Transcript PEDİATRİK İLERİ YAŞAM DESTEĞİ

ÖĞR.GÖR. Ebru KARAZEYBEK
ANTALYA SAĞLIK YÜKSEKOKUL
 Direk ya da indirek travmanın etkisiyle kemiğin
anatomik bütünlüğünün bozulmasıdır
 Açık kırıklar
 Kapalı kırıklar
KIRIK BELİRTİLERİ
 AĞRI, DUYU ARTMASI
 DEFORMİTE veya KISALIK
 ANORMAL HAREKET
 KREPİTASYON (Bazen kırık uçlarının
sürtünmesine bağlı kıtırtı sesi )
 ANİ ŞİME VE EKİMOZ
 HAREKET KAYBI
 DERİDE SOLUKLUK, SOĞUKLUK HİSSİ OLUR,
 AÇIK KIRIKTAN GÖRÜLEN KIRIK UÇLARI
Kırığın yol açabileceği olumsuz durumlar
nelerdir?
 Kırık yakınındaki damar, sinir, kaslarda yaralanma ve
sıkışma.
 Kırık bölgede nabız alınamaması, solukluk, soğukluk
 Parçalı kırıklarda kanamaya bağlı şok
Kırıklarda ilkyardım nasıl olmalıdır?
 Hayatı tehdit eden yaralanmalara öncelik verilir,
 İlkyardımı kaza yerinde yapılmalı, hastayı başka
yere taşımayın
 Kol etkilenmişse yüzük ve saat gibi eşyalar çıkarılır
(aksi takdirde gelişebilecek öden doku hasarına yol
açacaktır,)
Kırık olup olmadığı önce elbisesi
üzerinden hafifçe elle muayene ederek
saptamaya çalışılır.
Hastanın giysilerini çıkartmak
gerekiyorsa önce sağlam taraf çıkarılır,
gerekirse elbisesi dikiş yerinden sökülür
AÇIK KIRIKLARDA;
 Yara yerini temiz örtü ile örtün
 Kanamayı kontrol etmek için bası uygulayın
 Cillten dışarı çıkan kemik uçları üzerine bası
uygulamayın
 Dışarı çıkmış kemik uçlarını yerine getirmeyi
çalışmayın
 Açık yara üzerine koyduğunuz temiz örtü ya da
tampon üzerinden bandaj yapın
 Bandaj üzerinden dolaşım kontrolü yapın
 Kırık bölgesini alt ve üst kısmından hareketsiz
hale getirin
 Yara içinde görülen kemik parçaları
çıkartılmamalıdır ( Kanama yapabilir, damar ve
sinirler yaralanabilir).
 Kırılan bölgeyi sağlam bölgeye sabitleyin
 Yaralanma bölgesini desteklemeden hareket
ettirmeyin
 Kol ve bacaklar yukarıda tutulur,
 Tıbbi yardım istenir (112).
OMURGA KIRIKLARINDA İLKYARDIM
 Çoğu kez yüksek bir yerden düşme
 Trafik kazaları
 Yaralıyı muayene etmeden, belinde ya da
boynunda ağrısı, başka bir şikâyeti olup,
olmadığını sormadan döndürmeyiniz,
 Ayağa kaldırmayınız.
 Kırık olmadığı kesin olarak saptanıncaya kadar kırık var
gibi hareket ettiriniz.
 Eğer omurgasında bir kırıktan şüpheleniyorsanız, yaralıyı
yerinden kaldırmadan altına genişçe bir tahta ya da kapı
yerleştiriniz.
 Baş ve boynun her iki yanına ayakkabılarını ve katlayarak
elbiselerini katlanmış şekilde koyarak boynun oynamasını
önleyiniz. Eğer elinizde kum torbası varsa onu da
koyabilirsiniz.
Üst kol kırıklarında;
 Kolun omzuna yakın üst kısmında kırık
varsa,koltukaltına bir bez ya da havlu ile
destekleyin
 Kırık kısmın dış kısmına sert bir destek yerleştirin
 Önkolu bir bezle boyna asın
 Üst kolu vucuda sabitleyin
PARMAK KIRIKLARINDA İLKYARDIM
 Kırık olan parmak altına parmak genişliğinde bir
tahta ya da eğer elinizde varsa hazır dar bir
alüminyum şerit (atel) koyarak sarınız.
 Gerekirse kırık parmağı; yandaki sağlam parmağa
flasterle ya da sargı bezi ile sararak tespit ediniz.
 Kırık tarafı kalp seviyesinin üzerinde tutunuz.
 Kırık yer üzerine buz koyunuz.
 Parmaktaki yüzük kesilerek çıkarılmalıdır.
(Yüzük nedeniyle şişlik olur. Yüzük parmağı sıkarak
kangrene çevirebilir.)
KÜREK VE KÖPRÜCÜK KEMİĞİ KIRIKLARINDA
İLK YARDIM
•Kırık tarafın koltuk altına
ufak bir pamuk topağı ya
da katı bir bez koyup kolu
eşarp ya da tülbentle
boyuna asınız.
•Kırık yer üzerine buz
koyunuz.
Alt bacak kırıklarında;
 Hastayı düz yatırın
 Kırık bölgeyi destekleyin
 Kırık bölgenin her iki yanına destek yerleştirin
 Sağlam bacağı kırık olana yerleştirin
 Her iki bacak arasında yumuşak destekler koyun
 Kırık bacağa sağlam bacağa;diz,ayaka bileği,kırık
bölgesinin alt ve üst bölgesinden sargıyla
sabitleyin
Uyluk ve kalça kırıkları;
 Hastayı düz yatırın
 Kırık bölgeyi destekleyin
 Ayak bileğinden kırık bölgeyi desteklerden bacak
aralığına yumuşak takviyeler koyun
 Sağlam bacakla kırık bölgeyi birbirine sabitleyin
Ayak kırıkları;
 Hastayı sırt üstü yatırın
 Ayağını desteğe alın, çorapları,ayakkabıları çıkartın
 Yaralanan tarafı destekle yukarı kaldır
 Kanama varsa kontrol edin
 Acil servise nakledin
ÇIKIK NEDİR?
 Eklem yüzeylerinin birbirinden ayrılmasıdır
 Eklem bağları ve eklem kapsülünün, fizyolojik yapı
bozukluğuna uğraması, zayıf bir yapıya sahip
olması
 Travmalar,ani ve karşıt hareket zorlaması sonucu
oluşur
BELİRTİLER
 Etkilenen eklem bölgesinde ve yakınında şiddetli
ağrı
 Güç ve hareket kaybı
 Şekil bozukluğu
 Ezilme, siyanoz, şişlik
 Hassasiyet
Çıkıkta ilkyardım nasıl olmalıdır?
 Çıkık olan eklemi yerine koymaya çalışmayınız.
 Eklem aynen bulunduğu şekilde tespit edilir,
 Çıkık eklem üzerine yarım saat havluya sarılı buz
torbası koyunuz.
 Kalp seviyesinin üzerinde tutunuz
 Hasta / yaralıya ağızdan hiçbir şey verilmez,
 Bölgede nabız, deri rengi ve ısısı kontrol edilir,
 Tıbbi yardım istenir (112).
Burkulma ve Zorlamalar
 Burkulmalar; bükülme ve gerilme nedeniyle eklemin
geçici olarak çıkması sonucu,eklem bağlarının
gerilmesi ya da yırtılması
 Zorlamalar; uzuvların büyük kas gruplarının aşırı
gerilmesini içerir
BELİRTİLER
 Eklemde ani ağrı
 Şişlik, siyanoz
 Hareket kısıtlılığı
 Hassasiyet
 Ekstremiteyi kullanmama
İLKYARDIM ?
 Yaralıyı hareket ettirmeyin
 Burkulmuş ayağınızın üzerine basmayınız
 Soğuk kompres uygulayın(buz uyg).
 Yaralanan bölge altına destek koyarak yukarı
kaldırın
 Yaralanan bölgenin gerilmesinden ve masaj
yapmaktan kaçının
 Elastiki sargı ile sıkmayacak şekilde sarınız.
 Parmaklarınızı oynatarak kaslarınızı çalıştırınız.
 Böylece kasların pompalayıcı etkisi ile şişliğin
azalmasına çalışınız
 Tıbbi yardım istenir (112).
KAS KRAMPLARINDA İLKYARDIM
 Bir ya da birkaç kas grubunda birdenbire ve
istemimiz dışında olan kısa ya da uzun süreli
kasılma, kramp denir
 Zorlu antrenman
 Yorgunluk
 Tuz kaybı kramplara yol açabileceği gibi
 Hiç bir neden olmadan da gece uykuda olabilir.
 En çok ayak ve baldır kaslarında olur
KAS KRAMPLARINDA İLK YARDIM
Kişiyi sakin olarak yatırınız.
Bir elinizle kramp girmiş ayak ucundan tutup yukarı
doğru bükerek normal durumuna getirmeye
çalışınız.
Diğer elinizle baldır kısmına hafifçe bastırınız
Kramp girmiş kasın bir kaç yerini çimdikleyiniz.
Elinizin kenarı ile kramp girmiş kasın üzerine
hafifçe vurunuz
 El ayası ile kramp girmiş kası ovuşturunuz
Kramp girmiş kasın üzerine havluya sarılmış
termofor koyarak sıcak uygulayınız.
 Bundan sonra tekrar masaj yapınız.
 Krampa neden, fazla sıcak sonucu su ve tuz kaybı
olabilir.
 1 litre su ya da ayrana 1 çeyrek çay kaşığı kadar tuz
koyarak karıştırıp içiriniz.
 Kramp geçtikten sonra kramp giren ayak ve baldır
kaslarınızı geriniz.