Transcript Aile Hekimliğine Giriş ve Temel Kavramlar

Aile Hekimliğinin Tanımı ve
Temel İlkeleri
AMAÇ

Sunumun sonunda katılımcıların,
Aile Hekimliği’nin tanımı ile temel ilkeleri
hakkında bilgi sahibi olmaları
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
2
HEDEFLER

Birinci basamak sağlık hizmetleriyle ilgili DSÖ
dökümanları

Tıptaki gelişmelerin hizmet sunumuna etkileri

Aile Hekimliğinin dünyadaki kilometre taşları

Aile Hekimliğinin özellikleri hakkında fikir sahibi
olunması
.
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
3
Global Vizyon

Sağlıklı insan

Sağlıklı toplum

Sağlıklı dünya
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
4

Evrensel nitelikte ulaşılabilirliği olan, aile ve
toplum yönelimli, altyapı, personel ve hizmet
sunum standartları bakımından güçlendirilmiş
birinci basamak sağlık hizmetleri, sistemin
merkezinde yer almalı,
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
5

Birinci basamak hizmetler, esnek, ihtiyaçlara
yanıt veren bir hastane sistemi tarafından
desteklenmeli
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
6

Hizmet sunum basamakları arasında
entegrasyon sağlanmalı
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
7

Çağdaş koşullara uygun ve basamaklar arası
geri bildirim sistemi içeren sevk zinciri hayata
geçirilmeli
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
8

Sağlık hizmetleri her aşamada bilimsel
kanıtlara dayalı olarak yürütülmeli
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
9

Sağlık hizmetleri iyi kalitede ve maddi olarak
karşılanabilir bir biçimde sunulmalı,
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
10

Sağlık hizmetleri uygun bir teknoloji ve
enformasyon sistemine sahip olmalı
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
11

Sağlık hizmetleri sürdürülebilir nitelikte
finansmana sahip olmalı
World Health Declaration, WHO, 1998
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
12
Tıp Dünyasında Neler Oluyor

Gelişen Teknoloji




Katlanarak artan tıbbi bilgi
İleri uzmanlık alanları
Disiplinler arası ilişkinin azalması
Teknolojiye bağımlı, pahalı tanı-tedavi
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
13
Tıp Dünyasında Neler Oluyor

Gelişen Teknoloji

Tanı ve tedavi olanaklarının artması
Aşılar

Sağlıklı su

-Beklenen yaşam süresinde uzama
-Yeni sağlık sorunları
-Kronik hastalıklar
-Yaşlılık
-Kazalar
-Sigara, alkol ve madde kaynaklı sorunlar
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
14
Tıp Dünyasında Neler Oluyor

Sağlığın yeni tanımı
Biyopsikososyal tıp

Maliyet etkinliği ve sağlık eğitimi
Bireysel koruyucu hekimlik ve
birinci basamak tedavi hizmetlerinin
entegrasyonu
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
15
İhtiyaç

Kişileri ve aileleri, içinde yaşadığı toplumun
bir parçası olarak ele alan, yaş, cinsiyet ve
hastalık ayırımı yapmaksızın kesintisiz ve
bütüncül sağlık hizmet sunabilen bir hekim
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
16
AİLE HEKİMİ
“Aile Hekimi, disiplininin prensipleri doğrultusunda eğitim
almış uzman doktordur.
Tıbbi bakım isteyen kişiye, yaş, cinsiyet ve hastalıktan
bağımsız kapsamlı ve sürekli sağlık bakımı sunmakla
sorumludur.
Bu bakımı, hastalarının otonomisine saygı göstererek kendi
aile, toplum ve kültürleri bağlamında verir.
Yetenek ve değerlerini etkin ve güvenli bir sağlık bakımı
vermek üzere geliştirmekle yükümlüdür”
European definition of GP/FM, WONCA 2002
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
17
Tıp Eğitimi
Bilim
Flexner Raporu 1910
Bakterilerin Keşfi
Mikroskobun Bulunması
Sanat
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
18
Tıp Eğitimi
Bilim
Branşlaşma
Branşlaşmanın Getirdikleri
Daha fazla bilgi
Daha fazla ilaç
Daha fazla teknoloji
Daha fazla hastalık
Flexner Raporu 1910
Bilim
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
19
Kilometre Taşları










Peabody 1923
College of General Practitioners 1952
Willard Komisyon raporu 1966
Millis Raporu 1966
American Board of Family Practice 1969
224 sayılı kanun 1961
Sağlık Bakanlığı hastanelerinde uzmanlık eğitimi
1985
TAHUD 1990
Trakya Üniv. Aile Hekimliği AD, 17.09.1993
Aile Doktorluğu Geçiş Eğitimi 2004
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
20
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Sağlık sistemiyle ilk tıbbi temas noktasıdır


Açık ve sınırsız hizmet olanağı
Yaş, cinsiyet ya da kişinin başka herhangi bir
özelliğinden bağımsız
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
21
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Kolay ulaşılabilirlik



coğrafi
ekonomik
kültürel
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
22
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Entegre ve koordine




Koruyucu
Tedavi edici
Rehabilite edici
Hizmet basamakları arasında koordinasyon



Konsültasyon
Sevk
Takip
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
23
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Süreklilik


Hastalığın belirli bir evresi ile sınırlı değildir;
Prekonsepsiyondan ölüm anına kadar sorumluluk
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
24
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Bütüncül




Tüm sağlıkla ilgili durumlar
Fiziksel
Psikolojik
Sosyal
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
25
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Kişisel

Birey merkezli
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
26
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Aile ve toplum yönelimli



Sorunların aile ve toplumsal örüntüleri
Toplumun sağlık sorunları
Diğer sektörler, meslek grupları ve kuruluşlarıyla,
gönüllü kuruluşlarla birlikte entegre çalışma
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
27
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Gizlilik ve yakınlık

Yaşama yayılan, sürekli ve yakın bir ilişki
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
28
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Savunuculuk

Tüm sağlık konularında ve sağlık hizmeti veren
diğer kişilerle ilişkilerde
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
29
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Sağlık kaynaklarının etkili kullanımı





Reçete yazımı,
Uzmana sevk,
Konsültasyon
Laboratuvar tetkikleri
Yatarak tedavi
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
30
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Özgün görüşme ve klinik karar verme süreci



Etkili bir iletişim
Ayrımlaşmamış rahatsızlıklar
Toplumdaki rahatsızlıkların prevalans ve
insidansının belirleyici olduğu özgün bir karar
verme süreci
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
31
Aile Hekimliğinin Temel Özellikleri

Ekip hizmeti





Diğer disiplinlerle
Diğer sağlık personeli
Sosyal hizmet
Eğitim hizmeti
İş hizmeti verenlerle de işbirliği yapabilir.
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
32
MESLEKİ EĞİTİM
Belçika
Danimarka
Almanya
İzlanda
İrlanda
Hollanda
Norveç
Portekiz
İsveç
İsviçre
2 yıl
5 yıl
4 yıl
5.5 yıl
5 yıl
3 yıl
6,5 yıl
4,5 yıl
81 ay
5 yıl
ABD
Filipinler
Japonya
Kore
Tayvan
Singapur
Y. Zelanda
Avustralya
İngiltere
İspanya
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
3 yıl
3 yıl
6 yıl
3 yıl
3 yıl
3 yıl
1 yıl
3 yıl
4 yıl
3 yıl
33
“Toplumun Gereksinmelerini Gözeten Bir Sağlık Hizmeti ve Tıp
Eğitimi Sistemi Oluşturmak İçin Öneriler”

Aile Hekimliği bir disiplin olarak tanımlanmalıdır.

Temel tıp eğitimi, sonraki uzmanlık eğitimi için uygun
bir temel sağlamalıdır.

Aile Hekimliği disiplini her tıp okulunda öğretilmeli ve
aile hekimi/dal uzmanı dengesi kurulmalıdır.

Her ülkede aile hekimliği mezuniyet sonrası
uzmanlık eğitim programları oluşturulmalıdır.
WHO-WONCA Joint Conference Ontario, 1994
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
34
İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak için, sağlık
sisteminde, tıp mesleğinde, tıp fakültelerinde ve
diğer eğitim kuruluşlarında köklü değişiklikler
yapılmalıdır.
Aile Hekimi, sağlık hizmet sistemlerinde kaliteye,
sosyal adalete, etkinlik ve düşük maliyete
ulaşılmasında merkezi role sahip olmalıdır.
Bu sorumluluğu yerine getirebilmek için Aile Hekimi;
hasta bakımında yetkin olmalı, bireysel ve toplumsal
sağlık hizmetini bir bütün halinde ele almalıdır.
WHO-WONCA Joint Conference Ontario, 1994
Aile Hekimliği 1. Aşama Kursiyer Eğitimi
35