Transcript Persoonlijkheidsstoornissen

Persoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen
18 november 2013
Yvonne Bijl
Persoonlijkheidsstoornissen
Agenda
• Persoonlijkheidsstoornissen (theorie)
• Opdracht
• Dokument
Persoonlijkheidsstoornissen
Definitie
Persoonlijkheidsstoornissen
Balans
Persoonlijkheidsstoornissen
Big 5
• Extravert-introvert
• Emotioneel stabiel-labiel en neurotisch
• Gewetensvol en zorgvuldig-impulsief,
laks en asociaal
• Vriendelijk en inschikkelijk-vijandig
• Openheid nieuwe ervaringen,
creativiteit-traditionaliteit en rigiditeit
Persoonlijkheidsstoornissen
Samengevat…
Voelen-denken-doen
Persoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsproblematiek
Negatieve, starre trekken gaan de
persoon tegenwerken en
aanpassingen aan omgeving zijn
onmogelijk!
Persoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen
Etiologie
Persoonlijkheidsstoornissen
Diagnostische criteria
A) Duurzaam, diepgaand & star patroon van innerlijke
ervaringen & gedragingen dat binnen de cultuur van
betrokkene duidelijk afwijkt van de verwachtingen
B) Patroon uit zich op breed terrein van persoonlijke &
sociale situaties & wordt zichtbaar op tenminste 2 van
de volgende terreinen:
1. cognities
2. affecten
3. functioneren in contact met anderen
4. Beheersing van impulsen
Persoonlijkheidsstoornissen
Diagnostische criteria
vervolg
C) Patroon is stabiel in de loop van de tijd & begint
typisch in de adolescentie of vroege volwassenheid
D) Patroon veroorzaakt in significante mate lijden of
beperkingen in het sociaal & beroepsmatig functioneren
op andere belangrijke terreinen
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-IV
Cluster A
Excentriek & geïsoleerd
Cluster B
Extravert & middelpunt van belangstelling
Cluster C
Angstig, introvert & dwangmatig
NAO
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-IV
Cluster A
1. Paranoïde persoonlijkheidsstoornis
2. Schizoïde persoonlijkheidsstoornis
3. Schizotypische persoonlijkheidsstoornis
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-IV
Cluster B
1. Antisociale persoonlijkheidsstoornis
2. Borderline persoonlijkheidsstoornis
3. Theatrale persoonlijkheidsstoornis
4. Narcistische persoonlijkheidsstoornis
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-IV
Cluster C
1. Ontwijkende persoonlijkheidsstoornis
2. Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis
3. Obsessief compulsieve
persoonlijkheidsstoornis
Persoonlijkheidsstoornissen
Nader bekeken
• Levensgeschiedenis
• Interpreteren eigen realiteit
• Comorbiditeit
Persoonlijkheidsstoornissen
Behandeling
• Langdurig & Intensief
• Klachtengerichte behandeling
• Psychotherapie (heden-verleden-patronen)
• Psychodynamisch (bewust & onbewuste emotionele belevingen
die invloed hebben op gedrag)
• Transactionele analyse (hier & nu gedrag wordt geanalyseerd
door ego-toestanden, wat binnen & tussen mensen speelt, OuderVolwassene-kind)
• Medicatie (psychotische symptomen, impulsiviteit,
stemmingswisselingen/depressieve klachten
Persoonlijkheidsstoornissen
De Dramadriehoek
S. Karpman
Aanklager
Redder
Slachtoffer
Persoonlijkheidsstoornissen
De Winnaarsdriehoek
Realistisch doen
Helpen
Feedback
geven & vragen
Persoonlijkheidsstoornissen
2-tallen
Wat is jouw ervaring met de
Dramadriehoek?
Persoonlijkheidsstoornissen
Documentaire
Persoonlijkheidsstoornissen
DSM-V
• Definitie veranderd
• 5 PS-typen
-
anti-sociaal, psychopathische type
Vermijdende type
Borderline type
Obsessief compulsieve type
Schizotypische type
• Beschrijving van de typen verhalend, tekorten in zelf-&
interpersoonlijk functioneren & specifieke combi’s van
persoonlijkheidsstrekken
• Rating van de persoonlijkheidstrekken die het meest
geassocieerd worden met het persoonlijkheidstype