Transcript (көшіріп алу).
Оқушыларға жалпақ құрттарға жататын сиыр цепені туралы және олардың түрлері мен тіршілігі туралы мағлұмат бере отырып білімдерін кеңейту Оқушыларға логикалық тапсырмалар бере отырып интелектуалды қабілеттерін дамыту, ой-өрісін кеңейту, танымдық белсенділігін, өз бетінше білім алу, саралау, қорытынды жасау дағдыларын дамыту Аурулардың алдын алу шаралары туралы мағлұмат беру арқылы өз денсаулығын сақтауға және салауатты өмір салтын ұстануға, алған білімі мен дағдыларын өмірінде пайдалана білуге тәрбиелеу.
Міне, қоңыр күз де келіп жетті. Ата-бабаларымыз күзде қыстауына көшкен. Біз де ойша қыстауға көшіп көрелік. Ендеше көшуге дайындық жасайық. Керекті заттарымызды арбаға жинастырайық.
Графикалық диктант: 1.Жалпақ құрттар тері-бұлшықетті қапшық қаптайды. 2.Жалпақ құрттар – үшжақты симметриялы, үш қабатты, көпжасушалы жәндіктер 3. Жалпақ құрттардың денесінде қуыс болады. 4.Жалпақ құрттардың денесін сірқабық қаптайды. 5.Жалпақ құрттардың асқорыту мүшесі үш бөліктен құралады. 6.Жалпақ құрттар гермофродит жәндіктер. 7. Ақсұламаның қарапайым көзшелері болады. 8.Жалпақ құрттарда артқы ішек пен аналь тесігі бар. 9.Кірпікшелі құрттардың аузы, асқорыту, зәршығару және жыныс мүшелері бар. 10. Ақсұлама суда еркін жүзе алмайды 11. Ақсұлама жұмыртқадан дамып, піллә түзеді 12. Жалпақ құрттардың денесінде қуыс болады.
А) Арбаға қандай жануарларды жегуге болады ?
Ә) Бұл жануарлар қандай жәндіктерден зардап шегеді?
Олай болса, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы “Таспа құрттар”
”
Сиыр цепені
Таспа құрттардың түрлері
Мысық сорғыш Шошқа цепені
Сиыр цепені.(Taeniarhynchus saginatus)
Ұзындығы 4-10м . Басының диаметрі 1-2мм Денесі бастан, мойыннан және бунақтардан тұрады. Басының және мойынның бунақтары кіші, ал төмен қарай бунақтар үлкейе береді. Соңғы бунақ жынысы жағынан пісіп жетілгені болып саналады. Толық піскесін үзіліп өзі дара болып шығады.. Ол 1000-2000 бунақтан тұрады. Оның жатыры жұмыртқаға толы болады.Жұмыртқа саны -157000. Ол адам ағзасында 20 жылдай өмір сүре алады.
Қыстауымызға да келіп жеттік, енді киіз үйімізді құрайық.
Киіз үй сүйектері қалай аталады ?
Кереге керу.
1.Тек сиыр цепенінен ғана тән ерекшеліктерді бір бағанға теріп жаз Паразит құрттарға тән белгілер Тек сиыр цепеніне тән белгілер 1.Еркін жүзіп қимылдайды 2. Эндопаразит жәндіктер 3. Негізгі иесі адам 4.Жабын жасушаларында да кірпікшелі жасушалар бар.
5. Ересегі-адамның ішегінде, ал дернәсілі ірі қараның денесінде дамиды.
6. Бұл паразитті жармасқақ деп те аталады.
7. Ішек тәрізді қуысты екі қабат қаптайды.
8. Гермофродит жәндік 9. Жұмыртқадан дамып, піллә түзеді.
10.Дененің алдынғы бөлігінде қысқа мойынды басы болады 11. Дененің сыртын сірқабық қаптайды 12. Сырқы қимылға сақиналы бұлшық еттер қатысады.
13. Қарапайым көзшелері бар 14. Басында 4 дөңгелек сорғыштары бар.
15. Қантарату, тынысалу жүйесі мүлде болмайды.
2,3,5,6,8,10,11,14,15
Кереге керу.
Шаңырақ көтеру.
Шаңырақ көтеру
“Кубизм” әдісі
І-топ: Зерттеңіз ІІ-топ: Салыстырыңыз ІІІ-топ: Суреттеңіз -сиыр цепенінің дене бөлімдері -сиыр цепенінің даму сатысы -ақсұламаның құрылысы -сиыр цепенінің құрылысы Ішекқуыстылар мен жалпақ құрттардың айырмашылығы
Уық шаншу
П
Уық шаншу
Сөзжұмбақ А Р А З И Т
1.Мезодермадан түзілген мүшелерді қоршап жататын дәнекер ұлпа.
2.Адам ішегінде дамиды 3.Паразит құрттардың денесіндегі ерекше түзіліс 4. Таспа құрттардың екінші даму сатысы қалай аталады 5.Эктодерма мен эндодерманың арасындағы қабат 6. Дернәсілдік ұрпақтары тіршілік ететін аралық иесі 7. Жалпақ құрттардың өкілі
Туырлық жабу
Сиыр цепені