PEDİATRİK İLERİ YAŞAM DESTEĞİ
Download
Report
Transcript PEDİATRİK İLERİ YAŞAM DESTEĞİ
ÖĞR.GÖR. Ebru KARAZEYBEK
ANTALYA SAĞLIK YÜKSEKOKUL
Direk ya da indirek travmanın etkisiyle kemiğin
anatomik bütünlüğünün bozulmasıdır
Açık kırıklar
Kapalı kırıklar
KIRIK BELİRTİLERİ
AĞRI, DUYU ARTMASI
DEFORMİTE veya KISALIK
ANORMAL HAREKET
KREPİTASYON (Bazen kırık uçlarının
sürtünmesine bağlı kıtırtı sesi )
ANİ ŞİME VE EKİMOZ
HAREKET KAYBI
DERİDE SOLUKLUK, SOĞUKLUK HİSSİ OLUR,
AÇIK KIRIKTAN GÖRÜLEN KIRIK UÇLARI
Kırığın yol açabileceği olumsuz durumlar
nelerdir?
Kırık yakınındaki damar, sinir, kaslarda yaralanma ve
sıkışma.
Kırık bölgede nabız alınamaması, solukluk, soğukluk
Parçalı kırıklarda kanamaya bağlı şok
Kırıklarda ilkyardım nasıl olmalıdır?
Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilir,
İlkyardımı kaza yerinde yapılmalı, hastayı başka
yere taşımayın
Kol etkilenmişse yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır
(aksi takdirde gelişebilecek öden doku hasarına yol
açacaktır,)
Kırık olup olmadığı önce elbisesi
üzerinden hafifçe elle muayene ederek
saptamaya çalışılır.
Hastanın giysilerini çıkartmak
gerekiyorsa önce sağlam taraf çıkarılır,
gerekirse elbisesi dikiş yerinden sökülür
AÇIK KIRIKLARDA;
Yara yerini temiz örtü ile örtün
Kanamayı kontrol etmek için bası uygulayın
Cillten dışarı çıkan kemik uçları üzerine bası
uygulamayın
Dışarı çıkmış kemik uçlarını yerine getirmeyi
çalışmayın
Açık yara üzerine koyduğunuz temiz örtü ya da
tampon üzerinden bandaj yapın
Bandaj üzerinden dolaşım kontrolü yapın
Kırık bölgesini alt ve üst kısmından hareketsiz
hale getirin
Yara içinde görülen kemik parçaları
çıkartılmamalıdır ( Kanama yapabilir, damar ve
sinirler yaralanabilir).
Kırılan bölgeyi sağlam bölgeye sabitleyin
Yaralanma bölgesini desteklemeden hareket
ettirmeyin
Kol ve bacaklar yukarıda tutulur,
Tıbbi yardım istenir (112).
OMURGA KIRIKLARINDA İLKYARDIM
Çoğu kez yüksek bir yerden düşme
Trafik kazaları
Yaralıyı muayene etmeden, belinde ya da
boynunda ağrısı, başka bir şikâyeti olup,
olmadığını sormadan döndürmeyiniz,
Ayağa kaldırmayınız.
Kırık olmadığı kesin olarak saptanıncaya kadar kırık var
gibi hareket ettiriniz.
Eğer omurgasında bir kırıktan şüpheleniyorsanız, yaralıyı
yerinden kaldırmadan altına genişçe bir tahta ya da kapı
yerleştiriniz.
Baş ve boynun her iki yanına ayakkabılarını ve katlayarak
elbiselerini katlanmış şekilde koyarak boynun oynamasını
önleyiniz. Eğer elinizde kum torbası varsa onu da
koyabilirsiniz.
Üst kol kırıklarında;
Kolun omzuna yakın üst kısmında kırık
varsa,koltukaltına bir bez ya da havlu ile
destekleyin
Kırık kısmın dış kısmına sert bir destek yerleştirin
Önkolu bir bezle boyna asın
Üst kolu vucuda sabitleyin
PARMAK KIRIKLARINDA İLKYARDIM
Kırık olan parmak altına parmak genişliğinde bir
tahta ya da eğer elinizde varsa hazır dar bir
alüminyum şerit (atel) koyarak sarınız.
Gerekirse kırık parmağı; yandaki sağlam parmağa
flasterle ya da sargı bezi ile sararak tespit ediniz.
Kırık tarafı kalp seviyesinin üzerinde tutunuz.
Kırık yer üzerine buz koyunuz.
Parmaktaki yüzük kesilerek çıkarılmalıdır.
(Yüzük nedeniyle şişlik olur. Yüzük parmağı sıkarak
kangrene çevirebilir.)
KÜREK VE KÖPRÜCÜK KEMİĞİ KIRIKLARINDA
İLK YARDIM
•Kırık tarafın koltuk altına
ufak bir pamuk topağı ya
da katı bir bez koyup kolu
eşarp ya da tülbentle
boyuna asınız.
•Kırık yer üzerine buz
koyunuz.
Alt bacak kırıklarında;
Hastayı düz yatırın
Kırık bölgeyi destekleyin
Kırık bölgenin her iki yanına destek yerleştirin
Sağlam bacağı kırık olana yerleştirin
Her iki bacak arasında yumuşak destekler koyun
Kırık bacağa sağlam bacağa;diz,ayaka bileği,kırık
bölgesinin alt ve üst bölgesinden sargıyla
sabitleyin
Uyluk ve kalça kırıkları;
Hastayı düz yatırın
Kırık bölgeyi destekleyin
Ayak bileğinden kırık bölgeyi desteklerden bacak
aralığına yumuşak takviyeler koyun
Sağlam bacakla kırık bölgeyi birbirine sabitleyin
Ayak kırıkları;
Hastayı sırt üstü yatırın
Ayağını desteğe alın, çorapları,ayakkabıları çıkartın
Yaralanan tarafı destekle yukarı kaldır
Kanama varsa kontrol edin
Acil servise nakledin
ÇIKIK NEDİR?
Eklem yüzeylerinin birbirinden ayrılmasıdır
Eklem bağları ve eklem kapsülünün, fizyolojik yapı
bozukluğuna uğraması, zayıf bir yapıya sahip
olması
Travmalar,ani ve karşıt hareket zorlaması sonucu
oluşur
BELİRTİLER
Etkilenen eklem bölgesinde ve yakınında şiddetli
ağrı
Güç ve hareket kaybı
Şekil bozukluğu
Ezilme, siyanoz, şişlik
Hassasiyet
Çıkıkta ilkyardım nasıl olmalıdır?
Çıkık olan eklemi yerine koymaya çalışmayınız.
Eklem aynen bulunduğu şekilde tespit edilir,
Çıkık eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz
torbası koyunuz.
Kalp seviyesinin üzerinde tutunuz
Hasta / yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmez,
Bölgede nabız, deri rengi ve ısısı kontrol edilir,
Tıbbi yardım istenir (112).
Burkulma ve Zorlamalar
Burkulmalar; bükülme ve gerilme nedeniyle eklemin
geçici olarak çıkması sonucu,eklem bağlarının
gerilmesi ya da yırtılması
Zorlamalar; uzuvların büyük kas gruplarının aşırı
gerilmesini içerir
BELİRTİLER
Eklemde ani ağrı
Şişlik, siyanoz
Hareket kısıtlılığı
Hassasiyet
Ekstremiteyi kullanmama
İLKYARDIM ?
Yaralıyı hareket ettirmeyin
Burkulmuş ayağınızın üzerine basmayınız
Soğuk kompres uygulayın(buz uyg).
Yaralanan bölge altına destek koyarak yukarı
kaldırın
Yaralanan bölgenin gerilmesinden ve masaj
yapmaktan kaçının
Elastiki sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız.
Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı çalıştırınız.
Böylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin
azalmasına çalışınız
Tıbbi yardım istenir (112).
KAS KRAMPLARINDA İLKYARDIM
Bir ya da birkaç kas grubunda birdenbire ve
istemimiz dışında olan kısa ya da uzun süreli
kasılma, kramp denir
Zorlu antrenman
Yorgunluk
Tuz kaybı kramplara yol açabileceği gibi
Hiç bir neden olmadan da gece uykuda olabilir.
En çok ayak ve baldır kaslarında olur
KAS KRAMPLARINDA İLK YARDIM
Kişiyi sakin olarak yatırınız.
Bir elinizle kramp girmiş ayak ucundan tutup yukarı
doğru bükerek normal durumuna getirmeye
çalışınız.
Diğer elinizle baldır kısmına hafifçe bastırınız
Kramp girmiş kasın bir kaç yerini çimdikleyiniz.
Elinizin kenarı ile kramp girmiş kasın üzerine
hafifçe vurunuz
El ayası ile kramp girmiş kası ovuşturunuz
Kramp girmiş kasın üzerine havluya sarılmış
termofor koyarak sıcak uygulayınız.
Bundan sonra tekrar masaj yapınız.
Krampa neden, fazla sıcak sonucu su ve tuz kaybı
olabilir.
1 litre su ya da ayrana 1 çeyrek çay kaşığı kadar tuz
koyarak karıştırıp içiriniz.
Kramp geçtikten sonra kramp giren ayak ve baldır
kaslarınızı geriniz.