Transcript wyk ł a d pierwszy

PRAWO
KARNE
zespół norm prawnych określających przestępstwa, grożące
za nie kary, zasady odpowiedzialności przestępców oraz
reguły wykonania kary
PRZESTĘPSTWO – CZYN NIEDOZWOLONY Z PUNKTU WIDZENIA
PRAWA KARNEGO
KARA – SANKCJA ZA POPEŁNIENIE CZYNU NIEDOZWOLONEGO
ODPOWIEDZIALNOŚĆ – ODNOSI SIĘ DO STOPNIA WINY
EGZEKUCJA WYROKU – UZALEŻNIONA JEST OD CHARAKTERU
SANKCJI
NULLUM CRIMEN SINE LEGE
-
NULLA POENA SINE LEGE
-
-
NULLUM CRIMEN SINE CULPA
-
LEX RETRO NON AGIT
-
-
-
-
-
istnieje prawo karne federalne i prawo karne
stanowe
przepisy federalne zapisane są w United States Code
oraz w orzeczeniach sądów federalnych
przepisy stanowe zapisane są w kodeksach karnych
oraz w orzeczeniach sądów stanowych
niektóre zasady związane z prawem karnym zapisane
są w Konstytucji federalnej:
*
Artykuł III
*
Poprawka IV i Poprawka VIII
Sąd Najwyższy określa granice prawa karnego w
U.S.A.
-
-
-
-
musi obowiązywać prawo
zakazujące określonego czynu
(działania lub zaniechania)
musi wystąpić wina, czyli
świadomość sprawcy, że jego
czyn jest szkodliwy i
niebezpieczny
rezultatem czynu
niedozwolonego jest szkoda
(krzywda), czyli naruszenie
dóbr i wartości chronionych
przez prawo
prawo musi określać sankcje
za czyn niedozwolony
ZBRODNIA
WYSTĘPEK
(felony)
(misdemeanor)
czyny zagrożone karą roku
pozbawienia wolności
lub wyższą
-
zabójstwo
napaść z bronią w ręku
akt terrorystyczny
czyny, za które grozi kara do
roku pozbawienia
wolności i kary lżejsze
-
drobna kradzież
akt wandalizmu
napaść (mała szkodliwość)
UMYŚLNE
NIEUMYŚLNE
(intentional)
(unintentional)
osoba była świadoma, że
popełnia czyn
zabroniony przez prawo
karne
osoba nie była świadoma, że
popełnia czyn zabroniony
przez prawo karne
-
zamiar
świadomość
brak elementów
wyłączających umyślność
-
niepoczytalność
zaniedbanie
FEDERALNE
STANOWE
WYSTĘPUJE ELEMENT FEDERALNY
-
-
ZDRADA STANU
TERRORYZM, NARKOTYKI*
DEFRAUDACJA, PRZEKUPSTWO
VIOLENT CRIMES
URZĘDNIK FEDERALNY
MIENIE FEDERALNE
PRZECIW ŚRODOWISKU
DIVERSITY JURISDICTION
BRAK WYSTĘPOWANIA
ELEMENTU FEDERALNEGO
-
-
-
POPEŁNIONE NA TERENIE
STANU
WIĘKSZOŚĆ PRZESTĘPSTW
(ZABÓJSTWO, KRADZIEŻ,
NAPAŚĆ)
ZŁOŻONOŚĆ JURYSDYKCYJNA
PRZECIW OSOBIE
-
zabójstwo
gwałt
porwanie
PRZECIW MIENIU
-
kradzież, włamanie
akt wandalizmu
porwanie dla okupu
PRZECIW MORALNOŚCI
-
prostytucja
narkomania
hazard
-
-
PRZYGOTOWANIE – stworzenie warunków do
popełnienia przestępstwa, prawie zawsze niekaralne
USIŁOWANIE – zamiar popełnienia przestępstwa,
karalne tylko przy przestępstwach umyślnych, istnieje
usiłowanie udolne i nieudolne
DOKONANIE – zawsze karalne, chyba że istnieją
przesłanki odstąpienia od karalności
-
FEDERALNE:
-
-
POLICJA (FEDERALNE BIURO
ŚLEDCZE)
PROKURATURA (DEPARTAMENT
SPRAWIEDLIWOŚCI)
STANOWE:
-
POLICJA (STATE, COUNTY,
MUNICIPAL)
PROKURATURA (PROKURATOR
STANOWY)
Mapp v. Ohio (1961) – exclusionary rule
Gideon v. Wainwright (1963) – prawo do
obrońcy z urzędu
Miranda v. Arizona (1966) – prawa Mirandy
Katz v. United States (1967) – zakładanie
podsłuchu
Berghuis v. Thompkins (2010) – prawo do
milczenia
Padilla v. Kentucky (2010) - deportacja
ZASADNICZE
-
-
ARESZT
GRZYWNA
OGRANICZENIE WOLNOŚCI
POZBAWIENIE WOLNOŚCI
KARA ŚMIERCI
DODATKOWE
-
-
-
-
-
POZBAWIENIE PRAW
PUBLICZNYCH
POZBAWIENIE PRAW
RODZICIELSKICH
ZAKAZ WYKONYWANIA
ZAWODU / STANOWISK
ZAKAZ PROWADZENIA
POJAZDÓW
PRZEPADEK RZECZY
NAJWYŻSZY WYMIAR KARY (capital punishment, death
penalty)
- geneza: angielski system prawa karnego
- początkowo wymierzana za zbrodnie i zabójstwa
- proces znoszenia kary śmierci (Michigan 1847)
- lata wojny secesyjnej - arbitralność
- lata 30-te do lat 60-tych XX wieku: nierówne traktowanie
oskarżonych (rasa)
- reakcja Sądu Najwyższego i orzeczenie Furman v. Georgia
(1972)
- Gregg v. Georgia (1976) – decentralizacja
- współcześnie: zdecydowana większość stanów oraz federacja
dopuszczają karę śmierci
XIX wiek: brak ograniczeń wiekowych
Francis v. Resweber (1947) – double
jeopardy
Thompson v. Oklahoma (1988) –
Atkins v. Virginia (2002) – choroba
psychiczna przeszkodą
Roper v. Simmons (2005) – 18 lat
Baze v. Rees (2008) - zastrzyk
16 lat
FEDERAL BUREAU OF PRISONS:
- część Departamentu Sprawiedliwości
- nadzór nad federalnym systemem
więziennictwa
- nie ma jurysdykcji nad więzieniami
stanowymi i więzieniami hrabstw
- ponad sto instytucji
- obecnie ponad 2,2 mln więźniów w
całych Stanach Zjednoczonych
- najbardziej ‘surowe’ więzienie federalne
to kompleks we Florence, CL
(najsłynniejsi penitencjariusze to m.in.
Theodore Kaczynski, terroryści związani z
atakami na WTC’93 i Oklahoma City’95)
Bell v. Wolfish (1989) – judicial review
systemu penitencjarnego
Farmer v. Brennan (1994) – reakcje na
zagrożenia zdrowia więźniów
Hamdi v. Rumsfeld (2004) – status
więźniów Guantanamo
Boumediene v. Bush (2008) – status
więźniów Guantanamo
Brown v. Plata (2011) – due process of
law więźniów