Transcript File

Tema 6
Analiza e Inventareve dhe aktiveve afatgjata
1
Analiza e Inventareve
 Kompanite e tregtimit dhe prodhimit I gjenerojne
shitjet e tyre nepermjet trasaksioneve te rregullta te
inventareve
 Kompanite e tregtimit (me shumice e pakice) kane
vetem inventare te prodhimeve te gatshme
 Kompanite e prodhimit kane tre tipe inventaresh:
lende e pare, pune ne proces, prodhime te gatshme
2
Percaktimi I kostos se Inventareve
 Sipas IFRS , kosto e inventareve duhet te perfshije te gjitha kostot e
blerjes, kostot e transformimit dhe te gjitha kostot e tjera te
nevojshme per ta sjelle inventarin ne vendin dhe kushtet aktuale
 Kompanite duhet te perfshijne tek kosto e inventarit nje pjese te
kostove fikse te punes bazuar ne nivelin e kapacitetit normal te punes
 Pjesa e paperfshire njihet si shpenzim I periudhes.
 Nuk perfshihen ne koston e inventreve dhe njihen si shpenzim cdo
koto tjeter jo normale si dhe dhe kostot administrative dhe te shitjes
3
Renia e vleres se Inventareve
 Inventaret duhet te maten sipas vleres me te ulet midis vleres
historike dhe “vleres neto te realizueshme”
 Vlera neto e realizueshme eshte cmimi I parashikuar I shitjes
minus kostot e shitjes
 Nese vlera neto e realizueshme eshte me e vogel se vlera
distorike nje “write down” e inventareve duhet te rregjistrohet
 Kjo write down njihet si shpenzim I periudhes
 Nese vlera e parashikuar rritet ne vitet e ardhshme, nje kthim I
kesaj humbje eshte e mundshme por ky kthim do te limitohet ne
vleren e write down
 Ky kthim rregjistrohet si fitim I periudhes
 Ne disa industri si ato te prodhimeve bujqesore, dhe te tregtimit
te mineraleve eshte e mundshme qe inventaret te rregjistrohen
me vleren neto te realizueshme dhe nese ajo eshte me e larte se
vlera historike.
4
-
Sipas IFRS mund te perdoret metoda e identifikimit
specifik, e kostos mesatare dhe FIFO
- Sipas US GAAP mund te perdoret dhe metoda LIFO
5
Metodat e matjes se inventarit
• Ndryshimi midis metodave te ndryshme te
invetarizimit qendron ne cmimit qe ato perdorin
per llogaritjen e kostove dhe inventareve.
• LIFO transferon ne koston e mallarve te shitura
cmimet e fundit, dhe llogarit inventarin me cmimet e
fillim .
• FiFO transferon ne koston e mallrave te shitura cmimet
e para dhe llogarit gjendjet e invetarit me cmimet e
fundit.
• Ndersa metoda e cmimit mesatar, perdor cmimin
mesatar si per llogaritjen e kostos ashtue dhe e te
inventarit.
6
Analiza financiare e inventareve
• Gjate periudhave te cmimeve te qendrueshme, pra cmimi i lendeve
te para apo produketeve te gatshme per shitje nuk dryshon , te treja
metodat e vleresimit te inventarit do te japin te njejtat rezultate per
inventarin, koston e mallrave te shitura (COGS) dhe fitimet.
• Gjate periudhave te rritjes se cmimeve, kur sasite e inventarit jane ne
rritje , pika celes per tu mbajtur mend eshte qe, FIFO do te siguroje
vleresimin me te perdorshem te vleres se inventarit dhe LIFO do te
siguroje vleresimin me te perdorshem te kostos se produkteve te shitura.
7
Gjendja e inventarit
• FIFO- reflekton me saktesi vleren ekonomike te inventarit
•
• LIFO-Kur cmimet jane ne rritje, inventari i raportuar sipas LIFO do te jete
me i ulet sesa ai i raportuar sipas FIFO,
•
• Kostoja mesatare- Kur cmimet ne rritje, inventari i raportuar duke
perdorur metoden e kostos mesatare do te luhatet midis vlerave te
inventarit ne LIFO dhe FIFO.
8
Fitimet
• LIFO- Ne kushtet e rritjes se cmimeve LIFO I reflekton kompanise me
saktesi kostot ekonomike te saj, sepse pasi nen kete metode kosto e
mallrave te shitura COGS llogaritet me cmimet e blerjeve te fundit.
• FIFO-Kur cmimet jane ne rritje, COGS e raportuara sipas FIFO do te jene
me te ulta sesa ato te raportuara sipas LIFO. Rrjedhimisht, fitimet sipas
FIFO do te jene me te larta sesa ato te raportuara sipas LIFO
• Kostoja Mesatare- Kostoja e produkteve te shitura dhe fitimet e
raportuara duke perdorur metoden e kostos mesatare jane midis shifrave
te raportuara duke perdorur LIFO dhe FIFO.
9
Efekti ne Fitim, Aktive dhe Flukset
e Parase
Llogarite e Pasqyrave
Financiare
COGS
Fitmi para taksave
Pagesa e tatimeve
Fitimi Neto
Fluksi i Parase
Gjendja e inventarit
Kapitali Punues
LIFO
FIFO
Me i larte
Me e ulet
Me i ulet
Me i larte
Me e ulet
Me e larte
Me i ulet
Me i larte
Me i larte
Me i ulet
Me i ulet
Me i larte
Me i ulet
Me i larte
10
Efekti ne raportet
Raporte financiare
LIFO
FIFO
Marzhi bruto
Me i ulet
Me i larte
Marzhi Neto
Me i ulet
Me i larte
Raporti Korent
Me i ulet
Me i larte
Qarkullimi i inventarit
Me i larte
Me i ulet
Borxh mbi kapitalin e vet
Me i larte
Me i ulet
11
LIFO reserve
• Kompanite te cilat perdorin metoden LIFO, duhet te paraqisin
ne notat e tyre shumen e Rezerves LIFO, ose shumes qe duhet
te raportohej ne pasqyrat financiare nese do te perdorej
metoda FIFO
• Ajo eshte diferenca midis vleres se inventareve sipas metodes
FIFO dhe vleres se inventareve sipas metodes LIFO
• LIFO liquidation ndodh kur numri I njesive ne inventar bie
• Ne kushtet e rritjes se cmimeve te mallrave, kjo con ne rritje
artificiale te fitimit te kompanise
12
Ndryshimi i metodes se
Inventareve
• Ndryshimi I metodes se invenateve eshte I
lejueshem
• Por kompanite duhet te sqarojne pse metoda
e re eshte me e mire
• Duhet te bejne nje rillogaritje te pasqyrave
financiare te vieteve te kaluara
13
AKTIVET AFATGJATA
14
•
•
•
•
•
Aktivet afatgjata mund te jene:
1- te prekshme
2- Te paprekshme
3- financiare
Aktivet afatgjata amortizohen pergjate kohes
me perjashtim te tokes dhe aktive te
paprekshme me jetegjatesi te pakufizuar (si
psh emri I mire)
15
Efekti i kapitalizimit te
shpenzimeve
Indikatori
Efekti i Kapitalizimit
Ndryshueshmeria ne fitimit neto
Me I ulet
Perfitueshmeria, e matur nga fitimi neto mbi
shitjet
Perfitueshmeria, e matur nga ROA ose ROE
Me E larte
Me e larte ne vitet e para,
me e ulet ne vitet e
mevonshme
Fluksi operativ i parase
Me i larte
Raportet e leves financiare
Me te Ulta
16
Aktivet afatgjata te patrupezuara
• Aktivet afatgjata te patrupezuara te blera rregjistrohen me cmimin e
blerjes
• Aktivet afatgjata te patrupezuara te zhvilluara brenda kompanise
rregjistrohen si shpenzim
• Sipas IFRS disa shpenzime zhvillimi mund te kapitalizohen nese plotesohen
disa kushte
• Kur nje kompani blen nje tjeter, nese cmimi I blerjes eshte me I madh sesa
vlera e aktiveve te kompanise, diferenca rregjistrohet si emri I mire
17
Metodat e amortizimit
• Metoda lineare
• Metoda e pershpejtuar
• Metoda e njesive te prodhimit
18
Llogaritja e Moshes Mesatare dhe
Jetegjatesise Mesatare
• Mosha mesatare ne vite= amortizimi I
akumuluar/shpenzimet e amortizimit
• Mosha e mbetur ne vite= vlera
neto/shpenzimet e amortizimit
19
20
Amortizimi i aktiveve te
patrupezuara
• Aktivet e patrupezuara me jetegjatesi te
kufizuar amortizohen si aktivet afatgjata te
trupezuara
• Aktivet afatgjata te patrupezuara me jete te
pakufizuar nuk amortizohen
• Por ato duhet te testohen minimalisht nje
here ne vit per renie te mundshme te vleres
21
Demtimet e aktiveve afatgjata
• Demtim do te kemi ne ato raste kur disa ose te gjitha kostot e mbartura
(sipas vleres ne pasqyren e bilancit aktual) te nje aktivi nuk mund te
rekuperohen nepermjet operacioneve.
• Ka nje ndryshim midis aktiveve qe kompania ka vendosur te heqe do dhe
aktiveve qe ajo do te vazhdoje ti perdore.
• Aktivet nga te cilat kompania do te heqe dore raportohen te ndara nga
operacionet e vazhdueshme.
22
Provat e demtimeve
• Nje kompani duhet ta njohe nje demtim kur ka prova qe kostoja e mbartur
e nje aktivi nuk mund te rekuperohet me. Ka kater indikatore te demtimit:
• 1- Nje renie e madhe ne cmimin e tregut, ndryshim fizik, ose
ndryshim ne perdorimin e aktiveve.
• 2- Ndryshime negative ne klimen e biznesit.
• 3- Tejkalim i madh ne shpenzimet e mirembajtes
• 4- Parashikimi i nje renije te madhe ne perfitueshmerine afatgjate te
aktivit.
23
Ndikimi i demtimit ne pasqyrat
financiare
Efektet e Demtimit
Flukset e parase
Asnje efekt
Aktivet fikse
Zvogelohen
Fitimi neto, ROA dhe ROE korrente
Zvogelohen
Kapitali i aksionereve
Zvogelohet
Shpenzime amortizimi
Zvogelohen
Fitimi neto, ROA dhe ROE ne te ardhmen
Rriten
Raportet e qarkullimit te aktiveve ne te ardhmen
Rriten
Raportet e leves financiare
Rriten
Mosha mesatare
Rritet
24
Demtimi i aktiveve afatgjata
• Informacionet mbi demtimet e aktiveve afatgjata mund te japin
informacione te vlefshme mbi cash flown e ardhshem te kompanise
• Sipas IFRS dhe US GAAP vlera e aktiveve afatgjata mund te ulet si pasoje e
demtimeve por nuk mund te rritet
• Sipas IFRS aktivet afatgjata mund te ulen nga demtimet dhe mund te rriten
nese vlera e aktiveve rritet
• Kjo rritje rregjistrohet si e ardhur
25