Transcript Ludowe skrzynie malowane

Ludowe skrzynie malowane
Malowane skrzynie ludowe to doskonały
przykład wiejskiego meblarstwa. Musiały
być duże, okazałe i bogato zdobione, bo
często stanowiły najważniejszy przedmiot
w wiejskiej izbie.
Skrzynia warmijska
Służyły głównie do przechowywania odzieży,
domowych dewocjonaliów, kosztowności,
dokumentów, pieniędzy, obrusów, pościeli
i rodzinnych pamiątek.
Skrzynia skawińska
Oprócz właściwości praktycznych, skrzynie
miały także znaczenie w tradycji wiejskiej.
Znajdowały się obowiązkowo w posagu każdej
panny młodej, a ich zawartość świadczyła o
płodności i bogactwie.
Skrzynia śląska
Wykonywano je z suchego drewna, najczęściej
świerkowego, czasem - na Podhalu - z limby,
ale zawsze z drewna czystego i koniecznie bez
sęków, aby ustrzec przechowywaną w nich
odzież przed molami.
Skrzynia lubelska
Wzorce zdobienia
Tym, co charakteryzowało wszystkie skrzynie
ludowe, były piękne zdobienia. Czasem były to
pojedyncze kwiaty, a częściej rozłożyste bukiety
komponowane na kolorowym tle.
Motyw lubelski
Motyw skawiński
Wzorce zdobienia
Jeśli chodzi o rodzaje malowanych ornamentów, to
istniała całkowita dowolność – czasem mogły to
być bardzo fantazyjne kwiaty, albo same liście.
Natomiast istniały pewne reguły, jeśli chodzi o
formę zdobienia:
• Kompozycje musiały być symetryczne
• Malowidła nie mogły na siebie nachodzić,
ani się przecinać
Motywy jaworowskie
Ośrodki skrzynkarskie w Polsce
Prawdziwy rozkwit sztuki tworzenia i zdobienia skrzyń,
przypada na wiek XIX. Liczba ośrodków
skrzynkarskich w Polsce była wtedy imponująca.
Ich wyrobem zajmowali się zarówno mieszkańcy
miast, jak i wsi.
Główne ośrodki tworzenia skrzyń:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Małopolska
Śląsk
Warmia i Mazury
Lubelszczyzna
Kaszubskie
Łemkowskie
Łowickie
Podhalańskie
Zalipiańskie
Wielkopolskie
Ornament ze skrzyni krakowskiej
Skrzynie krakowskie
Ornamenty skrzyń krakowskich przez wielu są
uznawane za najpiękniejsze. Kwiaty były zazwyczaj
umieszczone na trzech polach z wyodrębnionego tła.
Charakterystycznym kolorem tła dla skrzyń
krakowskich była zieleń. Cechowała je ogromna
różnorodność , ze względu na ogrom ośrodków
skrzyniarskich w tym regionie.
Szczególnie cenione były te pochodzące ze Skawiny,
Żabna, Wojnicza i Tyńca.
Motywy krakowskie
Skrzynie lubelskie
Lubelskie skrzynie ludowe charakteryzowały
dwa pola, zdobione ornamentem kwiatowym
na żółtym tle. Najważniejszymi ośrodkami w
tym regionie były Biłgoraj, Frampol,
Tarnogród i Szczebrzeszyn.
Skrzynia i motyw lubelski
Skrzynie warmińsko mazurskie
Skrzynie te charakteryzowała bogata
architektura, wielopolowe dekoracje oraz
ciemne, zwłaszcza ciemnozielone barwy. Robiły
wrażenie mebli miejskich, jednak spotykano je
również na wsiach.
Skrzynia warmijska
Skrzynie śląskie
Skrzynie śląskie charakteryzowało ogromne
bogactwo kolorów, od białych, czarnych,
szarych i brązowych, po seledynowe,
niebieskie i zielone.
Motyw i skrzynia śląska
Skrzynie ludowe w Muzeum
Etnograficznym w Krakowie
W 2010 roku w Krakowie miała miejsce wystawa Studium
obiektu. Skrzynie, na której zaprezentowano 20 skrzyń
ludowych, pochodzących z różnych regionów Polski. Jak
powiedzieli kuratorzy wystawy, choć dziś ludowe skrzynie
są reliktem dawnej epoki - może niepraktycznym i
nieużywanym, to wciąż są piękne.
http://www.poland-art.com/index.php/wystawy/krakow/muzeumetnograficzne/3551-studium-obiektu-skrzynie-
http://www.rodzinny-krakow.pl/wydarzenie/Spotkania-iwystawy-w-Muzeum-Etnograficznym-w-Krakowie.aspx