Transcript Kültürlerarası farklılaşma

KÜLTÜRLER ARASI
FARKLILAŞMA VE
YÖNETSEL
ÖRGÜTSEL
DAVRANIŞ
Farklı
kültürlerde yaşayanların,
benzer konu ya da koşullar
karşısında farklı tepkiler verdikleri
gözlenmektedir. Bu bölümde
üzerinde durulacak konular:
İletişim
Çatışma
ve belirsizliğin üstesinden
gelme
Denetim noktası
Toplumsal davranışlara dişilik-erkeklik
değerlerinin yansıma oranı
Güç mesafesi
Bireyci toplumcu davranış
Kuşkusuz kültürel farklılıkların
algılanamaması sonucu, tek bir
yönetsel-örgütsel davranış
kalıbından yola çıkarak birtakım
yönetim stilleri ve insan
kaynaklarının yönetimine ilişkin
stratejiler geliştirmek yanıltıcı
olacaktır. Bu yüzden farklılık
nedenlerine tek tek değinelim:

A-TÜRK TOPLUMUNA İLİŞKİN MAKRO KÜLTÜREL
BİR ÇÖZÜMLEME
Bu konu beş bölümde incelenmiştir:
1-Düşük ve yüksek sinerjili toplumlar
2-Toplumsal alanda yüksek ya da düşük
güven
3-Geniş bağlamlı ve dar bağlamlı kültürler
4-Toplumda bilginin yayılmasına ilişkin
farklılıklar
5Kurumsal süreçler Türk toplumunda nasıl
çalışıyor?

1-Düşük ve Yüksek Sinerjili
Toplumlar
Çalışma-
işbirliği
ayrımında Türk
toplumu düşük
sinerjili toplumlara
yakın durmaktadır.
Yüksek Sinerjili Toplumlar
Karşılıklı
yarar için işbirliği
Herkes kazansın yaklaşımı
Zenginliğin ve gelirin yaygınlaştırılması eğilimi
Erdemliliğin ve alçak gönüllülüğün ve doğruluğun
ödüllendirilmesi
Etkili, yetenekli ve yetkin liderleri seçme becerisi ve
yeteneği
Gerçek üstünlükleri, yetenekleri ve becerileri ayırt
edebilme yeteneği
Tanrı’nın babacan ve yardımcı bir dost olarak algılanması
Seven ve verici olanla, sevilen ve alan arasında bir
dengenin oluşması
Yüksek güven
Düşük Sinerjili Toplum
Yenme ve çatışma içgüdüsünü üstün tutma

Ben kazanayım diğerleri kaybetsin yaklaşımı. Sıfır toplamlı
oyunlar.

Zenginin daha zengin, yoksulun daha yoksul olması eğilimi

Yüksek faizler

İleri düzeyde emek sömürüsü

Dar gelirlilerin üzerinde vergi yükü

Böbürlenmenin, dayılığın ve ‘‘ ben kimim sen biliyor musun? ’’
yaklaşımının ödüllendirilmesi

Lider seçiminde kişisel ilişkiye ve çıkar ilişkisine dayalı klancı
yaklaşım

Gerçek üstünlükleri, yetenekleri ve becerileri örtme ve bastırma,
kişisel ilişkileri öne çıkarma eğilimi

Tanrı’nın yasakçı, acımasız, ulaşılmaz ve korkutucu bir varlık
olarak algılanması

Seven ve verici olanın sömürüleceği inancı

Düşük güven

2-Toplumsal Alanda Yüksek ya da
Düşük Güven
Bu
noktada Türkiye açısından önemli bir saptama
yapılabilir. Klan ve içgrup oluşumlarına destek
veren inanç ve ideolojilerin kenetleyici bir etki
yaparak, düşük sinerjili toplumlardaki düşük
ekonomik örgütlenme dinamiklerini arttırma
olasılığı da vardır. Aynı değerler sistemini
paylaşan gruplar ya da topluluklar, üyeleri
arasındaki güven duygusunu yaygınlaştıracakları
için geniş insan topluluklarını aynı ekonomik
çıkarlar çevresinde toplayabilirler. Son yıllarda
Türkiye’de İslami sermaye diye adlandırılan
oluşum bu konuda iyi bir örnektir.
3-Geniş Bağlamlı ve Dar
Bağlamlı Kültürler
4-Toplumda Bilginin Yayılmasına
İlişkin Farklılıklar
Şifrelenmiş
:
Bürokrasiler, Pazarlar

Şifrelenmemiş
:
Tımarlar, Klanlar
5-KURUMSAL SÜREÇLER TÜRK
TOPLUMUNDA NASIL ÇALIŞIYOR?
Kurumsallaşma süreçleri çözümlenmeye çalışıldığında,
ortaklaşa davranışçı toplumlarla bireyci toplumlar arasında
bazı farklılıkların olduğu gözlenmektedir. İki kültür
arasındaki ilk temel ayrımın bilişsel yaklaşımda ortaya
çıktığı söylenebilir. Ortaklaşa davranışçı toplumlarda kişiler
kendilerini ve başkalarını bulunduğu alana bağımlı, dışsal
rollerden ve normlardan etkilenir bir konumda algılarken,
bireyci toplumun üyeleri kendilerini ve başkalarını alandan
bağımsız, dışsal rol ve normlardan daha az etkilenir bir
konumda görmektedir. İki kültür arasında bu farklılığın, biliş
biçimiyle doğrudan ilişkili olduğu savunulan kurumsallaşma
süreçlerine yansımaması olanaksızdır.

B. İLETİŞİM BİÇİMİ VE KÜLTÜRLER ARASI
FARKLILAŞMA
İki tane iletişim biçimi
vardır. Bunlar:

A-Çizgisel İletişim
 B- Öziletişim

a.Farklı Kültürler İçin Farklı İletişim Modelleri
Lotman’a
göre ‘‘ Ben ’’ ile ‘‘ O ’’
arasında çizgisel biçimde
gerçekleşen iletişim modeli,
Batının kültürel yapısını
simgelemektedir. Batı kültürü
somut, ölçülebilir ve nesnel
kavramları, öngördüğü iletişim
modellerinde de kullanmaktadır.
Oysa Doğu kültürlerinin kullandığı
varsayılan iletişim modeli soyut,
niteliksel ve öznel özellikler
içermektedir
b-Türk Toplumu ve Öziletişim
Araştırma için on soru
içeren bir anket
kullanılmıştır. Soruların
hazırlanmasında
öziletişimde önemli olduğu
varsayılan kavramlar
üzerinde durulmuştur. Soru
kâğıtlarının
değerlendirilmesi
sonucunda kız ve erkek
öğrencilerin öziletişim
modeline yakın oldukları
görülmüştür.

C. Örgütsel Davranışlar ve Kültürler Arası Farklılaşma
Örgütsel davranışlar ve kültürler arası
farklılaşmayı 6 başlık altında inceleyeceğiz:
1-Dişi Kültür-Erkek Kültür
2-Belirsizlikle Baş Edebilmenin Kültürle İlişkisi
3-Toplumsal-Örgütsel Güç Mesafesi ve Kültür
4-Ortaklaşa Davranış ve Bireycilik
5-Denetim Noktası ve Kültür
6-Çatışmanın Yöntemi ve Kültür
1-Dişi Kültür-Erkek Kültür
Toplumlarda
geleneksel anlamda
dişilikle ilişkilendirilen
kavramlar şevkatli,
merhametli, nazik,
sadık, çocuklara karşı
sevgi dolu olmak
benzeri değerleri
içermektedir.
2-Belirsizlikle Baş Edebilmenin Kültürle İlişkisi
Türk
insanının önemli
ölçüde belirsizlikten
kaçınma eğiliminde olduğu
görülmüştür. Sözgelimi
ülkemizde yaygın bir
uygulama olan ‘‘yaşam boyu
istihdam’’ belirsizlikten
kaçınmanın doğal bir
sonucudur
3-Toplumsal-Örgütsel Güç Mesafesi
Kimin patron olduğu
açıkça bilindiği gibi,
patronun sözleri yasa
yerine geçer.
4-Ortaklaşa Davranış ve Bireycilik
Fiske
dört faklı toplumsal oluşumu tartışmaya açmaktadır :
a-Toplumsal paylaşma: Toplumda aile içindeki tipolojinin bu
bölümüne girer. ‘‘ Ben ’’ yerine ‘‘ Biz ’’ sözcüğüyle topluluk kimliği de
paylaşılır. İç grup üyeleri kollanır, onlara karşı özveri ve cömertlik öne
çıkar.

b-Pazar fiyatı: Bireyler kaynaklardan katkıları ölçüsünde pay
alırlar. Sonuçta yatırımı fazla olan daha çok pay alacaktır.

c-Eşitlik sağlama: Kişinin sağladığı katkı önem taşımaz, önemli
olan kaynakların eşit dağılımıdır.

d-Yekte sağlama: Modelin bu aşamasında paylaşım toplumdaki
güç sıralamasına göre yapılır. Hiyerarşinin üst katmanlarında
bulunanlara gerek para, gerekse saygınlık açısından daha fazla pay
düşer. Hiyerarşide aşağı doğru indikçe para ve saygınlığa ilişkin pay
miktarı da azalır.

5-Denetim Noktası ve Kültür
6-Çatışmanın Yönetimi ve Kültür
Çatışmanın ele alınış biçimine yönelik beş
davranış tipi ortaya çıkmaktadır:
aYarışma
bBirlikte Çalışma
cKaçınma
dYumuşatma- Dengeleme
eUzlaşma
NE
ZAMAN BİREYSEL ÇIKARLARIMIZ
UĞRUNA DEĞİL TOPLUMSAL ÇIKARLAR
UĞRUNA EMEK VERİRSEK O ZAMAN BİR
BÜTÜN OLMAYI BAŞARABİLİRİZ….
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER...
SİYRET AYAS
