Transcript File
Kuptimi i financave Terminologjia: Finis -kufi,fund,cak,mbarim finatio Financias Le finance Les finanses Zhvillimi historik Periudha e parë prej XIII – XVIII Periudha e dytë XVIII – XIX Periudha e tretë xx - sot Financat si disiplinë shkencore Financat dhe ekonomia politike Financat dhe politika ekonomike Ekonomia financiare Financat dhe metodat matematikorostatistikore Financat studiojnë këta lëmenj Financat monetare Financat publike Bankat dhe sigurimi Produkti i brendshëm bruto Definimi dhe matia Dallimi në mes të GDP dhe NDP Paraja Zanafilla Paratë primitive Paratë metalike Prerja e parave metalike Rregullimi i parave me dispozita ligjore Valuta Njësia monetare Përqindja e prerjes Legura Kualiteti Pesha bruto dhe neto Remediumi apo tolerimi Pesha e qarkullimit Bankënota (paraja letër) Certifikata Letër me vlerë Vlera materiale Vlera reale Paraja – llogari (depozitare,kredi,skriptuale) Paraja llogari Paraja depozitare Paraja kredi Paraja skriptuale paraja Kuazi Funksionet e parasë Paraja si masë vlere Paraja si mjet qarkullimi Paraja si mjet pagimi Paraja si thesarë Funksioni i parasë si para botërore Teoria mbi paratë Vlera materiale : Qëllimi Substanca (materiali) Varshmëria e vlerës materiale-funksionale Vlera funksionale e parasë • Paraja si mjet këmbimi dhe qarkullimi • Lidhja me fuqinë blerëse të parasë • llogaritja e paritetit • Indeksi bazë • Indeksi Vargorë LLogaritja e indeksit bazë & Vargorë Vitet 1981 1982 1983 Indeksi (100) 120 140 155 i – 100 x 100 i Indeksi bazë 16.67% 28.57% 35.48% Vargorë 16.67% 14.28% 9.67% Teoria e metalizimit mbi paratë Metalet fisnike (ari,argjendi) Ari produkt i punës së njeriut Standardi i arit të pastër Sistem pa probleme te shumta Teoria Nominale Knapi – paraja ekziston ne bazë të ligjit Lartësia e obligimeve në para e caktuar me numrin e tyre Fuqia blerëse e parasë është stabile. Teoria kuantitative mbi paratë Përfaqësuesit e parë Bodin & Davanzati P= M ; Q Locki: Q = 1 ; M = PQ M P MV=PQ