Transcript T.C. SA*LIK BAKANLI*I DUAÇINARI A*IZ VE D** SA*LI*I MERKEZ*

ENGELLİ HASTALARA YÖNELİK
MEVZUAT VE DÜZENLEMELER
Selçuk Bahçivan
Engelliler ile ilgili Mevzuat ve Düzenlemeler
Sunumuna İlişkin Genelge/ 47308
GENELGE 2010/79
Bilindiği üzere, 12 Eylül 2010 tarihinde "Halk Oylaması"na
sunularak
kabul
edilen
5982
sayılı
"Türkiye
Cumhuriyeti
Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun" hükümleriyle Anayasamızın 10 uncu maddesine eklenen
fıkralarda yer alan; "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir.
Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu
maksatla
alınacak
tedbirler
yorumlanamaz." hükmü
eşitlik
ilkesine
aykırı
olarak
ve "Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve
yetimleri ile malûl ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine
aykırı sayılmaz." hükmü ile özürlüler lehine pozitif ayrımcık içeren
ayrıcalıklar tanınmasının eşitlik ilkesine aykırı olmayacağı anayasal
güvence altına alınmıştır.
Bu itibarla, özürlü bireylerin ve özel ihtiyaç grubunda yer
alan kişilerin sağlık hizmeti taleplerinin, beklentilerinin tam ve
sürekli karşılanması, sağlık hizmeti talep eden özürlü kişilerin
bu ihtiyaçlarının durumlarına uygun ortamlarda, hızlı, verimli
ve mağdur edilmeden karşılanarak, sağlık bakım kalitesinin
yükseltilebilmesine
yönelik
olarak
açıklanmasına ihtiyaç duyulmuştur.
aşağıdaki
hususların
1) Özürlülere yönelik sağlık hizmeti sunumunda Bakanlığımızın
2010/73 sayılı “Poliklinik Hizmetlerinde Öncelik Sırasına İlişkin
Genelgesi” hükümlerine uygun olarak hareket edilecektir.
2)
Özürlü
sağlık
kurulu
raporları,
Özürlülük
Ölçütü,
Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları
Hakkında Yönetmelik ekinde yer alan Ek-3 sayılı formda gösterilen
formata uygun olarak ve Ek-4'te yer alan Özür Durumuna Göre
Tüm Vücut Fonksiyon Kaybı Oranları Cetveli doğrultusunda
yetkili hastanelerce eksiksiz ve doğru olarak düzenlenecektir.
3) Özürlülere yönelik sağlık hizmetlerinin verildiği sağlık kuruluşlarının iç ve
dış mekanlarının mimari ve çevresel düzenlemelerine ilişkin olarak;
a) Düzenlemelerin TSE Standartlarına uygun olarak yapılması,
b) Ortak alanlarda ve asansörlerde her özür grubundaki kişilerin
algılayabileceği şekilde yazılı, sesli ve görsel yönlendirmelerin yapılması,
c) Asansör, tuvalet, lavabo, müracaat bankosu v.b. gibi ortak alanların her özür
grubuna hitap edecek şekilde düzenlenmesi, tekerlekli sandalye transferini
kolaylaştıracak ve tekerlekli sandalye manevrasına imkan verecek şekilde gerekli
görülen alanların tutunma barlarıyla desteklenmesi suretiyle düzenlemelerin
yapılması,
d) Görme özürlüler için ortak alanlarda takip izi oluşturulması,
e) Sağlık kuruluşlarında, özürlülerin ve yakınlarının kendilerine tanınan
öncelikleri belirten tabelaların kolayca görebilecekleri yerlere asılması, söz
konusu bilgilere görme özürlülerin ulaşmalarını teminen braille alfabesinin de
kullanılması,
Sağlanacaktır.
Genelge Hükümleri
Madde 1)Özürlülere yönelik sağlık hizmeti
sunumunda Bakanlığımızın 2010/73 sayılı
“Poliklinik Hizmetlerinde Öncelik Sırasına
İlişkin Genelgesi “ hükümlerine uygun
olarak hareket edilecektir.
Madde 2) Özürlü sağlık kurulu
raporları,Özürlülük Ölçütü,
Sınıflandırması ve Özürlülere verilecek
Sağlık Kurulu Raporları Hakkında
Yönetmelik ekinde yer alan Ek-3 sayılı
formda gösterilen formata uygun olarak ve
Ek-4 ‘te yer alan Özür Durumuna göre Tüm
Vücut Fonksiyon Kaybı Oranları Cetveli
doğrultusunda yetkili hastanelerce eksizsiz
ve doğru olarak düzenlenecektir.
Açıklama
Öngürüle Yapılıp,yapılmadığı/Yap
n Süre
ılmadıysa planlamaya
ilişkin açıklama
Sürekli
Madde 3)Özürlülere Yönelik sağlık
hizmetlerinin verildiği sağlık kuruluşlarının
iç ve dış mekanlarının mimari ve çevresel
düzenlemelerine ilişkin olarak;
Madde 3a) Düzenlemelerin TSE
Standartlarına uygun olarak yapılması,
Madde 3b) Ortak alanlarda ve asansörlerde
her özür grubundaki kişilerin algılaya
bileceği şekilde yazılı , sesli ve görsel
yönlendirmelerin yapılması,
30 gün
Genelge Hükümleri
Madde 3c) Asansör
,tuvalet,lavabo,müracaat bankosu
v.b.gibi ortak alanların her özür
grubuna hitap edecek şekilde
düzenlenmesi tekerlekli sandalye
transferini kolaylaştıracak ve
tekerlekli sandalye manevrasına
imkan verecek şekilde gerekli görülen
alanların tutunma barlarıyla
desteklenmesi suretiyle
düzenlemelerin yapılması.
Öngürülen Süre
45 gün
Açıklama
Yapılıp,yapılmadığı/Yapılmadıy
sa planlamaya ilişkin açıklama
Genelge Hükümleri
Madde 3d)Görme özürlüler için ortak alanlarda takip
izi oluşturulması,
Madde 3e) Sağlık kuruluşlarında, özürlülerin ve
yakınlarının kendine tanınan öncelikleri belirten
tabelaların kolayca görebilecekleri yerlere asılması, söz
konusu bilgilere görme özürlülerin ulaşmalarını
teminen braille alfabesinin de
kullanılması,sağlanacaktır.
Madde 4) Sağlık kuruluşlarında özürlülerin
kullandıkları araçların rahat hareket edebilmesini
sağlayacak iç ve dış mimari düzenlemeler yapılacak.
Madde 5) Sağlık kuruluşlarında özürlü ve yaşlı
hastalara hizmet alımlarını
kolaylaştıracak,işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi
personel (hostes hizmeti) temin edilecektir.
Öngürülen Süre
180 gün
45 gün
60 gün
Açıklama
Yapılıp,yapılmadığı/
Yapılmadıysa
planlamaya ilişkin
açıklama
Genelge Hükümleri
Öngürülen Süre
Madde 6) İşitme özürlü hastalarla
iletişimi sağlamak üzere işaret dili bilen
personel istihdam edilecektir.
180 gün
Madde 7) Özürlü vatandaşlarımızın
sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul
işlemleri yapılırken özel durumuna
uygun şekilde gerekiyorsa oturması
sağlanara işlem yapılmalıdır.
Madde 8) Özürlü ve kimsesiz hastaların
başvurdukları sağlık kuruluşundan
başka bir sağlık kuruluşuna nakli
gerektiğinde,imkanlar ölçüsünde
transferi sağlanacaktır.
Sürekli ve devamlı
7 gün
Açıklama
Yapılıp,yapılmadığı/Yapılmadı
ysa planlamaya ilişkin
açıklama
Genelge Hükümleri
Madde 9) Sağlık kuruluşunun
otoparkında özürlü personel ve özürlü
hastaların araçları için yer ayrılacak ve
ayrılan yer standartlara uygun olarak
işaretlenecektir.
Madde 10) Evde bakım hizmetleri
kapsamında her ilde ihtiyaca cevap
verecek sayıda özürlü nakil aracı temin
edilerek hizmete sunulacaktır.
Madde 11) Özürlülere sunulan sağlık
hizmetleri konusunda ilgili personel
hizmet içi eğitim programlarına
alınacak ve eğitimlerin sürekliliği
sağlanacaktır.
Öngürülen Süre
15 gün içerisinde
90 gün
içerisinde(kiralama
hizmet satın alma
dahil)
İhtiyaç analizi
yapılarak ilgili
personele sürekli
eğitim verilmesi
Açıklama
Yapılıp,yapılmadığı/Yapılma
dıysa planlamaya ilişkin
açıklama
ÖZÜRLÜ KİŞİLERE YÖNELİK SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNUMUNA İLİŞKİN 07 ARALIK 2010
TARİHLİ VE 47308 SAYILI YAZI İLE YAYIMLANAN( 2010/79) GENELGE HÜKÜMLERİNİN
UYGULANMASI VE TASKİBİNE İLİŞKİN ÇİZELGE
(TAKİP FORMU)
İLİN
ADI
MADDE MADDE MADDE MADDE MADDE MADDE MADDE MADDE MADDE MADDE MADDE
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
4) Sağlık kuruluşlarında özürlülerin kullandıkları araçların rahat hareket
edebilmesini sağlayacak iç ve dış mimari düzenlemeler yapılacaktır.
5) Sağlık kuruluşlarında özürlü ve yaşlı hastalara hizmet alımlarını
kolaylaştıracak, işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel (hostes
hizmeti) temin edilecektir.
6) İşitme özürlü hastalarla iletişimi sağlamak üzere işaret dili bilen personel
istihdam edilecektir.
7) Özürlü vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul işlemleri
yapılırken özel durumuna uygun şekilde gerekiyorsa oturması sağlanarak
işlemleri yapılacaktır.
8) Özürlü ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan başka
bir sağlık kuruluşuna nakli gerektiğinde, imkanlar ölçüsünde transferi
sağlanacaktır.
9) Sağlık kuruluşunun otoparkında özürlü personel ve özürlü hastaların
araçları için yer ayrılacak ve ayrılan yer standartlara uygun olarak
işaretlenecektir.
10) Evde bakım hizmetleri kapsamında her ilde ihtiyaca cevap verecek sayıda
özürlü nakil aracı temin edilerek hizmete sunulacaktır.
11) Özürlülere sunulan sağlık hizmetleri konusunda ilgili personel hizmet içi
eğitim programlarına alınacak ve eğitimlerinin sürekliliği sağlanacaktır.
00 02 01 07 00 Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite
Standartları Gereği Engelli Hastalar için
Düzenleme Yapılmalıdır:
 00 02 01 07 01 Hasta koltuğu başlığı(tetiyer) arkaya katlanabilir olmalı,
 00 02 01 07 02 Engelli hastanın hasta koltuğuna oturabilmesi için hasta giriş
tarafında sabit kolluk olmalı,
 00 02 01 07 03 Bir diş ünitinin arkasında en az iki metrelik mesafe bulunmalı,
 00 02 01 07 04 Ünit girişi tekerlekli sandalyenin geçişine uygun şekilde
düzenlenmeli(Giriş tekerlekli sandalyenin geçebileceği genişlikte olmalı,girişte
engel bulmamalıdır).
Personel Çağrı Zili
Engelli hastalarımızın hastanemize geldiğinde
personelimizi çağırması için personel çağrı
zili
Engelli Hastalarımız için, Merkezimize giriş, Engelliler
için tanımlanan ayrı bir kapıdan yapılmaktadır. Ayrıca, engelli
hastalarımız için araç park yeri düzenlemesi yapılmıştır.
Görme Engelli Hastalarımız için, girişlerde zeminde
hissedilebilir yönlendirme işaretleri döşenmiştir.
Görme engelli ve diğer engelli hastalarımız için,
hastanemizin yerleşim planının yer aldığı kabartmalı
( Braille alfabesi) ve renkli kat panaoları hastanemizin iki
giriş kapısına yerleştirilmiştir.
Ön kapı girişi kat yerleşim planı
Hasta haklarının yer aldığı braille alfabesi ile yazılan pano
Engelli WC: Standartlara uygun ve engelli girişine yakın bir mevkide yer
almaktadır.
Engelli Asansörü: Asansörümüz katlara geldiğinde sesli uyarı
sistemi ve tuşlarda yer alan braille alfabesi ile engelli
hastalarımıza hizmet vermektedir.
Engelli hastalarımız için klinik girişine ve hasta kabul masasına
kadar döşenen hissedilebilir engelli yürüme bantları.
Engelli yürüme bantları Engelli Kliniği girişine kadar tanımlanmıştır.
Engelli
Hastalarımız
için teknoloji
ve konforu bir
araya getirdik.
Engelli Kliniği
Engelli kliniğimizde, hastalarımızın klostro fobi
ve dentafobilerini yenerek, engelsiz bir ortamda
tedavileri yaptırabilmeleri için örnek bir klinik
çalışması yapıldı. Bu çalışmalar kapsamında;
1- Kliniğin aydınlat masında LED aydınlatma
sistemi kullanıldı. Tavanda 2 adet LED armatür
ve hastanın fotöye uzandığı zaman tavana
baktığında rahatlaması ve dentafobi ve
klostrofobisini atabilmesi için tavana LED
armatürlerden gökyüzü ışıklandırması yapıldı.
2.Kliniğe giren hastaların rahat bir ortama
girmeleri psikloljik olarak rahatlık hissi
vereceğinden klinikte malzemelerin dağınık
olmaması, fazla dolap vs. bulunmaması için ünit
rengine uygun klinik dolapları kullanıldı. Renk
uyumu için zemin döşemesi ve perdeler uyumlu
olarak tasarlandı.
3- Klinikte kullanılan
ünitler engelli hastaların
tekerlekli sandalye ile
tedavisine imkan
sağlayacak esnekliğe
sahiptir.
4- Diş kliniklerinin en
büyük sıkıntısı olan
elektrik ve su
tesisatlarının
bağlantısından
 Klinik Çalışanlarının
Koruyucu Ekipman ve
Hijyen malzemelerini
kolayca ulaşmaları
düşünülerek ihtiyacı
olan malzemeleri tek
yerden almaları için
tasarlanmıştır.
 Dolap içersine yerleştirilen
malzemeler klinik çalışanları
tarafından hijyen koşullarda
ve düzen içerisinde
kullanılmaktadır. Dolap
içerisinde ; Hasta önlüğümaske-eldiven-z peçetebardak bulunmaktedır.