Dr.babaeiyan
Download
Report
Transcript Dr.babaeiyan
دکتر محمود بابائیان
1
علوم طبيعيّه
ب ّررس ي جسم از لحاظ تغييرات
ابن هندو مفتاح الطب:
طب صناعتي است كه به بدنهاي مردم عنايت دارد و به اين بدنها صحت و سالمتي بخشد
ربيع بن احمد اخويني در كتاب «هدايه املتعلمين في الطب»:
بجشكي پيشه اي بود كه تندرستي آدميان را نگاه دارد و چون رفته بود باز آرد از روي علم وعمل
دیدگاه دیگر :توجه به کیفیت و عرض زندگی
توجه به آمادگی انسان برای طی طریق کمال
2
دکتر محمود بابائیان
طب
عملي
ي
نظر ّ
ّ
3
* امور طبيعيّه
*حفظ الصحه
*احوال بدن انسان
* عالج
* اسباب و علل
.1تدبير
* دالئل و عالئم
.2ادویه
ي
.3اعمال یداو ّ
دکتر محمود بابائیان
امور طبیعیه
امور طبیعیه اموری است که تعادل بدن
را از هر جهت حفظ کند.
طبیعت قوه مدبره ایست که بدون اراده و شعور
کارهای الزم بدن را انجام می دهد
4
دکتر محمود بابائیان
امور طبیعیه
هر مدیری برای اجرا
• قوانين مخصوص
.1قوانين جاری بر طبیعت و عالم کبير
)(BIOMEDECINE
• ابزار زیردست
-1ارکان
-2مزاج
-4اعضا -5ارواح
و نهایت و مهم ترین امر
5
-7افعال
دکتر محمود بابائیان
-3اخالط
-6قوا
امور طبیعیه
ارکان ،عناصر ، ،اصول ،اسطقسات
6
دکتر محمود بابائیان
ارکان
اجسام ساده ای هستند که تشکیل دهنده اجزای اولیه تمام موجودات عالم
می باشند.
ارکان یا عناصر جایگاه مهمی در مباحث نظری
مکتب طب سنتی ایران دارند.
آتش عنصری ،هوا عنصری ،آب عنصری ،خاک عنصریّ
7
دکتر محمود بابائیان
تقسیم بندی اجسام
سنگینی و سبکی
کیفیات چهارگانه
(گرمی ،سردی ،تری ،خشکی)
8
دکتر محمود بابائیان
سنگینی و سبکی
سبکی مطلق (آتش)
سبکی مضاف (هوا)
سنگینی مضاف (آب)
سنگینی مطلق (خاک)
9
دکتر محمود بابائیان
کیفیات چهارگانه
گرمی :موجب حرکت و جنبش ،ذوب کننده ،جاذب مواد ،سوزاننده
سردی :کندی ،انجماد،کاهش شدت گرمی ،موجب درهم فشردگی ،ضد جذب
تریّ :قابلیت شکل پذیری ،تفرق و اتصال به آسانی
خشکی :ثبات و عدم شکل پذیری به راحتی ،عدم تفرق و اتصال به آسانی
10
دکتر محمود بابائیان
نقش ارکان مختلف
آتش عنصری (گرم و خشک):
پخته شدن هر چيزی که با آن بیاميزد ،شکسته شدن سردی آب و خاک ،عبور اجزای هوایی به کمک قوت آن
در همه اجسام
هوای عنصری (گرم و تر):
جهت نفوذ ،نرمی ،سبکی ،سهولت بلند شدن و ایجاد گشادگی و تخلخل
11
دکتر محمود بابائیان
نقش ارکان مختلف
آب عنصری (سرد و تر):
ايجاد نرمی ،طرح پذیری ،انعطاف پذیری ،خم و راست شدن و شکل گيریّ
خاک عنصری (سرد و خشک):
عامل بهم پیوستگی و پایداری و نگهداری اشکال
12
دکتر محمود بابائیان
13
دکتر محمود بابائیان
مزاج
(امزجه)
در هم آمیختن
به کیفیت و حالت متشابه و یکسان حاکم بر یک جسم
مرکب اطالق می گردد.
تمام اجسام مرکب عالم دارای مزاج مخصوص به خود هستند
14
دکتر محمود بابائیان
انواع واکنش ها در شیمی
حرکت :انواع تغیيرات در جسم را عنوان می کردند
مانند
واکنش های فيزیکی = استحاله :عدم تغیير ماهیت جسم
مثال آب سرد با در یافت حرارت آب نیم گرم شود
واکنش های شیمیایی = کون و فساد :تغیير در ماهیت جسم
مثال چوب با گرفتن حرارت خاکستر شود
15
دکتر محمود بابائیان
مزاج معتدل
معتدل حقیقی:
مقادیر اجزاء در کیفیت و کمیت برابرند.
مزاج معتدل برای جسم (در طب)
در آن مزاج و کیفیت حاکم بر کل جسم ،آن جسم مرکب در بهترین شرایط عملکردی خ ّویش
به سر می برد
16
دکتر محمود بابائیان
پارامترهای تعیين مزاج
(امزجه)
ملمس
ن)
رنگ بدن (لو ّ
لحم و شحم و سمين (چاقی و الغریّ)
مالک مو (شعر)
هیأت بنیۀ اعضا (سعت صدر و عروق و ظهور آن ،عظم اطراف و ظهور مفاصل)
عظم نبض و یا صغر آن
انفعال از کیفیات اربعه
افعال صادره از طبیعت مانند هضم ،مدفوع و ادرار (فضول مندفعه)
خواب و بیداری (نوم و یقظه)
مسایل نفسانی (رهبریت و مدیریت ،شجاعت ،تهور ،ترس جبن)...
17
دکتر محمود بابائیان
ارزیابی شخصیت
personality
:Personaماسک
شخصیت موضوع پیچیده ایی دارد که مانند هوش تعاریف بسیاری دارد
( 50نوع تعریف)
اغلب در دو گروه قرار دارند
تئوری صوری یا ماسک (:)Mask
تحقیق بر اساس ظواهر رفتار و اعمال بيرونی و ظاهری قرار گرفته است.
تئوری عمقی یا (:)Substance
تعاریفی که در آن از چگونگی و عمق ماهیت شخصیت صحبت می شود.
18
دکتر محمود بابائیان
ارزیابی شخصیت
personality
اشکال تئوری صوری یا ماسک (:)Mask
وابستگی به شخص معاینه کننده و دارای علل مختلف و متفاوت برای رفتا ّرهای
ظاهری ،عدم درک صحیح شخصیت واقعی
تئوری عمقی یا (:)Substance
بیشتر مورد توجه است
تئوری های انگيزه و پاسخ ،تئوری صفات ،تیپ شناس ی (درون گرایی یا برون گرایی
طبقه بندی یونگ) ،تئوری احتیاج و پرس (تئوری انگيزش ی هنری مورای) ،تئوری
روانکاوی (ساختمان شخصیت فروید بر اساس اصل لذت و اصل واقعیت)،
روانشناس ی شناختی)
19
دکتر محمود بابائیان
ارزیابی شخصیت
personality
-1روش های عینی:
مشاهده مستقیم رفتار ها (مشاهدات کلینیکی)
مانند سوسیومتری ،مقیاس درجه ای(درونگرایی یا برونگرایی خجالتی بودن یا جسور
بودن نحوه اطاعت از دیگران)
آموزن های عینی:
آزمون ( )MMPIپرسش های اشتها سرحال بودن تمرکز.....
-2روش های فرا فکن:
مانند جمالت ناتمام ،تصاویرمبهم....
20
دکتر محمود بابائیان
21
دکتر محمود بابائیان
22
دکتر محمود بابائیان
خلط
خلط جسم دارای سیالیت و شکل پذیری است كه از فعل و
انفعال بر روی غذا در بدن درست می شود.
23
دکتر محمود بابائیان
اسباب اربعه در طب سنتی
سبب فاعلی (کننده کار)
سبب مادی (مواد اولیه)
سبب صوری (نقشه و الگو)
سبب غایی (هدف)
24
دکتر محمود بابائیان
25
دکتر محمود بابائیان
اسباب اربعه اخالط
• سبب مادی اخالط ،نوع غذای وارد شده به بدن است
• سبب فاعلی ،ميزان حرارت هاضمه
• سبب صوری ،خصوصیات (رنگ ،بو ،طعم و قوام) خلط
• سبب غایی ،عملکرد اخالط در بدن انسان میّباشد
26
دکتر محمود بابائیان
اسباب چهارگانه خون طبیعی
سبب مادي
خوردنیّها و نوشیدنیّهای معتدل ،موافق مزاج و مولد دم ،مانند گوشت بره و نان گندم
سبب
فاعلي
حرارت معتدل
سبب
صوري
نضج کامل و کافی
سبب غایی
.1تولید روح حیوانی
.2تغذيه و تنمیه بدن (رشد و نموّ)
.3گرم و تر و با نضارت و حسن و جمال و رونق و بها و فربه داشتن بدن
.4جایگزینی مواد مصرف شده در بدن
27
دکتر محمود بابائیان
اسباب چهارگانه بلغم طبیعی
سبب مادي
سبب
فاعلي
سبب صوري
قسمت غليظ ،لزج و سرد و تر از غذاها مانند ماهی تازه
حرارت کمتر از اعتدال (نسبت به سایر اخالط)
نضج ناتمام
.1قابليت و آمادگی برای تبديل به خون (با تأثير حرارت به نضج کامل میّرسد).
.2جایگزینی رطوبت بدن که بر اثر حرکات ،بیداری زیاد و اعراض نفسانی از دست
میّرود.
سبب غایی
28
.3تر نگه داشتن مفاصل و اعضایی که حرکت زیاد دارند.
.4مخلوط شدن با خون و آماده کردن آن برای تغذیة برخی اعضا مثل مغز،
دکتر محمود بابائیان
نخاع ،و اعصاب.
اسباب چهارگانه صفرای طبیعی
سبب مادي
قسمت لطيف و گرم ،تند ،شيرين و چرب از غذاها
سبب
فاعلي
حرارت اندك زياده از حد اعتدال
سبب
صوري
نضج کامل (رو به افراط)
.1تلطیف و ترقيق خون تا بتواند در عروق مويرگي و مجاري ظريف و تنگ نفوذ كند.
.2تحريك امعاء (رودهّها) برای حرکت دادن فضوالت غذايي و ايجاد احساس دفع (باعث
شسته شدن امعاء و احشاء و پاک شدن رسوبات و بلغم لزج چسبیده به رودهّها ميّشود).
سبب غایي
29
.3تغذيه بعض ي اعضا که به صفرا نیاز بیشتری دارند؛ مثل ريه و کیسه صفرا ( ِم ّراره).
دکتر محمود بابائیان
اسباب چهارگانه سودای طبیعی
سبب مادي
سبب فاعلي
سبب صوري
قسمت غليظ و كثيف از غذاهاي كم رطوبت (چه سرد و چه گرم) ،و رسوب و دردي اخالط
حرارت معتدل
ثفل ،رسوب ،کمال غلظت و سیاهی رنگ
.1تغذية برخی اعضا مانند استخوان و طحال
.2برانگيختن اشتها
سبب غایي
30
.3ایجاد انقباض و استحکام در الیاف و اعصاب و پرزهای معده و کاهش سستی ناش ی از رطوبت
غذاها
دکتر محمود بابائیان
31
دکتر محمود بابائیان
اعضاء
اعضا اجسام غلیظی هستند که از امتزاج و
ترکیب اخالط تولید میّشوند
32
دکتر محمود بابائیان
اندامّهای ساده
استخوان ،غضروف ،وتر ،رباط ،عصب،
شريان ،وريد ،غشاء ،چربي ،گوشت
پوست ،مو ،ناخن
33
دکتر محمود بابائیان
اندام مركب
به اعضای مختلف بدن که از اندامّهای
مفرد تشکیل شدهّاند گفته میّشود
مثل چشم ،گوش ،دست ،کبد ،قلب.
34
دکتر محمود بابائیان
اهمیت شناخت تشریح و عملکرد اعضاء
مثال
معده :اطالعات جدید
معده :اطالعات گذشته
35
دکتر محمود بابائیان
اهمیت شناخت تشریح و عملکرد اعضاء
36
دکتر محمود بابائیان
37
دکتر محمود بابائیان
ارواح
درعرف اطبا روح جسمی است لطیف بخاری که از لطافت اخالط در
دل به حسب امتزاجی مخصوص متکون شود و بهّواسطه شرائين به
اعضا منتشرّگردد.
روح عبارت از بخار دم طبيعي متين صافي حاصل از لطايف اغذيه
است.
روح حیوانی ،روح طبیعی ،روح نفسانی
38
دکتر محمود بابائیان
نکته
روح یک ش یء مادی است نه روحانی
به علت لطافت جنبش و سرعت زیادی دارند
برای تولید سالم و عمل خوب آن نیاز:
به غذای مناسب ،هضم سالم ،اعضای هاضمه و قوه های سالم ،خلط سالم
و مجاری سالم شریانی ،عصبی و وریدی است.
قوا برای رساندن پیام های خویش نیاز به ارواح دارند.
39
دکتر محمود بابائیان
قوا
قوه به معني امر موجود در حيوان است كه بهّواسطه آن امر
از او صدور و ظهور افعال شاقه غيرمتوقعه ممكن باشد؛ و
ضد آن را ضعف نامند.
قوه نفسانی
قوه حیوانی
قوه طبیعی
40
دکتر محمود بابائیان
اقسام قوا
• قوه نفسانی :منشا و مبدا و باعث ظهور و صدور حس و حرکت جمیع
بدن و ادراک صور و معانی است.
• قوه حیوانی :منشا و مبدا و باعث حیات کل بدن است.
• قوه طبیعی :مبدا و منشا تغذیه و تنمیه و تهیه و ایصال بدل مایتحلل
کل اعضا است.
41
دکتر محمود بابائیان
42
دکتر محمود بابائیان
افعال
غایت و غرض و فایده ترکیب بدن و تسویه اعضا و
اعطای مزاج و حرارت غریزی و ارواح و قوا و
مدرکات جسمانی و نفخ روح قدس ی و تعلق نفس
ناطقه مجرد بدان ،صدور افعاالت است از آن؛ هم
افعال باطنی روحانی و هم ظاهری جسمانی.
43
دکتر محمود بابائیان
44
دکتر محمود بابائیان