Transcript GEL*R ORTAKLI*I SENETLER*

Gelir ortaklığı senetleri köprü,baraj,elektrik
santrali,karayolu,demiryolu ile
benzerlerinden,kamu kurum ve kuruluşlarına
ait olanların gelirlerine,gerçek ve tüzel kişilerin
ortak olması için çıkarılacak senetlerdir.



Bu iki önemli özellik arz etmektedir;
Gelir ortaklığı senedi ulaşım,haberleşme
Enerji kesiminde kamuya ait olan alt yapı
tesislerinin gelirlerini ilgilendirmektedir.
Ülkemizde çıkartılan gelir ortaklığı senetleri şu
özellikleri taşımaktadırlar;
Bir pay senedi değildir.Senet sahibi,senedi ihraç
eden kuruluşun ortağı olmamaktadır.
Senet,gelir elde eden bir tek veya birden fazla
kuruluşun gelirinden pay almayı sağlayabilir.
Senet belirli bir vadeye sahiptir.
Senet hamiline yazılır.
Senet sahibine ödenecek kar payı önceden
belirlenmiştir.
Gelir Ortaklığı Senetlerine ödenen gelir ilk 5 yıl
vergiden muaftır. Takip eden 3 yıl %50’si
vergiden muaftır.

Yatırım fonu,kanun hükümleri uyarınca
halktan katılma belgeleri karşılığında
toplanan paralarla,belge sahipleri
hesabına,riskin dağıtılması ilkesi ve inançlı
mülkiyet esaslarına göre,varlıklardan oluşan
portföyü işletmek amacıyla kurulan mal
varlığıdır.
Portföyü İşletmek Amacıyla Kurulan Varlıklar;
Alım satımı yapılabilen,yabancı özel ve kamu
borçlanma senetleri ve hisse senetleri ,
Ulusal ve uluslarası borsalarda işlem gören altın ve
diğer kıymetli madenlere dayalı olarak ihraç
edilmiş ve borsalarda işlem gören sermaye piyasası
araçları,
Kurul’ca uygun görülen diğer sermaye piyasası
araçları,repo,ters repo,future,opsiyon ve forward
sözleşmeleri,
Nakit değerlendirmek üzere yapılan İMKB Takas
ve Saklama Bankası A.Ş. nezdindeki borsa para
piyasası işlemleri.


Banka bonoları, Kalkınma ve Yatırım Bankalarının
borçlu sıfatıyla düzenlediği, Kurulca kayda
alınmasını müteakip ihraç ettiği emre veya
hamiline yazılı kıymetli evraktır.
Banka garantili bonolar, “Yatırım ve Kalkınma
Bankalarından kredi kullanan ortaklıkların, bu
kredilerin teminatı olarak borçlu sıfatı ile
düzenleyip,alacaklı bankaya verdikleri emre
muharrer senetlerden, bu krediyi kullandırmış
olan bankaca kendi garantisi altında ve Kurulca
kayda alınmasını müteakip ihraç edilen en az 60 en
çok 720 gün vadeli emre veya hamiline yazılı
kıymetli evraktır”.

HDT ,sahibine elindeki tahvili önceden
belirlenmiş sayıdaki hisse senedi ile değiştirme
hakkı veren sabit getirili menkul kıymet olarak
tanımlanır.



Ülkemizde, HDT için bir piyasa oluşumu henüz
bulunmamaktadır.
Dünya uygulamasında HDT’lerin ihraççı
ortaklığın hisse senetlerinin yanısıra ihraççı
ortaklık dışındaki şirketlerin hisse senetleri ile
değiştirilebilmesi söz konusu.
Ülkemiz mevzuatında HDT’lerin yalnızca ihraççı
ortaklığın hisse senetleri ile değiştirilebileceği
düzenlenmiştir.


Tanım: Kuruluşların kendi ticari işlemlerinden
doğmuş alacakları karşılığında ihraç
edebilecekleri kıymetli evraktır.
Varlığa dayalı menkul kıymetler, Tebliğ ile
belirlenen ihraççıların kendi ticari
işlemlerinden doğmuş alacakları
karşılığında,Kurul’ca kayda alınarak ihraç
edilen kıymetli evraktır.


Finansman bonoları,ihraççıların borçlu sıfatıyla
düzenleyip Kurul kaydına alınmak suretiyle
ihraç ederek sattıkları emre veya hamiline
yazılı menkul kıymet niteliğindeki kıymetli
evraktır.
Finansman bonolarının vadesi 60 günden az
720 günden çok olmamak üzere ihraççı
tarafından belirlenir.


Depo sertifikaları yatırımcılara yabancı menkul
kıymet edinme ve işlem yapma imkanı
verir.İhraççılara da uluslararası piyasalara
girme imkanı tanımıştır.
Depo sertifikası sahipleri kar payı alma
haklarına sahiptirler ve bu kar paylarını kendi
ülkelerindeki para birimi olarak
alırlar.ÖR:ABD’de ihraç edilen bir Türk
şirketinin kar payı ABD’deki yatırımcıya dolar
olarak ödenir.

Depo sertifikaları istendiğinde,depo sertifikası
sahiplerince temsil ettikleri yabancı menkul
kıymetler ile değiştirilir.Aracı kuruluşun iade
edilecek yabancı menkul kıymetleri
Takasbank’a müteakip,Takasbank’tan alınacak
durumu açıklayan yazı ile birlikte aracı
kuruluş saklama kuruluşuna başvurarak söz
konusu menkul kıymetin iadesini ister.



Finansal piyasalar spot ve türev piyasalar
olmak üzere ikiye ayrılır.
Spot piyasalar , belli miktarda bir mal veya
kıymetin ve bunların karşılığı olan paranın
işlemin ardından takas günü el değiştirildiği
piyasalardır.
Türev piyasalar , ilerideki bir tarihte teslimatı
veya nakit uzlaşması yapılmak üzere herhangi
bir malın veya finansal aracın , bugünden alım
satımının yapıldığı piyasalardır. Profesyonel
yatırımcıya daha fazla hitap eden ürünlerdir.



Türev piyasaların tanımı forward, swap ,
futures ve opsiyon işlemlerinin tamamını
içermektedir.
. Futures sözleşmeler günlük olarak
kapatılmaktadır. Futures piyasada üç ay vadeli
kontratlara taraf olunabilir ancak performans
dönemi bir iş günüdür.
Vadeli işlem sözleşmesi , sözleşmenin
taraflarına bugünden , belirlenen ileri bir tarihte
, üzerinde anlaşılan fiyattan, standartlaştırılmış
miktar ve kalitedeki bir malı , kıymetli veya
finansal göstergeyi alma veya satma
hükümlülüğü getiren sözleşmelerdir

. Forward sözleşmelerinin en temel özelliği,
organize borsalarda yapılmaması , dolayısıyla
fiyat, miktar ve vade gibi unsurların standart
olmayıp, tarafların karşılıklı anlaşmasıyla
belirlenmesidir. Takas garantisi bulunmaz en
temel avantajı ise alıcı ve satıcı taraflara
ihtiyaçlarına göre vade , büyüklük vb.
unsurları serbestçe belirleyebilme imkanını
sağlamasıdır.

Opsiyon sözleşmesi ise, opsiyon pirimi olarak
tanımlanan bir meblağın alıcı tarafından
satıcıya ödendiği ve alıcı tarafa işlemin
yapıldığı tarih itibarı ile , belirlenen ileri bir
tarihte veya opsiyonun tipine bağlı olarak söz
konusu tarih öncesinde , üzerinde anlaşılan bir
fiyattan , standartlaştırılmış miktar ve
kalitedeki bir malı, kıymeti veya finansal
göstergeyi opsiyonun tipine göre alma veya
satma hakkını veren , buna karşılık satıcıya
yükümlülük getiren sözleşmelerdir.

Menkul kıymetler dışında kalan ve şartları
kurulca belirlenen evraktır.Ancak
çek,poliçe,nakit,bono ile mevduat sertifikaları
sermaye piyasası aracı olarak sayılmamaktadır.

Fon kullananlar ile fon arz edenler arasında
form akımlarını düzenleyen kurumlar ile
hukuki ve idari kurallar sermaye piyasası
faaliyetlerini oluşturur.




Sermaye piyasası faaliyetleri ;
Kurul kaydına alınacak sermaye piyasasının
araçlarının ihraç veya halka arz yoluyla satışına
aracılık ,
Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası
araçlarının aracılık amacıyla alım satımı ,
Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye
piyasası araçlarına, mala , kıymetli madenlere
ve dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyon
sözleşmeleri dahil her türlü türev araçların
alım satımının yapılmasına aracılık,







Aracı kuruluşların her ayrı faaliyet için SPK’dan
yetki belgesi almak suretiyle yapabilecekleri
sermaye piyasası faaliyetleri ;
a) SPK kaydına alınacak sermaye piyasası
araçlarının ihraç veya halka arz yoluyla satışına
aracılık ,
b) Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası
araçlarının aracılık amacıyla alım-satımı
c) Portföy yöneticiliği,
d) Yatırım danışmanlığı,
e) Menkul kıymetlerin geri alım ve satım taahhüdü
ile alım-satımı
f) Her türev araçlarının alım-satımının yapılmasına
aracılıktır.


KARDELEN GENÇHASANOĞLU
Sermaye piyasası faaliyetlerini yazınız.