Transcript Konspekt_a_scenariusz 20.01.2015

Konspekt (plan metodyczny)
a scenariusz
Czym jest konspekt lub scenariusz?
Najogólniej konspekt czy scenariusz to
pisemny zapis planowanej lekcji.
Niemniej jednak pomiędzy tymi pojęciami
można wskazać pewne różnice.
Do czego służy konspekt?
Konspekt ma służyć praktycznemu
przeprowadzeniu lekcji, dlatego też nie
powinien być popisem retorycznym,
ale zwięzłym i konkretnym zapisem
wykonywanych czynności.
Powinien służyć nauczycielowi pomocą, a
więc najlepiej, jeśli jego forma nie będzie
narzucona odgórnie.
Trochę historii…
Historia konspektu sięga lat międzywojennych. Dawniej był on podzielony
na trzy części, które zawierały:
• Część wstępna-uwzględniała datę, klasę, imię i nazwisko prowadzącego,
temat zajęć, hasła z programu nauczania, cele lekcji (poznawcze,
sprawnościowe, wychowawcze), typ lekcji, metody i środki dydaktyczne i
bibliografię (1 strona)
• Część właściwa- informacje dotyczące przebiegu lekcji (z podziałem na
ogniwa), z zaznaczeniem czasu przeznaczonego na ich realizację,
wyliczenie czynności nauczyciela i czynności uczniów, pytania
nauczyciela, a nawet domniemane odpowiedzi uczniów, przewidywalną
notatkę dla uczniów, pracę domową oraz sposób jej zadania (od 2 do 6
stron)
• Część końcowa- sprawozdawcza, samoocena lekcji (ok. 1.5 strony)
Konspekt według Marii Nagajowej
• Plan lekcji na piśmie
• Rodzaj notatki służącej nauczycielowi jako
pomoc w prowadzeniu lekcji
Rola konspektu
• Utrwalenie ostatecznych przemyśleń dotyczących przebiegu
lekcji.
• Zwięźle sformułowana pomoc w prowadzeniu lekcji,
umożliwiająca rytmiczne przechodzenie od jednego etapu do
drugiego, zapobiegająca chaosowi i stracie czasu.
• Wdrożenie się przez nauczyciela do systematycznej pracy,
konspekty bowiem bywają elementem kontrolowanym przez
dyrektora szkoły/placówki (obowiązek pisania konspektów
powinien być zapisany w statucie szkoły lub wprowadzony
zarządzeniem dyrektora)
Przygotowanie konspektu:
Rzeczowe- przypomnienie lub poszerzenie wiedzy
własnej na podstawie odpowiednich prac naukowych
ewentualnie popularnonaukowych.
Metodyczne- zapoznanie się z odpowiednim
fragmentem programu nauczania, podręcznikiem,
ewentualnie zwrócenie uwagi na wskazówki
zamieszczone w podręcznikach lub czasopismach.
Zawartość konspektu:
1.
2.
3.
4.
5.
Temat lekcji
Cele lekcji
Metody nauczania.
Środki dydaktyczne
Przebieg lekcji (nie uwzględniamy opisu czynności
n-la, jego interakcji z uczniami, ani z czasu przeznaczonego
na poszczególne etapy pracy)
Konspekt według Bożeny Chrząstowskiej
• Skrótowy (najczęściej punktowy) zapis większej
całości.
• Powinien zachować wyrazistą i logiczną hierarchię
układu treści.
• Pomija szczegóły nieistotne.
• Podkreśla informacje nadrzędne wobec mniej
ważnych.
• Musi zawierać opis metody/technik nauczania
i wyraźnie pokazać ich funkcję (ale nie powinien się
tylko do tego ograniczać!).
Konspekt według Stanisława Bortnowskiego
• Forma notatek, które mają pomóc w przeprowadzeniu
lekcji.
• Powinien być staranny, ale daleki od oficjalności.
• Ma on służyć nauczycielowi i nieważna jest forma
graficzna (np. może być zapisany na małej karteczce,
skrótami zrozumiałymi tylko dla niego).
• Szczegółowość konspektu także powinna być
uzależniona od potrzeb prowadzącego.
Scenariusz
• Termin zapożyczony ze świata teatru i filmu.
• Wg słownika wyrazów obcych jest to tekst „przystosowany i
przeznaczony do realizacji filmowej lub wystawienia na
scenie”
• Scenariusz reżyserski- tekst zawierający dokładne wskazówki
dotyczące realizacji i montażu filmu.
W dydaktyce scenariusz uwzględnia:
• informacje na temat organizacji zajęć i szczegółowy
opis ich realizacji (cele, metody pracy i ewaluacji,
funkcje nauczyciela, organizację klasy, czas trwania
etapów lekcji, środki dydaktyczne itd.)
Podsumowanie
Konspekt jest zdecydowanie mniej rozbudowany.
Scenariusz jest bardzo szczegółowy.
Konspekt jest bardziej sformalizowany,
scenariusz- elastyczny.
W scenariuszu zakładamy prawo dokonywania zmian
w trakcie prowadzenia lekcji, czego konspekt nie
uwzględnia.
W obu MUSZĄ znaleźć się cele lekcji
Literatura
• S. Bortnowski, Przewodnik po sztuce uczenia literatury,
Warszawa 2005, s. 94-96.
• B. Chrząstowska, Opis lekcji, "Polonistyka" 2003, nr 9, s. 556559.
• M. Nagajowa, ABC metodyki języka polskiego dla
początkujących nauczycieli, Warszawa 1995, s.55-58.