Transcript Zadania realizowane przez Zachodniopomorski Zarząd

mgr inż. Tomasz Płowens
Dyrektor
Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Szczecinie
PRAWO WODNE:
art. 81. Ochrona przed powodzią oraz suszą jest
zadaniem organów administracji rządowej
i samorządowej.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. – Prawo wodne;
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998r. – o samorządzie województwa;
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998r. – o samorządzie powiatowym;
Ustawa z dnia 8 marca 1990r. – o samorządzie gminnym;
Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002r. – o stanie klęski żywiołowej;
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998r. – o administracji rządowej w województwie;
1. USYTUOWANIE:
Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych jest
samorządową jednostką budżetową finansowaną przez
Samorząd Województwa i nadzorowaną przez Zarząd
Województwa;
Działanie ZZMiUW warunkuje, poza wymienionymi ustawami,
uchwała
nr
XXII/247/08
Sejmiku
Województwa
Zachodniopomorskiego z dnia 23 września 2008r. w sprawie
zmiany statutu Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Szczecinie;
2. ZADANIA GŁÓWNE:
Utrzymywanie w sprawności technicznej
Wód i budowli hydrotechnicznych zapewniających
swobodny spływ wód powodziowych oraz lodów;
Urządzeń melioracji wodnych podstawowych (kanały, wały
przeciwpowodziowe, przepompownie melioracyjne);
Utrzymywanie wojewódzkiego magazynu przeciwpowodziowego;
Udział w strukturach organizacyjnych zespołów reagowania
kryzysowego;
Typy powodzi w Województwie
zachodniopomorskim:
Powodzie opadowe;
Powodzie roztopowe;
Powodzie zatorowe;
Powodzie sztormowe;
Ujściowy odcinek rzek: Odry, Iny,
Regi, Parsęty, Radwi , Wieprzy,
Jeziora Jamno i Dzierżęcinki gdzie
zagrożeniami
powodziowymi
objęte są skupiska ludzkie w takich
miejscowościach jak: Stargard
Szczeciński, Goleniów, Trzebiatów,
Białogard,
Karlino,
Koszalin,
Kołobrzeg, Gryfino, Darłowo,
Szczecin i Świnoujście.
PODSTAWOWE
ZADANIA
ZZMIUW
OBSZAR INWESTYCJI
WODNO –
MELIORACYJNYCH
OBSZAR UTRZYMANIA
URZĄDZEŃ MELIORACJI
WODNYCH
PODSTAWOWYCH
Wody administrowane przez
Marszałka Województwa
ZZMiUW na tym obszarze
odpowiada za utrzymanie:
135 stacji pomp które
oddziaływują na obszar 83.055
ha, i łącznej wydajności
94.200,00 l/s;
4,7 tys. km rzek;
1,7 tys. km kanałów;
9 zbiorników wodnych;
Wody administrowane przez
Marszałka Województwa
ZZMiUW na tym obszarze
odpowiada za utrzymanie:
550 km wałów
przeciwpowodziowych, które
chronią przed powodzią obszar
50,471 ha;
Wody administrowane przez
Marszałka Województwa
ZZMiUW na tym obszarze
odpowiada za utrzymanie:
1 141 budowli
hydrotechnicznych;
2 Wojewódzkich
Magazynów
Przeciwpowodziowych;
9 Terenowych
Punktów Składowych;
Na ten cel na bieżąco wykorzystywane są otrzymywane środki finansowe
z budżetu państwa na wykonanie zadań związanych z konserwacją i utrzymaniem
urządzeń melioracji wodnych. Począwszy od roku 2008 przyznawana Zarządowi
wielkość środków finansowych to kwota około 14 mln PLN.
Kwota ta jest wykorzystywana w 100% i pokrywa zaledwie część zapotrzebowania
jakie ZZMiUW definiuje w oparciu o przeprowadzane corocznie przeglądy
techniczne urządzeń hydrotechnicznych, z których wynika, że szacowana
minimalna kwota na rok 2011 to ca 36 mln PLN rocznie, przy maksymalnej
64 mln PLN .
W 2011 roku uzyskane zostały środki finansowe na
utrzymanie i konserwację urządzeń melioracji wodnych w
wysokości 35.196 tys. zł, które są największymi od 50 lat
przyznanymi dla Zarządu Melioracji.
ZESTAWIENIE KWOT POTRZEB I KWOT ŚRODKÓW OTRZYMANYCH NA UTRZYMANIE
I EKSPLOATACJĘ URZĄDZEŃ MELIORACYJNYCH.
40,000,000
36,000,000
35,000,000
34,500,000
35,000,000
34,000,000
35,000,000
35,000,000
35,196,000
31,000,000
30,000,000
25,400,000
24,800,000
25,000,000 23,900,000
25,000,000
24,800,000
20,000,000
16,378,670
16,501,000
15,000,000
15,292,000
13,836,000
10,000,000
6,998,000
6,878,000
8,840,000
6,313,000
PLN
5,000,000
6,796,000
8,695,000
8,351,000
0
2000r.
2001r.
2002r.
Zapotrzebowanie minimalne
2003r.
2004r.
2005r.
Środki otrzymane
2006r.
2007r.
LATA
2008r.
2009r.
2010r.
2011r.
UDZIAŁ KOSZTÓW UTRZYMANIA I EKSPLOATACJI POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII
35196
36,000
31,000
35,000
34,000
35,000
34,500
35,000
35,000
URZĄDZEŃ MELIORACYJNYCH W STOSUNKU DO ZAPOTRZEBOWANIA
40,000
25,000
20,625
24,800
25,000
24,800
30,000
2006 r.
2008 r.
7,570
16378
7,001
6,599
6,506
7,084
6,237
6,175
5,657
2007 r.
3,396
2005 r.
1,971
2004 r.
5,529
4,777
6,072
15292
13836
920
2003 r.
2,004
763
1,316
3,090
4,830
4,234
6313
6796
4,380
816
1,600
4,164
1,028
1,686
TYS. PLN
5,000
1,454
2,157
5,084
10,000
6878
8695
8840
15,000
16501
20,000
0
2002 r.
Zapotrzebowanie
minimalne
Środki finansowe - wały
LATA
Środki finansowe - rzeki i kanały
2009 r.
Środki finansowe - stacje pomp
2010 r.
2011 r.
Środki finansowe - otrzymane
Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych jako
samorządowa jednostka budżetowa i jednocześnie beneficjent środków
finansowych z Unii Europejskiej pozyskiwała, pozyskuje lub pozyskiwać
będzie środki finansowe na realizację inwestycji z następujących źródeł
finansowania.
Europejskiego Banku Inwestycyjnego
Programu dla Odry - 2006
Europejskiego Banku Inwestycyjnego
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
Programu dla Odry
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej
partycypacji w kosztach realizacji inwestycji przez
inne zainteresowane jednostki samorządu
terytorialnego
Program Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013
przedakcesyjnych funduszy europejskich
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej
Narodowego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej
partycypacji w kosztach realizacji
inwestycji przez inne zainteresowane
jednostki samorządu terytorialnego
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
Program Operacyjny „Zrównoważony rozwój
sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów
rybackich 2007-2013”
Instrument Finansowania LIFE+
ubieganie się o wymienione środki finansowe umożliwione zostało
w 2008 roku poprzez opracowanie Wieloletniego Programu Inwestycyjnego
obejmującego lata 2008 – 2015 (obecnie zaktualizowany i zamykający się
w ramach czasowych 2008-2030).
zdefiniowane zostały w nim również potrzeby wykonania inwestycji w zakresie
zabezpieczenia
przeciwpowodziowego
na
terenie
województwa
zachodniopomorskiego.
opracowanie Wieloletniego Programu Inwestycyjnego pozwoliło spełnić
wymagania stawianie przez Unię Europejską dla umożliwienia pozyskiwania
środków z programów pomocowych.
konstrukcja
Wieloletniego
Programu
Inwestycyjnego
umożliwiła
wykorzystanie przez ZZMiUW wszystkich przyznanych ZZMiUW środków
unijnych na gospodarkę wodną na terenach wiejskich praktycznie w połowie
okresu programowania.
stworzona w WPI lista zadań wyznaczyła oczywiste kierunki działania, dzięki
czemu już po dwóch latach od rozpoczęcia procesu wdrażania Zarząd kończy
realizację 50 zadań inwestycyjnych.
zapisy WPI stały się uzasadnieniem dla pozyskania środków finansowych na
opracowanie 115 dokumentacji technicznych, które w kosztorysach
inwestorskich podają wartość planowanych do realizacji i realizowanych
obecnie zadań inwestycyjnych na kwotę około 500 mln PLN co stanowi 50%
wartości zadań inwestycyjnych planowanych do realizacji w ramach WPI
w całym 22 letnim okresie.
szacowana wartość zadań wymienionych w WPI to kwota 1.2 mld PLN, w
ramach której już dziś po dwóch latach wdrażania, Zachodniopomorski Zarząd
Melioracji i Urządzeń Wodnych zakontraktował zadania na kwotę ponad
280 mln PLN.
Jednostka
miary
LP.
Kategoria urządzenia
1.
budowa suchego zbiornika
2.
retencja jeziorowa - odbudowa piętrzenia
3.
stopnie
4.
budowle piętrzące jazy, przepławki
5.
wały
km
6.
remont koryta rzek i kanałów
km
7.
odbudowa rurociągu
km
8.
odbudowa melioracji szczegółowych
ha
9.
pompownie
szt.
10.
ujęcie do nawodnień
szt.
szt.
/
mln m3
szt.
Wskaźnik realizacji
2
16,69
41
262
16,69
303
377,5
1 202,19
4,262
3050,19
22
1
W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Działanie 3.1
retencjonowanie wody i zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego,
pozyskano już środki w wysokości ca 60 mln zł na realizację dwóch zadań:
„Zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny rzeki Regi ze
szczególnym uwzględnieniem miasta Trzebiatów”
Realizacja tego zadania zapewni
ochronę przed powodzią około
11.200 osób zamieszkujących
obszar 7.123 ha (odbudowane
zostanie kolejnych 8,9 km wałów
przeciwpowodziowych oraz 10,32
km koryta rzeki Regi).
Wartość: 27 630 448,00 PLN
„Zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny rzeki Parsęty poniżej
m. Osówko w tym m. Kołobrzegu, Karlina i Białogardu”
Realizacja tej inwestycji zapewni
ochronę przed powodzią dla około 7,1
tys. ha terenów zamieszkałych przez
około 80.200 osób (odbudowane
zostanie
10,9
km
wałów
przeciwpowodziowych, 6,3 km koryta
rzeki Parsęty oraz wybudowany zostanie
zbiornik
przeciwpowodziowy
w
miejscowości
Osówko).
Zadanie
realizowane jest w ramach Programu
Operacyjnego
Infrastruktura
i
Środowisko.
Wartość: 29 728 738,00 PLN
W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko zgłoszono na listę
projektów kluczowych dwa zadania następne a trzecie po uzyskaniu decyzji
realizacyjnych będzie możliwe do zgłoszenia w przypadku wystąpienia rezerw
finansowych w w/w programie.
Zabezpieczenie przeciwpowodziowe Szczecina, Polic i terenów przyległych
do jeziora Dąbie i Zalewu Szczecińskiego (wartość: 62 474 564 zł);
Zabezpieczenie przeciwpowodziowe zlewni jeziora Jamno wraz z
rewitalizacją rzeki Dzierżęcinki – zabezpieczenie przeciwpowodziowe
terenów zabudowanych m. Koszalin (wartość: 57 199 905 zł);
Poprawa warunków przepływu wód w obrębie miasta Darłowo wraz z
zabezpieczeniem przeciwpowodziowym (wartość: 42 000 000 zł);
Zadania realizowane w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
na lata 2007-2013 - Schemat II Gospodarowanie rolniczymi
zasobami wodnym, gdzie dla Województwa Zachodniopomorskiego
zaalokowano środki w wysokości 130 mln zł. 70 % tej kwoty przeznaczono na
odbudowę urządzeń związanych z bezpieczeństwem powodziowym na obszarach
wiejskich.
Łącznie w ramach tego Programu zrealizowanych zostanie około 100 inwestycji.
W 2011 roku przyznana została kwota 30,24 mln zł skierowana w dużej mierze na
odbudowę wałów i budowli regulujących przepływy.
W styczniu 2010 Komisja Europejska zatwierdziła wprowadzone zmiany w
Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013 (wg. rozporządzenia
Rady zmieniającego Rozporządzenie (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia
rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich i rozporządzenie 1290/2005 w sprawie finansowania
wspólnej polityki rolnej), które wskazują na niezbędną potrzebę wsparcia
finansowego projektów realizowanych w zakresie małej retencji wodnej.
W związku powyższym, ZZMiUW podjął działania mające na celu przyznanie
dodatkowych środków w wysokości około 40 mln PLN dla województwa
zachodniopomorskiego co umożliwi realizację kolejnych zadań .
Ich realizacja z całą pewnością wpłynie na znaczną poprawę gospodarowania
wodą na potrzeby rolnictwa i przyczyni się do zwiększenia atrakcyjności
gospodarczej regionu oraz bezpieczeństwa powodziowego.
Zadania sfinansowane w ramach Programu dla Odry - 2006 to przede wszystkim
modernizacja wałów przeciwpowodziowych wzdłuż rzeki Odry od granic
województwa zachodniopomorskiego z lubuskim do Szczecina. Sztandarowym
zadaniem zrealizowanym w ramach tego Programu jest inwestycja pn.:
„Bielinek-Osinów Dolny. Odbudowa (modernizacja) wału
przeciwpowodziowego nad rzeką Odrą w km 0+000 do km 9+800”
Po raz pierwszy zastosowano tu uszczelnienie wału metodą CDMM (ciągłego
wgłębnego mieszania gruntu), która sprawdziła się w czasie powodzi z wiosny
2010 roku i pokazała jak skutecznie i trwale można zmodernizować konstrukcję
wału przeciwpowodziowego pozostając w zgodzie z wymaganiami ochrony
środowiska. Dzięki realizacji tego zadania zabezpieczony został strategiczny dla
ochrony przeciwpowodziowej na rzece Odrze Polder Cedyński oraz tereny Cedyni.
W roku 2011 zaplanowano kwotę 6,155 mln zł, za którą zrealizowane zostanie
I etap zadania polegającego na zabezpieczeniu przeciwpowodziowym Gryfina.
Na zadania związane z ochroną przeciwpowodziową ZZMiUW pozyskuje również
środki finansowe z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej. W minionym roku pozyskano środki finansowe oraz zrealizowano
zadanie pn.:
„Zabezpieczenie powodziowe
terenów przyległych do rzeki
Odry na terenie Województwa
Zachodniopomorskiego.”
W ramach tej inwestycji uszczelniono i
odbudowano
7,6
km
wałów
przeciwpowodziowych
chroniących
przed
corocznymi
zalaniami
i
podtopieniami, a także powodziami
miejscowości: Krajnik Dolny, Zatoń
Dolna, Osinów i Marwice.
Wartość: 10,6 mln PLN
ZZMiUW rozpoczął w 2010 roku jako jedyny w kraju realizację zadań
z dofinansowaniem unii europejskiej w ramach: "Zrównoważony rozwój sektora
rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013", Działanie 3.2
Ochrona i rozwój fauny i flory wodnej (PO-RYBY).
„Budowa 6 przepławek dla ryb w miejscowościach Grąd,
Rzesznikowo, Doble, Żarnowo, Pomiłowo i Gwiazdowo”
W efekcie realizacji przedmiotowego
zadania
umożliwiona
zostanie
swobodna
migracja
ryb
dwuśrodowiskowych na całej długości
rzeki Mołstowej, natomiast przepławki
na rzekach Parsęta i Wieprza umożliwią
migrację ryb na tarło do miejsc
naturalnie określonych.
Wartość: 9,332 mln PLN
Instrument Finansowy LIFE+
„Budowa niebieskiego korytarza ekologicznego wzdłuż doliny
rzeki Iny i jej dopływów.”
jest utworzenie niebieskiego korytarza
ekologicznego wzdłuż doliny zlewni rzeki
Iny jak również jej ważniejszych
dopływów: Wiśniówki, Małki, Małej Iny,
Krąpieli, Krępej, Pęzinki, Reczycy, Stobnicy,
Wardynki. Wybudowanych zostanie 28
przepławek dla ryb i jedno tarlisko. Dzięki
zrealizowaniu
wszystkich
obiektów,
z całą pewnością można będzie
powiedzieć, że Ina będzie pierwszą
w Polsce rzeką spełniającą wszystkie
wymagania środowiskowe stawiane przez
Unię Europejską.
Wartość: 16 mln PLN
Wymienione wcześniej inwestycje nie zostałyby zrealizowane gdyby nie dotacje z
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej - rocznie ZZMiUW pozyskuje na przygotowanie zadań kwotę nie
mniejszą niż 2 mln, na rok 2011 uzgodniono kwotę z WFOŚiGW w wysokości
3,0 mln zł, za którą realizowane będzie przedsięwzięcie mające na celu
zwiększenie bezpieczeństwa powodziowego na terenie Gryfina.
Ponadto Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej dofinansowywał w minionych latach zakup sprzętu dla wyposażenia
Wojewódzkiego Magazynu Przeciwpowodziowego. W tym w szczególności:
Urządzenie
do ładowania
piasku
Trzebiatów marzec 2010
Przenośny
system zapór
przeciwpowodziowych
Trzebiatów ul. Strumykowa marzec 2010
wykonane zadania inwestycyjne, po uwzględnieniu współczynnika
amortyzacyjnego (określającego pojawienie się w ciągu najbliższych
dwudziestu lat ewentualnych uszkodzeń urządzeń melioracji wodnych)
doprowadzą do sytuacji sprawnie działającej infrastruktury
hydrotechnicznej
na
obszarze
całego
województwa
zachodniopomorskiego.
realizacja wspomnianych działań doprowadzi do określonego
w Ramowej Dyrektywie Wodnej DOBREGO STANU WÓD, przy
zapewnieniu dostatecznej jej ilości i jakości zarówno dla spełnienia
potrzeb człowieka, jak i środowiska przyrodniczego. Realizacja zadań
przez ZZMiUW jest zgodna z wymaganiami RDW, poprzedzona analizą
ekonomiczną uwzględniającą koszty realizacji i eksploatacji obiektu
oraz koszty środowiskowe i zasobowe związane z nimi oraz korzyści
ekonomiczne i środowiskowe, przysporzone dzięki nim.
zaktualizowany
Wieloletni
Program
Inwestycyjny
Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych
wyznacza kierunki działania Zarządu w zakresie realizacji inwestycji do
roku 2030.
Data ta jest datą programowania zgodną z unijną zasadą n+1
(wymagane jest prognozowanie na n+1 okres programowania) także
dla wdrażania programów Unii Europejskiej w perspektywie
2021-2027.
środki finansowe potrzebne na regulację stosunków wodnych
w naszym województwie do roku 2027 to środki w wysokości blisko
900 mln PLN, w stosunku do sformułowanego przez ZZMiUW
zapotrzebowania na środki finansowe na poziomie 1.200 mln PLN .
STOSUNEK WARTOŚCI INWESTYCJI OKREŚLONYCH W WPI DO WARTOŚCI KOSZTORYSOWEJ OKREŚLONEJ
W POSIADANYCH PRZEZ ZZMIUW DOKUMENTACJACH PROJEKTOWYCH PO 2 LATACH WDRAŻANIA WPI
1 200 000
1,2 00,000
1,0 00,000
652 645
8 00,000
Rok 2015
547 355
6 00,000
267 355
4 00,000
547 355
280 000
2 00,000
w tys. PLN
Rok 2011
000
Wartość całkowita WPI do roku 2030
Wartość robót budowlano - montażowych
planowanych do realizacji do 2015 roku
Wartość zadań do zrealizowania \ Wartość pozostająca do zakontraktowania do 2015r.
Wartość zadań do zrealizowania do 2015 roku \ Wartość zakontraktowanych inwestycji
Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych wykazał, że możliwa
jest poprawa jakości i efektywności gospodarowania wodami na terenie
Województwa Zachodniopomorskiego czego potwierdzeniem są zrealizowane już
inwestycje i prowadzone prace konserwacyjno - utrzymaniowe, podpisane
kontrakty i pozyskane środki finansowe.
W ramach przewidzianych do realizacji projektów i zadań znajdują się projekty
oddziaływujące na wszystkie obszary życia mieszkańców naszego Województwa,
poprawiające ich bezpieczeństwo, jakość życia, a także zwiększające atrakcyjność
inwestycyjną regionu.
Wielkość efektów rzeczowych i finansowych uzyskana przez Zachodniopomorski
Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie uzależniona jest także od
bardzo dobrej współpracy między Zarządem Melioracji a wszystkimi instytucjami,
w szczególności:
Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w Szczecinie,
Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska
Urzędem Wojewódzkim,
Samorządem Województwa
Współpraca ta zaowocowała uzyskaniem przez ZZMiUW w możliwie jak
najkrótszym czasie wymaganych prawem pozwoleń i decyzji niezbędnych dla
rozpoczęcia realizacji opisanych zadań inwestycyjnych.
mgr inż. Tomasz Płowens
Dyrektor
Zachodniopomorskiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Szczecinie.