Transcript อริยสัจ 4 - WordPress.com

อริยสัจ 4
อริยสัจ 4 แปลว่า ความจริงอันประเสริฐ เป็ นหลักคาสอนที่
สาคัญทีส่ ุดของพระพุทธศาสนา เพราะเป็ นคาสอนทีจ่ ะช่วยให้บุคคลรอด
พ้นจากความทุกข์เพื่อสูน่ ิพพาน ได้แก่
1 ทุกข์
2 สมุทยั
3 นิโรธ
4 มรรค
1. ทุกข์ หมายถึง สภาพทีท่ นได้ยากทัง้ ร่างกายและจิตใจ
1.1 สภาวทุกข์ หรือ ทุกข์ประจา ได้แก่ เกิด แก่ เจ็บ ตาย
1.2 ปกิณกทุกข์ หรือทุกข์จร เป็ นทุกข์ทเ่ี กิดขึ้นภายหลัง เกิดขึ้นแล้วก็ผา่ นไปและ
เกิดขึ้นเนืองๆ เช่น ความเศร้าโศก ความไม่สบายกายไม่สบายใจ ความคับแค้นใจ
2. สมุทยั หมายถึง เหตุทที่ าให้เกิดทุกข์ ได้แก่ ตัณหา( ความอยาก)
2.1 กามตัณหา คือ อยากในรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ทีต่ นยังไม่มี
2.2 ภวตัณหา คือ ความอยากมี อยากเป็ น อยากให้สภาพที่ตนปรารถนาอยูน่ านๆ
2.3 วิภวตัณหา คือ ความอยากมี อยากเป็ น อยากให้สภาพที่ตนปรารถนาอยูน่ านๆ
3. นิโรธ หมายถึง ความดับทุกข์ คือ ให้ดบั ทีเ่ หตุ ซึง่ มีขนั้ ตอนตามลาดับในมรรค
4. มรรคมีองค์ 8 หนทางแห่งการดับทุกข์
4.1 สัมมาทิฐิ ความเห็นชอบ คือ มีความเข้าใจว่าอะไรคือทุกข์ อะไรคือสาเหตุแห่งทุกข์
อะไรคือความดับทุกข์
4.2 สัมมาสังกัปปะ ความดาริชอบ คือ ความคิดทีป่ ลอดโปร่ง ความคิดไม่พยาบาท
ความคิดไม่เบียดเบียน
4.3 สัมมาวาจา วาจาชอบ คือ ไม่พูดเท็จ ไม่พูดส่อเสียด ไม่พูดหยาบ ไม่พูดเพ้อเจ้อ
4.4 สัมมากัมมันตะ การงานชอบ คือ ไม่ทาลายชีวติ คนอืน่ ไม่ขโมยของ ไม่ผิดในกาม
4.5 สัมมาอาชีวะ เลี้ยงชีพชอบ คือ การทามาหากินด้วยอาชีพสุจริต
4.6 สัมมาวายามะ ความเพียรชอบ คือ เพียรระวังมิให้ความชัว่ ทีย่ งั ไม่เกิดขึ้น เพียรละ
ความชัว่ ทีเ่ กิดขึ้น เพียรรักษาความดีทเี่ กิดขึ้นแล้ว
4.7 สัมมาสติ ความระลึกชอบ คือ พิจารณากาย พิจารณาเวทนา พิจารณาจิต พิจารณา
ธรรม
4.8 สัมมาสมาธิ การตัง้ ใจชอบ คือ การตัง้ จิตทีแ่ น่วแน่อยูใ่ นอารมณ์ใด อารมณ์หนึ่ง ไม
ฟุ้ งซ่านเพื่อมุง่ มัน่ กระทาความดี
ความสาคัญของอริยสัจ 4
1. เป็ นคาสอนทีค่ ลุมหลักธรรมทัง้ หมดของพระพุทธศาสนา
2. เป็ นวิธีการแก้ไขปั ญหาตามหลักวิธีการทางวิทยาศาสตร์หรือวิธีการ
แห่งปั ญญา
3. คาสอนทีช่ ้ ใี ห้เห็นว่ามนุษย์สามารถแก้ไขปั ญหาของตนเองได้ ตาม
หลักความจริงแห่งธรรมชาติ
\
จากอริยสัจ 4 สังเกตได้ว่า
1. ทุกข์ คือ ตัวปั ญหา
2. สมุทยั คือ สาเหตุของปั ญหา
3. นิโรธ คือ การแก้ปัญหา
4. มรรค คือ วิธีการแก้ปัญหา มรรคมีองค์แปด คือ ไตรสิกขา ได้แก่
ศีล สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ สมาธิ สัมมาสติ
สัมมาสมาธิ ปั ญญา สัมมาทิฐิ สัมมาสังกัปปะ
งาน
ให้นกั เรี ยนเลือกละครสี่ เรื่ องดังต่อไปนี้
1. เมียแต่ง 2.ดอกส้มสี ทอง 3.ทวิภพ
4.ระบำดวงดำว หรื อละครที่นกั เรี ยน
สนใจนอกเหนือจำกนี้ แล้วให้นกั เรี ยน
ช่วยกันวิเครำะห์แล้วตั้งคำถำมและคำตอบ
ว่ำกำรกระทำหรื อพฤติกรรมของตัวละคร
ในเรื่ องสอดคล้อง หรื อ ขัดแย้งกับหลัก
อริ ยสัจ 4 อย่ำงไร
สรุปสิง่ ที่ได้จากการเรียนการสอนวันนี้
1 ได้เรียนรูก้ ารทางานร่วมกันเป็ นทีม
2 ได้เรียนรูก้ ารคิด วิเคราะห์
3 ทาให้มีสว่ นร่วมในการเรียนการสอบแบบทัว่ ถึง
4 เข้าใจและสามารถนาหลักอริยสัจ 4 ไปใช้ในชีวติ ประจาวันได้
5 ได้เรียนรูห้ ลักธรรมของพุทธศาสนาได้อย่างลึกซึ้งมากขึ้น
แก้วที่ควา่ อยู่กลางสายฝน
ต่อให้ฝนตกกระหนา่ ทัง้ คืน
ก็ไม่อาจเต็มไปด้วยนา้
คนที่ไม่ยอมเปิ ดใจเรียนรู ้
ต่อให้คลุกคลีอยู่กบั นักปราชญ์ทงั้ คืนทัง้ วัน
ก็ยงั โง่เท่าเดิม
Cdh;muj;k’vp^jd]k’lkpp/o
ว.วชิรเมธี