Transcript 1-3 YAŞ BÜYÜME GELİŞME son OKUL ÖNCRSİ

BÜYÜME VE GELİŞME
1-3 YAŞ
1-3 yaş
• Konuşma, yürüme, motor fonksiyonların gelişmesi ile
çok hareketli bir dönemin başlangıcıdır.
• Bu yaş grubu çocuğunda dokunma, elle temas,
çevreyi keşfetme çok önemlidir.
• Çocuk meraklıdır.
• Çevresindeki her şeyin büyüklüğü, şekli,
rengi,ağırlığı ve fonksiyonu onun ilgisini çeker.
2
• Ancak henüz çok az şeyi anlar.
• Her çocuğun gelişmesinde faklılıklar görülebilir.
• Bazı çocuklar enerjilerini motor aktivitelere
yöneltirler erken yürürler.
• Diğer taraftan dil gelişimi geri kalabilir.
• Bazı çocuklar ise erken konuşur geç yürüyebilir.
3
FİZİKSEL BÜYÜME
Vücut Ağırlığı
• Büyüme hızı 2 yaşına kadar devam eder.
• 2 yaştan okul öncesi döneme kadar sabit kalır.
• Çocuğun görünümü yavaş yavaş yetişkin görünümüne benzemeye
başlar.
• 18. aydan itibaren kas kitlesi hızla artar.
• Ekstraselüler sıvı miktarı azalır.
• 2-2.5 yaşında doğum kilosunun dört katına ulaşır.
4
Boy Uzunluğu
• 1-2 yaşlar arasında boy uzaması oldukça yavaştır.
• Gövdeden çok ekstremiteler özellikle de bacaklarda
uzama olur.
• Çocuğun boyu yılda 10-12 cm uzar.
• Çocuk 2 yaşında yetişkin boyunun yarısına ulaşır.
5
Beslenme
• Büyümenin yavaşlaması ile birlikte besin
gereksinim ve iştah azalmıştır.
• Kemik ve diş gelişimi için kalsiyum önemlidir.
• Günlük 2-3 bardak süt günlük kalsiyum
gereksinimini karşılar.
• 2 yaşına kadar tam yağlı sonra düşük yağlı
sütler önerilmektedir.
6
• Demir eksikliği, C vitamini ve A vitamini
eksiklikleri görülebilmektedir.
• Çocuk bu dönemde yemeklerini seçmek ister.
• Kaşık çatal kullanabilir.
• Yemek ölçüsü çocuğa uygun olmalı, masada
gerginlik olmamalı, renkli ve etkileyici servis
yapılmalı.
• Yemek oyun haline dönüştürülmemelidir.
A.İşler
7
Diş Gelişimi
• Doğumdan sonra 5-6 aylarda başlayan
diş çıkarma süreci 2-3 yaşına kadar
devam eder.
• Tamamlandığında sayısı 20’ye ulaşır.
• Süt dişlerin sayısı aşağıdaki formül ile
hesaplanabilir:
8
Çocuğun Yaşı ( ay) – 6= Diş Sayısı
• Nadir görülmesine rağmen çocuk
doğduğunda alt ve üst kesiciler çıkmış
olabilir.
• Dişlerin çıkmasında bireysel, ailevi ve
genetik özellikler önemlidir.
• Diş çıkmasında aşırı gecikmenin nedeni
genellikle genetik ve tiroid hormonun
eksikliğidir.
9
• Sağlıklı dişler için yeterli ve dengeli
beslenme yapılmalıdır.
• Özellikle bebeklik döneminde beslenme
yetersizliği ya da kronik hastalıklı
çocuklar kalıcı dişlerde sorunlar
yaşayabilirler.
10
• 2 yaştan küçük çocuklarda diş bakımı
aile tarafından gaz bezi ya da küçük diş
fırçası ile yapılmalıdır.
• Ayrıca şekerli besinleri en aza indirme
diş çürüklerini azaltabilmektedir.
11
Uyku
• Uyku süresi 12-14 saattir.
• Genellikle uyku gecedir ve öğleden sonra
1-2 saattir.
• Çocuk rüya gördüğünü söyler ama rüya
ile gerçeği ayırt edemez.
12
• Karanlıktan korkar.
• Çocuk yatarken ışık açık bırakılmalıdır.
• Yatakta hikaye okuma, konuşma, sevdiği
oyuncağı ile yatması uyumayı
kolaylaştırır.
13
Seksüel Gelişim
• Çevresindekilerin ve kendisinin vücut
bölümlerinin farkındadır vücudun belli
bölümlerine dokunur.
• Oyuncaklarını ve insanları gözler.
• Kadın erkek ayrımı yapabilir.
A.İşler
14
Tuvalet Eğitimi
Tuvalet eğitimine başlanmadan önce;
• Çocuk rektal ve üratral sfinkter
kontrolü sağlamış, idrar ve gaitayı
tutmanın anlamını biliyor olmalıdır.
15
Çocukta mesane
kontrolü;
• Çocuğun gelişme hızı,
• Tuvalet eğitimi
uygulama biçimi,
• Uygulayan kişi,
• Çocuğun kişilik yapısı
ve emosyonel durumu
• Ev ortamı göz önüne
alınarak başlanmalıdır.
16
•
•
•
•
•
•
•
Çocuk klozette uzun süre oturtulmamalı
Yalnız bırakılmamalı
Süre 5-10 dakikayı geçmemeli,
Oyun haline dönüştürmemeli,
Başarılı davranış ödüllendirilmeli,
Başarısız davranış cezalandırılmamalı.
Çocuk tuvalet eğitimi için hazırsa bir
haftada tamamlanır.
17
• Başarısız olunmuşsa bir sonraki aya
bırakılmalıdır.
• Gece idrar kontrolü 4-5 yaşına kadar
sürebilir.
• Çocuk gece kaldırılmamalıdır.
• Yatmadan önce sıvı kısıtlaması yararlı
olabilir.
• Yoğun aktivite zamanlarında çocuk
unutabilir sık sık hatırlatılmalıdır.
18
NÖROMOTOR GELİŞME
12-15 AY
•
•
•
•
Kaba Motor
Yardımsız kalkar yürür
Odanın zeminine ya da koltuğa diz çöker
Merdivenleri emekleyerek çıkar
Çömelip oyuncağını alabilir
19
İnce Motor
• İçmek için bardağı eğebilir
• Kaşık kullanmaya çalışır, fakat dökebilir
• İki küpü birbiri üzerine koyar
20
•
•
•
•
Dil Gelişimi:
4-6 kelimeyi anlayarak söyler
Kendine has kelimeler kullanır
Kendi ismini bilir
Ritimden, müzikten zevk alır
A.İşler
21
15-18 AY
•
•
•
•
•
Kaba Motor
Acemice koşar
Alçak iskemleye oturur, büyük iskemleye
tırmanır
Yardımla merdiven çıkabilir
Topu kısa mesafeye atabilir
Bir ayağının üzerinde yükselebilir
22
•
•
•
•
•
İnce Motor
Kitabın sayfalarını çevirebilir
3-4 küpü üst üste koyabilir
Kendince yazı yazar
Yemeği kendisi yemeğe başlar
Resimleri tanır ve adlandırır
23
•
•
•
•
Dil Gelişimi
6-10 kelimeyi söyleyebilir
Merhaba, teşekkür ederim gibi sözleri
söyleyebilir
Fincan, kaşık, araba gibi eşyaları tanır
Basit emirleri anlar ve yerine getirir
24
18-21 AY
•
•
•
•
Kaba Motor
Koşması rahattır
Yardımla merdivenleri inebilir
Yalnız merdivenleri çıkar
Kendisi iskemlede oturabilir
25
•
•
•
•
•
İnce Motor
5-6 küpü üst üste koyabilir
Gösterildiğinde kağıdı katlayabilir
Basit ev işlerine yardım eder
Bazı elbiselerini çıkarır
Bir şey göstermek için kişileri çeker
26
Dil Gelişimi
• 15-20 kelime konuşabilir
• İki ya da üç kelimeyi birleştirebilir
• Yemek ya da içecek isteyebilir
A.İşler
27
2 YAŞ
•
•
•
•
•
Kaba Motor
Düşmeden koşar
Merdivenleri inip çıkar
Eliyle topu atabilir
Ellerini çırpar
Kapıyı açar
A.İşler
28
•
•
•
•
•
İnce Motor
6-7 küple kule yapabilir
Kitap yapraklarını tek tek çevirebilir
Yatay ve dikey çizgi çizebilir
Makas ile kesebilir
Çatalı ve kaşığı iyi tutar
A.İşler
29
•
•
•
•
Dil Gelişimi
Dört ya da daha fazla kelimeden oluşan
cümle kurar
Ben sen gibi zamirleri kullanır
Burun ağız gibi organlarını gösterir
İsmini tanır
A.İşler
30
2.5 YAŞ
Kaba Motor
• Sıçrayabilir
• Ayak parmakları üzerinde durabilir
• Bir ayağı üzerinde durmak için çaba
harcar
31
•
•
•
•
•
•
•
İnce Motor
7-8 küpü üst üste koyabilir
Oyuncakları itebilir
Kırılacak objeleri taşıyabilir
Giysilerini giyebilir
Ellerini yıkar ve kurular
Çatalla yemek yer
Gösterildiğinde daire çizebilir
32
•
•
•
•
Dil Gelişimi
Kendinin ben olduğunu bilir
Yaygın kullanılan objelerin isimlerini bilir
İki rakamı tekrarlayabilir
Basit sorulara cevap verebilir
33
2.5 YAŞ
Kaba Motor
• Bir dakika tek ayak üzerinde durabilir
• Merdivenleri rahatça iner, çıkar tırmanır
• Üç tekerlekli bisikleti kullanabilir
34
•
•
•
•
İnce Motor
Sürahiden su dökebilir
Düğmeleri açabilir
Ayakkabılarını giyebilir
8-10 küpü üst üste koyabilir
35
Dil Gelişimi
• Üç sayıyı ve 6 hecelik bir kelimeyi
tekrarlayabilir
• Bir resimdeki üç ve daha fazla objenin
adını bilir
• Cinsiyetini bilir
• Kısa şiir ve öykü bilir
• En az bir rengi bilir
• 900-1000 kelimeyi bilir
36
•
•
•
•
•
Konuşmanın gecikmesinde etkili olan
faktörler;
Çevresel faktörler
İşitme bozuklukları
Doğumsal kusurlar
Beyin zedelenmesi
Duygusal sorunlar
37
ZEKA VE ZİHİNSEL GELİŞİM
• Çocukta zeka gelişimi onun genetik yapısı,
zeka potansiyeli ve çevrenin bunlar üzerine
etkisi sonucu gelişmektedir.
A.İşler
38
• Zeka 10-12 yaşlara kadar gelişmesi hızlı olmakla
beraber,
• 20 yaşına kadar sürmekte,
• yetişkin dönemde uzun süre aynı kalmakta,
• orta yaştan sonra yavaş yavaş düşüş gösterdiği
düşünülmektedir.
39
• Zihinsel gelişimde bireyler arasında farklılıklar
vardır.
• Çocuğun doğumda belirli bir zeka potansiyeli vardır.
• Genetik faktörler başta olmak üzere, bebeğin
doğumdan önce ve sonra beslenmesi, sağlık durumu,
ailenin sosyal, ekonomik ve kültürel düzeyi zihinsel
gelişimde etkilidir.
40
Yaşasın
Ders Bitti
!!!!!!
A.İşler
41