Transcript NGUYÊN TẮC VÀ KỸ THUẬT MỔ XẼ

NGUYÊN TẮC VÀ KỸ THUẬT
MỔ XẼ
Ts Lê Văn Sơn
Trường đại học RĂNG HÀM MẶT
CÁC NGUYÊN TẮC ĐÓ LÀ:









PHẪU THUẬT KHÔNG ĐAU
VÔ KHUẨN
GÂY SANG CHẤN TỐI THIỂU
ĐƯỜNG VÀO THÍCH HỢP
LÀM SẠCH
DẪN LƯU
ĐÓNG VẾT THƯƠNG
KIỂM SOÁT VÀ NGĂN NGỪA NHIỄM
TRÙNG VẾT MỔ
HỖ TRỢ BỆNH NHÂN.
NGUYÊN TẮC PHẪU THUẬT
KHÔNG ĐAU
CHỈ ĐỊNH GÂY MÊ KHI:
+ KHI CÓ NHIỄM TRÙNG CẤP
HOẶC BÁN CẤP MÀ KHÔNG GÂY
TÊ TẠI CHỖ ĐƯỢC.
+ PHẪU THUẬT Ở NHIỀU VÙNG
CỦA MIỆNG, KÉO DÀI, KHÓ.
+ TRẺ EM VÀ NGƯỜI LỚN TUỔI
KHÔNG HỢP TÁC.
–
GÂY TÊ TẠI CHỖ THÍCH HỢP CHO NHIỀU
PHẪU THUẬT NHỎ Ở MIỆNG, CHỈ ĐỊNH
CHO BỆNH NHÂN ĐÃ ĂN RỒI, KHÔNG
MUỐN CHỜ ĐỢI LÂU, CÓ BỆNH LÝ TOÀN
THÂN (HEN PHẾ QUẢN).
 PHỐI HỢP GÂY TÊ TẠI CHỖ VỚI GIẢM ĐAU
TĨNH MẠCH BENZODIAZEPINE RẤT TỐT
CHO BỆNH NHÂN DỄ XÚC ĐỘNG, LO LẮNG
NHƯNG CÓ ĐỘI NGŨ ĐƯỢC HUẤN LUYỆN
TỐT VÀ CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN NHƯ GÂY
MÊ.

NGUYÊN TẮC VÔ KHUẨN
VÔ KHUẨN LÀ LOẠI VI KHUẨN KHỎI
VÙNG MỔ ĐỂ NGĂN NGỪA VI KHUẨN
XÂM NHẬP VÀO VÙNG MỔ.
 CHỐNG NHIỄM KHUẨN: NGĂN NGỪA
VI KHUẨN GÂY BỆNH XÂM NHẬP VÀ
LÂY LAN BỆNH NHIỄM TRUNG TỪ
BỆNH NHÂN SANG NGƯỜI KHÁC

TiỆT TRÙNG DỤNG CỤ:
-SẤY KHÔ
-HẤP ẨM
-HÓA CHẤT
-ETHYLENE OXIDE

CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN
VỆ SINH RĂNG MIỆNG,
LẤY CAO RĂNG TỐT
TRƯỚC KHI LÀM THỦ
THUẬT
CHUẨN BỊ THẦY THUỐC
NGUYÊN TẮC GÂY SANG
CHẤN TỐI THIỂU

THIẾU CẨN THẬN, THIẾU NHÌN XA
TRÔNG RỘNG SẼ LÀM SANG CHẤN,
HUỶ HOẠI NHIỀU TỔ CHỨC XUNG
QUANH.

NGUYÊN NHÂN HAY GẶP NHẤT CỦA
SANG CHẤN NHIỀU TRONG PHẪU THUẬT
LÀ DO KẾ HOẠCH MỔ KÉM, THIẾT KẾ
VẠT KHÔNG TỐT, ĐƯỜNG VÀO LẤY
XƯƠNG VÀ RĂNG KHÔNG CẨN THẬN,
PHẪU THUẬT VIÊN VÀ TRỢ THỦ SỬ
DỤNG LỰC QUÁ MẠNH KHI SỬ DỤNG
KÉO, BANH MIỆNG, KÉO VẠT, BẨY, MŨI
KHOAN VÀ ĐỤC
NGUYÊN TẮC CHỌN
ĐƯỜNG VÀO THÍCH HỢP
ĐƯỜNG RẠCH :
NGÓN TAY PHẢI CÓ ĐIỂM TỰA
RẠCH VUÔNG GÓC VỚI MẶT DA
 RẠCH CẢ NIÊM MẠC VÀ MÀNG XƯƠNG
 ĐƯỜNG RẠCH ĐÚNG VỚI ĐƯỜNG THIẾT
KẾ
 RẠCH BẮT ĐẦU PHÍA NIÊM MẠC DI
ĐỘNG VÀ KẾT THÚC Ở 1/3 NHÚ LỢI
 ĐƯỜNG RẠCH BÁN KHUYÊN PHẢI CÁCH
RÃNH LỢI < 0,5 cm

TẠO VẠT :
-CHIỀU RỘNG CỦA VẠT PHẢI ĐỦ ĐỂ
THAO TÁC
-ĐÁY VẠT PHẢI LỚN HƠN PHÍA TỰ DO
KÍCH THƯỚC CỦA VẠT PHẢI LỚN
HƠN KHUYẾT XƯƠNG
 NIÊM MẠC VÀ MÀNG XƯƠNG
KHÔNG ĐƯỢC TÁCH NHAU
 BỆNH NHÂN CÓ CƯỜI RỘNG VÀ CÓ
HỞ LỢI PHẢI THẬT THẬN TRỌNG
TRÁNH LÀM TỔN THƯƠNG ĐÉN
VẠT DO CO KÉO,GẤP VẠT..

TẠO VẠT VÀ RẠCH CẦN TRÁNH TỔN
THƯƠNG: BÓ MẠCH THẦN KINH
CẰM, KHẨU CÁI LỚN, RĂNG
CỬA,THẦN KINH DƯỚI Ổ MẮT,THẦN
KINH LƯỠI,
ỐNG DẪN TUYẾN DƯỚI HÀM VÀ
MANG TAI,ĐÁM RỐI TM DƯỚI LƯỠI,
ĐỘNG MẠCH MẶT,THẦN KINH MẶT

CÁC KIỂU VẠT :
VẠT HÌNH THANG :
ƯU ĐIỂM :
- TRƯỜNG MỔ ĐỦ RỘNG
-PHẪU THUẬT THỰC HIỆN TRÊN 1-2
RĂNG
-ĐÓNG VẠT DỄ
-LIỀN THƯƠNG NHANH
NHƯỢC ĐIỂM :
TẠO SẸO LÕM Ở LỢI DÍNH
VẠT TAM GIÁC :
CẮT CUỐNG RĂNG,CẮT NANG,LẤY
CHÓP RĂNG
ƯU ĐIỂM:
-ĐẢM BẢO CUNG CẤP MÁU
-TRƯỜNG MỔ RỘNG.
-DỄ MỔ RỘNG VẠT
NHƯỢC ĐIỂM:
-HẠN CHẾ CHIỀU DÀI DỌC CHÂN RĂNG
-VẠT DỄ BỊ CĂNG
-TẠO SẸO LÕM Ở LỢI DÍNH
VẠT PHONG BÌ
PHẪU THUẬT VIỀN LỢI Ở MẶT NGOÀI
VÀ MẶT TRONG,CẮT CUỐNG RĂNG Ở PHÍA
VÒM MIỆNG,LẤY RĂNG NGẦM,NANG...
ƯU ĐIỂM :
TRÁNH ĐƯỜNG RẠCH DỌC,DỄ ĐẶT LẠI
VẠT ĐÚNG VỊ TRÍ
NHƯỢC ĐIỂM:
KHÓ TÁCH VẠT,CĂNG,HẠN CHẾ
TRƯỜNG MỔ,DỄ TỔN THƯƠNG MẠCH VÀ
THẦN KINH
VẠT BÁN KHUYÊN : ĐỈNH CỦA CUNG
PHẢI CÁCH VIỀN LỢI ÍT NHẤT 0.5 CM, MỖI
BÊN CUẢ ĐƯỜNG RẠCH CÁCH MÉP VÙNG
XƯƠNG LẤY ĐI ÍT NHẤT LÀ MỘT RĂNG .
ƯU ĐIỂM :
ĐƯỜNG RẠCH NHỎ VÀ DỄ BÓC
TÁCH VẠT,KHÔNG ẢNH HƯỞNG VÙNG
QUANH RĂNG , DỄ VỆ SINH HƠN SO
VỚI CÁC VẠT KHÁC .
NHƯỢC ĐIỂM :
ĐƯỜNG RẠCH DỄ ĐI QUA TỔN
THƯƠNG XƯƠNG NẰM PHÍA DƯỚI ,
KHÓ KHÂU ĐÓNG,HẠN CHẾ ĐƯỜNG
VÀO VÀ TẦM NHÌN , DỄ BỊ RÁCH VẠT
VẠT CHỮ Y VÀ X
THƯỜNG SỬ DỤNG ĐẺ CẮT BỎ LỒI XƯƠNG Ở
VÒM MIỆNG .ĐƯỜNG RẠCH CHỮ Y ĐỂ LẤY
LỒI XƯƠNG CÓ KÍCH THƯỚC NHỎ , ĐƯƠNG
RẠCH CHỮ X ĐỂ LẤY LỒI XƯƠNG KHẨU CÁI
CÓ KÍCH THƯỚC LỚN
VẠT CÓ CUỐNG
- BÓC TÁCH (PHẪU TÍCH): DÙNG CÂY
TÁCH BÓC (ELEVATOR) ĐỂ TÁCH VẠT
NIÊM MẠC – MÀNG XƯƠNG.
VỚI VẠT DA, DÙNG KÉO ĐẦU TÙ BÓC
TÁCH VẠT, CŨNG CÓ VỊ TRÍ CÓ THỂ SỬ
DỤNG DAO ĐỂ CẮT, ĐIỀU QUAN TRỌNG
LÀ GIỮ ĐƯỢC CUNG CẤP MÁU TỐT CHO
VẠT.
TỔ CHỨC LIÊN KẾT, CÂN, CƠ, XƯƠNG
ĐƯỢC XÁC ĐỊNH VÀ PHẪU TÍCH THEO
LỚP, TẤT CẢ CẤU TRÚC GIẢI PHẪU QUAN
TRỌNG PHẢI ĐƯỢC GIỮ NGUYÊN VẸN.
CẮT XƯƠNG: TRONG PHẪU THUẬT
MIỆNG ĐỂ MỞ ĐƯỜNG VÀO TỔN
THƯƠNG QUA XƯƠNG THƯỜNG SỬ
DỤNG MŨI KHOAN SẮC. TUY NHIÊN CÓ
THỂ DÙNG ĐỤC, GOUGES, RONGEUR VÀ
DŨA.
MŨI KHOAN TUNGSTEN CARBIDE ĐẦU
HOA HỒNG (ASH7-16) HOẶC RÃNH CAO
(ASH7-12). NÊN DÙNG KHOAN HIGH
SPEED VỚI ÁP SUẤT TỐI THIỂU. TRONG
QUÁ TRÌNH KHOAN PHẢI TƯỚI NƯỚC
BẰNG HUYẾT THANH MẶN ĐẲNG
TRƯƠNG VÔ TRÙNG.
ĐỤC VÀ MŨI KHOAN: DÙNG
KHOAN ĐỤC LỖ VÀ ĐƯỢC NỐI BẰNG
ĐỤC RỒI ĐỤC LẤY MẢNH XƯƠNG.
LÀM SẠCH TRƯỜNG MỔ: NGƯỜI
PHỤ PHẢI THƯỜNG XUYÊN BƠM
RỬA LÀM SẠCH VÙNG MỔ, LẤY BỎ
CÁC CẶN TRONG KHI KHOAN, ĐỤC,
HÚT SẠCH VÙNG MỔ. THỈNH
THOẢNG HÚT NƯỚC ĐỂ TRÁNH
LÀM TẮC ỐNG HÚT.
NGUYÊN TẮC CẦM MÁU:
KHÂU CẦM MÁU, BUỘC CẦM MÁU
ĐẶT MÈCHE: CÓ THỂ LÀ TẠM THỜI
TỪNG LÚC MỘT TRONG LÚC MỔ HOẶC
ĐỂ CẦM MÁU 24–48 GIỜ.
-ĐIỆN ĐÔNG: DÙNG ĐỐT ĐIỆN ĐƠN CỰC
HOẶC LƯỠNG CỰC
-CHẢY MÁU TỪ XƯƠNG: DÙNG GẠC
TẨM NÓNG, SÁP XƯƠNG (CẦN LẤY ĐI
SAU KHI CẦM MÁU ĐỂ TRÁNH PHẢN
ỨNG DỊ VẬT). DÙNG ĐỤC ĐỤC MẢNH
XƯƠNG ÉP MẠCH ĐỂ CẦM MÁU.
NGUYÊN TẮC RỬA VẾT THƯƠNG:
KHI PHẪU THUẬT KẾT THÚC, VẾT
MỔ TRƯỚC KHI ĐÓNG PHẢI LẤY BỎ
TOÀN BỘ CẶN RỬA, TÚI RĂNG BỆNH
LÝ, MẢNH XƯƠNG RỜI, MẢNH RĂNG
GÃY... HỐC XƯƠNG CẦN BƠM RỬA
SẠCH BẰNG HUYẾT THANH MẶN
ĐẲNG TRƯƠNG. VẠT PHẢI CẮT BỎ
TỔ CHỨC BỊ DẬP NÁT, HOẠI TỬ.
NGUYÊN TẮC DẪN LƯU:
VẾT THƯƠNG CẦN DẪN LƯU KHI NHIỄM
BẨN VÀ NHIỄM TRÙNG, APXE, VẾT
THƯƠNG CÓ KHOẢNG CHẾT.
- DẪN LƯU NÔNG NHỎ: DÙNG LAM CAO SU
GĂNG TAY ĐỂ 48 GIỜ.
- DẪN LƯU NÔNG RỘNG: ĐỂ DẪN LƯU
APXE.
- DẪN LƯU SÂU: ỐNG CÓ LỖ NHỎ.DẪN LƯU
HÚT LIÊN TỤC: ĐỂ 3 – 7 NGÀY
NGUYÊN TẮC ĐÓNG VẾT MỔ:
TRƯỚC KHI ĐÓNG VẾT MỔ PHẪU THUẬT
VIÊN PHẢI CHẮC CHẮN RẰNG CUỘC MỔ
ĐÃ HOÀN TẤT, KHÔNG CÒN CHẢY MÁU,
KHÔNG CÓ DỊ VẬT...
CÁC KiỂU KHÂU ĐÓNG;
-KHÂU MŨI RỜI
-KHÂU LIÊN TỤC
-KHÂU LIÊN TỤC CÓ KHÓA
.
KHÂU ĐỆM NGANG
KHÂU ĐỆM DỌC