Transcript Slayt 1 - Dr. Ahmet Özen

FERHAT EBECİ
MUHAMMET ORUÇ
EDA CANAN
2010466117
2010466068
2010466022
 SAMUELSON
 Genel denge analizi geliştiren iktisatçıdır.
Genel denge analizi: Hem kamusal hem de özel faaliyetleri kapsar.
Genel denge analizi,kaynak tahsisi ile gelir dağılımı arasındaki
ilişkiyi kurar. Kamu malının üretimi bir birim arttırıldığına ne kadar
özel maldan vazgeçilmesi gerekir ? Sorusunu çözümler.
“Mali iktisat “kavramını ilk defa kullanan kişidir.
 Maliyeyi iktisattan ayıran kişidir
 Kamusal mallar tanımını kullanan ilk kişidir. Tam kamusal
mal ve yarı kamusal mal ayrımı yapmıştır.
 “Bölünebilir mal ” ve “bölünemez mal“ ayrımını yapan kişidir. Ona
göre,devlet bölünemeyen mal ve hizmetleri,piyasa ise bölünebilen mal
ve hizmetleri üretmelidir.
MUSGRAVE
 Devlet piyasa ekonomisinin yetersizliğinden kaynaklanan
sorunları çözmelidir.
Tam istihdam bütçe açığına alternatif bir ölçü
olan ” Mali Kaldıraç “ kavramını önermiştir.
Erdemli – erdemsiz mal ayrımını yapan
iktisatçıdır.
Savaş ve savaşla ilgili harcamaların dikkate
alınmadığı durumlarda kamu harcamalarının
milli gelire oranı oldukça istikrarlıdır.
 DOWNS
 Politik rekabet teorisini savunur.
 Siyasi partiler ortanca seçmen tercihlerini bilir ve ona
göre davranır.
 Siyasi partiler çıkarlarını maksimize etmeye çalışır.
 Hükümetin uyguladığı maliye politikası, kendine olan
siyasi desteği maksimize etmek içindir.
 MARSHAL
 Marjinal analiz yöntemini geliştiren iktisatçıdır.
 BOWEN
 Kısmi denge analizini yapan kişidir.
 Kamusal malların üretim koşullarını özel mallarda
olduğu gibi arz ve talep dengesi belirler.
 NİSKANNEN
 Bürokratik üretim modelini geliştirmiştir.
 Toplumun arzu ettiği harcama düzeyi bürokratların
sorumsuzluğu sebebiyle aşılmakta kamu kesimi aşırı
ölçüde genişlemektedir.
 Bürokratlar çıkarlarını maksimize etmeye çalışır.
 O’CONNER
 Kapitalist ekonomik sistemin varlığını sürdürebilmesi
için devletin rolü özel sermaye birikiminin koşullarını
yaratmak sermaye birikimi sırasında oluşan sorunları
hafifleterek sistemi yasallaştırmaktır.
 Kapitalist devlet sürekli açıklara maruz kalır, bunların
sağlanmasında kamu açıkları artar.
 Kamu harcamaları kalkınma ilk aşamalarında azalmış
sonrasında artmıştır.
 SAUNDERS
 İkili devlet kuramını geliştirmiştir.
 Devlet üretim sürecinde ne kadar destekleyici rol alırsa
karar birimleri tekelci yapıda sağlanırsa merkezi
yönetime gereksinim o kadar artacaktır.
 Devlet sermaye sınıfının çıkarlarına uygun işleyecek ,
buna karşılık tüketici guruplarının baskısı ve halkın
katılımını sağlayan çoğulcu karar alma yöntemleriyle
tüketim politikasını destekler ve emeğin yeniden
üretimini sağlar.
 ROSTOW
 Kalkınma iktisatçısıdır.
 Kalkınma aşamaları kuramını ;
1) geleneksel toplum
2) kalkışa geçiş aşaması
3) kalkış aşaması
4) olgunlaşma
5) kitle tüketimi
olarak geliştirmiştir.
 Kamu harcamalarının artışını ülkelerin kalkınma
süreçlerine bağlı olarak incelemiştir.
 LERNER
 Devlet borçlanması kavramını ilk inceleyen kişidir.
 Makro dengesizlikleri gidermede devlet borçlarına
özel bir görev yükler.
 Ona göre borçlanma devletin normal bir gelir
kaynağıdır.
 LORENZ
 Gelir dağılımını konu alan ve nüfusla milli gelir arasındaki ilişkiyi









mutlak eşitlikten sapma olarak inceleyen kişidir.
GİNİ
Gini katsayısı lorenz eğrisinden türetilen bir katsayıdır.
Bu katsayı sıfıra yaklaştığında adaleti, bire yaklaştığında adaletsizliği
gösterir.
PYLE
Kamu harcamaları artışının belli bir süre için milli gelir artış hızından
daha fazla olduğunu savunan iktisatçıdır.
DALTON
Kamu harcamalarının sınıflandırılmasında reel harcama ve transfer
harcamasının ayrımına öncelik eden kişidir.
KEYNES
Maliye politikasının kuramsal çatısını kuran iktisatçıdır.












BEVERİDGE
Telafi edici bütçe teorisini geliştirmiştir.
HANSEN
Fonksiyonel maliye teorisini geliştiren iktisatçıdır
Devri bütçe teorisini geliştirmiştir
FİSHER
Reel faiz oranının nominal faiz oranıyla beklenen enflasyon oranı
arasındaki farka eşit olduğunu savunur.
KALDOR
Gelir vergisine alternatif subjektif ve dolaysız bir vergi olan “ Genel satış
vergisini” önerir.
Türkiye’ye potansiyel verim vergisi önerisinde bulunmuştur.
SCHUMPETER
Vergi devleti kavramını savunur.
 TANZİ
 Yüksek enflasyon vergi hasılatının aşınmasına sebep olur. Buna Olivera Tanzi
etkisi denir.
 FRIEDMAN – PHEELPS
 Enflasyon ve işsizlik arasındaki trade off ‘un kısa dönemde geçerli olduğunu
uzun dönemde geçerli olmadığını savunmuşlardır.
 UDPE’ nin eğimi sıfırdır.
 Doğal işsizlik oranı(friksiyonel+yapısal işsizlik).
 PİGOU
 Reel harcama transfer harcaması ayrımını yapmıştır.
 OBLE
 Politik aşamalar tezini geliştirmiştir buna göre kamu harcamaları;
1) geleneksel dönem
2) geçiş dönemi
3) bağımsızlık sonrası dönemde gelişir.
 NİTTİ
 Kamu harcamaları savaş gibi olağan üstü dönemlerde aniden artar ve








sonrasında normal seyrine geri döner.
PEACOCK –WİSEMAN
Kamu harcamaları savaş gibi olağan üstü dönemlerde sıçrayarak artar
ama sonrasında normal seyrine geri dönmez ve kaldığı yerden devam
eder.
WAGNER
Kamu harcamalarının artışı kanunudur.
Kamu harcamalarına olan talep esnekliğinin birden büyük olması
kamu harcamalarının zaman içinde milli gelirden daha hızlı arttırır.
BUCHANAN
Anayasal iktisadın kurucusudur
Vatandaşların kamusal mallara olan taleplerini açıklamamalarını
bedavacılık sorununu oluşturduğunu savunur
 RAMSEY KURALI
 Talep esnekliği düşük mallar üzerine yüksek oranda , talep esnekliği yüksek olan mallara
düşük oranda vergi uygulanmalıdır.
 TOBİN
 Spekülatif sermaye hareketlerinin engellenmesine yönelik kendi adıyla anılan bir vergi
önerisinde bulunmuştur.
 COASE
 Piyasanın başlangıç koşulları belirlenip dışsallıklardan kaynaklanan sorunun çözümü
piyasaya bırakılmalıdır.
 Zarar görenle zarar veren bir noktada pazarlık yaparak anlaşır
 Mülkiyet hakları, dışsallıklar konusundaki çözüm önerisidir.
 X-ETKİNSİZLİK
 Bürokraside israf fazla eleman verimsiz çalışma gibi nedenlerle teknik bir ekinsizlik
vardır.
 RAWLS
 Rawls ‘cı sosyal fayda , bir toplumda en kötü durumdaki
bireyin refahı arttırılabiliyorsa kabul edilebilir bir politika
vardır.
 BENTHAM
 Faydacı sosyal refah fonksiyonudur.
 Faydacı felsefenin kurucusudur.
 BUCHANAN – TULLOCK
 Maliyetlerin minimizasyonudur. Her kamusal falaiyet
bireylere iki tür maliyet yükler;
1) Dışsal maliyet
2) Karar alma maliyeti
 TİNBERGEN
 Devletin amaç ve araçları eşit olmalıdır.
 Her ekonomide milli savunma ve benzeri kamusal malları üreten
bir kamu kesimi mevcuttur.bu durum ekonominin esas yapısının
kapitalist olmasına engel değildir.
 BLACK,
 Çoğunluk kuralı, gruptaki ortanca seçmenin tercihine karşılık
gelir.
 Tercihlerin tek gruplu olması durumunda basit çoğunluk
yöntemi kolaylık sağlar.
 LİNDALH
 Bireyler toplumsal mallardan sağladıkları faydalara göre
toplumsal maliyetlere katılmalıdır.
 SELİNGMAN
 Devlet hiçbir kesime adil olmayan avantaj vermemeli
ve bunun yanı sıra var olan adaletsizlikleri yok etmeye
çalışmamalıdır.
 MCKEEN
 Hükümetin görünmez el teorisi.
 FRIEDMAN-MOYNHAN
 Negatif gelir teorisi.
 AROW
 İmkansızlık teorisini geliştirmiştir.
 Ferdi tercihlerle toplumsal tercihler arasında tutarlılık
yoktu
 EDGEWORD
 Maliyeyi ,vergi yükü ve vergilemeyi inceleyen sosyal bir
bilim dalı olarak ele almıştır.
 BARONE
 Vergi siyasal bir süreçtir.
 WİCKSELL
 Dışsallık kavramını ilk kullanan iktisatçıdır.
 ROSEN
 Organik devlet anlayışını önermiştir.
 Organik devlet anlayışının geçerli olduğu toplumlarda
üretim faktörünün kullanılmasındaki temel amaç
toplumsal faydadır.
 HİCKS-KALDOR
 Dışsallıkların çözümlenmesinde zarar verenin zarar
görene denkleştirici miktarı olarak tazminat
ödenmesini savunur.
 BAUMAL
 Kamu ve özel sektör ayrımını verimlilik kriterlerine
göre incelemiştir.
 Dengesiz verimlilik tezi başlığı altında kamu
harcamalarının artma nedenini kamu çalışanlarının
düşük verimliliği ile açıklamıştır.
 FABRİKANT
 1900’lü yıllarda Amerikan istatistiklerine dayalı
araştırmasıyla kamu harcamalarında bir artış
olduğunu tespit etmiş ama bunun sosyal bir kanun
olabilmesi için daha geniş bir araştırmanın olası
gerekliliğini oraya koymuştur.
 PHİLLPS
 Orjinal Phillps Eğrisi; nominal ücretle işsizlik
arasındaki ilişkiyi incelemiştir.
 SOLOW-SAMUELSON
 Dönüştürülmüş Phillps Eğrisi; enflasyonla işsizlik
arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Kısa dönemli Phillps
eğrisi olarak bilinir.
 Kısa Dönem Phillps eğrisinin eğimi negatiftir.
 ADAM SMİTH
 Piyasanın görünmez eli.
 RİCARDO-HENRY GEORGE
 Verginin sadece tarımdan alınması gerektiğini
savunmuşlardır.