sınıf yönetimi ve öğretmenlik meslegine giriş

Download Report

Transcript sınıf yönetimi ve öğretmenlik meslegine giriş

SINIF YÖNETİMİ


Öğrencilerin
öğrenmelerini
sağlayacak etkili bir sınıf
ortamının
oluşturulmasıdır.
Sınıf içi etkinlikleri etkili
bir biçimde düzenleyip,
sürdürebilme ve öğrenci
davranışlarına rehberlik
edebilme becerisidir.
SINIF YÖNETİMİ
Öğrencilerin öğrenmelerini
kolaylaştırmak için;
 fiziki ortamın iyi
düzenlenmesi
 programların
uygulanabileceği sınıf
ortamının yaratılması
 sınıf içi ilişkilerin
düzenlenmesi
 zamanın etkili kullanılması
 öğrencide davranış geliştirme
ve düzenlemenin
yapılmasıdır.

Sınıf Yönetiminin Boyutları
Sınıf Ortamının Fiziksel Düzenlemesi:
 Sınıfın genişliği, düzenlenmesi, renkler, ısı
ve ışık, oturma düzeni, öğrencilerin
gruplandırılması, temizlik, estetik, eğitsel
araçlar.
 Plan-Program Etkinlikleri:
Programlara uygun yıllık, ünite planları
yapıldıktan sonra öğrenciyi asıl etkileyen
Günlük Planların yapılmasıve uygulanması.

Sınıf Yönetiminin Boyutları

Zaman Düzenine yönelik etkinlikler:
 Zamanın ders dışı ve bozucu etkinliklerle
harcanmaması, sıkıcılığın önlenmesi, öğrenci
zamanının çoğunluğunu okuldasınıfta
geçirmesi; devamsızlığın önlenmesi.
 İlişki Düzenlemeleri:
 Sınıf kurallarının belirlenip, öğrencilere
benimsetilmesi, sınıf yaşamının
kolaylaştırılması, öğrenci-öğrenci, öğrenciöğretmen ilişki düzenlemeleri vs.
Sınıf Yönetiminin Boyutları
Davranış Düzenlemeleri:
 Sınıf ortamının istenen davranışı
sağlayabilir hale getirilmesi, sınıf
ikliminin olumlulaştırılması, ortaya
çıkmadan
istenmeyen davranışların önlenmesi,
sınıf kurallarına uyulmasının sağlanması,
istenmeyen davranışların değiştirilmesi

SINIF İÇİNDE İLETİŞİM KURMA
İLETİŞİM;
 Latincede bölüşme anlamına gelen
“Communis”
kelimesinden meydana getirilmiş bir terimdir.
Bireyler , kümeler ve toplumlar arasında söz,
yazı, görüntü,el, kol hareketleri vb. simgeler
aracılığıyla düşünce, dilek veduyguların
karşılıklı iletilmesini sağlayan bir etkileşim
sürecidir.
 Mesaj alışverişi tek yönlü ise bu da “iletim” dir.

SINIF İÇİNDE İLETİŞİM KURMA





Eğitim Ortamında;
Kaynak = Öğretmen
Alıcı = Öğrenciler
Mesaj = Ders kitabı,
program içeriği,
öğretmenin sesi vb.
Kanal = Öğretim
süreçleri, süreçte
kullanılan öğretim
araç ve gereçleri
SINIF İÇİNDE İLETİŞİM KURMA

Çift yönlü iletişim, eğitim sürecinde daha
önemlidir. Sınıf içindeki öğrenciöğretmen etkileşimi ve yüz yüze ilişkiler
çift yönlü iletişimin kullanılmasını sağlar.

Çoklu ortam (multi-media) iletişim
açısından önemlidir.
İletişimi Zayıflatan Öğretmen
Davranışları










1- Emir vermek,
2- Gözdağı vermek
3- Ahlak dersi vermek,
4- Öğüt vermek,
5- Nutuk çekmek,
6- Yargılamak, Eleştirmek, Suçlamak,
7- Ad takmak, Alay etmek,
9- Aşırı derecede övmek,
10- Sınamak, Sorguya çekmek, Çapraz sorgulamak,
12- Sözünden dönmek, Oyalamak, Konuyu saptırmak.
ÖĞRETMENLERİN İLETİŞİM
BECERİLERİ






BİLGİLİ
DERSİNİ İYİ SUNAN
SEVGİ BESLEYEN
SAYGIYA SAHİP
SAYGI GÖSTEREN
BİREYSEL
FARKLILIKLARI
DİKKATE ALAN









HOŞGÖRÜLÜ
ANLAYIŞLI
YANSIZ
NEŞELİ
MUTLU
İLGİLİ
GÜVENİLİR
İNSANCIL
OLGUN
ÖĞRENCİ TİPLERİ

BAŞARILI
ÖĞRENCİLER: Ders
ve ödevlerini
zamanında yaparlar.
Pek disiplin sorunu
çıkarmazlar. Okulu
severler, hem
öğretmen hem de
arkadaşları
tarafından sevilirler.
ÖĞRENCİ TİPLERİ


SOSYAL
ÖĞRENCİLER: Dersten
çok kişilere
yönelimlidirler.
Başarılı olmak için
gerekli yetenekleri vardır
ama sosyal ilişkilere
derslerden daha fazla
önem verirler. Derste
öğretmen onları kolayca
derse sokabilir ve
kolayca sorularına
cevap alabilir.
ÖĞRENCİ TİPLERİ

BAĞIMLI ÖĞRENCİLER: Sıklıkla
öğretmenden destek ve teşvik beklerler.
Ek çalışma ve yardıma ihtiyaç duyarlar.
Sık sık parmak kaldırırlar. Öğretmenler
onların başarılarını yükseltmeye çalışır.
Arkadaşları onlara ders çalıştırmak
istemezler, çünkü onları sosyal açıdan
yetersiz bulurlar.
ÖĞRENCİ TİPLERİ

YABANCILAŞMIŞ ÖĞRENCİLER: Zor
öğrenirler ve genelde okulu ter ederler.
Çoğunlukla okul ve onunla ilgili her şeye
açık veya gizli baş kaldırırlar, düşmanlık
beslerler. Öğretmenler genelde onlara
ilgisiz kalır veya reddederler.
ÖĞRENCİ TİPLERİ

GÖLGE ÖĞRENCİLER: Arka planda
kalıp gözden kaçan öğrencilerdir. Her
şeyde ortadadırlar. Grup halinde
etkinliklere katılır ama kendilerini ortaya
koymazlar, gönüllü olmazlar. Bazıları
ürkek ve sinirli, bazıları ise sessiz ve
bağımsızdırlar. Genellikle öğretmen ve
diğer öğrenciler onların farkına varmazlar
veya iyi tanımazlar.
ÖĞRENCİ TİPLERİ
SINIFTA ÖĞRETMENİN ROLÜ;
 Öğrenmeyi sağlama
 Disiplin sağlama
 Anne baba yerine geçme
 Değerlendirme
 Güven verme
 Mesleksel ustalık
 Topluluk lideri

SINIF KURALLARI



KURAL:
Okul ve sınıf ortamında
izlenmesi gerekenlerle ilgili
beklentiler veya genel
davranış standartlarıdır.
Belirsizlikleri azaltıp sürecin
kesintisiz ve kaliteli olmasını
sağlar.
Yapılan araştırmalar, sene
başında kuralları
belirlemenin eğitim
ortamlarında ciddi yararlar
sağladığını ortaya koymuştur.
SINIF KURALLARI
Kuralların Belirlenmesinde Dikkat Edilecek Noktalar:
 1. Sınıf kuralları okul kuralları ile uyumlu olmalıdır.
 2. Kurallar öğrencilerle birlikte belirlenmeli ve yaşlarına uygun
olmalıdır.
 3. Sınıfta beklenen olumlu davranışlar tanımlanmalı, olumlu
ifadelerle kural cümlesi haline getirilmelidir.
 4. Kurallar önemli davranışları kapsamalıdır.
 5. Kural sayısı az olmalıdır.
 6. Kural ifadeleri, kısa ve açık olmalıdır. Gerekçesi belirtilmelidir.
 7. Kurallar gözlenebilir davranışları belirtmelidir.
 8. Kurallara uyma ya da uymama davranışının sonucu
belirlenmelidir.
 9. Öğretmen kuralların uygulanmasında model olmalıdır.

SINIF YÖNETİM YAKLAŞIMLARI

1. Geleneksel
Yaklaşım:
Öğretmenin tek
başına belirlediği
sınıf kurallarına
öğrencilerin
sorgulamadan
uymaları beklenir.
Öğretmen bilgi
aktarır, öğrenci
ezberler.
SINIF YÖNETİM YAKLAŞIMLARI

2. Tepkisel Yaklaşım:
Sınıf içinde oluşan
istenmeyen durum ya da
davranışların
değiştirilmesi amaçlanır.
İstenmeyen davranış
ortaya çıktığında hemen
tepki verilmesi söz
konusudur.
SINIF YÖNETİM YAKLAŞIMLARI

3. Önlemsel Yaklaşım: Öğretmenin
sınıfta ortaya çıkabilecek istenmeyen
durum ya da davranışları önceden
kestirerek önlemler almasını içerir.
SINIF YÖNETİM YAKLAŞIMLARI

4. Gelişimsel Yaklaşım: Öğrencilerin
fiziksel ve ruhsal gelişim düzeyleri göz
önünde bulundurularak gerçekleştirilen
sınıf yönetimi yaklaşımıdır. Kurallar
seçilirken bu ilke göz önünde
bulundurulur.
SINIF YÖNETİM YAKLAŞIMLARI

5. Bütünsel Yaklaşım: Sistem yaklaşımı
olarak da bilinir. Yerine göre tüm
yaklaşımların kullanılmasıdır. Ayrıca bu
yaklaşımda çevrenin sınıfa etkisi göz
önünde bulundurularak okul, aile ve
arkadaş çevresi de dikkate alınır.
ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ
YÖNETİMİ














Okulda, eğitsel çabaları engelleyen her tür davranış, istenmeyen
davranış olarak adlandırılır.
ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ YÖNETİMİ
MUHTEMEL NEDENLERİ:
Olumsuz bir başlangıç
Kural ve ilkelere uymama
Olumsuz öğretmen davranışı
Uygulanan öğretim yöntemlerinin yetersizliği
Okul çevresi
Aile
Öğrencilerin kişiliği
Ödül eksikliği
İhtiyaçların karşılanmayışı
Zamanın etkili yönetilmeyişi
Yetersiz ve etkisiz iletişim
ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ
YÖNETİMİ
Öğrenciyi İstenen Davranışları
Çoğaltmak Yoluyla İstenmeyenden
Uzaklaştırmada Kullanılan Stratejiler;
 İsteneni Çağrıştırıcı Davranmak:
“Gürültü yapma” yerine “Sessiz
çalışalım”
 İstenen Davranışa İnandırmak: “Derse
geç kalmanız, sizin ve arkadaşlarınızın
öğrenmesini olumsuz etkilemektedir.”

ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ
YÖNETİMİ
İstenen Davranışı Güçlendirmek: Öğretmenin
parmak
kaldırmadan konuşan öğrenciye değil parmak kaldıran
öğrencilere söz hakkı vermesi ve bu davranışın kalıcı
olabilmesi için çeşitli yollarla pekiştirmesi.
 İstenen Davranışı Kolaylaştırmak: Öğretmenin sınıf
ortamında uygun düzenlemeler yaparak istenen
davranışı
gösteremeye öğrencileri teşvik etmesi

İSTENMEYEN DAVRANIŞLA BAŞ
ETME









1- Sorunu Anlamak
2- Görmezden Gelmek
3- Uyarmak
Sözel olmayan uyarma yollarını kullanmak (Göz kontağı kurmak,
Fiziksel yakınlık, Dokunma, Sessiz kalma)
Sözel olarak uyarma (Soru sorma, İsmiyle uyarma,
Kuralları hatırlatma)
4- Derste Değişiklik Yapmak
5- Sorumluluk Vermek
6- Öğrenciyle Konuşmak
7- Okul Yönetimi ve Aileyle İlişki Kurmak
8- Ceza Vermek
DİSİPLİN MODELLERİ
1- Davranış Değişikliği Modeli: (Ödül
ve cezaya dayanır).
 Doğru davranışlar sonunda pekiştireçler
vererek, bu davranışların yapılma
sıklığını arttırmaktır. İstenmeyen
davranışı yapan öğrenciler ise
cezalandırılır.

DİSİPLİN MODELLERİ

2- Glasser Modeli: Kurallara uymak
esastır. Öğrenciler kurallara uymaya
zorlanmalıdır. Sorun olduğunda,
öğrenciler küçük gruplara ayrılarak,
sorunu tartışır ve çözüm yolları ararlar.
Öğretmen bu konuda rehberlik eder.
DİSİPLİN MODELLERİ

3- Kounin Modeli: Dalga etki modeli de
denir. Sınıf İçerisinde gösterilen olumlu
ve olumsuz davranışların dalga etkisi
yaratarak, diğer kişileri de etkilediği
savunulur. Olumsuz bir davranış
sergileyen bir öğrencinin, bu davranışı
belirtilmeli ve doğru davranışın ne olması
gerektiği açıklanmalıdır.
DİSİPLİN MODELLERİ

4- Öğretmen Etkisiz Eğitim Modeli:
Modele göre öncelikle sorunun
kaynağına inilmeli. Öğretmen öğrenciye
yardımcı olmalı, sorun öğretmenden
kaynaklanıyorsa, öğretmen öğrenci
karşılıklı çözmelidir.
DİSİPLİN MODELLERİ

5- Canter Modeli: Disiplin sağlamak ve
öğrencilerde Olumsuz davranışların
oluşmaması için öğretmen yaklaşımının
otoriter olmasını savunur.
DİSİPLİN MODELLERİ

6- Akıl-Sonuç Modeli: Öğrencilerin
kendi disiplinlerini kendilerinin
geliştirmeleri esasına dayanır, Öğretmen
öğrencilere iyi ve kötü davranışın ne
olduğunu göstermekle mükelleftir.
SIRALI (GELENEKSEL) YERLEŞİM
BİÇİMİ

Eğitim sistemimizde en çok kullanılan
yerleşim düzenidir.
Öğrenci-öğrenci etkileşimi hemen
hemen yok gibidir. Öğrenci edilgendir.
Alıcı konumundadır.
YARARLARI
Sınıfın küçük ve öğrenci sayısının fazla
olduğu durumlarda etkilidir.
 Tek öğretmenin bulunduğu birleştirilmiş
sınıflarda etkilidir.
 Araç-gereç, kaynak, eksikliğinin olduğu
ya da bunlara çok fazla gereksinim
duyulmayan ders içeriklerinin bulunduğu
durumlarda kullanılabilir

U TİPİ YERLEŞİM BİÇİMİ

Sıralar ve masalar, sınıfın boyutları ve
öğrenci sayısı dikkate alınarak “ U “
biçiminde yapılan düzenlemedir.
YARARLARI
Çok farklı amaçlar için kullanılabilir.
 Öğrenciler rahat çalışabilecekleri bir
çalışma alanı bulurlar.
 Öğrenciler birbirleri ile kolaylıkla yüz
yüze iletişim kurabilirler.
 Sınıfın tamamı tek bir grup olabilir.
 Perdede veya tahtadaki her türlü
görüntü rahatlıkla izlenebilir.

HİLAL TİPİ YERLEŞİM BİÇİMİ
Bireysel yerleşim düzeni olarak ta anılır.
 Bu düzenle de sınıfın tamamı tek bir grupmuş
gibi öğretim etkinliği gerçekleştirilebilir.
Öğrencilerin sıra ve masalara bağımlı
olmadan, kendi başlarına kullanabildikleri tek
kişilik masa ve sandalyelerle sağlanabilen
yerleşim düzenidir. Bu yerleşim düzeninde
öğrenciler değişik şekillerde oturabilirler. Perde
ve tahta rahatlıkla görülebilir. Her öğrencinin
kendi hızında öğrenmesine imkan sağlayan
bireysel bir öğretim düzenidir.

KÜME(EKİP) ÇALIŞMASI

Sınıf ortamında, birden fazla küçük
çalışma grupları oluşturularak
gerçekleştirilen yerleşim düzenidir.
YARARLARI
Öğrencilerin iş birliği yapmalarına
yardımlaşmalarına ve liderlik özelliklerini
geliştirmelerine yardımcı olur
 Laboratuar çalışmaları için uygun bir
yerleşim düzenidir.

DAİRE DÜZENİ YERLEŞİM BİÇİMİ

Çok farklı amaçlar için kullanılabilir.
Masalar olmadan sadece
sandalyelerle de çok çabuk
oluşturulabilir.
YARARLARI
Sınıfın tamamı tek bir grup olarak ele
alınabilir.
 Öğrenci herkesi görebildiği için,çok
yönlü bir etkileşim içersinde bulunur.
 Grup tartışmaları için ideal bir
yerleşim şeklidir.

KONFERANS MASASI YERLEŞİM
BİÇİMİ
Öğretmenin etkisi en aza
inerken,sınıfın etkisi ön plana çıkar
 Öğretmenin masanın ortasında
oturduğu yerleşim de ise öğrenciler
öğretmen ile daha kolay iletişim
kurabilirler.
 En önemli sınırlılığı daha resmi bir
iletişim ortamı yaratmasıdır.

GRUPLARIN GRUPLANMASI
YERLEŞİM BİÇİMİ
Rol yapma, münazara yada grup
çalışmalarını gözleme gibi etkinliklerde
kullanılabilir
 En fazla uygulanan biçimi, ortada
birleştirilen masaların çevresinde ikişer
grubun yerleştirilmesi, diğer kenarlara da
grup çalışmasını gözlemleyecek
grupların yerleştirilmesidir.

ÇALIŞMA(İSTASYON) YERLEŞİM
BİÇİMİ

Etkin laboratuar çalışmaları için uygun
bir yerleşimdir.
YARARLARI
Öğrenciler arası işbirliğine dayalı
çalışma alışkanlıkları gelişir.
 Yaparak yaşayarak öğrenme stratejisi
en etkili şekilde gerçekleştirilir.
etkili ve verimli öğrenmeyi sağlar.
 Bireysel ve toplu öğretim yapılmasını
sağlar.

PROJE YADA ÖZEL ÇALIŞMA
MASALARI YERLEŞİM BİÇİMİ
Bu yerleşim oldukça büyük alanı
bulunan sınıflar için veya toplantı
salonlarında uygulanabilecek bir
yerleşimdir.
 Ders dışı etkinlikler için de
kullanılabilir.

MEB ve Öğretmen Nitelikleri
Öğretmenlerin Niteliğini Artırmaya
Yönelik Yapılar Çalışmalar
 Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri
 Özel Alan Yeterlikleri
 Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG)

Okul Temelli Mesleki Gelişim
(OTMG)

Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG),
okul içinde ve dışında öğretmenlerin
mesleki bilgi, beceri, değer ve
tutumlarının gelişimini destekleyen, etkili
öğrenme ve
öğretme ortamları oluşturmada
öğretmene destek sağlayan süreçler
bütünü olarak tanımlanmaktadır
Okul Temelli Mesleki Gelişim
(OTMG)

Okul Temelli Mesleki Gelişim (OTMG) ile,
okul paydaşlarının tümünün öğrenmeyi
öğrenmeleri ve yaşam boyu öğrenmenin
hayata geçirilmesini sağlamaları
amaçlanmaktadır