Transcript Presentation การศึกษาแนวปฏิบัติที่ดี(Good Practice)

Practice)
ในการควบคุมป้องกันโรค
ไขเลื
้ อดออก
กรณีศึกษา จังหวัดชลบุร ี
ระยอง ปราจีนบุร ี
ษาไดข
ปในภาพรวมเป็ น ๓ ประเด็น
้ อสรุ
้
๑.แนวปฏิบต
ั ท
ิ ด
ี่ (ี Good Practice) ในการ
ควบคุมป้องกันโรคไขเลื
้ อดออก
๒.ปัจจัยทีท
่ าให้การควบคุมและป้องกันโรค
ไขเลื
้ อดออกประสบความสาเร็จ(Key
Success Factors)
๓.ปัญหาและอุปสรรคทีพ
่ บในการดาเนินงาน
ป้องกันและควบคุมโรคไขเลื
้ อดออก
๑. แนวปฏิบต
ั ท
ิ ด
ี่ (ี Good Practice)
ในการควบคุมป้องกันโรคไขเลื
้ อดออก
ไดข
อสรุ
ปเป็ น ๒ ระยะ คือ
้ ก.ระยะก
้
อนการเกิ
ดโรค
่
ข.ระยะหลังการเกิดโรค
ระยะกอนการเกิ
ด
่
โรค
๑. มีการประชุมวางแผนการควบคุมโรค
ไขเลื
บทองถิ
น
่ เพือ
่ ตัง้
้ อดออกรวมกั
่
้
งบประมาณจัดซือ
้ ทรายอะเบท การพนหมอก
่
ควัน และกิจกรรมการรณรงคต
่
์ างๆ
๒. ให้ความรูกั
น
่ ผู้นาชุมชน
้ บทองถิ
้
เรือ
่ ง การควบคุมป้องกันโรค
ชาวบาน
้
ไขเลื
้ อดออก และกระตุนให
้
้ตระหนักถึง
อันตราย ความรุนแรงของโรค อยาง
่
ตอเนื
่ ่ อง
๓. มีการสรุปผลการดาเนินงานควบคุม
ป้องกันโรคไขเลื
้ อดออก และติดตามการ
สารวจแหลงเพาะพั
นธุลู
่
์ กน้ายุงลาย และ
รายงานคา่ HI ,CI ในเวทีการประชุม
อสม.ทุกเดือน ๆ ละ ๑ ครัง้
๔ . แ จ้ ง ส ถ า น ก า ร ณ ์ ก า ร เ กิ ด โ ร ค
ไข้เลือดออก และรายงานคา่
HI ,CI
ให้ กับ ผู้ น าชุ ม ชน ให้ ทราบทุ ก เดื อ น
๕. จัด ตั้ง ทีม ท างานควบคุ ม ป้ องกัน โรค
ไข้เลือดออก(SRRT) ทัง้ ระดับอาเภอ ตาบล
และควรมีทม
ี SRRT
ระดับหมูบ
่ ้าน ซึ่ง
ป ร ะ ก อ บ ด้ ว ย ท้ อ ง ถิ่ น
เ จ้ า ห น้ า ที่
๖.
จั
ด
เตรี
ย
มวั
ส
ดุ
อ
ุ
ป
กรณ
ส
าหรั
บ
ใช
ในการ
้
์
สาธารณสุข อาสาสมัครสาธารณสุขประจ า
รณรงค
ป
องกั
น
และควบคุ
ม
โรคไข
เลื
อ
ดออกให
้
้
้
์
หมูบ
าน
และผู
น
าชุ
ม
ชน
่
้
้
พร้ อมเพื่อ รองรับ การออกปฏิบ ต
ั งิ านได้ทัน ที
ได้ แก่ ทรายอะเบท เครื่อ งพ่นหมอกควัน
พรอมวัสดุและน้ายา
๗. จัดกิจ กรรมรณรงคก
์ าจัดลูกน้ า ได้แก่
ให
ใส่ทรายอะเบท ปรับปรุงสิ่ งแวดลอมไม
้
่ ้เอือ
้
ตอการเกิ
ดลูกน้ ายุงลาย โดยเฉพาะภาชนะที่
่
มีน้าขัง การปลอยปลาหางนกยู
ง โดยความ
่
รวมมื
อของท้องถิน
่
อสม. ผู้นาชุมชน และ
่
นั ก เรี ย น ปี ละ ๔ ครั้ง ทุ ก ๓ เดื อ น
๘. มีก ารประกวดโรงเรี
ยน
น บ้ านสะอาด
โดยรณรงค
ทุ
ก
หมู
บ
านพร
อมกั
่ ้
้
์
และบ้ านปลอดลู ก น้ า ยุ ง ลายร่ วมกับ ท้ องถิ่น
อยางต
อเนื
่
่ ่องทุกปี
๙. มีการประกวดหมูบ
กน้า
่ านปลอดลู
้
ยุงลาย เพือ
่ ให้เกิดการแขงขั
่ นกันระหวาง
่
หมูบ
างต
อเนื
่ านอย
้
่
่ ่ อง
๑๐. มีการอบรม อสม.จิว
๋ โดยการอบรม
นั ก เรีย นให้ กลับ ไปส ารวจและก าจัด ลู ก น้ า ที่
บ้ า น ต น เ อ ง แ ล ะ เ พื่ อ น บ้ า น สั ป ด า ห ์ ล ะ
๑ ครัง้ และทารายงานส่งครูเพือ
่ เป็ นคะแนน
ในการเรียนการสอนในบางวิชา
๑๑. มีการพนหมอกควั
นกอนเปิ
ดภาคเรียน
่
่
ทีโ่ รงเรียน อยางน
้ อยปี ละ ๒ ครัง้
่
๑๒. มี Call Center ทีส
่ ถานีอนามัย
เพือ
่ ให้ประชาชนและ อสม.แจ้งเหตุหากพบ
ประชาชนทีส
่ งสั ยวาอาจจะเป็
นไขเลื
่
้ อดออก
เพือ
่ ให้ทีม SRRT ออกไปดาเนินการควบคุม
โรคไดทันทวงที
ระยะหลังการเกิดโรค
๑ . เ มื่ อ ไ ด้ รั บ ร า ย ง า น ก า ร เ กิ ด โ ร ค
ไข้เลือดออก ทีม SRRT ต้องเข้าไปควบคุม
โ ร ค ภ า ย ใ น ๒ ๔ ชั่ ว โ ม ง โ ด ย มี ก า ร
สอบสวนโรค และด าเนิ น การควบคุ ม โรค
ไ ด้ แ ก่ พ่ น หม อ ก ค วั น ที่ บ้ า น ผู้ ป่ ว ย แล ะ
บ ริ เ ว ณ ล ะ แ ว ก บ้ า น ใ น รั ศ มี ๑ ๐ ๐ เ ม ต ร
ติด ต่อกัน
๓ วัน และพ่นซ้ า อีก ครั้ง เมื่อ
ครบ ๗ วั น การใส่ ทรายอะเบท และ
ปรับปรุงสิ่ งแวดล้อมบริเวณละแวกบ้านในรัศมี
๑๐๐ เมตรเช่นกัน
๒. มีก ารติด ตามเฝ้ าระวัง หลัง จากมีก าร
ดาเนินการควบคุมโรคโดย อสม.ทีร่ บ
ั ผิดชอบ
ในละแวกบานที
พ
่ บผู้ป่วย
้
๓. หากพบประชาชนทีส
่ งสั ยวาอาจจะเป็
น
่
ไข้เลือดออก ให้แจ้งทีม SRRT
ออกไป
ด าเนิ น การสอบสวนโรค และควบคุ ม โรคไว้
ก่ อ น ไ ม่ ต้ อ ง ร อ ก า ร วิ นิ จ ฉั ย จ า ก แ พ ท ย ์
วิธก
ี ารนี้จะช่วยให้เกิดควบคุมโรคไดทั
้ นทวงที
่
๒.ปัจจัยทีท
่ าให้การควบคุมและป้องกัน
โรคไขเลื
้ อดออกประสบความสาเร็จ
(Key Success Factors) ไดข
ป
้ อสรุ
้
ดังนี้
๑. ผู้นาชุมชน องคการบริ
หารส่วนตาบล
์
หรือ เทศบาล ให้ ความส าคัญ กับ การป้ องกัน
และควบคุ ม โรคไข้ เลื อ ดออก โดยให้ การ
สนั บ สนุ น ทั้ง ด้ านงบประมาณ ก าลัง คนและ
มีการวิ
น
จ
ิ
ฉั
ย
ของแพทย
และ
วัสดุอ๒.
ุปกรณ
อย
างต
อเนื
่
อ
ง
์
่
์ ่
รายงานผู้ป่วยจากโรงพยาบาลให้กับทีม
SRRT อยางรวดเร็
ว
่
๓. เจ้าหน้าทีส
่ าธารณสุข ตัง้ ใจปฏิบต
ั งิ าน
อยางจริ
งจัง ดูแลเอาใจใส่ติดตามผู้ป่วยอยาง
่
่
ตอเนื
่ ่ อง
๔. อาสาสมัครสาธารณสุขประจ าหมู่บ้านมี
ความเข้ มแข็ ง ในการป้ องกัน และควบคุ ม โรค
ไขเลื
่ มบานอย
างสม
า่ เสมอ
้ อดออก มีการเยีย
้
่
๕ . ป ร ะ ช า ช น มี ค ว า ม รู้ แ ล ะ มี ค ว า ม
ตระหนักตอการป
่
้ องกันโรคไขเลื
้ อดออก
๖. ประชาชนในแต่ละบ้ านมีก ารปรับ ปรุ ง
สิ่ งแวดล้ อมและก าจัด ลู ก ลู ก น้ า ยุ ง ลายอย่ าง
สมา่ เสมอ ทาให้สภาพแวดล้อมไมเอื
้ อานวย
่ อ
ต่ อการเกิ ด โรค และมี ก ารผสมผสานภู ม ิ
ปั ญ ญาชาวบ้ านในการก าจัด ลู ก น้ า ยุ ง ลาย
ไดแก
้ ่ การใช้ปูนแดงกินหมากใส่ตุมน
่ ้า เป็ น
๗. การจัดให้มีการประกวดโรงเรียน บ้าน
สะอาด บ้ านปลอดลู ก น้ า ยุ ง ลาย และการ
ประกวดหมู่บ้ านปลอดลูก น้ า ยุ ง ลาย ร่วมกับ
ท้ องถิ่น อย่างต่อเนื่ อ งทุ ก ปี ท าให้ อัต ราการ
๘.เลื
ม
ี SRRT ในระดับอาเภอลง
เกิดโรคไข
้ มีอทดออกลดลง
ติดตาม และให้การสนับสนุ นการป้องกันและ
ควบคุมโรคไขเลื
อดออกในระดับตาบลอยาง
้
่ อ
๙. มีสื่อประชาสั มพันธที
ห
่
ลากหลาย
เพื
่
์
ตอเนื
่ อง
่
กระตุนให
กถึงความรุนแรง
้
้ชาวบานตระหนั
้
ของโรคไขเลื
้ อดออก
๓. ปัญหาและอุปสรรคทีพ
่ บในการ
ดาเนินงานป้องกันและควบคุมโรค
ไขเลื
ปดังนี้
้ อดออก ไดข
้ อสรุ
้
๑.โรงพยาบาล แจ้งผลการวินิจฉัยโรค
ให้กับทีม SRRT ลาช
่ ้า ทาให้การควบคุม
โรคไมทั
นทวงที
ส่งผลให้เกิดการ
่
่
๒.ชาวบ
านกลั
ว
พิ
ษ
ของทรายอะเบท
้
แพรกระจายของโรค
่
เนื่องจากขางซองเขี
ยนวา่ “สารเคมี
้
อันตราย” จึงไมน
่ าไปใส่ในตุมน
่ ้า
๓. มีขด
ี จากัดเรือ
่ งงบประมาณ
๔.คนไขไปรั
กษาทีค
่ ลินิก
อาการไมดี
ึ้
้
่ ขน
จึงไปรักษาตอโรงพยาบาล
ทาให้ทราบผล
่
ลาช
่ ้าส่งผลให้เกิดการแพรกระจายของโรค
่
บ
๕.ประชาชนนิยมนาภาชนะตางๆมารองรั
่
น้าช่วงหน้าฝน และไมมี
่ ฝาปิ ด จึงเป็ น
แหล
งเพาะพั
น
ธ
ยุ
ง
ลาย
่
์
๖.บานที
ไ่ มมี
้
่ คนอยู่ ไมมี
่ คนดูแล เป็ นแหลง่
เพาะพันธุยุ
์ งลายได้
๗.บานที
ป
่ ระชาชนออกไปทางานนอกบาน
้
้
แบบไปเช้าเย็นกลับ ภาชนะทีม
่ น
ี ้าขังภายใน
บานอาจเป็
นแหลงเพาะพั
นธยุ
้
่
์ งลายได้ ช่วงที่
มี
ก
ารรณรงค
อสม.เข
าไปดู
แ
ลได
แต
ภายนอก
้
้
่
์
๘.อุปกรณพ
นหมอกไม
เพี
ย
งพอ
และไม
พร
อม
่
่
่
้
์
บ
าน
้
ในการใช
งาน โดยเฉพาะช่วงทีม
่ ก
ี ารระบาด
้
๙.เจ้าหน้าทีส
่ าธารณสุข ผู้รับผิดชอบงาน
ของโรค
ควบคุมป้องกันโรคไขเลื
้ อดออก มีภารกิจ
หลายดาน
สถานีอนามัยบางแหงมี
้
่ บุคลากรไม่
เพียงพอทาให้ขาดการติดตามเฝ้าระวังอยาง
่