Մարդու էկոլոգիական իրավունքներ

Download Report

Transcript Մարդու էկոլոգիական իրավունքներ

ԹԵՄԱ 5.
ՄԱՐԴՈՒ ԷԿՈԼՈԳԻԱԿԱՆԻՐԱՎԱԿԱՆ ԿԱՐԳԱՎԻՃԱԿԸ
Երևան 2011
Մարդու էկոլոգիական
իրավունքների հասկացությունը
Մարդու էկոլոգիական իրավունքները
պետության
կողմից
ճանաչված
և
օրենսդրությամբ ամրագրված իրավունքներն են, որոնց իրացումը թույլ է տալիս
բնության հետ փոխազդեցության ընթացքում ապահովել անհատի բազմազան
պահանջմունքների բավարարումը:
Իրավունքի բովանդակությունը




վարքագծի ազատություն իրավունքի
նորմով սահմանված շրջանակներում
որոշակի բարիքներից օգտվելու հնարավորություն
որոշակի գործողություններ կատարելու
և այլ սուբյեկտներից համապատասխան գործողությունների կատարում
պահանջելու հնարավորություն
իրավունքների պաշտպանության
հնարավորություն
Մարդու էկոլոգիական
իրավունքների տեսակները
Առողջ և բարենպաստ շրջակա
միջավայրում ապրելու իրավունք
 Էկոլոգիական տեղեկատվության
ստանալու իրավունք
 Շրջակա միջավայրին առնչվող
որոշումների կայացմանը մասնակցելու
իրավունք
 Արդարադատության մատչելիության
իրավունք
 Այլ էկոլոգիական իրավունքներ ...

Մարդու էկոլոգիական
իրավունքները այլ հիմնարար
իրավունքների համակարգում

Մարդու էկոլոգիական իրավունքների
հարաբերակցությունն այլ իրավունքների հետ…

Մարդու այլ իրավունքները` որպես
էկոլոգիական իրավունքների իրացման միջոց…

Էկոլոգիական իրավունքները` որպես
այլ իրավունքների իրացման միջոց …
Մարդու առողջ և բարենպաստ
շրջակա միջավայրում ապրելու
իրավունքը

Բարենապստ շրջակա միջավայրի
հասկացությունը և չափանիշները…

Հարաբերակցությունը կյանքի
իրավունքի և մարդու այլ էկոլոգիական
իրավունքների հետ…

Հարաբերակցությունը մարդու` շրջակա
միջավայրը պահպանելու պարտականության հետ ...
Էկոլոգիական
տեղեկատվություն ստանալու
իրավունքը

Էկոլոգիական տեղեկատվություն
տնօրինողները…

Էկոլոգիական տեղեկատվության
տարածման եղանակները…
Էկոլոգիական տեղեկատվության
հասկացությունը

§Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇÝ í»ñ³µ»ñáÕ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõݦ` ó³Ýϳó³Í ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõݪ
·ñ³íáñ, ï»ë³Ó³ÛݳÛÇÝ, ¿É»ÏïñáݳÛÇÝ Ï³Ù ³ÛÉ ÝÛáõÃ³Ï³Ý ÏñÇãÇ íñ³, Ñ»ï¨Û³ÉÇ
Ù³ëÇÝ.

³) ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ µ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÇ íÇ׳ÏÇ, ÇÝãåÇëÇù »Ý û¹Á ¨ ÙÃÝáÉáñïÁ,
çñ»ñÁ, µÝ³ÑáÕÁ, ÑáÕÁ, ɳݹ߳ýïÁ ¨ µÝ³Ï³Ý ûµÛ»ÏïÝ»ñÁ,
Ï»Ýë³µ³½Ù³½³ÝáõÃÛáõÝÁ ¨ Ýñ³ µ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÁ, Ý»ñ³éÛ³É` ·»Ý»ïÇÏáñ»Ý
÷á÷áËí³Í ûñ·³ÝǽÙÝ»ñÁ ¨ ÷á˳½¹»óáõÃÛáõÝÁ Ýßí³Í µ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÇ ÙÇç¨,

µ) ³ÛÝåÇëÇ ·áñÍáÝÝ»ñÇ, ÇÝãåÇëÇù »Ý ÝÛáõûñÁ, ¿Ý»ñ·Ç³Ý, ³ÕÙáõÏÁ ¨
׳鳷³ÛÃáõÙÁ, ÇÝãå»ë ݳ¨ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ ϳ٠ÙÇçáóÝ»ñÁ, Ý»ñ³é۳ɪ
í³ñã³Ï³Ý ÙÇçáóÝ»ñÁ, ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ áÉáñïÇ Ñ³Ù³Ó³Ûݳ·ñ»ñÁ,
ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÁ, ûñ»Ýë¹ñáõÃÛáõÝÁ, åɳÝÝ»ñÁ ¨ Íñ³·ñ»ñÁ, áñáÝù
³½¹áõÙ »Ý ϳ٠ϳñáÕ »Ý ³½¹»É ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ µ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÇ íñ³ª ³) »ÝóϻïÇ
ÇÙ³ëïáí, ͳËë»ñ-³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñ ѳñ³µ»ñ³ÏóáõÃÛáõÝÁ, ¨ ³ÛÉ ïÝï»ë³Ï³Ý
í»ñÉáõÍáõÃÛáõÝÝ»ñ áõ »Ýó¹ñáõÃÛáõÝÝ»ñ, áñáÝù ѳßíÇ »Ý ³éÝíáõÙ ßñç³Ï³
ÙÇç³í³ÛñÇ ³éÝãáõÃÛ³Ùµ áñáßáõÙÝ»ñ ÁݹáõÝ»ÉÇë,

·) Ù³ñ¹Ï³Ýó ³éáÕçáõÃÛ³Ý ¨ ³Ýíï³Ý·áõÃÛ³Ý, Ï»Ýë³å³ÛÙ³ÝÝ»ñÇ, Ùß³ÏáõóÛÇÝ
ûµÛ»ÏïÝ»ñÇ ¨ ßÇÝáõÃÛáõÝÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ ³ÛÝù³Ýáí, áñù³Ýáí ¹ñ³Ýù ÏñáõÙ »Ý ϳÙ
ϳñáÕ »Ý Ïñ»É ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ µ³Õ³¹ñÇãÝ»ñÇ íÇ׳ÏÇ, ϳ٠³Û¹ µ³Õ³¹ñÇãÝ»ñáí
ÙÇçÝáñ¹³íáñí³Í ³½¹³ÏÝ»ñÇ, ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ï³Ù í»ñÁª µ) »ÝóϻïáõÙ ÑÇß³ï³Ïí³Í
ÙÇçáóÝ»ñÇ, ³½¹»óáõÃÛáõÝÁ:
Էկոլոգիական տեղեկատվության
մատչելիությունը
Տեղեկատվության տարածման եղանակները
ØÇç³½·³ÛÇÝÇñ³í³Ï³Ý
ϳñ·³íáñáõÙ
Ü»ñå»ï³Ï³Ý
Çñ³í³Ï³Ý
ϳñ·³íáñáõÙ
1. Տեղեկատվության պասիվ տարածում
(ի պատասխան հարցումների…)
úñÑáõëÇ
ÏáÝí»Ýódz,
4-ñ¹ Ñá¹í³Í
“Տեղեկատվությ
ան ազատության
մասին” ՀՀ օրենք
2. Տեղեկատվության ակտիվ տարածում
(ըստ անհրաժեշտության…)
úñÑáõëÇ
ÏáÝí»Ýódz,
5-ñ¹ Ñá¹í³Í
“Տեղեկատվությ
ան ազատության
մասին” ՀՀ օրենք
Տեղեկատվության
տրամադրման պայմանները

Տեղեկատվության տրամադրման
ձևը (կրիչը)

Տեղեկատվության տրամադրման
ժամկետները

Հատուցելի՞ է արդյոք տեղեկատվության տրամադրումը
Էկոլոգիական տեղեկատվության
մատչելիության սահմանները
Տեղեկատվության տրամադրումը մերժելու ձևական հիմքերը

ѳñóáõÙÁ ëï³ó³Í å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÁ ãÇ ïÇñ³å»ïáõÙ ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇÝ í»ñ³µ»ñáÕ
ѳñóíáÕ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³ÝÁ.

µ) ѳñóáõÙÝ ³ÏÝѳÛïáñ»Ý ³ÝÑÇÙÝ ¿ ϳ٠Ө³Ï»ñåí³Í ¿ ã³÷³½³Ýó ÁݹѳÝáõñ Ó¨áí ϳÙ

·) ѳñóáõÙÝ ³éÝãíáõÙ ¿ ÝÛáõûñÇ, áñáÝù ·ïÝíáõÙ »Ý ݳ˳å³ïñ³ëïÙ³Ý í»ñçݳϳÝ
÷áõÉáõ٠ϳ٠í»ñ³µ»ñáõÙ ¿ å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ Ý»ñùÇÝ ·ñ³·ñáõÃÛ³ÝÁ, »Ã» ÝÙ³Ý
µ³ó³éáõÃÛáõÝ Ý³Ë³ï»ëí³Í ¿ ³½·³ÛÇÝ ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ùµ ϳ٠Ө³íáñí³Í åñ³ÏïÇϳÛáí`
ѳßíÇ ³éÝ»Éáí ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý ß³Ñ³·ñ·éí³ÍáõÃÛáõÝÁ ³Û¹ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý
Ññ³å³ñ³ÏÙ³Ý Ñ³ñóáõÙ:

Տեղեկատվության տրամադրումը մերժելու բովանդակային հիմքերը …
Էկոլոգիական տեղեկատվության
մատչելիության սահմանները
Տեղեկատվության տրամադրումը մերժելու բովանդակային հիմքերը …
Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇÝ í»ñ³µ»ñáÕ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ ëï³Ý³Éáõ ϳå³ÏóáõÃÛ³Ùµ ϳï³ñí³Í ѳñóáõÙÁ ϳñáÕ ¿ Ù»ñÅí»É, »Ã» ³Û¹åÇëÇ
ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý Ññ³å³ñ³ÏáõÙÁ µ³ó³ë³µ³ñ ϳݹñ³¹³éݳª

³) å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ·³ÕïÝÇáõÃÛ³Ý íñ³, »Ã» ³Û¹åÇëÇ ·³ÕïÝÇáõÃÛáõÝ Ý³Ë³ï»ëí³Í ¿ ³½·³ÛÇÝ
ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ùµ.

µ) ÙÇç³½·³ÛÇÝ Ñ³ñ³µ»ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, ³½·³ÛÇÝ å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý Ï³Ù Ñ³Ýñ³ÛÇÝ ³Ýíï³Ý·áõÃÛ³Ý íñ³.

·) ³ñ¹³ñ³¹³ïáõÃÛ³Ý Çñ³Ï³Ý³óÙ³Ý, ³ÝÓ³Ýóª ³ñ¹³ñ ¹³ï³Ï³Ý ùÝÝáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝùÇ íñ³ ϳ٠å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñǪ ùñ»³Ï³Ý ϳ٠ϳñ·³å³Ñ³Ï³Ý
·áñÍ»ñáí ùÝÝáõÃÛáõÝÝ»ñ ³ÝóϳóÝ»Éáõ ϳñáÕáõÃÛ³Ý íñ³.

¹) ³é¨ïñ³ÛÇÝ ¨ ³ñ¹Ûáõݳµ»ñ³Ï³Ý ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ·³ÕïÝÇáõÃÛ³Ý íñ³ª ³ÛÝ ¹»åù»ñáõÙ, »Ã» ÝÙ³Ý ·³ÕïÝÇáõÃÛáõÝÁ ûñÇݳϳÝ
ïÝï»ë³Ï³Ý ߳ѻñÇ å³ßïå³ÝáõÃÛ³Ý Ýå³ï³Ïáí å³Ñå³ÝíáõÙ ¿ ûñ»Ýùáí: ²Ûë ßñç³Ý³ÏÝ»ñáõÙ ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ å³Ñå³ÝáõÃÛ³ÝÝ
³éÝãíáÕ ³ñï³Ý»ïáõÙÝ»ñÇ Ù³ëÇÝ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ »Ýóϳ ¿ µ³ó³Ñ³ÛïÙ³Ý.

»)

½) ³ÝÓÝ³Ï³Ý ïíÛ³ÉÝ»ñÇ ¨/ϳ٠ýǽÇÏ³Ï³Ý ³ÝÓ³Ýó í»ñ³µ»ñáÕ ³ñËÇíÝ»ñÇ ·³ÕïÝÇáõÃÛ³Ý íñ³, »Ã» ѳٳå³ï³ëË³Ý ýǽÇÏ³Ï³Ý ³ÝÓÁ ãÇ
ïí»É ѳٳӳÛÝáõÃÛáõÝ ïñ³Ù³¹ñ»É ³Û¹åÇëÇ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝ Ñ³ë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³ÝÁª »ÉÝ»Éáí ³½·³ÛÇÝ ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ý
å³Ñ³ÝçÝ»ñÇó.

¿) ѳñóíáÕ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ Ý»ñϳ۳óñ³Í »ññáñ¹ ÏáÕÙÇ ß³Ñ»ñÇ íñ³, »Ã» ³Û¹ ÏáÕÙÁ ãÇ ÏñáõÙ ÝÙ³Ý Ó¨áí í³ñí»Éáõ Çñ³í³Ï³Ý
å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝ, ϳ٠»Ã» ³Û¹ ÏáÕÙÇ íñ³ ãÇ Ï³ñáÕ ¹ñí»É ³Û¹åÇëÇ å³ñï³íáñáõÃÛáõÝ, ¨ ³ÛÝ ¹»åù»ñáõÙ, »ñµ ³Û¹ ÏáÕÙÁ ãÇ ïí»É
ѳٳӳÛÝáõÃÛáõÝ` Ññ³å³ñ³Ï»Éáõ ѳٳå³ï³ëË³Ý ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ, ϳÙ

Á) ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ íñ³, áñÇÝ í»ñ³µ»ñáõÙ ¿ ³Û¹ ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛáõÝÁ, ûñÇݳϪ ѳ½í³·Ûáõï ï»ë³ÏÝ»ñÇ µ³½Ù³óÙ³Ý í³Ûñ»ñÇ Ù³ëÇÝ:
Ùï³íáñ ë»÷³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝùÇ íñ³.
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý
Ù³ëݳÏóáõÃÛ³Ý Ñ³ëϳóáõÃÛáõÝÁ
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏóáõÃÛáõÝÁ ÙÇç³½·³ÛÇÝ ¨
³½·³ÛÇÝ ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ùµ ÁݹáõÝí³Í ϳéáõó³Ï³ñ· ¿, áñÁ ÃáõÛÉ
¿ ï³ÉÇë ³å³Ñáí»É ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý Ý»ñϳ۳óáõóÇãÝ»ñÇ
Ù³ëݳÏóáõÃÛáõÝÁ å»ï³Ï³Ý Ù³ñÙÇÝÝ»ñÇ ÏáÕÙÇó ßñç³Ï³
ÙÇç³í³ÛñÇÝ ³éÝãíáÕ Ñ³ñó»ñáí áñáßáõÙÝ»ñÇ ÁݹáõÝÙ³Ý
·áñÍÁÝóóÇÝ:
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛáõÝ
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛáõÝ
(úñÑáõëÇ ÏáÝí»Ýódz,
2-ñ¹ Ñá¹í³Í, 4-ñ¹ Ù³ë)
Ø»Ï Ï³Ù ³í»ÉÇ ýǽÇÏ³Ï³Ý Ï³Ù Çñ³í³µ³Ý³Ï³Ý
³ÝÓ, ¨ ѳٳӳÛÝ ³½·³ÛÇÝ ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ý
ϳ٠åñ³ÏïÇϳÛÇ` ¹ñ³Ýó ÙÇáõÃÛáõÝÝ»ñ,
ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñ ϳ٠ËÙµ»ñ:
޳ѳ·ñ·Çé ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛáõÝ
(úñÑáõëÇ ÏáÝí»Ýódz,
2-ñ¹ Ñá¹í³Í, 5-ñ¹ Ù³ë)
Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇÝ í»ñ³µ»ñáÕ Ñ³ñó»ñáí
áñáßáõÙÝ»ñÇ
ÁݹáõÝÙ³Ý
·áñÍÁÝóóÇ
³ñ¹ÛáõÝùáõÙ ³½¹»óáõÃÛáõÝ ÏñáÕ ¨/ϳ٠ÝÙ³Ý
³½¹»óáõÃÛ³Ý
»Ýóϳ
¨/ϳÙ
Ýßí³Í
·áñÍÁÝóóáõ٠߳ѳ·ñ·éí³ÍáõÃÛáõÝ áõÝ»óáÕ
ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛáõÝ.
»ÉÝ»Éáí
ëáõÛÝ
ë³ÑÙ³ÝÙ³Ý ÇÙ³ëïÇó` ßñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ
å³Ñå³ÝáõÃÛ³Ý Ñ³ñó»ñáí ½µ³ÕíáÕ ¨ ³½·³ÛÇÝ
ûñ»Ýë¹ñáõÃÛ³Ùµ Ý»ñϳ۳óíáÕ å³Ñ³ÝçÝ»ñÇÝ
ѳٳå³ï³ë˳ÝáÕ
áã
ϳé³í³ñ³Ï³Ý
ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñÁ
ѳٳñíáõÙ
»Ý
߳ѳ·ñ·Çé ϳ½Ù³Ï»ñåáõÃÛáõÝÝ»ñ:
²½¹³ÏÇñ ѳٳÛÝù
(§Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ íñ³ ³½¹»óáõÃÛ³Ý ÷áñÓ³ùÝÝáõÃÛ³Ý Ù³ëÇݦ ÐÐ ûñ»Ýù
1-ÇÝ Ñá¹í³Í, 4-ñ¹ Ù³ë)
²½¹³ÏÇñ ѳٳÛÝù - Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ íñ³ ݳ˳ï»ëóáÕ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý Ñݳñ³íáñ ³½¹»óáõÃÛ³Ý »Ýóϳ Ù³ñ½Ç
(Ù³ñ½»ñÇ), ѳٳÛÝùÇ (ѳٳÛÝùÝ»ñÇ) µÝ³ÏãáõÃÛáõÝ:
Հասարակայնություն ???
޳ѳ·ñ·Çé
ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛáõÝ
²½¹³ÏÇñ
ѳٳÛÝù
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏóáõÃÛ³Ý
ϳéáõó³Ï³ñ·Ç ÏÇñ³éáõÙÁ
ÎÇñ³éÙ³Ý áÉáñïÁ
ØÇç³½·³ÛÇÝÇñ³í³Ï³Ý
ϳñ·³íáñáõÙ
Ü»ñå»ï³Ï³Ý
Çñ³í³Ï³Ý
ϳñ·³íáñáõÙ
1. ¶áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý ÏáÝÏñ»ï ï»ë³ÏÝ»ñÇ í»ñ³µ»ñÛ³É
áñáßáõÙÝ»ñÇ ÁݹáõÝáõÙ
úñÑáõëÇ
ÏáÝí»Ýódz,
6-ñ¹ Ñá¹í³Í
Þزö Ù³ëÇÝ ÐÐ
ûñ»Ýù,
Ñá¹í³ÍÝ»ñ 6-11
2. Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇÝ ³éÝãíáÕ åɳÝÝ»ñÇ, Íñ³·ñ»ñÇ
¨ ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛ³Ý í»ñ³µ»ñÛ³É áñáßáõÙÝ»ñÇ
ÁݹáõÝáõÙ (辶)
úñÑáõëÇ
ÏáÝí»Ýódz,
7-ñ¹ Ñá¹í³Í
Þزö Ù³ëÇÝ ÐÐ
ûñ»Ýù,
15-ñ¹ Ñá¹í³Í
3. ²ÝÙÇç³Ï³Ý ÏÇñ³éÙ³Ý áõÅ áõÝ»óáÕ ÝáñÙ³ïÇíÇñ³í³Ï³Ý ³Ïï»ñÇ Ý³Ë³·Í»ñÇ Ùß³ÏáõÙ
úñÑáõëÇ
ÏáÝí»Ýódz,
8-ñ¹ Ñá¹í³Í
§Æñ³í³Ï³Ý ³Ïï»ñÇ Ù³ëÇݦ
ÐÐ ûñ»Ýù,
Ñá¹í³Í 27.1
§Ð³Ýñ³ÛÇÝ
ùÝݳñÏáõÙÝ»ñÇ
ϳ½Ù³Ï»ñåÙ³Ý ¨
Çñ³Ï³Ý³óÙ³Ý Ï³ñ·Á
ѳëï³ï»Éáõ Ù³ëÇݦ ÐÐ
ϳé³í³ñáõÃÛ³Ý áñáßáõÙ
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý ³ñ¹Ûáõݳí»ï
ͳÝáõóÙ³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñÁ




ijٳݳÏÇÝ Í³ÝáõóáõÙ
̳ÝáõóÙ³Ý ÙÇçáóÇÝ Ý»ñϳ۳óíáÕ å³Ñ³Ý³çÝ»ñ
̳ÝáõóÙ³Ý µáí³Ý¹³ÏáõÃÛ³ÝÁ Ý»ñϳ۳óíáÕ
å³Ñ³ÝçÝ»ñ
̳ÝáõóÙ³Ý å³ñï³Ï³ÝáõÃÛ³Ý Ñëï³Ï ûñ»Ýë¹ñ³Ï³Ý
³Ùñ³·ñáõÙ
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý Í³ÝáõóÙ³Ý
ÙÇçáóÝ»ñ
¼ÈØ-Ý»ñ (Ñ»éáõëï³ï»ëáõÃÛáõÝ, é³¹Çá,
ïå³·Çñ Ù³ÙáõÉ, ¿É»ÏïñáݳÛÇÝ Éñ³·ñ»ñ),
 ³Ýѳï³Ï³Ý (ݳٳÏÝ»ñ, ͳÝáõó³·ñ»ñ)
 Ññ³å³ñ³Ï³ÛÇÝ (ѳÛï³ñ³ñáõÃÛáõÝÝ»ñ,
óáõó³å³ëï³éÝ»ñ)

гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏóáõÃÛ³Ý
³ñ¹Ûáõݳí»ïáõÃÛ³Ý å³ÛÙ³ÝÝ»ñÁ
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý å³ïß³× Í³ÝáõóáõÙ
²ÝÑñ³Å»ßï ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý ³éϳÛáõÃÛáõÝ
سëݳÏóáõÃÛ³Ý å³ïß³× ÁÝóó³Ï³ñ·»ñ
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏóáõÃÛ³Ý ³ñ¹ÛáõÝùÝ»ñÇ å³ïß³×
ѳßí³éáõÙ
гë³ñ³Ï³Ï³Ý ÉëáõÙÝ»ñ
àñå»ë
ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý
Ù³ëݳÏóáõÃÛ³Ý Ó¨ ³½·³ÛÇÝ ûñ»Ýë¹ñáõÃÛáõÝÁ
ݳ˳ï»ëáõÙ
¿
ÙdzÛÝ
ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý
ÉëáõÙÝ»ñÁ, áñáÝó ϳ½Ù³Ï»ñåÙ³Ý ¨
³ÝóϳóÙ³Ý å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝ ÏñáõÙ »Ý.
 å»ï³Ï³Ý Édz½áñí³Í Ù³ñÙÇÝÁ,
 ݳ˳ӻéÝáÕÁ
 ѳٳÛÝùÇ Õ»Ï³í³ñÁ
гë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý Ù³ëݳÏóáõÃÛ³Ý Ï³éáõó³Ï³ñ·Ç
·áñͳéÙ³Ý ËáãÁݹáïÝ»ñÁ
úñ»Ýë¹ñ³Ï³Ý

гϳëáõÃÛáõÝÝ»ñ
ÙÇç³½·³ÛÇÝ
³½·³ÛÇÝ Çñ³í³Ï³Ý ϳñ·³íáñÙ³Ý ÙÇç¨
²ÛÉ
¨  Æñ³í³·Çï³ÏóáõÃÛ³Ý ó³Íñ ٳϳñ¹³Ï

سëݳÏóáõÃÛ³Ý Çñ³íáõÝùÇ í»ñ³µ»ñ-Û³É
ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý
³Ý¹³ÙÝ»ñÇ
Çñ³½»Ïí³ÍáõÃÛ³Ý ó³Íñ ٳϳñ¹³Ï
Þñç³Ï³ ÙÇç³í³ÛñÇ íñ³ ³½¹»óáõÃÛ³Ý
÷áñÓ³ùÝÝáõÃÛ³Ý ¨ ѳë³ñ³Ï³ÛÝáõÃÛ³Ý
Ù³ëݳÏóáõÃÛ³Ý
ÁÝóóϳñ·Ç
 àã µ³í³ñ³ñ Ñ»ï³ùñùñí³ÍáõÃÛáõÝ
³Ýϳï³ñáõÃÛáõÝ
 ²ÝÑñ³Å»ßï ï»Õ»Ï³ïíáõÃÛ³Ý áã
 гë³ñ³Ï³Ï³Ý ÉëáõÙÝ»ñÇ Ï³½Ù³-Ï»ñåÙ³Ý ¨
Ù³ïã»ÉÇáõÃÛáõÝ
Çñ³Ï³Ý³óÙ³Ý å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝ ÏñáÕ
ëáõµÛ»ÏïÝ»ñÇ ÙÇç¨ ¹»ñ»ñÇ áã Ñëï³Ï
µ³ßËí³ÍáõÃÛáõÝ


гë³ñ³Ï³Ï³Ý ÉëáõÙÝ»ñ ãϳ½Ù³Ï»ñ-å»Éáõ
ϳ٠·áñÍÁÝóóÇ Ë³ËïáõÙÝ»ñ ÃáõÛÉ
ï³Éáõ
ѳٳñ
å³ï³ë-˳ݳïíáõÃÛ³Ý
ٻ˳ÝǽÙÝ»ñÇ µ³ó³Ï³ÛáõÃÛáõÝ
µ³í³ñ³ñ
Արդարադատության մատչելիության
վերաբերյալ Օրհուսի կոնվենցիայի առաջադրած
չափանիշները
Հայաստանի Հանրապետությունը, որպես կողմ, պարտավոր է
ապահովել ...
Որ ցանկացած անձ, ով կարծում է, որ տեղեկատվություն ստանալու
մասին հարցումը չի քննարկվել, մասամբ կամ ամբողջությամբ
անհիմն մերժվել է, պատշաճ ձևով չի բավարարվել կամ այդ
հարցման նկատմամբ ցուցաբերվել է 9-րդ հոդվածի դրույթներին
չհամապատասխանող մոտեցում, ունենա դատարանում կամ
օրենքին համապատասխան ստեղծված այլ անկախ և
անկողմնակալ մարմնում ընդունված որոշման վերանայման
հնարավորություն;
Արդարադատության մատչելիության
վերաբերյալ Օրհուսի կոնվենցիայի
չափանիշները

Հայաստանի Հանրապետությունը, որպես կողմ, պարտավոր է ապահովել,
որ շահագրգիռ հասարակայնության ներկայացուցիչները, ովքեր
ա) ցուցաբերում են բավականաչափ շահագրգռվածություն
կամ որպես այլընտրանքային տարբերակ
բ) համարում են, որ տեղի է ունեցել այս կամ այն իրավունքի խախտում, եթե
դա համապատասխան Կողմի վարչական վարույթի նորմերով սահամանվում
է որպես նախապայման,
ունենան հնարավորություն դատարանում և/կամ օրենքին
համապատասխան ստեղծված անկախ և անկողմնակալ մարմնում`
ընդունված որոշումների վերանայման հնարավորություն` 6-րդ հոդվածի
դրույթների շրջանակներում ընդունված ցանկացած որոշման, կատարված
գործողության կամ անգործության օրինականությունը նյութական և
ընթացակարգային իրավունքի տեսակետից վիճարկելու նպատակով
Արդարադատության մատչելիության
վերաբերյալ Օրհուսի կոնվենցիայի
չափանիշները
Հայաստանի Հանրապետությունը, որպես կողմ, պարտավոր է ապահովել,

որ ազային օրենսդրությամբ սահմանված չափանիշներին
համապատասխան, եթե այդպիսիք գոյություն ունեն, հասարակայնության անդամների համար մատչելի լինեն վարչական և դատական
ընթացակարգերը` վիճարկելու համար մասնավոր անձանց` շրջակա
միջավայրի վերաբերյալ ազգային օրենսդրության նորմերին հակասող
գործողությունները կամ անգործությունը:
Արդարադատության մատչելիության
վերաբերյալ Օրհուսի կոնվենցիայի
չափանիշները
Իրավական պաշտպանության միջոցները պետք
լինեն



համարժեք և արդյունավետ,
արդարացի և անկողմնակալ
ժամանակին և ոչ անմատչելիորեն թանկ
ՀՀ-ում արդարդատության մատչելիության
վերաբերյալ դրույթների
իրացման ճանապարհին առկա խոչընդոտները
Սուբյեկտիվ





Դատական համակարգի նկատմամբ հասարակության անվստահության
մակարդակը
Դատավորների անկախության ոչ պատշաճ մակարդակը
Դտավորների իրազեկվածության ոչ պատշաճ մակարդակը ՀՀ էկոլոգիական
օրենսդրության և Օրհուսի կոնվենցիայի դրույթների վերաբերյալ
Հասարակության էկոլոգիական-իրավական իրազեկվածության ցածր
մակարդակը
Շրջակա միջավայրի որակի համար հասարակական և կորպորատիվ
պատասխանատվության բացակայությունը
Օբյեկտիվ
Գործող օրենսդրության բացերը, հակասությունները
 Սոցիալական, տնտեսական ն և էկոլոգիական շահերի ճիշտ համադրման
մեխանիզմի բացակայությունը
 Մարդու էկոլոգիական իրավունքների անբավարար ընկալվում որպես մարդու
հիմնարար իրավունք

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐ