Transcript acil röntgen ders notları

ACİL RÖNTGEN DERS NOTLARI
KAZA VE ACİL FİLMLERİNE YAKLAŞIM
• Tecrübe eksikliği
• Radyolojik anatomi bilgisi eksikliği
• Travma filmlerinin altın kuralına uymamak
• Daha kıdemli birisinin görüşüne başvurmamak
 Eğer anatomi biliyorsanız yolun yarısındasınız demektir.
TRAVMADA DÜZ KAFA GRAFİSİ
•
•
•
•
Kafa grafileri beynin direkt görüntüsünü vermez.
Kafa grafileri kafa tabanındaki bir kırığı ekarte ettirmez.
Kafa grafisi üç farklı planda çekilir. AP veya PA-Lateral-Townes projeksiyonu
Lateral filmde travmatize taraf X-ışını kasetine yakın ve bitişik
olmalıdır. Sağ tarafta bir kırıktan şüpheleniliyorsa sağ lateral
film çekin.
• L/R işaretini ve filmi doğru koyduğunuzdan emin olun.
LATERAL KAFA GRAFİSİ
PA KAFA GRAFİSİ
TOWNE KAFA GRAFİSİ
BOYUN
•
•



İlgili tüm anatomik bölge gösterilmelidir.
Standart görüntüleme şunları içermelidir.
Lateral film (C1T1 )
AP film
Ağız açık AP film (Odontoid ve aksis)
EKSTREMİTE
• ÜST EKSTREMİTE
Dislokasyon için: - AP oblik
- Y lateral
- Aksiyal
- Garth çekimi
- Transtorasik
EKSTREMİTE
• Dirsek: - Tam ekstansiyonda AP grafi
- 90° fleksiyonda lateral
• Çocuklarda osifikasyon merkezlerine dikkat !
• Önkol: - AP grafi
- Lateral grafi
• El bileği: - AP grafi
- Lateral grafi
EKSTREMİTE
• SKAFOİD KIRIĞI: %20’si ilk röntgende görülmez.
 PA - Lateral - PA oblik - AP oblik
KALÇA
• STANDART AP
• EK OLARAK  KURBAĞA BACAĞI LATERAL
DİZ
• AP
• LATERAL
• TUNNEL veya NOTCH grf’ler (İnterkondiler
çukur için)
• SKYLINE (UFUK ÇİZGİSİ, Patellofemoral eklem
aralığı için)
KARIN AĞRISINDA DOĞRU
GÖRÜNTÜLEME
• Karın ağrısı acil servise başvuran hastalarda sık saptanan bir
yakınmadır. Karın ağrısına yönelik doğru görüntüleme hastanın
hastalıktan etkilenmesini ve buna bağlı oluşabilecek
komplikayonların önüne geçilmesine neden olacaktır. Direkt grafi ile
batın görüntülemesi karın ağrısı etyolojisini tanımlamak için her
zaman yeterli olmayabilir. Bağırsak perforasyonu veya yabancı cisim
yutulması durumunda direkt batın grafisi kullanılabilir. Safra kesesi
hastalıklarında ultrasonografi etkin bir inceleme yöntemidir.
Bağırsak tıkanıklığı, ürolitiasiz, apandisit, pankreatit, pyelonefrit, ve
divertikülit tanısı koymada batın tomografisi uygun görüntüleme
tetkiki olacaktır.
• Akut Karın: Ani başlayan, ciddi ağrı oluşturan ve sıklıkla 24 saat
altında devam eden karın ağrısına denilir. En sık nedenleri akut
apandisit, kolesistit, pankretatit, intestinal iskemi, divertikülit, ve
barsak perforasyonudur. Batın tomografisi tanıda etkin olarak
kullanılır.
•
Bağırsak Tıkanıklığı: Bulantı, kusma ve karın ağrısı semptomları görülür. Etkin tetkik
direk karın grafisidir. Ancak hastalığın erken dönemlerinde direk grafi ile tanı
konulamayabilir. Bu durumda etyoloji açıklama amaçlı batın tomografisi
kullanılmalıdır. Kontrast içimi sonrası kusma nedenli aspirasyon bildirilmiştir. Bu
nedenle obstrüksiyon varlığı kesin düşünüldüğü durumlarda tomografi ile vakit
kaybedilmemelidir.
•
Akut Kolesistit: Sağ üst kadran ağrısı durumunda ultrason tanı için ilk tetkik
olmalıdır. Ultrasonun safra keseleri patolojileri tanısını koymada tomografiye
üstünlüğü kanıtlanmıştır. Tomografi, kafa karıştırıcı semptomlar varlığında nedeni
açıklama amaçlı kullanılabilir.
•
Özet: Direkt grafi, ultrason, ve tomografi karın ağrısında görüntüleme
yöntemleridir. Direkt grafi, perforasyon ve yabancı cisim varlığında; ultrason, safra
kesesi patolojisi düşünüldüğü durumlarda; tomografi ise diğer batın içi solid organ
patolojileri veya ayırıcı tanıya gitme amaçlı kullanılmalıdır.
• AYAKTA DİREKT BATIN GRAFİSİ
 Batın içinde serbest hava
 Barsak tıkanıklığında hava-sıvı seviyesi
• YATARAK DİREKT BATIN GRAFİSİ
 Üriner sistem patolojileri Taş hastalığı
Acil travma ve yoğun bakım hastalarında lateral
dekübitis grafiler alınabilir.