Transcript szalone lata 20.

WYTŁUMACZ DLACZEGO
DRUGĄ DEKADĘ XX WIEKU
NAZYWA SIĘ „SZALONYMI
LATAMI 2O.”.
Mart Tybuszewska
Klasa II a
1918-1939
Okres pokoju między dwiema wojnami światowymi nazywany
w historii politycznej Polski i w dziejach jej kultury
dwudziestoleciem międzywojennym.
„Szalone lata dwudzieste” to był czas gigantycznej
rewolucji kulturalnej społeczeństw. W Polsce zaważyło na tym
przede wszystkim odzyskanie przez naród niepodległości w 1918r.
Miało to ogromny wspływ na sytuacje polityczną Polski. Spowodowało
także głębokie zmiany gospodarcze, cywilizacyjne i społeczne w
odrodzonym państwie oraz ukierunkowało rozwój ojczystej kultury.
Rozkwitła ona wtedy niezwykłym bogactwem talentów. Pojawiły się
nowe rodzaje muzyki, tańce rozrywkowe. Ludzie kierowali się myślą,
że jeżeli skończył się konflikt na taką skalę, to drugi się szybko nie
wydarzy.
POLSKA ODRODZONA
Do nielicznych prawdziwych zwycięzców I wojny światowej można
zaliczyć Polaków. Entuzjazm, który ogarnął naród, pozwolił mu
przetrwać trudne lata powojenne, umocnić granice i rozpocząć
budowę niepodległego państwa. Wygrana w 1920 r. Bitwa
Warszawska zatrzymała pochód wojsk bolszewickich na Zachód i
była jednym z najświetniejszych zwycięstw oręża polskiego w
historii. Nowo powstałe państwo musiało zmierzyć się z problemem
scalenia w jeden organizm trzech dzielnic. Podczas działań
wojennych zniszczone zostało ok. 30% majątku narodowego.
Silniejsze ośrodki przemysłowe znajdowały się przeważnie w
zachodniej części kraju. Zaledwie 24% ludności mieszkała w
miastach. Dopiero w 1938 r. osiągnęła poziom produkcji z 1913 r.
Do sukcesów można zaliczyć opanowanie inflacji i stworzenie
silnej Złotówki, budowę portu w Gdyni i Centralnego Okręgu
Przemysłowego.
Wojciech Kossak „Apoteoza wojska polskiego” 1935 r.
ROZKWIT PRODUKCJI
W latach 20. błyskawicznie wzrosła produkcja
przemysłowa i rolna. Przyczynił się do tego nie tylko
powojenny entuzjazm, lecz także postęp techniczny.
Samochód stał się dobrem powszechnie dostępnym, w
większości gospodarstw domowych pojawiły się
radioodbiorniki, prężnie rozwijały się linie lotnicze,
które zaczęły przewozić coraz większą liczbę pasażerów.
W większości krajów ludność miejska zaczęła przeważać
nad wiejską. Wokół dużych miast powstawały rozległe
aglomeracje, wymagające rozbudowy infrastruktury
(drogi, linie telefoniczne, energetyka).
LOTNICTWO
Lata 20. to okres świetności
samolotów. Powstają pierwsze
regularne linie lotnicze przewozu
pasażerów i towarów. Początkowo
pasażerowie samolotów zmuszeni
są nosić kombinezony lotnicze,
hełmy, okulary oraz futrzane buty.
Budowane są wielkie porty lotnicze,
rusza przemysł samolotowy i
otwierane są specjalne szkoły
lotnicze. Regularnie pobijany jest
rekord szybkości samolotu. Już w
1927 roku amerykański pilot Charles Lindbergh - dokonuje
samotnego przelotu przez Atlantyk
RADIO
W dwudziestoleciu
międzywojennym
rozpowszechniło się słuchanie
radia. W latach 30. cykliczne
programy radiowe nadawano
już we wszystkich krajach
europejskich. Na kupno
odbiornika radiowego,
odkurzacza czy gramofonu
mogło pozwolić sobie coraz
więcej osób. Modne również
zrobiło się robienie zdjęć.
APARAT
Rok 1925 to przełom w dziedzinie
fotografii. Chociaż wynalazek
aparatu fotograficznego liczył sobie
już 99 lat, dopiero w latach 20.
sztuka ta została rozpowszechniona.
Do tej pory robienie zdjęć było
domenom specjalistów, lecz gdy
Oskar Barnack skonstruował i
udoskonalił aparat małoobrazkowy,
fotografowanie stało się pasją wielu
(nie tylko bogatych) ludzi 2-go
dziesięciolecia. Ówczesne fotografie
artystyczne inspirowane były głównie
abstrakcją oraz kubizmem.
ŻYCIE CODZIENNE
W pełni korzystać z życia- tak brzmiało hasło powojennego pokolenia.
Szczególnie ludność miejska dużo więcej czasu niż wcześniej poświeciła
na rozrywkę.
•Bawiono się na rewirach, dancingach i w kabaretach
•Przesiadywano w kawiarniach
•Chodzono do kina
•Słuchano jazzu
•Tańczono charlestona {czarlstona}
•Uprawiano różne dyscypliny sportowe
•Masowo jeżdżono na rowerach ( w miastach powstawały pierwsze ścieżki
dla tych jednośladowców)
•Obok kabrioletów i automobili na ulicach zaczęły pojawiać się motocykle
•W stylu życia liczyły się naturalność i praktyczność
•Domy i mieszkania stały się jasne, funkcjonalne
•Przedmioty codziennego użytku były oszczędne i nowoczesne w formie
•Moda
MODA
W początkach lat 20. nowatorski i odważny kanon mody rodem z
Francji, zapoczątkowany przez Coco Chanel, po raz pierwszy pozwolił
kobietom odkryć nogi. Popularne stały się "małe czarne" - krótkie,
proste i dopasowane sukienki z czarnej krepy o długich rękawach i
wycięciu przy szyi. Kobiety, które coraz częściej studiowały i
pracowały, a w czasie wojny wykonywały również typowo męskie
zawody, nie wróciły do gorsetów. Krótko ostrzyżone włosy i sukienka
do kolan składały się na modny wówczas typ „chłopczycy”. W późnych
latach dwudziestych sukienki znacznie się wydłużyły i zaczęły być
mniej obcisłe, szczególnie w okolicach biustu. Swobodnie opadały z
ramion, a nieodłącznym elementem stały się rękawiczki. Modne były
jasne, pastelowe materiały, często sprowadzane z zagranicy. Makijaż
przestał być tak wyrazisty jak kilka lat wcześniej. Stroje były dużo
prostsze, a bielizna dużo wygodniejsza. Plażowicze, zamiast kostiumów
zakrywających niemal całe ciało wybierali stroje znacznie bardziej
skąpe, praktyczne i ułatwiające pływanie. Mężczyźni zrezygnowali z
noszenia obfitej brody i wąsów. Popularne były luźne płaszcze oraz
miękkie kapelusze.
MUZYKA
W muzyce okresu międzywojennego kontynuowane były
poszukiwania i eksperymenty rozpoczęte na początku XX w.
Twórcy nawiązujący do ekspresjonizmu, m. in. Igor Strawiński i
Bela Bartók odeszli od tradycyjnych kanonów estetycznych, a w
miejsce dawnej harmonii wprowadzili dystanse i kontrasty.
Jeszcze dalej w eksperymentowaniu posunęli się przedstawicie
tzw. szkoły wiedeńskiej, Arnold Schonberg i Alban Berg, którzy
całkowicie zerwali z tradycyjna harmonią i stworzyli muzykę
dodekafoniczną, czyli muzykę która wykorzystuje odmienne
układy dźwięków, które sprawiają wrażenie dysonansów. W
Polsce wielką indywidualnością był Karol Szymanowski,
najwybitniejszy kompozytor od czasów Fryderyka Chopina. W
Stanach Zjednoczonych rozwijał się jazz, który łączył muzykę
afrykańską z wpływami amerykańsko-europejskimi. Opierał się na
improwizacji oraz synkopowanym rytmie.
ARCHITEKTURA
W drugiej dekadzie XX w.
najpopularniejszym stylem w
architekturze był modernizm
(funkcjonalizm).
Cechy modernizmu:
•Funkcja decyduje o konstrukcji i
formie budowli
•Proste bryły, podstawowe figury
geometryczne
•Szerokie, duże okna, płaski dach
•Otwarty plan przestrzeni
wewnątrz budynku
•Gładka elewacja budowli, bez
ozdób i dodatków
•Wykorzystanie szkła
FILM
Nastąpił rozwój filmu jako masowej
rozrywki, do czego przyczyniło się wprowadzenie
dźwięku pod koniec lat 20. Jeszcze w czasach
panowania niemego obrazu kilka arcydzieł wydał
nurt niemieckiego ekspresjonizmu. W mrocznych
opowieściach o wampirach i szaleńcach dążących
do przejęcia władzy nad światem, takich jak
„Gabinet doktora Coligari” Roberta Wienegoznajdowały powojenne traumy.
Pozycja kobiet w filmie końca lat 20. była
silniejsza niż mężczyzn. Dwie osobowości ekranu i
dwa odrębne style ścierające się ze sobą od
połowy lat 20. kreowały modę tamtych lat. Greta
Garbo dzięki swojemu mężowi zaistniała w filmie w
1922r. Za jej sprawą do Hollywood przyszła moda
na wapmy; kobiety tajemnicze i nieprzystępne. Z
czasem Garbo stała się kimś więcej niż tylko
gwiazdą filmu.
Uzupełnienie obrazu dźwiękiem
otworzyło nowe możliwości przed kinem,
zarówno artystycznym, jak i
rozrywkowym. Wówczas ukształtowały
się podstawowe gatunki filmowe:
•Melodramat „Maroko” Jozefa von
Sternberga
•Horror „Frankenstein” Jamesa Whale’a
•Film kryminalny “Starsza pani znika”
Alfreda Hitchcocka
•Gangsterski „Człowiek z blizną”
Howarda Hawksa
•Western „Dyliżans” Johnsa Forda
CIEKAWOSTKI
Za pierwszy film dźwiękowy w
dziejach kinematografii uznaje
się „Śpiewaka jazzowego” Alana
Croslanda z 1927 roku. W
rzeczywistości był to film niemy,
do którego dodano muzykę i
partie śpiewane. Dialogi
wyświetlano w postaci napisów.
Pierwszym filmem w
pełni
udźwiękowionym były
„Światła Nowego
Jorku” Bryana Foya
z 1928r
KULTURA POPULARNA
Terminem tym określa się główny nurt kultury, który
charakteryzuje się masowością produkcji, przekazu i
odbioru. Do kultury masowej można więc zaliczyć
zarówno dzieła Williama Szekspira, Henryka
Sienkiewicza, jak i komiksy oraz wydawane romanse.
Dostęp do wytworów kultury zmieniła rewolucja
przemysłowa. Przyczynia się nie tylko do dynamicznego
rozwoju miast i wzrostu zamożności społeczeństwa,
które było coraz bardziej wykształcone. Spowodowała
również, ze produkty kultury stały się dostępne
przeciętnemu odbiorcy
SKAMANDRYCI
Skamander to nazwa ugrupowania
działającego w Warszawie w latach 1919-1928.
Grupę tę tworzyli :
Julian Tuwim,
Kazimierz Wierzyński,
Jarosław Iwaszkiewicz,
Jan Lechoń,
Antoni Słoniński.
W swoich pierwszych wierszach ogłaszali
uwolnienie polskiej literatury od obowiązków
patriotycznych i obywatelskich, wzywali też do
tworzenia poezji zrozumiałej dla zwykłego
człowieka. Skamandryci dążyli do
bezpośredniego kontaktu z publicznością.