διάρκεια: 7 ημέρες
Download
Report
Transcript διάρκεια: 7 ημέρες
ΣΥΝΗΘΗ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
ΣΤΟ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ
Β.Παπαρίζος
Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος
Διευθυντής Ε.Σ.Υ. – Νοσοκομείο «Α.Συγγρός»
Κλινική Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Παν/μίου Αθηνών
Τμήμα Ειδικών Λοιμώξεων
Το δερματολογικό πρόβλημα θα οδηγήσει
εύκολα τον ασθενή στο γιατρό, γιατί...
• Το εξάνθημα γίνεται εύκολα αντιληπτό
• Ο ασθενής ανησυχεί για την εμφάνισή του ή για την
υγεία του («μήπως είναι μελάνωμα;»)
• Ο ασθενής ανησυχεί για το περιβάλλον του («είναι
μεταδοτικό;»)
• Η συμπτωματολογία μπορεί να είναι έντονη έως
βασανιστική (πόνος, κνησμός)
• Συχνά, επηρεάζεται άμεσα η κοινωνική,
επαγγελματική ή σεξουαλική του ζωή
Ο δερματολογικός ασθενής καταφεύγει συχνά
στον παθολόγο, γιατί...
• Η πρόσβαση σε δερματολόγο δεν είναι πάντοτε
εύκολη (ή κοστίζει...)
• Στο σημερινό Σύστημα Υγείας (έλειμμα α΄βάθμιας
περίθαλψης) ο ειδικός παθολόγος συχνά
εκπληρώνει καθήκοντα «γενικού γιατρού», που
«κάνει για όλα»...
• Η απουσία Αγωγής Υγείας, αλλά και Κοινωνικής
Αγωγής, μετατρέπει συχνά το χρόνιο πρόβλημα σε
επείγον, το ήπιο σε «θανάσιμο» και την ιατρική
γνώμη σε συνταγογραφία
Ωστόσο, η διάγνωση και άμεση αντιμετώπιση
είναι συχνά αναγκαία
• Τα προβλήματα του δέρματος και των βλεννογόνων
είναι συχνά κοινά για την Παθολογία και για τη
Δερματολογία
• Το πρόβλημα μπορεί να είναι πράγματι επείγον
• Ένα εξάνθημα μπορεί να αντιστοιχεί σε παθολογικό
πρόβλημα (πχ: οξεία μηνιγγίτιδα, αυτοάνοσα
νοσήματα, μεταστατικοί καρκίνοι, ίκτερος κλπ)
ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
•
•
•
•
•
•
•
•
Απλός έρπητας
Έρπητας ζωστήρας
Μολυσματικό κηρίο
Ερυσίπελας
Κυτταρίτιδα
Κοινές πυοδερμίες
Μυκητιάσεις
Ψώρα
ΑΠΛΟΣ ΕΡΠΗΤΑΣ – ΘΕΡΑΠΕΙΑ;
ΓΕΝΙΚΩΣ: ΝΑΙ, αν:
• Η συμπτωματολογία είναι έντονη (πρώτο
επεισόδιο ή υποτροπή)
• Οι υποτροπές είναι πολύ συχνές (>6/έτος)
• Υπάρχει έντονο ψυχολογικό ή κοινωνικό
πρόβλημα
• Υπάρχει οροαρνητικός σύντροφος
ΕΡΠΗΤΙΚΗ ΟΥΛΟΣΤΟΜΑΤΙΤΙΣ
(ΠΡΩΤΟΛΟΙΜΩΞΗ)
ΔΙΑΦ.ΔΙΑΓΝΩΣΗ:
-Άλλες ιώσεις
-Ερπητική κυνάγχη
-Plaut-Vincent
-Κυνάγχη Ludwig
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΡΩΤΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ
ΕΝΑΡΞΗ: εντός 5 ημερών ή όσο σχηματίζονται νέες
φυσαλίδες
Διάρκεια: 7-10 ημέρες (CDC), 5 ημέρες με
παράταση αν χρειασθεί (IUSTI)
•
•
•
•
Acyclovir 400 mg X 3
Acyclovir 200 mg X 5
Valacyclovir 500 mg X 2 (IUSTI) ή 1gr X 2 (CDC)
Famciclovir 250 mg X 3
ΤΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΡΠΗΤΑ
“Topical therapy with antiviral drugs offers minimal clinical
benefit, and its use is discouraged (CDC)
“Topical agents are less effective than oral agents and cannot
be recommended”(IUSTI)
KANENA από τα κλασσικά συγγράματα, παλαιά ή νέα, δεν
συνιστά τοπικά σκευάσματα αντιικών για οποιαδήποτε
ερπητική λοίμωξη (HSV, VZV): Fitzpatrick, Rook, Braun-Falco,
Andrews, Holmes, Katsambas-Lotti etc etc
Σε κάθε περίπτωση, συνδυασμός συστηματικών και
τοπικών αντι-ιικών: ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΝΟΗΜΑ
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΖΩΣΤΗΡΑ
• Χορήγηση συστηματικών αντι-ιικών: δεν είναι κανόνας για
όλους
•
•
•
•
ΚΡΙΤΗΡΙΑ (αρκεί και μόνον ένα)
Ηλικία > 50 ετών
Μέτριος ή έντονος πόνος
Έντονο ή εκτεταμένο εξάνθημα
Εντοπίσεις εκτός κορμού (ιδίως οφθαλμικός)
(US DHHS: Guidelines for the management of herpes zoster – www.ahrq.gov)
Συνυπάρχει ανοσοκαταστολή
Ο ασθενής δεν μπορεί να ακολουθήσει οδηγίες για παραμονή στο σπίτι
και ανάπαυση
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΖΩΣΤΗΡΑ
• ΕΝΑΡΞΗ: καλύτερα εντός 72 ωρών από την εμφάνιση
του εξανθήματος, ή εάν συνεχίζεται έκθυση νέων
βλαβών ή εάν υπάρχουν επιπλοκές (αισθητικές,
κινητικές, οφθαλμικές)
• ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 7 ημέρες, εκτός εάν συνεχίζεται η έκθυση
νέων βλαβών ή εάν επιμένουν οι επιπλοκές
• ΤΟΠΙΚΑ: OΧΙ αντι-ιικά, όχι κορτικοειδή
• “Topical antiviral therapy lacks efficacy in patients with HZ
and is not recommened” (US Department of Health and Human ServicesHHS: Guidelines for the management of herpes zoster – www.ahrq.gov)
ΔΟΣΟΛΟΓΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ANEMEΥΛΟΓΙΑΣ –
ΖΩΣΤΗΡΑ (διάρκεια: 7 ημέρες)
• ΑCYCLOVIR: tabl 800 1 mg 1 X 5
(08.00 πμ - 12.00 – 04 μμ – 08.00 μμ – 12.00)
• VALACYCLOVIR: tabl 500 mg 2 X 3 ή tabl 1 gr 1 X 3
• FAMCICLOVIR: tabl 500* mg 1X 3
• BRIVUDIN: tabl 125 mg 1 X 1
*2011: Όχι πιά 250 mg X3
ΟΞΕΙΕΣ ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ
Μολυσματικό κηρίο:
• Συνηθισμένο σε παιδιά, πολλαπλές εστίες, κυρίως
σε ακάλυπτα μέρη. Μελιτόχροες εφελκίδες
Ερυσίπελας:
• Εξέρυθρη, οιδηματώδης πλάκα, με όχθο. Συχνά,
υψηλός πυρετός
Κυτταρίτις:
• Συνήθως μέτριος πυρετός
Πυοδερμίες:
• Συνήθως επί τραυματισμού ή εγκαύματος
ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ - ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Συστηματική αντιβιοτική αγωγή:
• Πενικιλλίνη (per os ή και iv)
• Ημισυνθετικές πενικιλλίνες (amoxycillin + clav.acid)
• Μακρολίδια
• Κεφαλοσπορίνες (Β΄ γενεάς)
Τοπική αγωγή:
• Ήπια αντισηψία – ξήρανση – αντιφλεγμονώδη
• Τοπική αντιβίωση (;;;)
Aντιπυρετικά – παυσίπονα - αντιφλεγμονώδη
ΨΩΡΑ
Κνησμός: έντονος, σε όλο το σώμα πλην κεφαλής,
ιδίως νυκτερινός ή σε συνθήκες ζέστης
Εξάνθημα: βλατιδοφυσαλιδώδες, με μικρά στοιχεία,
αποκεφαλισμένα, σπάνια ήπια απολέπιση.
Εντόπιση: ιδίως σε καρπούς, πλάγια δακτύλων,
αντιβράχια, περιομφαλικά, κάτω ήμισυ γλουτών,
θηλές μαστών, γεννητικά όργανα (κοκκιώματα)
ΨΩΡΑ-ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Benzyl benzoate 25%
• Επάλειψη το βράδυ, σε στεγνό δέρμα
• Το πρωί, λουτρό καθαριότητας
• Αλλαγή ιματισμού – ακαρεοκτονία
• Η θεραπεία διαρκεί 3 βράδυα και επαναλαμβάνεται
μετά μία εβδομάδα για δύο βράδυα (3 + 7 + 2)
• Ταυτόχρονα για όλους όσους είχαν επαφή με τον
ασθενή
Spregal spray, Sulfur precipitate 5-6%
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΜΥΚΗΤΙΑΣΕΙΣ
Ζυμομύκητες:
• Candida (πτυχές-βλεννογόνοι-νύχια)
• Πιτυρόσπορο (ποικιλόχρους πιτυρίαση)
Δερματόφυτα:
• Ψιλό δέρμα ή τριχωτό
• Νύχια
Επιδερμόφυτα
• «Πόδι του αθλητή»
ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΜΥΚΗΤΙΑΣΕΙΣ - ΘΕΡΑΠΕΙΑ
• Διαβεβαίωση ότι το νόσημα δεν είναι βαρύ ή
επικίνδυνο
• Αντιισταμινικό per os για ανακούφιση από τον
κνησμό
Τι αντιισταμινικό; με αντικνησμώδη δράση, δηλαδή
υδροξιζίνη, διμεθινδένη ή σετιριζίνη
• Καμμία τοπική ή συστηματική θεραπεία, αλλά...
ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΣΕ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟ
ΑΛΛΕΡΓΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
• Οξεία κνίδωση – αγγειοοίδημα
• Πολύμορφο ερύθημα, Stevens-Johnson, Lyell
• Δερματίτιδα εξ επαφής
ΑΛΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
• Εγκαύματα
• Κνύζα
• Παρασιτική κνήφη
ΟΞΕΙΑ ΚΝΙΔΩΣΗ – ΑΓΓΕΙΟΟΙΔΗΜΑ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
• Προσπάθεια αναίρεσης της αιτίας (ιστορικό)
Φάρμακα, τροφές, λοιμώξεις, χημικά, παράγοντες του
περιβάλλοντος κλπ)
• Αντιισταμινικά:
Ένα (νεώτερο) ή συνδυασμός διαφορετικών σκευασμάτων
(πχ: σετιριζίνη + διμεθινδένη, λοραταδίνη + υδροξυζίνη)
• Κορτιζόνη (;;;)
• Δίαιτα (;;;)
ΧΡΟΝΙΑ ΚΝΙΔΩΣΗ: ΕΙΣ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟ
ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΕΡΥΘΗΜΑ
• Σε δερματολόγο
STEVENS-JOHNSON & ΣΥΝΔΡ. LYELL (TEN)
• Σε δερματολόγο-Σε Μονάδα εγκαυμάτων
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ
ΝΟΣΗΜΑΤΑ (ΣΜΝ)
•
•
•
•
•
•
Γοννόρροια
Μη ειδική ουρηθρίτιδα
Σύφιλη
Κονδυλώματα
Φθειρίαση εφηβαίου
Βαλανοποσθίτιδα
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Η αντιμετώπιση ΣΜΝ πρέπει να γίνεται από
δερματολόγο – αφροδισιολόγο
Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση ασθενούς με ΣΜΝ:
•
•
•
•
•
•
Ιστορικό (δημογραφικό, επιδημιολογικό κλπ)
Κλινική εξέταση
Εργαστηριακή διερεύνηση (και για άλλα ΣΜΝ)
Αναζήτηση και ενημέρωση συντρόφων
Συμβουλευτική – τροποποίηση συμπεριφοράς
Καταγραφή - δήλωση
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΣΜΝ
• Επιδημιολογικό-Δημογραφικό: φύλο,
ηλικία, καταγωγή, κατοικία, επάγγελμα,
είδος και συνθήκες εργασίας (μόνιμη ή
όχι εργασία, σε σταθερό μέρος και
ωράριο, επαφή με πολλά άτομα κλπ)
ταξίδια, φυλακίσεις, χρήση ουσιών iv ή
όχι (ονομαστικά)
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΣΜΝ
• ΣΜΝ-Ιστορικό:
Αναζήτηση ιστορικού άλλων ΣΜΝ (ονομαστικά,
αναλόγως ατόμου)
Αναζήτηση ιστορικού συμπτωματολογίας
συμβατής με ΣΜΝ, για την οποία πιθανώς δεν
υπήρξε διάγνωση (πχ. έλκη γεννητικών
οργάνων, εξανθήματα, πόνος, έκκριμα,
λεμφαδένες κλπ)
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΣΜΝ
• Iστορικό σεξουαλικών συντρόφων
Aριθμός ερωτικών συντρόφων/ μονάδα χρόνου
Είδος ερωτικών συντρόφων (άνδρες/ γυναίκες/ αλλοδαπ/
εκδιδόμ/ ivdu κλπ)
Τόπος και τρόπος ανεύρεσης συντρόφων (οίκοι ανοχής,
επαγγ. περιβάλλον, μπάρ, gay-μπάρ, sex-tourism, ροζ
αγγελίες, trafficking κλπ)
Χρήση (και κατά πόσον) του προφυλακτικού (σε όλες ή σε
μέρος των επαφών, μόνο με τον νόμιμο σύντροφο, κλπ)
Τρόπος χρήσης του προφυλακτικού (σε όλα τα είδη
επαφής, σε όλη τη διάρκεια της επαφής, για αντισύλληψη
κλπ)
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΣΜΝ
• Iστορικό σεξουαλικών συνηθειών και
επικίνδυνης πρακτικής
Πιθανή «ύποπτη» επαφή
Είδος, μορφή και ποικιλίες επαφής
Διάρκεια επαφής
Πιθανή χρήση προφυλακτικού, λιπαντικού,
σπερματοκτόνου
Πιθανοί τραυματισμοί
Συνύπαρξη εμμήνου ρύσεως, αιμορραγίας, ελκών κλπ
ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Γονοκοκκική ουρηθρίτις: επείγον !
ΠΡΟΣΟΧΗ:
• ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙ
ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ (τεκμηρίωση
διάγνωσης, επιδημιολογική επιτήρηση)
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΗ ΕΠΙΠΕΠΛΕΓΜΕΝΗΣ
ΓΟΝΟΚΟΚΚΙΚΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΟΥΡΗΘΡΑΣ,
ΤΡΑΧΗΛΟΥ, ΠΡΩΚΤΟΥ
• Ceftriaxone 250 mg (im) εφ’άπαξ (Inj Rocephin
1gr), ή
• Cefixime 400mg (po) εφ’άπαξ (Tabl Ceftoral
400mg)
ΚΑΙ
• Doxycycline 100 mg X 2 επί 7 ημέρες, ή
• Azithromycin 1 gr εφ’άπαξ
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ (όχι πλεονεκτήματα, πιθανώς
λιγότερο αποτελεσματικά σε λοίμωξη φάρυγγα)
• Εφ’άπαξ χορήγηση ενέσιμης κεφαλοσπορίνης,
όπως Ceftizoxime (Cefizox), Cefotaxime
(Claforan), Cefoxitin (Mefoxil)
• Cefpodoxine 400 mg p.o εφ’άπαξ (Vantin)
• Cefuroxime 1 gr p.o εφ’άπαξ (Zinadol)
• Azithromycine 2 gr p.o εφ’άπαξ: όχι πιά, λόγω
αντοχών
• ΟΧΙ κινολόνες, πενικιλλίνη, ερυθρομυκίνη,
τετρακυκλίνες