Transcript School Self-Evaluation Seminar for Post

Neoliberalizm
i ewaluacja szkolna w Irlandii
Dr Gerry Mac Ruairc
School of Education (Instytut Edukacji),
University College Dublin
Neoliberalizm
 Zbiór wzajemnie powiązanych praktyk, dyskursów,
technik obserwacji, które przekształciły systemy
edukacji, ponownie uwydatniając cele kształcenia
oraz fundamentalny sposób doświadczania edukacji
przez nauczycieli, uczniów i osoby odpowiedzialne
za podejmowanie decyzji.
 Brak wybuchu u początków, brak drastycznej zmiany,
ceremonii otwarcia – narastająca, wielokierunkowa
zmiana warunków gry. (Ball 2013)
Heteroglosja
Heteroglosyjny – składający się z różnych przesłań,
na które mają wpływ na pozór łagodne zmiany języka,
dyskursu i praktyk.
Powolny wzrost znaczenia neoliberalizmu
w nadzorze i ewaluacji szkół: lata 90. XX wieku
 Mocne tradycje nadzoru nad szkołami w Irlandii
od powstania państwa, ale….
 Przedmiot krytyki na forum krajowym i międzynarodowym
– bardzo krytyczne raporty na temat irlandzkich
inspektoratów oświaty wydane pod koniec lat 80.
i w latach 90.
 Raport Hope’a 1991- powszechnie uznaje się,
że prowadzenie wielu innych działań utrudnia
inspektoratom skupienie się na ich zasadniczych celach
[nadzór i ewaluacja]
Wzrost znaczenia neoliberalizmu –
konieczność zmian
 Rosnące znaczenie międzynarodowych porównań wszystkich
aspektów systemów edukacji, także nadzoru – badanie PISA 2000
i inne.
 Czynniki ekonomiczne i nowe formy odpowiedzialności położyły
nacisk na dbanie o jakość, a więc i na działania inspektoratów.
 Reforma Zarządzania Sektorem Publicznym (ustawa z 1997 r.) –
Inicjatywa Zarządzania Strategicznego (Strategic Management
Initiative, SMI) i System Rozwoju Zarządzania Wydajnością.
(Performance Management Development System, PMDS)
 Zarządzanie biznesowe – kontekst dla ponownej oceny i
przeformułowania pracy inspektoratów.
 Uprawomocnienie przez Ministerstwo języka rynku na stronie
internetowej i w dokumentacji – ważna zmiana dyskursu.
 Publikacja raportów z ewaluacji szkół na stronie internetowej
Ministerstwa.
 Udział w Stałej Międzynarodowej Konferencji Inspektoratów Oświaty
(Standing International Conference of Inspectorates, SICI) / Akademii
SICI oraz wymiana informacji na temat istniejących model.i
 Bezkrytyczny, liniowy i narastający nacisk na ciągły rozwój – zawsze
zmieniać się i iść do przodu – nowe oświecenie!!
 Neoliberalne zauważalne osiąganie wyników – niech cię zobaczą
 Analfabetyzacja krajowej polityki edukacyjnej – powrót
do podstawowych programów kształcenia.
 Nacisk na dziedzinach STEM (nauki ścisłe, techniczne, inżynieryjne,
matematyczne) – ewaluacja tego, co jest dla nas istotne.
Samoewaluacja szkół
 SICI – zmierzanie ku samoewaluacji szkół
 Irlandzkie ministerstwo przygotowuje koncepcję formy ewaluacji,
która ma przyspieszyć rozwój szkół – główny inspektor napisał
doktorat dotyczący samoewaluacji szkół w celu lepszego
tworzenia zapisów.
 Pojawia się pogląd, że istnienie wyłącznie ewaluacji zewnętrznej:




było ograniczające – przeszkadza w autonomii szkół,
było pracochłonne i wyczerpujące finansowo,
nie dawało możliwości oceny codziennego funkcjonowania szkół,
nie dawało możliwości różnicowania szkół i uwzględniania kontekstu
kulturowego,
 było uznawane za miernik skuteczności szkół, nie pomoc,
 zakładało możliwość sugerowania strategii „naprawczych”, które nie
były w interesie szkół.
Inne zagadnienia
 Historycznie skupiano się raczej na planowaniu niż
ewaluacji.
 „Niezmierna wrażliwość na wszelkie istotne wnioski
z ewaluacji”. (McNamara i in., 2012)
 Tradycyjna ewaluacja nieformalna – brak zebranych
danych (z wyjątkiem obowiązkowych).
 Brak wyraźnego zakresu odpowiedzialności.
 Niedostateczne dopełnienie / korzystanie z zaleceń
lub danych.
Porażka szkół czy systemu?
Komponenty ewaluacji szkół
Samoewaluacja
szkół
Planowanie rozwoju
szkół
Ewaluacja
zewnętrzna
Pisa 2009
Upadek
 Tabela ligi: 17/34 miejsce wśród państw OECD i 34/65 miejsce
wśród wszystkich państw uczestniczących w badaniu umiejętności czytania:
5. miejsce w roku 2000, spadek o 12 lub 29 miejsc
 Uruchomienie strategii „Umiejętności czytania i liczenia przez całe życie”
Elementy kluczowe
 Znaczące przeciwieństwa – retoryka i zalecane praktyki.
Bardzo ogólna definicja umiejętności czytania w strategii przy bardzo ścisłym
postrzeganiu kształcenia w zakresie umiejętności czytania i pisania.





Więcej godzin kształcenia na umiejętność czytania i liczenia.
Więcej testów – obowiązkowe, przedkładane ministerstwu.
Redukcja niektórych przedmiotów – np. teatr w szkołach podstawowych.
Więcej tego samego – metody instruktażowe tylko w nauczaniu czytania i pisania.
Brak wrażliwości na kwestie społeczno-kulturowe / umiejętność czytania i pisania
jako kompetencje kulturowe – „nowa dydaktyka w zakresie czytania i pisania” .
Samoewaluacja szkolna – czynnik
kształtujący przepisy
 Samoewaluacja szkół ma sprawić, że strategie
nauczania czytania i pisania będą działać
 SPEED
Na skuteczne
współdziałanie zawodowe?
Na analizowanie praktyk
dydaktycznych w formie
pisemnej, w ramach
codziennych obowiązków?
Czy irlandzcy
nauczyciele są
gotowi?
Na otwarte uczestnictwo w
grupach fokusowych i
rozmowach z udziałem np.
członków lokalnej
społeczności, rad i
uczniów?
Na otwarcie się na stały
rozwój zawodowy czy
„chcą po prostu uczyć”?
Przekształcenie procesu rozwoju szkoły
4. Wdrażanie
i monitoring
5. Evaluation
Zebranie
solidnych
dowodów
Analiza
1. Review
Ocena
3. Plan działań
2. Prioritise
and set target(s)
Kluczowe etapy procesu samoewaluacji szkół
Gromadzenie
danych
Wdrażanie
i monitorowanie
planu naprawczego
Przygotowanie
3-letniego planu
naprawczego
Analizowanie
danych
Ocena silnych stron
i dziedzin możliwego
rozwoju
Sporządzenie
raportu
z samoewaluacji
szkół
Plan dziesięcioletni – ramy jakościowe
 Nauczanie i uczenie się (3 lata) – do roku 2015
 3 komponenty:
 umiejętność czytania i pisania,
 umiejętność liczenia,
 jedna dziedzina związana z kształceniem (zalecane:
ocenianie).
 Zarządzanie i przewodniczenie (2016 – 2017)
 Wspieranie uczniów (2017- 2020)
 „Mapa drogowa” - Autonomia???
Ramy jakości nauczania i uczenia się
Zagadnienie
Nauczanie i uczenie się
Wyniki
uczniów
Doświadczenia
edukacyjne
Praktyka
nauczyciela
17
Ramy jakości nauczania i uczenia się
Podrzędne
Zagadnienie
Nauczanie i uczenie się
Wyniki
uczniów
Doświadczenia
edukacyjne
• Osiąganie celów
kształcenia
• Środowisko
kształcenia
• Zaangażowanie
w uczenie się
• Uczenie się by
się nauczyć
Praktyka
nauczyciela
•
•
•
•
Przygotowanie do
nauczania
Metody
dydaktyczne
Zarządzanie
uczniami
Ocenianie
18
Kluczowe przesłanie
 Podstawowym celem samoewaluacji szkół jest
poprawa wyników uczniów.
 Samoewaluacja szkół to wewnętrzny proces analizy
szkoły wymagający od niej uczciwej i krytycznej
weryfikacji stosowanych praktyk.
 Podstawową zasadą samoewaluacji szkół jest
zbieranie informacji uzasadniających i utwierdzających
planowanie działań na rzecz poprawy sytuacji.
Considerations
Mieszanie danych
 Ilościowe
 Jakościowe
Triangulacja danych
Nauczyciele
Uczniowe
Rodzice
Zarządzający
Ministerstwo
Wspierający
Psycholodzy
Agencje
Zbierz odpowiednią ilość istotnych informacji i poinformuj w
odpowiedni sposób dalsze osoby, by uniknąć przeładowania i umożliwić
skuteczną analizę
 Co mówią nam informacje?
 Jakie mamy wyniki?
 Czy widać wyraźnie mocne strony / dziedziny wymagające poprawy?
 Jak nasze ustalenia mają się do naszej dotychczasowej opinii?
Analizuj dane korzystając z kryteriów ewaluacji / informacji
jakościowych
 W ramach wybranych zagadnień podrzędnych stosuj
odpowiednie kryteria ewaluacji / oceny jakościowe,
uwzględniając mocne strony i kwestie wymagające
poprawy.
 Oceniaj ogólną jakość wskazując na obecne miejsce
szkoły na przestrzeni czasu.
Oceny kryteriów lub oceny jakościowe muszą opierać się
na zebranych informacjach lub danych
Strona
63
Raporty z samoewaluacji szkół nie powinny być dłuższe niż
2/3 strony
Page
68
Wynikiem samoewaluacji szkół musi być wyznaczenie
konkretnych celów dotyczących poprawy – plany muszą być
krótkie!
Kto?
Co?
Kiedy?
Jak?
Czasowe przygotowanie do monitoringu i kontroli pozwala
na wprowadzanie poprawek i sprawia, że samoewaluacja szkół
to aktywny proces
Wyznacza priorytet
Krok 1: Zbierz informacje
Wyznacza kierunek
Krok 2: Przeanalizuj dane
(kryteria ewaluacji)
Krok 3: Wyciągnij wnioski
(ocena jakości)
Wyniki
Uczenie się
Nauczanie
Osiągnię cia
Wie dza
Umie ję tności
Nastawie nie
Postępy
Aktywność
Współpraca
Wyzwanie
Motywacja
Celowość
Tempo
Metody
Rozróżnianie
Ocenianie
Znaczące mocne
strony
Mocne strony
prz e ważają nad słabymi
Sł abe strony przeważają
nad mocnymi
Znaczące słabe strony
Krok 4: Raport z autoewaluacji
szkoły
Nacisk na ewaluację
Kontekst
Ustalenia
Mocne strony
Obszary wymagające poprawy
Wymogi prawne
Krok 5: Plan naprawczy
Cele
Działania
Odpowiedzialność
Ramy czasowe
Mierzalne wyniki
Data kontoli
Krok 6: Wdrażanie
i monitorowanie
Działania na poziomie klasowym
Działania na poziomie zespołów
przedmiotowych
Działania na poziomie szkolnym
Postępy w osiąganiu celów
Zmiany
Historia pewnej szkoły
www.schoolself-evaluation.ie
Przykład działań związanych z umiejętnością czytania
Biografia szkoły
 Prywatna dziewczęca szkoła średnia
 700 uczennic
 45 nauczycieli
 Na terenie miejskim
 Uczniowie przychodzą z 20 szkół
 Nacisk na umiejętność czytania i pisania
w samoewaluacji szkoły
To działa – Model ogniw
Edukacja
zawodowa i
kształcenie
specjalne
Ekonomia
Współcze
sne języki
obce
Historia i
geografia
Nauka
Matematyka
Zajęcia
praktyczne
i W-F
Zespół bazowy
Nauczyciel łączący
Szkolenie w zakresie
umiejętności czytania
Szkolenie
samoewaluacyjne
zarządzających
Angielski
i irlandzki
Przykład z umiejętnością czytania
Osiąganie celów
z programu
kształcenia
Zaangażowanie w
proces uczenia się
Metody
dydaktyczne
Czego chcesz się dowiedzieć?
Doświadczenia
edukacyjne
Zagadnienie
Wyniki uczniów
Praktyka
kształcenia
Zagadnienie
podrzędne
Osiąganie celów
z programu
kształcenia
Zaangażowanie
Metody
w proces uczenia dydaktyczne
się
Pytania
wynikające
z kryteriów
ewaluacji
Osiągnięcia?
Postępy?
Umiejętność
czytania?
Nastawienie?
Aktywność?
Motywacja?
Współpraca?
Niezależność?
Narzędzia
1. Wyniki STen
2. Wyniki
egzaminów JC i
LC
3. Praca uczniów
4. Kwestionariusz 5. Kwestionariusz
Metody?
Zasoby?
ICT ?
Kierowanie analizą pracowników
Wyniki uczniów
Doświadczenia edukacyjne
Praktyka nauczycieli
Ogólny poziom wyników uczniów w
Miejsce nauki jest bezpieczne, w dobrym
Nauczyciele dokładnie przygotowują się do
zakresie wiedzy, kompetencji i
stanie, stymulujące wizualnie, wspiera
lekcji; wyraźnie określone są oczekiwane
umiejętności z przedmiotów i programów
proce uczenia się czytania i liczenia
wyniki kształcenia, w tym rozwój w zakresie
kształcenia znacząco poprawił się zgodnie
umiejętności czytania i liczenia; dostępne
z założonymi celami; osiągnięto założone
są potrzebne zasoby
cele
Uczniowie lubią uczyć się danego
Uczniowie mają dostęp do odpowiednich
Wyraźnie przedstawione są oczekiwane
przedmiotu, wytworzyło się w nich
materiałów i technologii informacyjno-
wyniki kształcenia; lekcje mają
odpowiednie nastawienie i
komunikacyjnych wspierających proces
odpowiednie tempo, dzięki czemu możliwy
przysposobienie
kształcenia
jest rozwój wiedzy i umiejętności
Uczniowie mogą sprostać wyzwaniom
Uczniowie mają możliwość aktywnego
Nauczanie jest ukierunkowane,
związanym z umiejętnością czytania oraz
angażowania się w różne wymagające,
stymulujące i znaczące. Dokładnie naucza
liczenia
istotne i interesujące działania edukacyjne
się wszystkich aspektów, w tym języka
właściwego dla danego przedmiotu
Uczniowie zagrożeni słabymi wynikami
Uczniowie uzyskują wsparcie w razie
Szanuje się wszystkich uczniów;
poczynili znaczące postępy
potrzeby
przedstawia się wysokie, ale realistyczne
oczekiwania; aprobuje się wysiłki i
osiągnięcia
Poziom udziału i wyników uczniów z
Uczniowie są wyposażeni w narzędzia i
Do skutecznej oceny postępów stosuje się
egzaminów krajowych wypada dobrze w
umiejętności potrzebne w nauce obecnie i
różne metody oceniania
kontekście szkolnym na tle norm
w przyszłości
krajowych
Karta raportu dla ostatniej klasy szkoły podstawowej
2012, czytanie w pierwszej klasie
analiza wyników testu STen
45%
40%
35%
30%
25%
20%
15%
10%
5%
0%
Szkolne
Krajowe
1-3
(dużo
poniżej
średniej)
4
5-6 średnia
7
8-10
(dużo
powyżej
średniej)
School Improvement Plan
 Image of report
Well below average
above average
below av
average
average
above av
well
Szkolne
Narodowe
Analiza egzaminów ogólnokrajowych
C
l
i
c
k
t
o
Analiza egzaminów w ramach certyfikatu juniora (Junior Certificate,
JC) i certyfikatu końcowego (Leaving Certificate, LC)
80%
70%
60%
50%
40%
30%
Szkolne
Krajowe
20%
10%
0%
JC wybór
wyższego
poziomu
trudności
JC uzyskanie
wyróżnienia
LC wybór
wyższego
poziomu
trudności
LC uzyskanie
wyróżnienia
Przykładowa lista aspektów pisania
przygotowana przez wszystkich nauczycieli
Poziom
satysfakcjonujący
Ortografia – mniej niż 3 błędy
Interpunkcja i gramatyka – mniej niż
3 błędy
Kompozycja (nowe akapity /
wypunktowanie użyte w celu
uporządkowania nowych idei)
Słownictwo (ogólne i właściwe dla
przedmiotu)
Dobrze zastosowane
Struktura zdania/odpowiedzi – pełne
zdania/odpowiedzi rozwinięte do
poziomu wymaganego w pytaniu.
Poziom
niesatysfakcjonujący
Przykład prac uczniów na różne tematy
Analiza prac pisemnych uczniów, próbka z
programu kształcenia
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Satysfakcjonujące
Niesatysfakcjonujące
Przykładowy kwestionariusz dla uczniów
Badanie wśród uczniów
Dobre strony
 50% uczniów czyta
przez ponad godzinę
 60% czyta czasopisma
i beletrystykę
 Uczniowie stykają się z różnymi
metodologiami
 Uczniowie nie mają problemów
z pracą w parach i grupach
Obszary do poprawy
 Niewielu uczniów uważa,
że ich pismo jest czytelne,
jeszcze mniej uczniów
poprawia własne prace
 Najwięcej uczniów chce
pisać na Facebooku
 Ogólny brak pewności siebie
w czasie dyskusji klasowych
Przykładowy kwestionariusz dla nauczycieli
Kwestionariusz dla nauczycieli
Dobre strony
 54% nauczycieli używa
strategii czytania
ze zrozumieniem
 Wykorzystuje się strategie
współpracy w nauczaniu
 Wykorzystywanie różnego
rodzaju tekstów np. audycji
i mediów cyfrowych
 Uczniowie otrzymują
ukierunkowane, jasne
informacje zwrotne
Obszary do poprawy
 Dalsze wykorzystywanie
strategii czytania
ze zrozumieniem
przez wszystkich nauczycieli
 Wyraźnie widać potrzebę
udostępnienia uczniom
uzgodnionych wyznaczników
sukcesu, w celu poprawy
jakości pisania
 Techniki polegające
na zadawaniu pytań wpływają
na poprawę odpowiedzi
ustnych i pisemnych
Cele
Cele poprawy mogą dotyczyć
wszelkich aspektów wyników
uczniów, w tym ich wiedzy,
umiejętności i postaw. (SSE
Guidelines, s. 61)
Cele SMART
 Specyficzne – nacisk na wyniki kształcenia




uczniów.
Mierzalne – jasne i precyzyjne.
Osiągalne – odzwierciedlają umiejętności i potrzeby
uczniów – odpowiednio trudne/ambitne.
Realistyczne – w kontekście szkolnym, danych
wyjściowych i określonych działań.
Zaplanowane – dają czas na wdrożenie
zaplanowanych działań.
Język celów
Zwiększyć
Spotkać
Podnieść
Rozwinąć
Zmniejszyć
Ograniczyć
Obciąć
Ukończyć
Przydatna formuła…
Czasownik
Zmieniany
aspekt
Z
(podstawa)
Zakładany
poziom
Do (data)
Przykład:
Zmniejszenie (czasownik) liczby uczniów,
którzy stwierdzili, że nie lubią pisać (zmieniany
aspekt) z 16% (podstawa) do 13% (zakładany
poziom) do maja 2013 r., z 13% do 10% do maja
2014 r., z 10% do 7% do maja 2015 r.
Poziom podstawowy
Poziom docelowy
.
Działanie
Wskaźniki sukcesu
.
1.
Wprowadzenie
1.1
Zadania ewaluacji
1.2
Kontekst szkolny
2.
Ustalenia
3.
Postępy w zakresie założonych wcześniej celów
4.
Podsumowanie wyników samoewaluacji szkoły
4.1
Nasza szkoła jest dobra w następujących dziedzinach:
(Wymienić najważniejsze mocne strony szkoły w odniesieniu do nauczania i
uczenia się)
4.2
Następujące dziedziny muszą ulec poprawie:
(Wyznaczyć aspekty nauczania i uczenia się, które muszą ulec poprawie)
4.3
Należy zwrócić uwagę na następujące wymogi prawne:
(Wyznaczyć aspekty, na które trzeba zwrócić uwagę)
Raporty z samoewaluacji szkół nie powinny być dłuższe niż 2-3 strony
Przykład „mapy drogowej” na najbliższe 4 lata
Rok 1
2012/13
Rok 2
2013/14
Czytanie
Wdrażanie SPN
Zbieranie danych w zakresie
Szkolny Plan
czytania i pisania
Naprawczy (SPN)
funkcjonuje od
czerwca 2013
Liczenie
Zbieranie danych
SIP in place by
June 2014
Rok 3
2014/15
Rok 4
2015/16
Wdrażanie SPN w Wdrażanie SPN
zakresie liczenia
w innej dziedzinie
Stałe wdrażanie
i monitorowanie
SPN w zakresie
czytania
Inna dziedzina
Zbieranie danych
SPN funkcjonuje
od czerwca 2015
Stałe wdrażanie
i monitorowanie
SPN w zakresie
czytania i liczenia
Implikacje
 Skłanianie do podporządkowania, a nie zachęcanie
do odpowiedzialnego wykonywania obowiązków
zawodowych.
 Testy standardowe podstawą procesu.
Mocno zakorzenione wzorce wyników – nauczanie pod test itp.
 Priorytetem jest norma – ograniczające i zubażające.
 Samoewaluacja szkół jako badanie / nauczyciel jako badacz
 Znacząco korzysta z technik badawczych – zwłaszcza
jakościowych
 Brak kompetencji w tym zakresie i brak wyczucia ograniczeń w
stosowaniu danego zalecanego modelu lub konsekwencji
powtarzającego się stosowania takich narzędzi „badawczych”
 Zmiana dyskursu: na spotkaniu samoewaluacyjnym
wyznaczyliśmy cel w postaci zwiększenia o 3% liczby osób
wybierających kursy na wyższym poziomie – ale kiedyś nie
mówiliśmy tak o szkole.
 Uprawomocnienie światopoglądu neoliberalnego.
 Dalsze uprawomocnianie 4-punktowej skali SICI
– co gorsza, stosowanie ich przez szkoły w odniesieniu
do samych siebie – dopełnienie samoobserwacji przy użyciu
obcych kryteriów – subiektyfikacja.
 Wyraźny związek między umiejętnością czytania
i liczenia jest problematyczny – znane na poziomie
międzynarodowym fakty negują takie podejście
do umiejętności czytania i liczenia –
czy samoewaluacja szkół upadnie jeśli/gdy to nastąpi?
 Trudne czasy – brak środków – robić więcej za mniej –
więc samoewaluacja i siła związana z przedstawianiem
jej jako „czegoś, co i tak się dzieje” – ale tak NIE JEST.