Transcript 5 โรควิถีชีวิตที่สำคัญ - Redirect for www.nswo.moph.go.th

นโยบายสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
โดย
นายแพทย์โสภณ เมฆธน
รองปล ัดกระทรวงสาธารณสุข
การประชุมเชงิ ปฏิบ ัติการแนวทางการข ับเคลือ
่ นยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย ปี 2555
้ ร ังระด ับจ ังหว ัด (NCD Board)
คณะกรรมการโรคไม่ตด
ิ ต่อเรือ
ว ันที่ 2 กุมภาพ ันธ์ 2555 เวลา 09.00-09.30 น.
ณ โรงแรมริชมอนด์ จ ังหว ัดนนทบุร ี
63% of the world’s annual deaths are due to NCDs,
approximately 25% of which are premature
(below 60 years) and could be prevented
Source : The Global status report on noncoommunicable diseases 2010, WHO 2011
กรอบทิศทางการพ ัฒนาทีส
่ าค ัญ
● บูรณาการแผนป้องก ันและควบคุม NCD ก ับแผนพ ัฒนาเศรษฐกิจ
ั
และสงคมแห่
งชาติและเป้าหมาย MDG
● กาหนดนโยบายทีต
่ ระหน ักถึงสุขภาพ (Health in All Policies),
มี Political Commitment, Multi-sectoral Collaboration
ี่ ง สง
่ เสริมสุขภาพ สร้างความเข้มแข็งเชงิ ระบบ
● ลดปัจจ ัยเสย
Healthy food, Healthy Weight, Healthy Community,
Healthy Cities, Healthy Islands, Healthy Organization,
Healthy Setting
• เน้นเพิม
่ ขีดความสามารถในระด ับท้องถิน
่ จ ังหว ัด ประเทศ และ
เพิม
่ ความร่วมมือระหว่างประเทศระด ับภูมภ
ิ าคและระด ับโลก
• เพิม
่ ความเข้มแข็งของระบบเฝ้าระว ัง ระบบติดตาม รายงานผล
ความสาเร็ จ ในระด ับชาติ โดยมีเครือข่ายเฝ้าระว ังและประเมิน
(Surveillance Network Platform)เป้าหมายของโลก(Global
targets) และกลุม
่ ของต ัวชวี้ ัด (Set of indicators)
กรอบทิศทางการพ ัฒนาทีส
่ าค ัญ
● มาตรการตามข้อเสนอแนะ WHO ทีม
่ ค
ี วามคุม
้ ค่าสูง (Best Buys)
และคุม
้ ค่า (Good Buys)
ยาสูบ: คุม
้ ครองสุขภาพผูไ้ ม่สบ
ู บุหรี,่ คาเตือนพิษภ ัย,
ห้ามโฆษณา, เพิม
่ ภาษี, บริการให้คาปรึกษาแก่ผส
ู้ บ
ู บุหรี่
แอลกอฮอล์: จาก ัดการเข้าถึง, ห้ามโฆษณา, ภาษี,
้ ฎหมายดืม
ั้
บ ังค ับใชก
่ ไม่ข ับ, บริการบาบ ัดร ักษาอย่างสน
การบริโภคอาหาร: ลดการบริโภคเกลือ ไขม ันทรานส,์ รณรงค์สร้างกระแส
ตืน
่ ต ัว, ควบคุมโฆษณาต่อเด็ก, ลดการบริโภคไขม ันอิม
่ ต ัว,
ภาษีและราคา, บริการให้คาปรึกษาในระบบบริการปฐมภูม,ิ
ึ ษาในสถานทีท
่ เสริมพฤติกรรมการบริโภคใน
ให้สข
ุ ศก
่ างาน, สง
โรงเรียน
ื่ มวลชน, สง
่ เสริมกิจกรรมในชุมชนพฤติกรรมทางกาย: รณรงค์ทางสอ
สถานทีท
่ างาน-โรงเรียน-ผ่านระบบคมนาคม, บริการให้คาปรึกษา
ในระบบบริการปฐมภูม ิ
้ื : ให้ว ัคซน
ี ไวร ัสต ับอ ักเสบบีป้องก ันมะเร็งต ับ
โรคติดเชอ
นโยบายสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
10 leading cause of death by gender,
2009, Thailand
Deaths
Male
Rank
Disease
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Stroke
Traffic accidents
Ischaemic heart disease
Liver cancer
COPD
HIV/AIDS
Bronchus & Lung cancer
Diabetes
Cirrhosis
Tuberculosis
All causes
Female
Deaths
('000)
%
25 10.4
19
8.1
18
7.7
16
6.9
14
6.1
11
4.7
10
4.2
9
4.0
9
3.8
7
2.9
235 100
%
14.6
9.4
9.0
4.0
4.0
3.2
3.0
2.8
2.7
2.4
100
Deaths
('000)
26
17
16
7
7
6
5
5
5
4
181
Disease
Stroke
Diabetes
Ischaemic heart disease
Liver cancer
Nephritis & nephrosis
HIV/AIDS
Lower respiratory tract infections
Cervix uteri cancer
Traffic accidents
COPD
All causes
10 leading cause of DALYs by
gender, 2009, Thailand
DALY
Male
Rank
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Female
Disease
Alcohol dependence/harmful use
Traffic accidents
Stroke
HIV/AIDS
Liver cancer
Ischaemic heart disease
Diabetes
Depression
Cirrhosis
COPD
All causes
DALY
('000)
%
%
DALY
('000)
709 12.42
476
8.35
359
6.28
267
4.68
251
4.40
236
4.1
207
3.6
165
2.9
164
2.9
159
2.8
5706 100
8.53
8.01
7.28
4.00
3.50
3.5
2.8
2.8
2.5
2.5
100
363
341
309
170
149
147
120
118
108
106
4253
Disease
Diabetes
Stroke
Depression
Ischaemic heart disease
Osteoarthritis
HIV/AIDS
Traffic accidents
Anaemia
Liver cancer
Dementia
All causes
อัตราผู ้ป่ วยในต่อแสนประชากรด ้วยโรควิถช
ี วี ต
ิ ทีส
่ าคัญ 5 โรค
พ.ศ.2548-2553
ทีม
่ า: ฐานข ้อมูลผู ้ป่ วยใน สานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ สานักงานประกันสังคม และกรมบัญชีกลาง โดยสานักงานกลางสารสนเทศบริการสุขภาพ
หมายเหตุ: พ.ศ.2552 และ 2553 ข ้อมูลผู ้ป่ วยในไม่รวมข ้อมูลจากสานั กงานประกันสังคม
รวบรวม/วิเคราะห์: สานักนโยบายและยุทธศาสตร์ สานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
อ ัตราตายต่อแสนประชากรจากโรควิถช
ี วี ต
ิ ทีส
่ าค ัญ 5 โรค
พ.ศ.2548-2553
อตรา
ั ต่อแสนประชากร
100
90
80
81.4
83.1
84.9
87.6
28.2
25.3
28.4
20.6
12
3.8
29.3
20.6
12.2
3.6
29.8
20.8
12.2
3.9
88.3
91.2
29
21
28.9
27.5
11.1
3.6
10.8
3.9
70
60
50
40
30
20
10
0
11.9
3.9
2548
2549
2550
2551
มะเร็ง
เบาหวาน
ความดนโั ลหิตสูง
หวใั จ
2552
2553
หลอดเลือดสมอง
ทีม
่ า: สานักนโยบายและยุทธศาสตร์ สานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
พ.ศ.
้ ไป
สถานะสุขภาพประชากรไทย อายุ 15 ปี ขึน
ความชุ ก 6.9%
ความชุ ก 6.9%
NHES III
(2546-2547)
ทราบว่ าป่ วย
43.4%
ควบคุมได้
12.2%
เบาหวาน
ควบคุมได้
28.5%
ความชุ ก 21.4%
ความชุ ก 22.0%
ทราบว่ าป่ วย
28.6%
ความดันโลหิตสู ง
ควบคุม
ได้ 8.6%
ควบคุม
ได้ 6.2%
ทราบว่ าป่ วย
49.7%
ควบคุมได้
20.9%
ความชุ ก 19.4%
ความชุ ก 15.5%
ทราบว่ าป่ วย
12.9%
NHES IV
(2551-2552)
ทราบว่ าป่ วย
68.8%
ภาวะไขมันคอเลสเตอรอลในเลือดสู ง
ทราบว่ าป่ วย
27.3%
ควบคุมได้
14.8%
ครม.มีมติอนุมต
ั ใิ นหลักการแผนยุทธศาสตร์และแต่งตัง้ กลไกการขับเคลือ
่ นยุทธศาสตร์ระดับชาติ
(การประชุม ครม. ครัง้ ที่ 10/2554 ในวันอังคารที่ 8 มีนาคม 2554)
http://bps.ops.moph.go.th/THLSP2011-2020/cabinet8march2011/index.html
แผนยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย พ.ศ.2554-2563
เป้ าประสงค์ สูงสุ ด
ประชาชน ชุมชน สังคม และประเทศ มีภูมิคุม้ กันและศักยภาพในการสกัดกั้นภัยคุกคามสุขภาพ
จากโรควิถีชีวิตที่สาคัญได้
เป้ าหมายและตัวชี้วดั หลักในการพัฒนา
[3 เป้ าหมายหลัก, 18 ตัวชี้วดั หลัก]
5 โรควิถชี ีวติ ที่สาคัญ
1] เบาหวาน
2] ความดันโลหิ ตสูง
3] หัวใจ
4] หลอดเลือดสมอง
5] มะเร็ง
Roadmap
Strategy
5 ด้ าน
1] การเกิดโรค
2] ภาวะแทรกซ้อน
3] พิการ
4] ตาย
5] ภาระค่าใช้จ่าย
3 วิถชี ีวติ ที่พอเพียง
1] การบริ โภคที่เหมาะสม
2] การออกกาลังกายที่เพียงพอ
3] การจัดการอารมณ์ได้
เหมาะสม
ระยะสั้น 1-3 ปี [2554-2556]
ระยะกลาง 5 ปี [2554-2558]
ระยะยาว 10 ปี [2554-2563]
บูรณาการความคิด สร้างความ
เชื่อมัน่ และการมีส่วนร่ วม
ขับเคลื่อนของภาคีเครื อข่ายร่ วม
ปฎิบตั ิการเชิงรุ กสู่ การวางรากฐานที่
มัน่ คงเชิงโครงสร้างและระบบ
สร้างความเข้มแข็งเชิงโครงสร้าง
และระบบการป้ องกันและ
แก้ไขปัญหาอย่างยัง่ ยืน
นโยบาย
สาธารณะ
สร้ างสุ ข
การขับเคลือ่ นทางสังคม
และ
สื่อสารสาธารณะ
การพัฒนา
ศักยภาพ
ชุมชน
การพัฒนาระบบ
เฝ้ าระวังและ
การจัดการโรค
การสร้ างความ
เข้ มแข็งของระบบ
สนับสนุนยุทธศาสตร์
โครงสร้างองค์กรและกลไกการข ับเคลือ
่ น
ติดตามและประเมินผล
คณะกรรมการอานวยการ
ยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
คณะกรรมการบริหาร
ยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
คณะกรรมการอานวยการและ
คณะกรรมการขับเคลือ
่ น
นโยบาย รมว.สธ (ชุดที่ 1 ข ้อ 1 และ 3)
คณะกรรมการดาเนินงานขับเคลือ
่ น
ยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
สานักงานบริหารยุทธศาสตร์ฯ
คณะอนุกรรรมการ
นโยบายสาธารณะสร ้างสุข
คณะอนุกรรรมการ
การขับเคลือ
่ นทางสงั คม
ื่ สารสาธารณะ
และสอ
คณะอนุกรรรมการ
การพัฒนาศักยภาพชุมชน
คณะอนุกรรรมการ
การพัฒนาระบบเฝ้ าระวัง
และการจัดการโรค
คณะอนุกรรรมการ
การสร ้างความเข ้มแข็งของ
ระบบสนับสนุนยุทธศาสตร์
คณะอนุกรรรมการ
จัดทาแผนปฏิบัตก
ิ าร
สร ้างสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
คณะกรรมการโรคไม่ตด
ิ ต่อเรือ
้ รังระดับจังหวัด (NCD Board)
คณะอนุกรรรมการ
นโยบายสาธารณะสร ้างสุข
คณะอนุกรรรมการ
การขับเคลือ
่ นทางสงั คม
ื่ สารสาธารณะ
และสอ
คณะอนุกรรรมการ
การพัฒนาศักยภาพชุมชน
คณะอนุกรรรมการ
การพัฒนาระบบเฝ้ าระวัง
และการจัดการโรค
คณะอนุกรรรมการ
การสร ้างความเข ้มแข็งของ
ระบบสนับสนุนยุทธศาสตร์
คณะอนุกรรรมการ
จัดทาแผนปฏิบัตก
ิ าร
สร ้างสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
ประธาน
เลขานุการ
รองเลขาธิการ สศช.
อธิบดีกรม อ.
สานักยุทธศาสตร์และการวางแผนพัฒนาสงั คม
สานักโภชนาการ, กองออกกาลังกายฯ
สานักควบคุมการบริโภคยาสูบ, สนง.คกก.ควบคุม
เครือ
่ งดืม
่ แอลกอฮอล์, สานักอาหาร
ปลัดสานักนายก รมต.
อธิบดีกรม สบส.
สานักพัฒนานโยบายและแผนการประชาสัมพันธ์
ึ ษา, กองพัฒนาศักยภาพผู ้บริโภค,
กองสุขศก
สานักโภชนาการ, สานักคุณภาพและความปลอดภัย
อาหาร
รองปลัด มท.
อธิบดีกรม คร.
สานักสง่ เสริมการพัฒนาศก. สงั คมฯ กรมสง่ เสริมฯ,
กองแผนงาน กรมพัฒนาชุมชน
สานักโรคไม่ตด
ิ ต่อ, กองสนับสนุนสุขภาพภาค ปชช.
ปลัด สธ.
อธิบดีกรม พ.
สานักยุทธศาสตร์ กรมการแพทย์,
สถาบันวิจัยและประเมินเทคโนโลยีทางการแพทย์,
สานักพัฒนาสุขภาพจิต, สานักการแพทย์ทางเลือก,
สถาบันการแพทย์แผนไทย, สานักโรคไม่ตด
ิ ต่อ
ึ ษา สกอ.
ปลัด ศธ.
สานักนโยบายและแผนการอุดมศก
รองปลัด สธ.(ด ้านบริหาร) สสว., สนย., สบรส. สตป.
ปลัด สธ.
สถาบันโภชนาการ ม.มหิดล
สสว.
การบูรณาการสร้างสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
้ ร ัง
ลดภ ัยโรคไม่ตด
ิ ต่อเรือ
ปี งบประมาณ 2555
• โครงการสนองนา้ พระราชหฤท ัยในหลวง
ทรงห่วงใยสุขภาพประชาชน เพือ
่ เฉลิมพระเกียรติ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยูห
่ ัว เนือ
่ งในโอกาส
พระราชพิธม
ี หามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ
5 ธ ันวาคม 2554
• โครงการตรวจสุขภาพพระภิกษุ สามเณร และผูน
้ า
ศาสนาเฉลิมพระเกียรติฯ
• กิจกรรมการการข ับเคลือ
่ นยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ี
ชวี ต
ิ ไทยระด ับชาติ
เป้าหมายและต ัวชวี้ ัดทีส
่ าค ัญ
ในการข ับเคลือ
่ นยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย ปี 2555
้ เป็น 2 เท่าต่อหน่วยบริการ
1. ชุมชนสร้างสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย (3อ.2ส.) เพิม
่ ขึน
สาธารณสุข
2. รพ.สต.ขนาดใหญ่ (1,000 แห่ง ในชุมชน และ 215 แห่ง ในเขตเมือง) ผ่าน
เกณฑ์ตาบลจ ัดการสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย ตามมาตรฐานทีก
่ าหนด
3. เครือข่ายองค์กรสร้างสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทยในทุกเขต
้ ไปได้ร ับการค ัดกรอง DM & HT ร้อยละ 90
4. ประชาชนอายุ 15 ปี ขึน
ี่ งสูงต่อ DM (pre-DM) ป่วยเป็น DM ไม่เกินร้อยละ 5
5. ประชาชนกลุม
่ เสย
ี่ งสูงต่อ HT (pre-HT) ป่วยเป็น HT ไม่เกินร้อยละ 10
6. ประชาชนกลุม
่ เสย
7. อ ัตราผูป
้ ่ วยเบาหวานรายใหม่ไม่เกินร้อยละ 4
8. อ ัตราผูป
้ ่ วยความด ันโลหิตสูงรายใหม่ไม่เกินร้อยละ 8
้ น (ตา ไต เท้า) ร้อยละ 60
9. ผูป
้ ่ วยเบาหวานได้ร ับการค ัดกรองภาวะแทรกซอ
้ น (ตา ไต) ร้อยละ 60
10. ผูป
้ ่ วยความด ันโลหิตสูงได้ร ับการค ัดกรองภาวะแทรกซอ
11. สตรีอายุ 30-60 ปี ได้ร ับการตรวจค ัดกรองมะเร็ งปากมดลูก ด้วยวิธ ี
Pap Smear/VIA
11. อ ัตราตายโรคห ัวใจขาดเลือดลดลง ร้อยละ 1
12. อ ัตราตายโรคหลอดเลือดสมองลดลง ร้อยละ 2
ยุทธศาสตร์นโยบายสาธารณะสร้างสุข
(Healthy Public Policy)
ว/ด/ป
กิจกรรมหล ัก
26 มี.ค. ประกาศเจตนารมณ์และลงนามความร่วมมือ
2555 ภาคีเครือข่ายในงานมหกรรมจ ัดการความรู ้
โครงการสนองนา้ พระราชหฤท ัยในหลวงฯ
กลุม
่
เป้าหมายทีส
่ าค ัญ
หน่วยราชการ
8 หน่วยงาน
8 มี.ค.
2555
พ ัฒนาความร่วมมือสร้างนโยบายสาธารณะ
ลดเกลือและโซเดียม และไขม ันทรานส ์
ผูป
้ ระกอบการ
ภาคเอกชน 10 แห่ง
มิ.ย.
2555
เผยแพร่ผลงานความร่วมมือนโยบายสาธารณะ
ภาคีเครือข่ายและ
ประชาชนทว่ ั ไป
หน่วยงานร ับผิดชอบ: กรม อ., กรม คร., อย., กรมพ ัฒน์, สป.
ั
ื่ สารสาธารณะ
ยุทธศาสตร์การข ับเคลือ
่ นทางสงคมและส
อ
(Social Mobilization & Public Communication)
ว/ด/ป
กิจกรรมหล ัก
กลุม
่
เป้าหมายทีส
่ าค ัญ
ก.พ.
2555
ั ันธ์โครงการสนองนา้
เผยแพร่ประชาสมพ
พระราชหฤท ัยในหลวงฯ
ภาคีเครือข่ายและประชาชน
ทว่ ั ไป
ก.ค.
2553
แข่งข ันการสร้างสุขภาพระด ับเขตและ
ประเทศ
ภาคีเครือข่ายภาคร ัฐและ
เอกชน 50 หน่วยงาน/
ี งใหม่
องค์กร (ขอนแก่น เชย
สงขลา กรุงเทพฯ)
5-16
มี.ค.
14-18
พ.ค.
2555
รณรงค์ลดอาหารเค็ม ม ัน หวาน และตรวจ สถานประกอบการ ร้านค้า
สุขภาพเบาหวาน ความด ันโลหิตสูง
หน่วยงานราชการ และ
ประชาชนทว่ ั ไป
• ว ัน อสม. แห่งชาติ
• No Salt – Fat – Sugar Day
• ทาดีเข้าพรรษา
ฯลฯ
หน่วยงานร ับผิดชอบ: กรม สบส., อย. , กรม อ., กรมวิทย์, กรม คร., กรม ส., สป.
ั
ยุทธศาสตร์การพ ัฒนาศกยภาพชุ
มชน
(Community Building)
ว/ด/ป
กิจกรรมหล ัก
กลุม
่
เป้าหมายทีส
่ าค ัญ
25-26
มี.ค.
2555
จ ัดงานมหกรรมจ ัดการความรูโ้ ครงการ
สนองนา้ พระราชหฤท ัยในหลวงฯ
ภาคีเครือข่ายและ
ประชาชนทว่ ั ไป
เม.ย.
2555
ขยายผลและต่อยอดดาเนินกิจกรรมสู่
ึ ษาดูงานในพืน
้ ทีต
เครือข่ายใหม่ โดยศก
่ น
้ แบบ
หน่วยบริการ/สถานบริการ/หมูบ
่ า้ นชุมชนทุก
ระด ับ
ภาคีเครือข่ายใหม่
อย่างน้อย 72 เครือ
ขาย/18 เขต
9-13
ก.ค.
2555
จ ัดเวทีแลกเปลีย
่ นเรียนรูร้ ะด ับเขตและระด ับ
ภาค
ภาคีเครือข่าย 76
จ ังหว ัด/4ภาค
หน่วยงานร ับผิดชอบ: กรม คร., กรม สบส., กรม อ., กรม ส., สป.
ยุทธศาสตร์การพ ัฒนาระบบเฝ้าระว ังและการจ ัดการโรค
(Surveillance & Care System)
ว/ด/ป
กิจกรรมหล ัก
กลุม
่
เป้าหมายทีส
่ าค ัญ
ก.พ.เม.ย.
2555
สารวจและค ัดกรองสุขภาพและบริการ
ดูแลสุขภาพประชากรกลุม
่ เป้าหมาย
ี่ ง กลุม
(กลุม
่ ปกติ กลุม
่ เสย
่ ป่วย กลุม
่ ทีม
่ ี
้ น)
ภาวะแทรกซอ
้
-ประชาชนอายุ 15-34 ปี ขึน
้ ไป/ พระภิกษุ
ไป/ 35 ปี ขึน
สามเณร และผูน
้ าศาสนา
ร้อยละ 90
- ผูป
้ ่ วยเบาหวานและความ
ด ันโลหิตสูง ร้อยละ 60
เม.ย.
2555
พ ัฒนารูปแบบ/คูม
่ อ
ื การค ัดกรองและ
้ น
การจ ัดการโรคและภาวะแทรกซอ
ผูใ้ ห้บริการในสถานบริการ
ทุกระด ับ
ก.พ.เม.ย.
2555
ั
พ ัฒนาศกยภาพการค
ัดกรอง
้ นในผูป
ภาวะแทรกซอ
้ ่ วยเบาหวานและ
ความด ันโลหิตสูง
ผูใ้ ห้บริการในสถานบริการ
ทุกระด ับ
พ.ค.
2555
พ ัฒนาคลินก
ิ เพือ
่ ให้บริการเป็นเลิศ
(DPAC, STEMI, Stroke Fast Track)
สถานบริการ 18 เขต
หน่วยงานร ับผิดชอบ: กรม พ., กรม ส., กรมพ ัฒน์ฯ, กรม คร., กรมวิทย์, สป.
ยุทธศาสตร์ความเข้มแข็งของระบบสน ับสนุน
ยุทธศาสตร์ (Capacity Building)
ว/ด/ป
กิจกรรมหล ัก
กลุม
่
เป้าหมายทีส
่ าค ัญ
ม.ค.-มิ.ย. 2555
พ ัฒนาข้อมูลการสารวจพฤติกรรมสุขภาพ
(Essential Data Set Survey)
ประชาชนทว่ ั ไป
ก.พ.-เม.ย. 2555
พ ัฒนาระบบทะเบียน NCD Data Center
1 ระบบ
2-4พ.ค.
5-7 มิ.ย. 2555
ั
พ ัฒนาองค์ความรู/
้ ศกยภาพการบริ
หาร
จ ัดการและบริการในสถานบริการ
บุคลากรในสถาน
บริการทุกระด ับ
2 ก.พ.
18 พ.ค. 2555
พ ัฒนาการบริหารจ ัดการ NCD Board
NCD Board ทุก
จ ังหว ัด
จ ัดทาแผนปฏิบ ัติการและแนวทางการ
ข ับเคลือ
่ นยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
1 แผน
การติดตามประเมินผล
• ระบบข้อมูลเฝ้าระว ังและการจ ัดการ
โรคเบาหวาน ความด ันโลหิตสูง ระด ับ
รพ.สต./หมูบ
่ า้ น
• ประเมินผลโดยองค์กรภายนอก
2 เรือ
่ ง
-รพ.สต. ภาคละ 2
แห่ง
-องค์กรภายนอก
ก.พ.-ก.ค. 2555
21 ก.ย. 2555
หน่วยงานร ับผิดชอบ: สป. (สสว., สนย., สบรส., สตป., สาน ักวิชาการสาธารณสุข),
กรมต่างๆ
จุดเน้นทีส
่ าค ัญของการข ับเคลือ
่ น
ยุทธศาสตร์สข
ุ ภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย ปี 2555
ั
ั
• รณรงค์สร้างกระแสสงคม
นโยบายสาธารณะ และมาตรการทางสงคม
ี่ ง เสริมปัจจ ัยเอือ
้ และลดภ ัยโรควิถช
ลดปัจจ ัยเสย
ี วี ต
ิ โดยการมีสว่ นร่วม
ของชุมชน ท้องถิน
่ และแสวงหาความร่วมมือของภาคีเครือข่ายภาคร ัฐ
ั
เอกชน ภาคประชาสงคม
ภาคประชาชน
่ เสริมการสร้างแบบอย่างทีด
• สง
่ ข
ี องบุคคลและองค์กรสร้างสุขภาพดีวถ
ิ ี
ชวี ต
ิ ไทย (Healthy Organization)
• ขยายผลและต่อยอดหมูบ
่ า้ น/ชุมชนสร้างสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย ตาบล
จ ัดการสุขภาพดีวถ
ิ ช
ี วี ต
ิ ไทย
้ ไป และดูแล
• เร่งร ัดการตรวจค ัดกรองสุขภาพประชาชนอายุ 15 ปี ขึน
ั
กลุม
่ เป้าหมายต่างๆ ทีเ่ หมาะสมและต่อเนือ
่ ง เน้นการพ ัฒนาศกยภาพ
้ น
ในการเฝ้าระว ังโรคและจ ัดการภาวะแทรกซอ
• สน ับสนุนและพ ัฒนา รพ.สต. ให้มข
ี ด
ี ความสามารถในการจ ัดบริการ
ื่ มโยงระบบบริการระด ับสูง
เชงิ รุกและเชงิ ร ับ และเชอ
ั
• พ ัฒนาศกยภาพ
NCD Board, System Manager, Case Manager
และระบบข้อมูล Data Center
การสน ับสนุบงบประมาณ
ระด ับเขตและจ ังหว ัด
• สน ับสนุนเขตตรวจราชการ 18 ๆ เขตละ 300,000 บาท
• สน ับสนุนงบประมาณหน่วยงานบริหารและบริการ
สาธารณสุขระด ับจ ังหว ัด (ตามขนาดของจ ังหว ัด)
400,000 – 1,724,000 บาท/จ ังหว ัด
- สน ับสนุน สสจ. 100,000 บาท/จ ังหว ัด
- สน ับสนุนอาเภอ 40,000 บาท/อาเภอ
- สน ับสนุน รพ.สต. 2,000 บาท/แห่ง
การเฝ้าระวัง ควบคุม
โรคเบาหวาน
ความดันโลหิตสูง ใน รพ.
สต.
กลุมเป
่ ้ าหมาย
ประชาชน อายุ ๑๕
ปี ขน
ึ้ ไป
รณรงคคั
์ ดกรองเบาหวาน ความดัน
โลหิตสูง
วันที่ ๑-๒๐ มีนาคม ๒๕๕๕
เบาหวาน
๑. อายุ ๑๕ – ๓๔ ปี มีปจ
ั จัย
เสี่ ยง ๓ ขอขึ
้ ไป ส่งตรวจเลือด
้ น
๒. อายุ ๓๕ ปี ขน
ึ้ ไป มีปจ
ั จัยเสี่ ยง
๑ ขอขึ
้ ไป ส่งตรวจเลือด
้ น
ความดันโลหิตสูง
อายุ ๑๕ ปี ขน
ึ้ ไป ให้วัดความดัน
แบบคัดกรองเบาหวานดวยวาจา
้
ปัจจัยเสี่ ยง
ภาวะน้าหนักเกินและอวน
้
มีประวัต ิ พอ
่ แม่ พี่ น้อง เป็ น
โรคเบาหวาน
มีภาวะความดันโลหิตสูง > 140/90
มม.ปรอท
มีรอยพับรอบคอหรือใตรั
้ กแรด
้ า
ประวัตไิ ขมันในเลือดผิดปกติ
ประวัตม
ิ น
ี ้าตาลในเลือดสูง
ประวัตเิ ป็ นเบาหวานขณะตัง้ ครรภหรื
์ อ
เคยคลอดบุตรทีม
่ น
ี ้าหนักแรกคลอด
มากกวา่ 4 กิโลกรัม
อายุ ๑๕-๓๔
ปี


อายุ ๓๕ ปี
ขึน
้ ไป








การแบงกลุ
มโรคเบาหวาน
ความ
่
่
ดันโลหิตสูง
กลุมเสี
่ ยงสูง
่
กลุมปกติ
่
(pre-DM, pre-HT)
กลุมป
วย
่
่
กลุมป
่ ่ วย ทีม
่ ภ
ี าวะแทรกซ้อน
กลุมป
๑ มป
๒ มป
่ ่ วยระดับ กลุ
่ ่ วยระดับ กลุ
่ ่ วยระดับ ๓
การติดตามและเฝ้าระวังเบาหวานและ
ความดันโลหิตสูง
รายบุคคลในชุมชน
กลุมเสี
่ ่ ยงสูงติดตามประเมินทุก ๖ เดือน
๑. ประเมินและให้คาแนะนาดานพฤติ
กรรม
้
การกิน การออกกาลังกาย
ความเครียด สุรา บุหรี่ ทุกเดือน
๒. ชัง่ นน. วัดรอบเอว ทุกเดือน
๓. ตรวจเลือด วัดความดันโลหิต ทุก ๖
เดือน
การติดตามและเฝ้าระวังผู้ป่วยเบาหวาน
บริการ
กลุมป
่ ่ วยระดับ ๑, ๒
กลุมป
่ ่ วยระดับ ๓
๑. ประเมินและให้คาแนะนาดาน
้
พฤติกรรมการกิน การออกกาลังกาย
ความเครียด สุรา บุหรี่
ทุกสั ปดาห ์
ทุกสั ปดาห ์
๒. ชั่งนน. วัดรอบเอว
๓. ตรวจเลือด วัดความดันโลหิต
ทุกเดือน
ทุก ๓ เดือน
ทุกสั ปดาห ์
ทุกเดือน
๔. ประเมินอาการแทรกซ้อน/
ตรวจภาวะแทรกซ้อน
ปี ละครัง้
-
ทุกเดือน
ปี ละครัง้
การติดตามและเฝ้าระวังผูป
้ ่ วยความ
ดันโลหิตสูง
บริการ
กลุมป
่ ่ วย
ระดับ ๑
กลุมป
่ ่ วย
ระดับ ๒
กลุมป
่ ่ วย
ระดับ ๓
๑. ประเมินและให้คาแนะนาดานพฤติ
กรรม
้
การกิน การออกกาลังกาย ความเครียด
สุรา บุหรี่
ทุกเดือน
ทุกเดือน
ทุกสั ปดาห ์
๒. ชั่งนน. วัดรอบเอว
ทุกเดือน
ทุกเดือน
ทุกสั ปดาห ์
๓. วัดความดันโลหิต
ทุกเดือน
ทุกสั ปดาห ์
ทุกสั ปดาห ์
ทุกเดือน
ทุกเดือน
๔. ประเมินอาการแทรซ้อน ทราบสั ญญาณ
เตือนอัมพฤกษ์ อัมพาต
การเฝ้าระวัง ควบคุมโรคเบาหวาน
ความดัน ใน รพ.สต.
เรือ
่ ง
ผู้รับผิดชอบ
๑. การเฝ้าระวังและการคัดกรอง
กรมสนับสนุ นบริการ
๑.๑ การเฝ้าระวังในชุมชน
สุขภาพ
๑.๒ การเฝ้าระวังในสถานบริการ กรมควบคุมโรค
๑.๓ ระบบรายงานขอมู
สานักนโยบายและ
้ ล
ยุทธศาสตร ์
ศูนยเทคโนโลยี
สารสนเทศ
์
และการสื่ อสาร
การสรางเสริ
มสุขภาพ ป้องกัน
้
โรค
๒.๑ อาหาร
๒.๒ ออกกาลังกาย
๒.๓ คลายเครียด
กรมอนามัย
กรมสุขภาพจิต
การเฝ้าระวัง ควบคุมโรคเบาหวาน
ความดัน ใน รพ.สต.
เรือ
่ ง
ผู้รับผิดชอบ
๓. การดูแลใน รพ.สต.
๓.๑ กลุมเสี
ความดันโลหิตสูง
่ ่ ยงสูงตอเบาหวาน
่
๓.๒ ผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูงทีค
่ วบคุมได้
๓.๓ การส่งตอ
่ ตรวจภาวะแทรกซ้อน (ตา ไต เท้า)
กรมการแพทย ์
๔. การใช้เครือ
่ งมือตรวจน้าตาลในเลือด เครือ
่ งวัดความดัน
โลหิต
๔.๑ เกณฑในการเลื
อก ตรวจสอบคุณภาพเครือ
่ งมือ
์
๔.๒ การพัฒนาศั กยภาพบุคลากร
กรมวิทยาศาสตร ์
การแพทย ์
การเฝ้าระวัง ควบคุมโรคเบาหวาน
ความดัน
ใน รพ.สต. (ตอ)
่
เรื่อง
๕. การดาเนินงานป้ องกันควบคุมโรคในชุมชน
โดยใช้งานกลาง ๒๔ ตัว (นพ.อมร นนทสุ ต)
ผู้รับผิดชอบ
ฐบาล
ยุทธศาสตรตามนโยบายรั
์
๑. การคัดกรอง เฝ้าระวัง และเตรียม
กลุมเป
่ ้ าหมาย
๒. ปรับเปลีย
่ นพฤติกรรม ใช้ SRM/คากลาง
่
โดยแผนงาน/โครงการ
๓. ใช้การสื่ อสารสาธารณะ
๔. การแลกเปลีย
่ นเรียนรู้ ผานโรงเรี
ยน
่
นวัตกรรมสุขภาพชุมชน(รนสช.)
๕. อสม. เป็ นนักจัดการ/เชีย
่ วชาญดานพั
ฒนา
้
๖. มาตรการทางสั งคม
๗. สรางแกนนาสุขภาพประจาครอบครัว
งานกลางทีเ่ ป็ นปัจจัย
ความสาเร็จ
ในการควบคุมโรคเบาหวาน
ความดั
น
โลหิ
ต
สู
ง
๑. การใช SRM /คากลาง
้
่
๒. ระบบเฝ้าระวัง/คัดกรองโดย
ประชาชน
๓. การสรางและใช
้
้มาตรการทาง
สั งคม
๔. การปรับแผนงานทองถิ
น
่ /ตาบล
้
๕. การเตรียมกลุมเป
่ ้ าหมาย
งานกลางทีเ่ ป็ นปัจจัยความสาเร็จในการควบคุมโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสู งพ.ศ. 2555
ประเภท
งานที่ตอ้ งมี (ไม่ขึ้นกับบริบท)
1.การใช้ SRM / ค่ากลาง
(1)
(2)
(3)
(4)
2.ระบบเฝ้ าระวัง/คัดกรอง
โดยประชาชน
(1) ติดตามคัดกรองแบบเข้าถึงตัวกลุ่มเป้าหมาย
(2) ส่งเสริมการจัดกิจกรรม 3อ. 2ส.
(3) พัฒนาความรูท้ กั ษะอย่างต่อเนือ่ ง
(4) เข้าค่ายปรับเปลีย่ นพฤติกรรม
(1) ปลูกผักปลอดสาร/กินผัก/อาหารปลอดภัย
(2) ลดหวาน มัน เค็ม ในกิจกรรมของชุมขนการจัดงานศพ/งานบุ ญ/
งานสาธารณะ
(3) ประกาศนโยบายส่งเสริม 3อ ลดละ 2ส ตามบริบทพื้ นที่
(4) ทาดี (ด้านสุขภาพ) มีรางวัล ใช้เงินกองทุน เชิ ดชู A+ นอนรพ.
ราคาถูกพิเศษ
3.การสร้างและใช้มาตรการ
ทางสังคม
ชุมชนจัดทาแผนงานโครงการจาก SRM โดยชุมชน
อบรมเพิม่ ทักษะ อสม. ผ่าน รนสช./แบ่งเขตความรับผิดชอบ
ติดตามประเมินผลตามตัวชี้ วัด
ถอดบทเรียนการทางาน /SRM/ คืนข้อมูล
งานกลางทีเ่ ป็ นปัจจัยความสาเร็จในการควบคุม
โรคเบาหวาน ความดั
ตสูขึ
ประเภท
งานทีต
่ องมี
(ไม
้ กับ(ต
บริอ)
่ บท)
้ นโลหิ
่ งน
4.การปรับแผนงาน
ท้องถิน
่ /ตาบล
(1) นาแผนงานบรรจุในแผนฯ อปท.และบรรจุใน
ข้อบัญญัต,ิ เทศบัญญัต ิ กองทุนฯ ตาบลและกองทุนอืน
่
(2) ประชุมบูรณาการแผน ผานคณะกรรมการกองทุ
น
่
รวมกั
บหลายๆหน่วยงาน
่
(3) ขอรับการสนับสนุ นจากองคกรอื
น
่
์
(4) เปิ ดเวทีแลกเปลีย
่ นระหวางกลุ
ม
่
่
5.การเตรียม
กลุมเป
่ ้ าหมาย
(1)
(2)
(3)
(4)
แลกเปลีย
่ นเรียนรู้ภายในกลุมเสี
่ ่ ยง
ให้ความรู้กับกลุมเป
่ ้ าหมาย
ให้ชุมชนไดรั
ส่วนรวม
้ บรู้ ยอมรับและจัดการอยางมี
่
่
ส ร้ า ง ก ร ะ บ ว น ก า ร เ รี ย น รู้ เ พื่ อ ก า ร ป รั บ เ ป ลี่ ย น
พฤติกรรมให้เหมาะกับกลุมเป
่ ้ าหมาย
6.ระบบสื่ อสารเพือ
่
ปรับเปลีย
่ นพฤติกรรม
(1)
(2)
(3)
(4)
หอกระจายขาว
่
ปากตอปาก
่
เวทีชาวบ้าน
บุคคลตนแบบ/ครัวเรือนตนแบบ