Transcript EDUKACJA ZDROWOTNA - Collegium Salesianum w Szczecinie

MAREK FELBUR
student
WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA
UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI
AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
 Jest to dowolna forma ruchu ciała lub jego części,
spowodowana przez mięsień szkieletowy, przy którym
wydatek energii przekracza wartość energii
spoczynkowej.
 Aktywność fizyczna ma kilka motywów:
- motyw utylitarny – czyli praca regeneracyjna siły
- motyw estetyczny – ćwiczenia dla poprawy
wyglądu
- motyw zdrowotny – poprawa stanu zdrowia
- motyw agonistyczny – czyli rywalizacja sportowa
- motyw hedonistyczny – pewne doznania
psychiczne związane ze sportem
 Aktywność
fizyczna nie powinna być kojarzona
z czymś nieprzyjemnym co trzeba robić z musu.
Można ją powiązać np. z wszelkimi pracami
domowymi, tańcem, zabawą z psem czy zwykłym
spacerem.
 Dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych: jazda na
rowerze, jazda na rolkach, bieganie, pływanie, aerobik,
gry zespołowe, tenis ziemny, tenis stołowy,
speedbadminton, nordic walking, turystyka.
 Dodatkowo dla dzieci i młodzieży szkolnej: SKS ( np.
siatkówka, piłka nożna), UKS ( np. judo, aikido,
karate) różnego rodzaju turnieje i imprezy sportowe
(międzyszkolne lub klubowe).
 Aktywność
fizyczna
odgrywa
ważna
rolę
w zapobieganiu i leczeniu wielu chorób, głównie wciąż
narastającego problemu otyłości. Niski poziom
aktywności fizycznej uznawany jest za istotny czynnik
zwiększający umieralność ogólną z powodu chorób
układu krążenia i nowotworów.
 Aktywność fizyczna została uznana za nieodzowny
element łączący się z prawidłowym żywieniem.
Korzystnie wpływa na organizm, funkcjonowanie
umysłu i jednocześnie zmniejsza ryzyko zapadalności
na choroby przewlekłe.
 To: zmniejszenie ryzyka otyłości, zmniejszenie ryzyka
chorób serca, obniżenie profilu lipidowego w tym
cholesterolu, zmniejszone ryzyko zachorowania na
raka, zapobieganie rozwojowi nadciśnienia tętniczego,
wzmocnienie mięśni i kości, zdrowie umysłowe
i lepsze samopoczucie.
 Dodatkowo, aktywny styl życia wpływa pozytywnie na
inne obszary życia: zwiększa poziom energii,
zapobiega bezsenności i sprawia że każdy dzień staje
się zabawą, poprawia koncentrację i wyniki w nauce,
zwiększa poczucie wiary w samego siebie, pomaga
zdobywać nowych przyjaciół.
 Zgodnie
z obowiązującą wiedzą, uważa się, iż
najlepsze efekty zdrowotne uzyskuje się uprawiając
aktywność fizyczną przez większość, jeśli nie przez
wszystkie dni tygodnia. Szereg korzyści ponosi np.
energiczny, szybki trzydziestominutowy marsz
każdego dnia albo przez większość dni tygodnia.
 Zalecany czas trwania pojedynczych ćwiczeń wynosi
30 minut, jednakże nawet kilka krótkich sesji, aby
łącznie osiągnąć 30 minut dziennie daje korzystne
efekty z punktu widzenia zdrowia człowieka. Jeśli
chodzi o dzieci i młodzież to powinni poświęcać 60
minut dziennie na aktywność fizyczną o umiarkowanej
lub dużej intensywnności fizycznej.
 BRAK
AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ A UKŁAD
ODDECHOWY: w ciągu dwóch tygodni przebywania
w pozycji leżącej następuje zmniejszenie maksymalnej
zdolności pobierania tlenu przez organizm ( VO2
max) o około 25 – 30 %. Brak ruchu powoduje także
zwiększenie częstości oddechów, co jest wynikiem
zmniejszenia się ilości tlenu, który przenika z płuc do
krwi. Warto również zwrócić uwagę na to, iż
zaprzestanie aktywności fizycznej przyczynia się do
znacznego obniżenia objętości oddechowej płuc.
 Brak systematycznego wysiłku fizycznego pociąga za
sobą mniejszą pracę mięśni oddechowych – mięśni
międzyżebrowych, przepony oraz mięśni brzucha.
Osłabienie
wymienionych grup mięśniowych
ogranicza, a w skrajnym przypadku wręcz
uniemożliwia zdolność organizmu do oddychania
torem brzusznym.
 Długotrwała
bezczynność
ruchowa
powoduje
w układzie krwionośnym szereg bardzo negatywnych
zmian. Przede wszystkim zmniejszeniu ( o około 10 –
30%) ulega objętość wyrzutowa serca, czyli ilość krwi,
która zostaje wypompowana przez serce podczas
jednego skurczu. Obniżeniu ulega także objętość
minutowa serca – ilość krwi przepompowana przez
serce w ciągu minuty. Co ciekawe zmiana ta zachodzi
mimo zwiększania częstotliwości skurczów sercatętna.
 Obniżenie objętości minutowej serca sprawia, iż do
tkanek dostaje się mniej tlenu oraz substancji
odżywczych. Bardzo negatywnym zjawiskiem, które
zachodzi
pod
wpływem
długotrwałego,
kilkutygodniowego braku jakiegokolwiek wysiłku
fizycznego jest obniżenie masy i objętości mięśnia
sercowego.
 Już
tylko kilkudniowe zaprzestanie aktywności
fizycznej powoduje zanik mięśni. Ponadto zmniejsza
się także ich wrażliwość na insulinę, co powoduje
ograniczenie zdolności tkanki mięśniowej do
wychwytywania glukozy z krwi. Skutkuje to
zwiększeniem ilości tkanki tłuszczowej w organiźmie.
 Brak jakiegokolwiek wysiłku fizycznego prowadzi do
zwiększenia ilości wydalanych wraz z moczem jonów
wapnia i fosforu. Następstwem tego procesu jest
nasilająca się artofia kości, czyli nic innego, jak ich
zanik. Długotrwały brak aktywności fizycznej
w znacznym stopniu zwiększa ryzyko wystąpienia
osteoporozy.
 Niski poziom aktywności fizycznej lub jej całkowity
brak
zaburza
funkcjonowanie
układu
odpornościowego człowieka. Zmniejszaniu ulegają
zdolności bakteriobójcze skóry, a także właściwości
fagocytarne granulocytów obojętnochłonnych.
 Ponadto brak aktywności ruchowej zwiększa ryzyko
wystąpienia następujących schorzeń: udar mózgu,
depresja, rak jelita grubego, brak regulacji
naczyniowo- ruchowej; hypotonia ortostatyczna,
zawroty głowy, osłabienie zdolności ortostatycznych,
tachykardia. Psychika; niepokój, narastanie lęku,
niestabilność emocjonalna.