Transcript ผู้นำเทคโนโลยีการบำบัดรักษายาและสารเสพติด

20 สิงหาคม 2554
พิฐชญาณ์ สุขสาครธนาวัฒน์
Harm reduction Clinic
โรงพยาบาลธัญญารักษ์ ขอนแก่น
กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
ที่ตงั ้ เลขที่775 หมู่ 19 ถ.มะลิวลั ย์ ต.ศิลา อ.เมือง
จ.ขอนแก่น
วิสยั ทัศน์
ผูน้ ำเทคโนโลยีกำรบำบัดรักษำยำและสำรเสพติด
Leader in substance abuse treatment technology
พันธะกิจ
วิจยั พัฒนำ และถ่ำยทอดองค์ควำมรูเ้ ทคโนโลยี
กำรบำบัดรักษำยำและสำรเสพติด
เพื่อให้ผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติดสำมำรถดำรงชีวติ ในสังคมได้อย่ำงปกติสขุ
ขอบเขตบริกำร
1. บำบัดรักษำและฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด ทัง้ ในระบบสมัครใจ
ระบบบังคับบำบัดและระบบต้องโทษ ภำยใต้กรอบของกฎหมำย
2. วิจยั และพัฒนำกำรบำบัดรักษำและฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
3. ถ่ำยทอดองค์ควำมรูแ้ ละเทคโนโลยีกำรบำบัดรักษำและฟื้ นฟู สมรรถภำพผูต้ ดิ
ยำและสำรเสพติดให้แก่บุคลำกรทำงกำรแพทย์และผูม้ สี ว่ นเกีย่ วข้อง
ตึกผูป้ ่ วยฟื้ นฟูสมรรถภำพชำย 40 เตียง
โรงพยำบำลขนำด 140 เตียง
ตึกผูป้ ่ วยบำบัดยำ 40 เตียง
ตึกผูป้ ่ วยพิเศษ 20 เตียง
ตึกผูป้ ่ วยฟื้ นฟูสมรรถภำพหญิง 40 เตียง
ขัน้ ตอนกระบวนกำรบำบัดผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
ประกอบไปด้วย 4 ขัน้ ตอน ดังนี้
ผูร้ บั บริกำร




เตรียมกำร จูงใจ
บำบัดด้วยยำ
ฟื้ นฟูสมรรถภำพ
ติดตำมกำรรักษำ กลับสูส่ งั คม
แผนผังแสดงกำรให้บริกำรผูใ้ ช้ยำและสำรเสพติด
ผูใ้ ช้ยา/สารเสพติด มารับบริกาาร
มีโรคแทรกาซ้อน
ทางอายุรการรม
ไม่มอี ากาารขาดยา เมายา
มีอากาารขาดยา เมายา
ประเมินเพือ่
วางแผนกาารรักาษา
ถอนพิษยา
มีโรคทาง
จิตประสาทร่วม
ลังเล ไม่ตอ้ งกาารบาบัด
ตัดสินใจบาบัด
ยังคงเสพ
โปรแการมจูงใจบาบัด
ให้ยารักาษาโรคทาง
อายุรการรม
ส่งต่อ
โรงพยาบาล
ทีเ่ กาี่ยวข้อง
ให้ยารักาษาโรคทาง
จิตประสาท
ส่งต่อ
โรงพยาบาล
จิตเวช
1.Counseling
2.MET
3.Art therapy
4.Harm clinic
5.Anonymous clinic
โปรแการมบาบัดฟื้ นฟู
1.แบบผูป้ ่ วยนอกา
2.แบบผูป้ ่ วยใน
3.FAST
4.Harm clinic
5.Anonymous clinic
Family therapy
หยุดเสพ (Remission)
โปรแการมติดตามกาารรักาษา
ไม่เสพซา้
เสพซา้
Spiritual therapy
Social intervention
จาหน่าย (Discharge)
อ้ างอิ ง:นพ. อิ สระ เจียวิริยบุญญา
องค์ควำมรูพ้ ้ นื ฐำนสำหรับผูป้ ฏิบตั งิ ำนบำบัดรักษำผูใ้ ช้ยำเสพติด
ความหมายของศัพท์ ท่ ใี ช้ กันบ่ อยๆ
ธรรมชำติกำรติดยำเสพติด(โรคสมองติดยำ)
กำรเสพยำเสพติดในมุมมองทำงกำรแพทย์และทำงกฎหมำย
เกณฑ์กำรวินิจฉัยกำรติดยำ
กฎหมำยที่เกี่ยวข้องกับยำเสพติดและกำรฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำเสพติด
แนวทำง / หลักกำรดูแลผูต้ ิดยำเสพติด
การวัดผลสาเร็จการบาบัดรักษา
นวัตกรรมการบาบัด
การบาบัดทางเลือก
ควำมหมำยของศัพท์ท่ใี ช้กนั บ่อยๆ
กำรบำบัดผูเ้ สพและผูต้ ดิ สำรเสพติด
กำรบำบัด หมำยถึง กำรบำบัดรักษำและฟื้ นฟูสมรรถภำพ
สำรเสพติด หมำยถึง ยำเสพติดและสำรเสพติด
กำรบำบัดรักษำและฟื้ นฟูสมรรถภำพผูม้ ีปญั หำกำรใช้ยำและสำรเสพติด
Khonkaen Drug Dependence Treatment Center
Drug หมำยถึง Drugs and Substances
Dependence หมำยถึง Abuse and Dependence
Treatment หมำยถึง Treatment and Rehabilitation
Khonkaen Substances Abuse Treatment and
Rehabilitation Center
ธรรมชาติของกาารติดยาและสารเสพติด
Experimental
use
ลองเสพ
Abuse
เสพสนุกา เสพเอามัน
Occasional
use
หาโอกาาสเสพ
Regular
use
เสพประจา
Chronic
use
เสพตลอดเวลา
Addiction
เสพเอาเป็ นเอาตาย
Progressive brain damage  Loss of cognitive function
สมองเสือ่ ม  ความคิด ปัญญา ความจา
100
ประชาการ
ทัว่ ไป
ลองเสพ
30
5
เสพประจา
เสพตลอดเวลา
หาโอกาาสเสพ
กาลุม่ เสพ
กาลุม่ ติด
ปกาติ
อากาารจิตประสาท
Experimental
users
Situational
users
Regular
users
Chronic
users
ลองเสพ
หำโอกำสเสพ
เสพประจำ
เสพตลอดเวลำ
100
50
20
5-10
เลิก / หยุด
เลิก / หยุด
เลิก / หยุด
เลิก / หยุด
Experimental
users
Situational
users
Regular
users
Chronic
users
ลองเสพ
หำโอกำสเสพ
เสพประจำ
เสพตลอดเวลำ
100
50
20
5-10
เลิก / หยุด
เลิก / หยุด
เลิก / หยุด
เลิก / หยุด
กำรเสพยำเสพติดในมุมมองทำงกำรแพทย์และทำงกฎหมำย
มุมมองทำง
สังคม
มุมมองทำง
กฎหมำย
มุมมองทำง
กำรแพทย์
มุมมองทำงกฎหมำย
ผิดกฎหมำย
เบี่ยงคดี ชะลอฟ้ อง
ควำมผิดอำญำ
ผูเ้ สพเป็ นผูป้ ่ วย
มุมมองทำงสังคม
มลทิน , ตรำบำป
Stigma
กำรเข้ำถึงกำรรักษำ
Access to cares
โรคเรื้อน
โรคเอดส์
โรคสมองติดยำ
มุมมองทำงกำรแพทย์
ผูเ้ สพทุกรำยเป็ นผูป้ ่ วย ??
รักษำอะไร ?? ( โรค / พฤติกรรรม )
รักษำอย่ำงไร ??
ผลกำรรักษำเป็ นอย่ำงไร ?? ( หำย / เรื้อรัง )
เกณฑ์กำรวินิจฉัยกำรติดยำ
- มีอาการขาดยาเมือ่ ไม่ได้เสพ
- ต้องเพิม่ ปริมาณการเสพมากขึน้
- ควบคุมปริมาณและระยะเวลาทีเ่ สพไม่ได้
- หมกมุ่นกับการเสพและการหาสารมาเสพ
- พยายามเลิกเสพหลายครัง้ แต่ไม่สาเร็จ
- เสพจนมีผลกระทบต่อสังคมและการงาน
- คงเสพแม้เกิดผลเสียต่อร่างกายและจิตใจ
กฎหมำยที่เกี่ยวข้องกับยำเสพติดและกำรฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำเสพติด
พ.ร.บ.ยำเสพติดให้โทษ พ.ศ.๒๕๒๒
ประกำศกระทรวงสำธำรณสุขฉบับที่ ๑๓๕ (พ.ศ.๒๕๓๙)
พ.ร.บ.ฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำเสพติด พ.ศ.๒๕๔๕
พ.ร.บ.สุขภำพจิต พ.ศ.๒๕๕๑
พ.ร.บ.สำรระเหย
ประกำศกระทรวงสำธำรณสุขฉบับที่ ๑๓๕ (พ.ศ.๒๕๓๙)
ประเภทที่ ๑ : ยำเสพติดให้โทษชนิ ดร้ำยแรง
 เฮโรอีน แอมเฟตำมีน เมทแอมเฟตำมีน เอ๊กซ์ตำซี แอลเอสดี
ประเภทที่ ๒ : ยำเสพติดให้โทษทัว่ ไป
 ใบโคคำ โคคำอีน โคเดอีน ยำสกัดเข้มข้นของต้นฝิ่ นแห้ง เมทำ
โดน มอร์ฟีน ฝิ่ น(ฝิ่ นที่ผ่ำนกรรมวิธปี รุงแต่งเพือ่ ใช้ในทำงยำ) ฝิ่ น(ฝิ่ นดิบ ฝิ่ น
สุก มูลฝิ่ น)
ประเภทที่ ๓ : ยำเสพติดให้โทษที่มีลกั ษณะเป็ นต้นตำรับยำและมีสำรเสพติด
ให้โทษประเภท ๒ ผสมอยู่
ประเภทที่ ๔ : สำรเคมีท่ใี ช้ในกำรผลิตยำเสพติดให้โทษประเภท ๑ หรือ ๒
ประเภทที่ ๕ : ยำเสพติดให้โทษที่ไม่เข้ำอยู่ในประเภท ๑ ถึง ๔  กัญชำ พืชกระท่อม
พ.ร.บ.ยำเสพติดให้โทษ พ.ศ.๒๕๒๒
ผูเ้ สพยำเสพติดให้โทษประเภท ๑ , ๒  จำคุก ๖ เดือน ถึง ๑๐ ปี และปรับ
๕,๐๐๐ ถึง ๑๐๐,๐๐๐ บำท ( ม.๑๗ )
มีโทษจำคุก  คดีอำญำ
พ.ร.บ.ฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำเสพติด พ.ศ.๒๕๔๕
หลักกำร
- ผูเ้ สพ (Drug users) คือผูป้ ่ วยมิใช่อำชญำกร
- ผูต้ ดิ ยำเสพติด (Drug addict) เป็ นผูป้ ่ วยที่ตอ้ งได้รบั กำรบำบัดรักษำหรือฟื้ นฟู
สมรรถภำพ
พ.ร.บ.ฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำเสพติด พ.ศ.๒๕๔๕
ฐำนควำมผิดตำมพระรำชบัญญัติ
- ผูเ้ สพยาเสพติด
- ผูเ้ สพและมีไว้ครอบครอง
- ผูเ้ สพและมีไว้ครอบครองเพือ่ จาหน่าย
- เสพและจาหน่ายยาเสพติดตามลักษณะ ชนิด
ประเภท
และปริมาณที่กาหนดไว้ในกฎกระทรวง
ผูก้ ระทาความผิดฐานเสพยาเสพติด
จับกุม (มาตรา 19 )
ศาล
สถานที่ควบคุมเพือ่ ตรวจพิสจู น์
ตรวจพิสจู น์ (มาตรา 21 )
คณะอนุกรรมการฟื้ นฟู สมรรถภาพผูต้ ิดยา
เสพติด
คณะอนุกรรมการฟื้ นฟู สมรรถภาพผูต้ ิดยาเสพติด
วินิจฉัย (มาตรา 22 )
ผูเ้ สพ
ผูต้ ิด
กาหนดวิธีการฟื้ นฟู
(มาตรา 23 )
ไม่ควบคุมตัว
ควบคุมตัวไม่เข้มงวด
ไม่ใช่ผูเ้ สพ-ผูต้ ิด
พนักงานสอบสวน ,
พนักงานอั ยการ
ควบคุมตัวเข้มงวด
ไม่ควบคุมตัว
- ภายใต้การคุม
ประพฤติ
- สถานพยาบาล
น่าพอใจ
ปล่อยตัว
ไม่เข้มงวด
- สถาบันยาเสพติด
- ศูนย์บาบัดรักษาฯ
- สถานที่อื่น
ผลการฟื้ นฟู
ควบคุมตัว
เข้มงวด
- ศูนย์ฟ้ ื นฟู ฯ
- สถานพินิจ ฯ
- สถานที่อ่ื น
ไม่น่าพอใจ
ส่งพนักงานสอบสวน พนักงานอั ยการ
ข้อเสนอ : ระบบกำรบำบัดรักษำและฟื้ นฟูสมรรถภำพผูใ้ ช้ยำเสพติด
ผูใ้ ช้ยำเสพติด
ตำรวจจับกุม
ชุมชนค้นหำ
แบบคัดกรอง
เริ่มเสพ
เสพประจำ
ค่ำยบำบัด
บำบัดด้วยยำในโรงพยำบำล 1-2 สัปดำห์
ปกติ
เริ่มติด
โรคจิตร่วม
ติดหนัก
ระบบบังคับบำบัด พ.ร.บ.ฟื้ นฟูฯ 2545
ร.พ.จิตเวช พ.ร.บ.สุขภำพจิต 2551
โปรแกรมฟื้ นฟูสมรรถภำพ 1 ครัง้ /สัปดำห์ 10-12 สัปดำห์
ติดตำมกำรรักษำ / ควบคุมควำมประพฤติ
 ชุมชน / อำสำสมัครคุมประพฤติ
เสพซ้ำ
ระบบบังคับบำบัด พ.ร.บ.ฟื้ นฟูฯ 2545
กำรบำบัดรักษำและฟื้ นฟูสมรรถภำพ
กำรบำบัดรักษำผูต้ ดิ ยำเสพติด ตำมระเบียบกระทรวงสำธำรณสุข
ผูร้ บั บริกำร
เตรียมกำร จูงใจ
บำบัดด้วยยำ
ฟื้ นฟูสมรรถภำพ
ติดตำมกำรรักษำ กลับสูส่ งั คม
กำรฟื้ นฟูสมรรถภำพผูต้ ดิ ยำเสพติด ตำม พ.ร.บ.ฟื้ นฟูฯ ๒๕๔๕
ผูร้ บั บริกำร
ตรวจพิสูจน์
ฟื้ นฟูสมรรถภำพ
กลับสูส่ งั คม
หลักกำรดูแลผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
1
Addiction is a chronic,
relapsing and treatable
brain disease
โรคเรื้อรัง , เป็ นๆหายๆ(เสพซา้ ) , รักาษาได้
Chronic, Relapsing and Treatable brain disease
โรคเรื้อรัง , เป็ นๆหายๆ(เสพซา้ ) , รักาษาได้
20%
หยุดได้ / เลิกาได้
80%
เสพซา้ / เสพประจา
บาบัดรักาษา
3-10 years
40%
หยุดได้ / เลิกาได้
35%
เสียชีวติ : โรคแทรกาซ้อน, อุบตั เิ หตุ, ถูกาฆ่าตาย, อืน่ ๆ
5%
เป็ นบ้า , อยู่ตามถนน , คนจรจัด
หลักกำรดูแลผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
2
Addiction change the brain
: structure and function
กาารติดยาเสพติดทาให้สมองเปลีย่ นแปลงทัง้
โครงสร้างและหน้าที่
เครื่องมือ วัด cognitive function
หลักกำรดูแลผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
3
No single method is appropriate or effective
for treating all individuals
ไม่มวี ธิ กาี ารบาบัดรักาษารักาษาใดทีส่ ามารถให้กาาร
รักาษาได้อย่างมีประสิทธิภาพสาหรับผูต้ ดิ ยาทุกาๆคน
ประเมินและวางแผนกาารรักาษาเป็ นรายบุคคล
ทีมบาบัดทีป่ ระกาอบด้วยสหวิชาชีพ ช่วยในกาารบาบัด
หลักากาารดูแลผูต้ ดิ ยาและสารเสพติด
4
The sooner an addict get
into treatment, the better
รับกาารบาบัดเร็วเท่าไหร่ ผลของกาารบาบัดจะดี
หลักกำรดูแลผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
5
The longer an addict stays
in treatment, the greater the
chance treatment will be
effective
ประสิทธิภาพกาารบาบัดจะสูงขึ้น ตามระยะเวลาทีเ่ ข้า
รับกาารบาบัด
หลักกำรดูแลผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
6
Relapse is part of the
disease, not a sign of failure
กาารกาลับไปเสพซา้ เป็ นส่วนหนึ่งของโรคสมองติดยา
ไม่ใช่ ความล้มเหลวของกาารบาบัดรักาษา
ขัน้ ตอนกำรบำบัดรักษำผูต้ ดิ ยำและสำรเสพติด
ติดตำมกำรรักษำ
ฟื้ นฟูสมรรถภำพ
บำบัดด้วยยำ
เตรียมกำร / จูงใจ
นำแนวคิด Stage of Change มำใช้ในกำรให้โปรแกรมบำบัด
วงจรกำรเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
เมินเฉย
เสพซ้ำ
ลังเลใจ
หยุดเสพ
ตัดสินใจ
เลิกเสพ
ลงมือปฏิบตั ิ
เมินเฉย
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
เสพซ้ำ
ลังเลใจ
หยุดเสพ
ตัดสินใจ
เลิกเสพ
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
ลงมือปฏิบตั ิ
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
เตรียมกาาร / จูงใจ
บาบัดด้วยยา
ฟื้ นฟูสมรรถภาพ
ติดตามกาารรักาษา
เมินเฉย
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
เสพซา้
ลังเลใจ
หยุดเสพ
ตัดสินใจ
เลิกาเสพ
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
ลงมือปฏิบตั ิ
มิตทิ างกาารแพทย์
มิตทิ างสังคม จิตวิทยา
โปรแกรม / กิจกรรม
บาบัด
มิตทิ างจิตวิญญาณ
ผูใ้ ช้ยำ/สำรเสพติด มำรับ
บริกำร
ผังกำกับกำรให้บริกำร
ไม่มีอำกำรขำดยำ เมำยำ
มีอำกำรขำดยำ เมำยำ
ประเมินเพื่อ
วำงแผนกำรรักษำ
มีโรคทำง
อำยุรกรรมร่วม
มีโรคทำง
จิตประสำทร่วม
ลังเล
ไม่ตอ้ งกำรบำบัด
โปรแกรมจูงใจบำบัด
ให้ยำรักษำโรค
ทำงอำยุรกรรม
ให้ยำรักษำ
โรคทำงจิต
ประสำท
1.Counseling
2.MI
บำบัดด้วยยำ
ตัดสินใจบำบัด
ยังคงเสพ
โปรแกรมบำบัด
1.METฟื/ ้ CBT
นฟู/ TSF
2.CM
โปรแกรมทำงเลือก และโปรแกรมเสริมกำรรักษำ
ส่งต่อ
โรงพยำบำล
ที่เกี่ยวข้อง
ส่งต่อ
โรงพยำบำล
จิตเวช
Harm red. clinic
Family therapy
Anonymous clinic
Spiritual therapy
Social intervention
Art therapy
หยุดเสพ
โปรแกรมติดตำมกำร
รักษำ
ไม่เสพซ้ำ
เสพซ้ำ
จำหน่ ำย
(Discharge)
รักษำอะไร ??
รักษาอาการแทรกซ้อน ( เฉียบพลัน และ เรื้อรัง )
รักษาพฤติกรรมการใช้ยา ( กลุม่ เสพ และ กลุม่ ติด )
รักษำอย่ำงไร ??
กำรสร้ำงแรงจูงใจ
MET (Motivation Enhancement Therapy)
กำรบำบัดควำมคิดพฤติกรรม
CBT (Cognitive Behavioral Therapy)
สิบสองขัน้ ตอนเพือ่ กำรเลิกยำ
TSF (Twelve Step Facilitator)
วิธีกำรบำบัดรักษำที่มีหลักฐำนเชิงประจักษ์
Motivation interviewing (MI)
Motivation enhancement therapy (MET)
Phase 1 : Health education and
Feedback
- change talk  OARS
Phase 2 : Commitment strengthening
- commitment talk
- change plan
Phase 3 : Follow through
วิธีกำรบำบัดรักษำที่มีหลักฐำนเชิงประจักษ์
Cognitive behavioral therapy (CBT)
Phase 1 : Functional analysis
- identified patient’s thoughts,
feelings, circumstances before and after
alcohol use
- high risk situations
- reason
using
alcohol
Phase
2 : Skill
training
- strategies to cope with the problems
วิธีกำรบำบัดรักษำที่มีหลักฐำนเชิงประจักษ์
Twelve step facilitator (TSF)
กลุม่ ติดยำนิ รนำม กลุม่ สุรำนิ รนำม
ระยะของการติดยา 4 ระยะ
วิกฤต
1.ระยะเริม่ ต้นเสพยา
2.ระยะเสพยาต่อเนือ่ ง
3.ระยะเสพยาหมกมุน่
(เริม่ ติดยา)
•เสพเป็ นครัง้ คราวเพือ่ เข้าสังคม
•ยังมีความรู้สกึ ผิดเมือ่ เสพยา
เส้นทางการติดยา 4 ระยะ
•เสพยาบ่อยขึน้ เพือ่ คลายเครียด
•เริม่ หาข้ออ้างเพือ่ เสพยา เริม่ โกหก
•เริม่ เสียการเรียนและความสัมพันธ์กบั คนใกล้ชดิ
•เริม่ มีอาการขาดยา
•ดื้อยามากขึน้ ต้องเสพยาถีแ่ ละปริมาณเพิม่ มากขึน้
•หมกมุน่ แต่การเสพยา ไม่สนใจเรือ่ งอืน่
•ความคิดและการตัดสินใจเสียไป
4.ระยะเสพยาวิกฤต
(ติดยา)
•เมายาตลอดทัง้ วัน
•ล้มละลายในชีวติ ครอบครัว สังคม
คัดกรอง ประเมิน และวำงแผนกำรบำบัดฟื้ นฟูสมรรถภำพ
กำรใช้ยำและสำรเสพติด
คัดกรอง
ประเมิน
ผูเ้ ข้ำรับ
กำรบำบัด
ฟื้ นฟู
สมรรถภำพ
บุคลิกภำพ ปัญหำทำงจิตเวช
ครอบครัว และสังคม
แรงจูงใจ
วำงแผน
กำรบำบัด
ฟื้ นฟู
สมรรถภำพ
กำรใช้ยำและสำรเสพติด
Abuse
Addiction
บุคลิกภำพ ปัญหำทำงจิตเวช
ครอบครัว และสังคม
แรงจูงใจ
ปกติ
กำรใช้ยำและสำรเสพติด
บุคลิกภำพผิดปกติ
อำกำรทำงจิตประสำท
บุคลิกภำพ ปัญหำทำงจิตเวช
ครอบครัว และสังคม
แรงจูงใจ
โรคทำงจิตประสำท
โรคแทรกซ้อนอืน่ ๆ
ประเมิน
Cognitive
function
กำรใช้ยำและสำรเสพติด
บุคลิกภำพ ปัญหำทำงจิตเวช
ครอบครัว และสังคม
ปกติ
มีควำมขัดแย้ง
แรงจูงใจ
ถูกทอดทิ้ง
อิทธิพลกลุม่ เพื่อน
กำรใช้ยำและสำรเสพติด
บุคลิกภำพ ปัญหำทำงจิตเวช
ครอบครัว และสังคม
แรงจูงใจ
ตัง้ ใจ / ถูกบังคับ
ระยะกำรเปลี่ยนแปลง
พฤติกรรม
เป้ ำหมำยกำรรักษำ
หยุดกำรใช้ยำเสพติด
แก้ไขภำวะแทรกซ้อน
กลับมำทำหน้ำที่ในสังคม
แผนกำรรักษำ
ถอนพิษยำ / บำบัดด้วยยำ
 1-2 สัปดำห์
ฟื้ นฟูสมรรถภำพ
 1-2 สัปดำห์ + นัดฟื้ นฟูต่อเนื่ อง 10 สัปดำห์
ลังเลใจ  MET
ตัดสินใจ  CBT
ติดตำมกำรรักษำ
 ทุก 1-2 เดือน เป็ นเวลำ 12 เดือน
กำรวัดผลสำเร็จของกำรบำบัดรักษำ
ระยะเตรียมกำร จูงใจ  Stage of change
ระยะถอนพิษยำ  withdrawal score , complication
อัตรำกำรจูงใจเข้ำสูร่ ะยะฟื้ นฟูฯสำเร็จ
ระยะฟื้ นฟูสมรรถภำพ  อัตรำกำรหยุดเสพ remission rate
ระยะติดตำมกำรรักษำ  อัตรำกำรเสพซ้ำ relapse rate
ระยะ
คลีค่ ลาย
ระยะฮันนีมูน
ระยะของการเลิกยา 4 ระยะ
3. ระยะปลาย (20 สัปดาห์ - 1 ปี )
- ระยะปรับตัว
2. ระยะกลาง (6 - 20 สัปดาห์)
- ระยะฝ่ าอุ ปสรรค
1. ระยะต้น (6 สัปดาห์แรก)
- ระยะขาดยา 3-10 วัน
- ระยะเริม่ ต้นหยุดยาหรือระยะฮันนีมูน 1-6 สัปดาห์
การนอน
ทางาน
การนอน
การใช้เวลาว่าง
กิจกรรมทีช่ ่วย
ทาให้เลิกยาได้
สร้างสัมพันธภาพ
เครื่องชี้วดั ความสาเร็จของแต่ละขัน้ ตอน
การบาบัดรักษาผูป้ ่ วยและสารเสพติด(KPI)
ขัน้ คัดกรองเตรียม
KPI
-ประเมินถูกต้อง
-รวดเร็ว
-ไม่เกิดอันตราย
จากภาวะแทรกซ้อน
ถอนพิษ
ฟื้ นฟู
ติดตามผล
7-14วัน
2-4
เดือน
6 เดือน-1ปี
KPI
KPI
-บาบัดครบ
-หายจากเมายา /
-หยุดเสพ
ขาดยา ไม่มภี าวะ
แทรกซ้อน/การจูงใจสาเร็จ
KPI
-อัตราการกลับไปเสพซ้า
-อัตราการติดตามครบ
Harm Reduction: การลดอันตรายจากการใช้ ยาเสพติ ด
การลดปัญหา หรือภาวะเสีย่ งอันตราย การแพร่ ระบาด การสูญเสียจากการใช้ยา
เสพติดทีอ่ าจเกิดกับตัวบุคคล ชุมชน และสังคมทัง้ ด้านสุขภาพ
 การเน้นการป้ องกันโรค การตาย การพัฒนาและรักษาชีวติ
 การแบ่งแยกกีดกันทางสังคม การคุมขัง
 การมีคุณภาพชีวติ ทีด่ ขี น้ ึ


*เป้ าหมายสูงสุด ไม่เสพซ้ าจนถึงหยุดใช้ยา*
ยุทธศาสตร์ ยุทธศาสตร์ ในการนานโยบายลด
อันตรายจากการใช้ ยาเสพติดสู่การปฏิบัติ
กาหนดไว้ 3 ยุทธศาสตร์
1. ยุทธศาสตร์ การบริการแบบบูรณาการและครบวงจร
2. ยุทธศาสตร์ การบริการเชิงรุก
3. ยุทธศาสตร์ การศึกษาวิจยั และประเมินผล
นวัตกรรมกำรบำบัด
Therapeutic Community
 FAST Model  Case Manager
IPD program
 CBT , MET  Case Manager
CBT  Perceptive therapy
กำรบำบัดทำงเลือก
นิ ยำม
กำรบำบัดรักษำและฟื้ นฟูสมรรถภำพ ด้วยระบบกำรแพทย์อน่ื
นอกเหนื อจำกกำรแพทย์กระแสหลักหรือกำรแพทย์แบบแผนตะวันตก
จุดเน้น
กำรแพทย์แผนไทย
หลัก 23 ข้อในกำรทรงงำนของในหลวง
ข้อที่ 21 ทำงำนอย่ำงมีควำมสุข
“ทำงำนกับฉัน ฉันไม่มีอะไรจะให้ ฉันมี
แต่ควำมสุขที่ร่วมกันในกำรทำประโยชน์
ให้กบั ผูอ้ น่ื เท่ำนั้น”ทำอะไรต้องมีควำมสุข
ด้วย เพรำะศึกครัง้ นี้ ยำวนำน ถ้ำเรำทำ
อย่ำงไม่มีควำมสุข จะแพ้ แต่ถำ้ เรำมี
ควำมสุข เรำจะชนะ เพียงแต่คนทำงำน
เกี่ยวข้องกับยำเสพติดมีควำมสุข
สนุ กกับกำรทำงำนเพียงเท่ำนั้น ถือว่ำเรำ
ชนะแล้ว