Transcript ÜÇ FAZLI SİSTEMLER

ÜÇ FAZLI SİSTEMLER
DENGELİ ÜÇ FAZLI TEK DEVRE
HATTININ ENDÜKTANSI
• Bu tür yapılarda genellikle birim uzunluk
başına oluşan gerilim düşümü göz önüne
alınır.
• Bu Faraday yasasının bir sonucudur.
• Üç fazlı sistemlerde:
• Üzerinden akım
endüktansı:
geçen
iletkenin
öz
DENGELİ ÜÇ FAZLI TEK DEVRE
HATTININ ENDÜKTANSI
• Her bir endüktas üzerinde
Düşen gerilim değeri
Dengeli üç fazlı sistem
İçin akımlar arası
İlişkiler kullanılarak
Yazılacak olursa:
Eşkenar mesafeli bu
Yapı DELTA yapı
Olarak bilinir.
DENGELİ ÜÇ FAZLI TEK DEVRE
HATTININ ENDÜKTANSI
• Yukarıdaki ifadelerde ve şekilde:
• H-TİPİ yapı düşünülecek olursa:
AKTARMALI (Kaydırmalı)
İLETEKEN SİSTEMLERİ
• Bu yapının kullanımının sebebi etkileşim
(mutual) endüktansını azaltmaktır.
AKTARMALI (Kaydırmalı)
İLETEKEN SİSTEMLERİ
• Aktarma işlemi fiziksel olarak yer
değiştirme işlemidir. Yer değiştirme
işleminin sıralı yapılması önemlidir.
• Yani: a-b-c, b-c-a, c-b-a gibi.
• Eğer hat üç eşit parçaya bölünür ve bu
aktarma işlemi gerçeklenirse bu yapıya
“tam
aktarılmış”
veya
”tam
yer
değiştirilmiş” sistem denir.
AKTARMALI (Kaydırmalı)
İLETEKEN SİSTEMLERİ
• Tam aktarılmış bir sistem için:
• Olacağı açıktır. Buradan:
ÖRNEK
• Şekilde verilen üç fazlı katı bir iletken hattı
kullanan ve iletken çapları 5 cm ve faz
iletkenleri arasındaki mesafesi D1 8 m olan
ve tam aktarılmış yapının faz başına
endüktans değerini hesaplayınız.
ÇOK İLETKENLİ ÜÇ FAZLI
SİSTEMLERİN ENDÜKTANSI
• Eğer alt iletkenlerin
Her birisinden eşit
Akım geçiyorsa
ve tam aktarılmış
bir yapı ise:
ÖRNEK
• Üç fazlı delta düzeninde 8 alt iletkenden
oluşan bundle tipi bir hatın bundle çapı 42
inçtir. Alt iletkenler ACSR 84/19 tipinde
olup (Chukar) r’=0.0534 ft GMR ye
sahiptir. Faz iletkenleri arasındaki yatay
mesafe 72 ft, dikey mesafe ise 60 ft dir.
Faz başına hattın endüktif reaktans
değerini ohm cinsinden hesaplayınız.
ÇÖZÜM
HAT KAPASİTANS DEĞERİ
• Önceki bölümlerde hat direnci ve hat endüktansı
incelendi.
• Doğaldır ki, hat endüktansı enerji iletim
kapasitesi üzerinde seri dirençten daha etkilidir.
• Yüksek gerilim ve uzun iletim hatlarında hatta ait
kapasitans değeri de önemlidir.
• Kapasitif suseptans b=wC değeri ile ölçülür.
• Hattın kapasitansı AC hat akımı için kaçak bir
yolun oluşundan dolayı ortaya çıkar
HAT KAPASİTANSI
• Kapasitans değeri iletkenlerin kendi
aralarındaki ve toprağa göre aralarındaki
potensiyel farktan dolayı oluşur.
• C=Q/V ifadesinde olduğu gibi bir iletim
hattındaki yük yoğunluğunun artış veya
azalışı ile değişir.
• Yükteki zamanla değişim hat şarj
akımlarını oluşturur.
TEK FAZ İLETİM HATTININ
KAPASİTANSI
• Tek faz iki iletkenli r1 ve r2 yarıçaplı,
sonsuz uzun ve aralarındaki mesafe D
olan aşağıdaki yapı göz önüne alınsın.
• Keyfi bir P noktası A ve B den ra ve rb
kadar uzakta ise buradaki potansiyel fark:
TEK FAZ İLETİM HATTININ
KAPASİTANSI
• A iletkenindeki potansiyel değeri VA ise
ra=r1 ve rb=D alınarak:
• Burada CAB faz-faz arası
kapasite değeridir. Faznötr
arası
kapasite
değeri ise:
TOPRAK ETKİSİ
• Eğer iletkenler yer seviyesinden yeteri kadar
yüksekte değilse toprağın etkisi gö önüne
alınmalıdır.
• Bu olaya AYNALAMA ETKİSİ denip ANTEN
DERSİNDE daha DETAYLI olarak incelenecektir.
(UD,OD ve KD radyo antenlerinin temel mantığı)
• Ayna etkisi yüklerin görüntülerinin hesaba
katılması prensibine dayanır.
• Burada görüntüsü alınan yük esas yük ile aynı
genlikte fakat zıt işaretlidir.
ÇOK İLETKENLİ YAPI
• n adet paralel ve çok uzun bir iletim
sisteminde q1, q2, …, qn gibi yükler
bulunsun. r1, r2, …, rn uzaklığındaki her
hangi bir P noktasındaki potansiyel ifadesi:
ÇOK İLETKENLİ YAPI
• Eğer toprak etkisi göz önüne alınacak
olursa bu durumda n adet de negatif yüklü
aynadaki yansıması alınmış yük dağılımı
olacaktır. Aynı P noktasındaki potansiyel
değeri:
• BU KONU HAKKINDA DAHA
DETAYLI
BİLGİ
KUTSAL
KİTAPTA VEYA 2. KUTSAL
KİTAPTA BULUNABİLİR.
İKİ KAPILI AĞLAR (YAPILAR)