Transcript maddeyi oluşturan tanecikler ve maddenin halleri

MADDEYİ OLUŞTURAN
TANECİKLER VE
MADDENİN HALLERİ
MADDENİN HALLERİ VE
TANECİKLİ YAPISI
• Maddeler katı,sıvı ve gaz olmak üzere üç halde
bulunur.
• Katıları oluşturan tanecikler arasında boşluk olmadığı
için akma özelliği yoktur.
• Sıvılar ve gazları oluşturan tanecikler arasındaki
boşluk,taneciklerin hareket etmesine ve yer
değiştirmesine sebep olur.Bu nedenle gazlar ve sıvılar
akma özelliğine sahiptir.
MADDENİN TANECİKLİ YAPISI
• Titreşim Hareketi: Katı, sıvı ve gaz molekülleri kendi
etraflarında sağa-sola, yukarı-aşağı, öne-arkaya
hareket yaparlar. Taneciklerin bu şekilde yaptığı
harekete titreşim hareketi denir.
• Öteleme hareketi : Sıvı ve gaz tanecikleri kendi
etraflarında döner ve birbiri üzerlerinde kayarak
maddenin akmasını sağlar. Taneciklerin yaptığı bu
harekete öteleme hareketi adı verilir.
• Tanecikler arası boşluk : KATI < SIVI < GAZ
• Örneğin: Bir suya damlatılan
boya belirli bir süre sonra suya
dağılır. Çünkü su tanecikleri
öteleme hareketi yaparak boya
moleküllerini ve kendi
moleküllerini hareket ettirir.
Aynı durum gazlar içinde
geçerlidir. Odanın bir ucuna
sıkılan oda parfümü kokusu bir
müddet sonra diğer uçta
hissedilir. Çünkü gaz
molekülleride öteleyerek
birbirini hareket ettirir ve
akarlar.
MADDENİN
SINIFLANDIRILMASI
• 1.Katı
• 2.Sıvı
• 3.Gaz
KATILAR: Katı hali,
maddenin en düzenli halidir.
• Katıları oluşturan tanecikler
arasındaki boşluklar yok
denecek kadar azdır.
• Katı tanecikleri arasındaki
çekim kuvveti çok fazladır.
• Katıların belirli bir şekli ve
belirli bir hacmi vardır.
• Katılar sıkıştırılamaz.
• SIVILAR: Sıvılar, katılara göre
daha düzensizdir.
• Sıvıları oluşturan tanecikler
arasındaki boşluklar, katılara
göre daha fazladır.
• Sıvı tanecikleri arasındaki
çekim kuvveti, katılardakine göre
daha azdır.
• Sıvıların belirli bir şekli yoktur.
Bulundukları kabın şeklini alırlar.
• Sıvıların belirli bir hacmi vardır.
• Sıvılar, akışkandır.
• Sıvılar çok az sıkıştırılabilir.
GAZLAR: Gaz hali, maddenin en
düzensiz halidir.
• Gazları oluşturan tanecikler
arasındaki boşluklar çok fazladır.
• Gazları oluşturan tanecikler
arasındaki çekim kuvveti çok azdır.
• Gazların belirli bir şekli yoktur.
Bulundukları kabın şeklini alırlar.
• Gazların belirli bir hacmi yoktur.
Bulundukları kabın hacmini alırlar.
• Gazlar, uçucudur.
• Gazlar rahatlıkla sıkıştırılabilir.
HAL ŞEMASI
Maddenin halleri ve tanecikli yapısı konusunda
maddenin aslında üç halinin olduğunu görmüş olduk
bunlar; katı sıvı ve gaz halidir. En basit bi örnek olan
suyun bu üç halinide görmek mümkündür. Maddenin bu
üç halinede tanık olmamızı sağlayan en büyük etmen
sıcaklıktır.Bir maddenin sıcaklığını ne kadar artırırsak
madde o kadar sıvı hale geçmeye çalışıcaktır.
.Haldeğişimde en
önemli etken
sizce nedir?
Tabiki de
SICAKLIK
Katı,Sıvı ve Gazların
Genleşme-Sıkışma Özellikleri
•
•
•
•
Katı,sıvı gazlar genleşebilir.
Gazlar katı ve sıvılara göre daha fazla genleşir.
Sıvılar ve gazlar sıkıştırılabilir,katılar sıkıştırılamaz.
Gazlar sıvılara göre daha fazla sıkıştırılabilir.
Maddenin Sıkışma-Genleşme
Özellikleri ile Tanecikli Yapıları
Arasındaki İlişki
• Maddelerin sıkışma ve genleşme özellikleri maddeyi
oluşturan taneciklerin arasındaki boşluk miktarına
bağlıdır.
• Tanecikleri arasındaki boşluk miktarı en fazla olan
gazlar,sıvılar ve katılara göre daha fazla sıkıştırılabilir
ve genleşebilir.