ระบบเศรษฐกิจ
Download
Report
Transcript ระบบเศรษฐกิจ
2
(Economics System)
หมายถึ ง สถาบั น ทางเศรษฐกิ จ ที่ ป ระกอบด้ ว ยหน่ วย
เศรษฐกิ จ หลายๆ หน่ วยรวมกั น มี ก ฎเกณ ฑ์ ระเบี ย บแบบ
แผนและแนวทางปฏิ บ ั ติ เ ดี ย วกั น
หน่ วยเศรษ ฐกิ จ (Econom ics Units)
: คื อ ผู้ ดา เนิ น กิ จ กรรมทางเศรษ ฐกิ จ เช่ น การผลิ ต
การบริ โ ภค การแลกเปลี่ ย นสิ น ค้ า และบริ ก าร
ประกอบด้ ว ย
1
1. ครัวเรือน (Household)
เป็นผูบ้ ริโภค
เป็นแหล่งปจั จัยการผลิต
แสวงหาความพอใจสูงสุดจากการบริโภค
2. หน่ วยธุรกิจ (Business or firm)
เป็ นผู้รวบรวมปั จจัยการผลิตมาผลิตสินค้ า
แสวงหากาไรสูงสุด (Maximize Profit)
3. รัฐบาล (Government)
เป็ นทัง้ ผูบ้ ริโภคและผูผ้ ลิตและเกีย่ วข้องกับ
หน่วยเศรษฐกิจอืน่ เช่น เก็บภาษี
คุม้ ครองผูบ้ ริโภค
2
ปั จจั ย การผลิ ต (Factor of Production)
: คื อ ทรั พ ยากรที่ นา มาผลิ ต สิ น ค้ าและบริ ก าร
1. ทีด่ ิน และทรั พยากรธรรมชาติ
หมายถึง ทุกสิง่ ที่ธรรมชาติสร้ างขึ ้น
ผลตอ แ
(Land & Resource)
ทั ้ง บนดิน ใต้ ดิน
ค า ชา
2. ทุน (Capital) หมายถึง เงินทุน (Money
capital) และสินทรัพย์ประเภททุน (Capital goods)
เช่น เครือ่ งจักร อุปกรณ์ในการผลิต อาคารโรงงาน
ผลตอ แ
ดอ ้
3
3. แ งงา (Labor) หมายถึง บุคคลที่ใช้ แรงกาย
และสมอง แบ่งเป็ น 3 ประเภท คือ แรงงานฝี มือ
,กึง่ ฝี มือ และ ไร้ ฝีมือ
ผลตอ แ
4. ผู้ ป
อ
คา ้ าง
า (Enterpreneur)
เป็ นผู้ รั บ ความเสี่ ย งในการทา ธุ ร กิ จ
ผลตอ แ
าไ
4
วงจรเศรษฐกิ จ พื้ น ฐาน
ผลตอ แ ปั ั า ผลต (คา ชา, ดอ
้ , ค้ า ้ าง , าไ )
ปั ั า ผลต ( ด , ุ , แ งงา , ผู้ป
อ า)
ผู้ โภค
ผู้ผลต
ส ค้ าแล
คาใช้ า ใ า ซือ้ ส ค้ าแล
า
า
ประเภทของระบบเศรษฐกิจ
ส
ม
Free Enterprise Economics System
Economics
System
สังคม ม
Socialist Economics System
ผสม
Mixed Economics System
6
ระบบเศรษฐกิจแบบเสรีนิยม
หรื อ ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม (Capitalism)
เอกชนมีสิทธิเป็ นเจ้าของปัจจัยการผลิต
มีเสรี ภาพในการดาเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจ
รัฐไม่เข้าไปแทรกแซงกิจกรรมทางเศรษฐกิจ
กิจกรรมทางเศรษฐกิจดาเนินไปโดยผ่าน
กลไกราคา (Price mechanism) หรื อ ระบบตลาด
7
กลไกราคา (Price mechanism)
ผลิตอะไร ?
• ราคาสิ นค้าเป็ นตัวจูงใจผูผ้ ลิต
ผลิตอย่างไร ?
• เลือกวิธีการผลิตที่ตน้ ทุนต่าสุ ด
ผลิตเพื่อใคร ?
• รายได้ของบุคคลเป็ นตัวกาหนด
8
ข้ อดี
ให้เสรี ภาพในแก่ผผู ้ ลิตและผูบ้ ริ โภคดาเนินกิจกรรมทาง
เศรษฐกิจตามความสมัครใจ และให้สิทธิ เอกชนในการ
สะสมทรัพย์สิน
กลไกราคาทาให้การตัดสิ นใจผลิตสิ นค้าสอดคล้องกับความ
ต้องการของสังคม
การแข่งขันโดยเสรี ช่วยป้ องกันมิให้ผผู้ ลิตหากาไรเกินควร
การแข่งขันทาให้เกิดการปรับปรุ งวิธีการผลิตอยูเ่ สมอ
ทาให้มีการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิ ทธิภาพ
9
ข้ อเสีย
กิจกรรมบางอย่างใช้กลไกราคาเป็ นเครื่ องมือแก้ปัญหาพื้นฐาน
ทางเศรษฐกิจไม่ได้ เช่น สิ นค้าสาธารณะ
นายทุน หรื อผูม้ ีอิทธิพลทางการเมืองสามารถเอาเปรี ยบผูบ้ ริ โภค
และแรงงาน ทาให้การกระจายรายได้และการจัดสรรทรัพยากร
ไม่ทวั่ ถึง
การแข่งขันทาให้รายย่อยไม่สามารถอยูใ่ นตลาดได้ เกิดการผูกขาด
จากผูผ้ ลิตรายใหญ่มีทุนมากและอานาจต่อรองสูง ทาให้ราคาสิ นค้า
สูงขึ้น รายได้แรงงานลดลง สวัสดิการสังคมโดยรวมลดลง
10
ระบบเศรษฐกิจแบบสังคมนิยม
หรื อระบบเศรษฐกิจที่มีการวางแผนจากส่ วนกลาง
(Central Planned Economy)
ทรัพยากรของประเทศเป็ นของรัฐ
รัฐเป็ นผูว้ างแผนในการดาเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจเพื่อตอบ
ปัญหาพื้นฐานเศรษฐกิจ
ไม่ใช้กลไกราคา ราคาถูกกาหนดตามนโยบายของรัฐ
ไม่เกิดการแข่งขันเสรี เนื่องจากราคาไม่ใช่สิ่งจูงใจ
11
ข้ อดี
• ถ้ารัฐดาเนินการได้มีประสิ ทธิภาพ จะทาให้มีการผลิตสิ นค้า
และบริ การเป็ นประโยชน์แก่คนส่ วนรวมมากที่สุด ทาให้การ
จัดสรรทรัพยากรและการกระจายรายได้เป็ นธรรม
• การเจริ ญเติบโตทางเศรษฐกิจเป็ นไปอย่างช้า ๆ และมี
เสถียรภาพ
• การผูกขาดโดยผูผ้ ลิตแต่ละรายไม่เกิดขึ้น และไม่มีการแข่งขัน
เพื่อแสวงหากาไรสูงสุ ด
• ทุกคนเสมอภาคเท่าเทียมกัน
12
ข้ อเสีย
ขาดแรงจูงใจให้ผลิตเต็มความสามารถ เพราะเอกชนไม่มีสิทธิ
เป็ นเจ้าของทรัพย์สิน
ไม่เกิดการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิต เพราะขาดการแข่งขัน
ผูบ้ ริ โภคไม่มีเสรี ภาพในการเลือกซื้อสิ นค้า เนื่องจากอยูภ่ ายใต้
ขอบเขตที่รัฐผลิต
อาจก่อให้เกิดการใช้ทรัพยากรไม่มีประสิ ทธิภาพ หากผลิตสิ นค้า
ที่สงั คมไม่ตอ้ งการ
ไม่ก่อให้เกิดความพอใจสูงสุ ดแก่สงั คม
13
ระบบเศรษฐกิจแบบผสม
เอกชนมีสิทธิในการดาเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจตามความ
สมัครใจ
รัฐเข้าไปควบคุมกิจกรรมพื้นฐานที่สาคัญ ที่เอกชนไม่ลงทุน
เพราะต้องลงทุนมากและกาไรน้อย เช่น ประปา ไฟฟ้ า และผลิต
สิ นค้าสาธารณะ
รัฐดูแลควบคุมให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจเป็ นไปโดยราบรื่ น
14
ข้ อดี
• ผูบ้ ริ โภคมีโอกาสเลือกซื้อสิ นค้าและบริ การได้ตามความพอใจ
• ธุรกิจมีเสรี ภาพในการผลิต และกลไกราคาทางานได้ ทาให้เกิด
การพัฒนา
• ลดบทบาททุนนิยม โดยรัฐเข้าไปแทรกแซงกิจกรรมที่เป็ น
ประโยชน์แก่ประชาชนโดยส่ วนรวม และออกกฎหมาย
คุม้ ครองการเอารัดเอาเปรี ยบในสังคม
15
ข้ อเสีย
การกาหนดนโยบายเศรษฐกิจและอานาจต่างๆ ขึ้นอยู่
กับรัฐบาล ทาให้ธุรกิจขาดความมัน่ ในการลงทุน
เนื่องจากมีความเสี่ ยงจากความไม่แน่นอนของนโยบาย
16
คาถาม
1.ปั จจัยการผลิตทางเศรษฐศาสตร์ มีอะไรบ้ าง จงบอกผลตอบแทนกับการเป็ น
เจ้ าของปั จจัยการผลิตแต่ละชนิด
2.จงอธิบายคาว่า “ ระบบเศรษฐกิจ” และความสาคัญของระบบเศรษฐกิจ
อย่างละเอียด
3.ลักษณะสาคัญของระบบเศรษฐกิจแต่ละระบบและข้ อดี ข้ อเสีย
4.ในแต่ละระบบเศรษฐกิจประกอบด้ วยหน่วยเศรษฐกิจอะไรบ้ าง
แต่ละหน่วยเศรษฐกิจมีหน้ าที่อะไร
5.จงแสดงความเห็นว่าทาไมระบบเศรษฐกิจแบบคอมมิวนิสต์จงึ ล่มสลาย
6.เหตุใดรัฐจึงต้ องเข้ ามามีบทบาทและควบคุมกิจกรรมทางเศรษฐกิจใน
ระบบเศรษฐกิจแบบผสม
7.ประเทศไทยมีระบบเศรษฐกิจแบบใด เหมาะสมหรื อไม่ อธิบาย
8.จากความรู้เรื่ องระบบเศรษฐกิจ ท่านคิดว่าระบบใดดีที่สดุ
9.จงบอกจุดมุง่ หมายในการดาเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจของแต่ละหน่วยเศรษฐกิจ
10.อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างเศรษฐศาสตร์ มหภาคและเศรษฐศาสตร์ จลุ ภาค
17