή συζήτηση και καθαρή σκέψη, μπορεί να σας βοηθήσουν να
κατανοήσετε τους λόγους πού είστε δυσαρεστημένος ή αβέβαιος και να βρείτε μια ικανοποιητική λύση.

Η επιλογή των ναρκωτικών σα λύση θα οδηγήσει, αργά ή γρήγορα, σε δυσμενείς αλλαγές του τρόπου ζωής
σας. Είναι μάλλον βέβαιο πως θα χάσετε κάποιους φίλους και θα περιοριστούν οι ευκαιρίες για κάποιες
προοπτικές και για κάποια όνειρά σας.

Εκείνο που έχει σημασία, είναι να κρατήσουν την ψυχραιμία
τους, αν τυχόν ανακαλύψουν ξαφνικά ότι το παιδί τους κάνει
χρήση ναρκωτικών. Δεν πρέπει να νιώθει η οικογένεια ότι
στιγματίσθηκε από αυτό το γεγονός. Το πιο σημαντικό είναι να
μην αρχίσουν καταλογισμοί και καταθέσεις ευθυνών μέσα στην
οικογένεια. Τα τυχόν αισθήματα ενοχής ή τύψεων όχι μόνο δεν
πρόκειται να βοηθήσουν κανέναν, αλλά μπορεί να επιδεινώσουν
την κατάσταση και οι συνέπειες θα γίνουν ακόμη πιο δραματικές.
Εκείνο που χρειάζεται είναι η συμπαράσταση, η κατανόηση και η
αγάπη. Πάντα μπορούμε να αποφύγουμε κάτι χειρότερο και
πάντα μπορούμε να επιτύχουμε κάτι καλύτερο.
 Εάν ένα δέντρο το τσακίσει η καταιγίδα, εάν το δέντρο
μαραζώσει από την έλλειψη του ηλίου, εάν μείνει καχεκτικό από
τη φτώχεια του εδάφους, ποτέ δεν θα πούμε πως αυτή ήταν η
πραγματική του φύση…
 Δεχόμαστε, ότι ο άνθρωπος γίνεται μη εποικοδομητικός και
καταστροφικός μόνον εάν δεν μπορέσει να ολοκληρώσει τον
εαυτό του.

ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΑΠΩΛΕΙΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥ
ΕΦΗΒΟΥ
ORDINARY PEOPLE (1980, ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΡΟΜΠΕΡΤ ΡΕΝΤΦΟΡΝΤ)
Η ιστορία της ταινίας είναι βασισμένη στη περιπέτεια ενός εφήβου ,του
Konrad Garet ,ο οποίος προέρχεται από μια αριστοκρατική οικογένεια
και τους τελευταίους μήνες αντιμετωπίζει ψυχολογικά προβλήματα.
Αυτά τα προβλήματα προέκυψαν με τον ξαφνικό αλλά και συγκλονιστικό
θάνατο του αδερφού του Buck.Ο αδερφός του πνίγηκε και ο Konrad
θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο. Έτσι από τις τύψεις αλλά και την
κατάθλιψη του φτάνει στο σημείο να κόψει τις φλέβες του. Κατά την
διάρκεια της νοσηλείας του γνωρίζει μια κοπέλα που αποπειράθηκε να
σκοτωθεί. Οι δυο τους αναπτύσσουν φιλία που θα συνεχιστεί και εκτός
νοσοκομείου. Ο Κόνραντ γυρίζει σπίτι και η ατμόσφαιρα εκεί γίνεται
ολοένα και πιο βαριά. Εκτός από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει
έρχονται και αλλά ,τώρα όμως από το οικογενειακό περιβάλλον. Αυτά
έχουν σχέση με την μητέρα του η οποία δεν δείχνει το ενδιαφέρον της
για αυτόν και όλο τον παραμελεί. Η συμπεριφορά της απομακρύνει τον
γιο της με αποτέλεσμα ο ίδιος να μην μπορεί να την καταλάβει και να
νευριάζει μαζί της. Έτσι η σχέση τους καταρρέει οριστικά. Η κορύφωση
της ταινίας έρχεται όταν ο ίδιος αναγκάζεται να παρακολουθήσει έναν
ψυχίατρο έτσι ώστε να βελτιωθεί η κατάστασή του και να θεραπευθεί
από την έμμονη ιδέα της ευθύνης για το θάνατο του αδερφού του.
Τέλος η φιλία του με την κοπέλα του νοσοκομείου διακόπτεται απότομα
μετά την δεύτερη και επιτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας της. Συνδέεται
όμως στενά με μια άλλη κοπέλα από το σχολικό περιβάλλον με την
οποία αναπτύσσει μία τρυφερή σχέση. Ύστερα από αυτά όλα παίρνουν
το δρόμο τους καθώς οι γονείς του φθάνουν στο σημείο να χωρίσουν
ενώ η υγεία του ίδιου σιγά-σιγά βελτιώνεται…
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ


Ο ήρωας της ταινίας που στην αρχή μοιάζει με
προβληματικό έφηβο στην πραγματικότητα είναι ένας
απόλυτα φυσιολογικός συναισθηματικός έφηβος που
εξωθείται στα όριά του εξαιτίας μιας δυσλειτουργικής
οικογένειας-μιας μητέρας αλλοτριωμένης από την
κοινωνική υποκρισία και τον καθωσπρεπισμό,
ανίκανης να διαχειριστεί τις αντιξοότητες της ζωής
,και ενός πατέρα μαλακού ,αδύναμου, παροπλισμένου
από την επιβολή της γυναίκας του.
Αγάπη, κατανόηση και αλληλεγγύη στις
δυσκολίες, να τι χρειάζονται οι έφηβοι για να
μεγαλώσουν φυσιολογικά. Η εφηβεία δεν είναι
ασθένεια, είναι ένα μεταβατικό στάδιο προς την
ωρίμαση του ανθρώπου ,που, παρά τη βιολογική
αναστάτωση ,μπορεί να ΄παρέλθει σχετικά ανώδυνα αν
ο έφηβος βιώνει συναισθηματική πληρότητα μέσα σ’ένα
ισορροπημένο οικογενειακό περιβάλλον.
ORDINARY PEOPLE( ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΟΙ
ΑΝΘΡΩΠΟΙ): Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΩΝ 4 ΟΣΚΑΡ
ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ























1. “ The new generation”:
Αντωνοπούλου Μαρία
Γαραντζιώτη Ιφιγένεια
Παναγοπούλου Μαρία
Στρίγγα Ιωάννα
Φουντά Ευαγγελία
2. «Teenagers”:
Ζουμπούλη Έλενα
Γεωργιάδη Χριστίνα
Λαμπροπούλου Παναγιώτα
Λόλα Έφη
3. « Οι πέντε σωματοφύλακες που ήταν έξι»:
Παππάς Άγγελος
Παρασκευόπουλος Χρήστος
Γκειβελόπουλος Επαμεινώνδας
Φίλιος Φώτης
Κάκκαβας Περικλής
4. « Ήβη»:
Κουτσούλη Χριστίνα
Ντόιλ Ρέιτσελ
Κυριακοπούλου Βασιλική
Μανδραπήλια Αναστασία
Παππά Παναγιώτα