Transcript فرم بنا
عنوان پروژه :
ارتباط اقلیم سرد و کوهستانی با بافت معماری
استاد مربوطه :
سرکار خانم ملکی
گردآورنده :تارا باشی
چكيده:
نتیجه كلي تحقیق ما شامل جهت استقرار
ساختمان با توجه به جهت باد و تابش،شكل
ساختمان،استفاده از مصالح ساختماني با ظرفیت
حرارتي باال،ایجاد بازشوهاي مناسب ساختمان
جهت حفظ انرژي در فصول مختلف سال و
نصب سایبان است.
توجه معماران سنتي به شرايط زيست محيطي
)1اولگي
)2گيوني
)3ماهاني
)4اوانز
)5مدل سنجش آسايش دماي موثر
مدل زيست اقليمي اولگي
ویکتور اولگی ثابت نمود در مواقع گرم که
کمترین حرکت متابولیسمی بدن می تواند
ایجاد ناراحتی نماید رابطه ی دمای خشک هوا
و احساس انسان از وضعیت گرمایی ،محسوس
تر از رابطه دمای موثر و وضعیت گرمایی می
باشد .
دقت نمودار زیست اقلیم اولگی هنگامی
به حداکثر ممکن خواهد رسید که شرایط
محیطی اجازه ی آنرا بدهد که پنجره های
ساختمانی دائما باز باشد تا در اثر تهویه ،دمای
خارج و داخل ساختمان یکسان باشد.
مدل زيست اقليمي گيوني
مدل ماهانی
جداول ماهاني منطقه ي آسایش
شب و روز هر ماه را با توجه
به حداقل و حد اكثر دما و رطوبت
نسبي تعین مي كند.
مدل اوانز
اين مدل رابطه ی دمای خشک هوا را با چهار فاکتور رطوبت نسبی،
جريان هوا،فعاليت و پوشاک مشخص می کند
مدل سنجش آسايش دماي موثر
دمای موثر عبارت است از دمای هوای اشباع شده و ساکنی است که احساس
گرمایی مشابه با محیط واقعی در انسان ایجاد می کند.
برای تعین دمای مناسب از دو فاکتوراستفاده شده است:
-1درجه ی حرارت خشک
-2درجه حرارت مرطوبت
روش دیگري براي تعین دماي موثر:
)ET=(t-10)*(1-RH/100
رطوبت نسبي
دما
دماي موثر
دستیابی به هر یک از اهداف فوق با بکارگیری روش های متنوع و
متفاوت اسایش امکان پذیر است که به چند نمونه از انها می پردازیم.
نصب سايه بان
شكل ساختمانو جهت استقرارآن
انتخاب مصاحل ساختماين
استفاده از پنجره های سقفی جهت جذب انرژی خورشیدی و نور طبیعی
و استفاده از درختان در کنار دیوارهای خارجی ساختمان برای حفاظت
در برابر باد زمستانی
استفاده از هشتی يا ديواربادشکن در قسمت ورودی ساختمان
استفاده از پوشش گیاهی برای خنک کردن و ایجاد رطوبت
محوطه درتابستان
ساخت شهر با بافت فشرده
ویژگیهای اقلیم سرد(تبریز)
شرایط اقلیمي و خصوصیات آب و هوایي
سلسله جبال البرز و زاگرس نواحي مركزي ایران را از دریاي خزر در
شمال و جلگه بین النهرین در غرب جدا مي كنند .
كوهستان هاي غربي كه دامنه هاي غربي رشته كوههاي فالت مركزي
ایران و سراسر كوههاي زاگرس را در بر مي گیرد از مناطق سردسیر
كشور به شمار مي آیندکلیات آب و هوایي این منطقه به شرح زیر مي
باشد:
سرماي شدید در زمستان و هواي معتدل در تابستان
اختالف بسیار زیاد درجه حرارت هوا بین دماي شب وروز
بارش برف سنگین
رطوبت كم هوا
فرم بنا
برودت بسیار زیاد هوا در بخش عمده اي از سال ،در نواحي سرد و
كو هستاني باعث شده است تا حداكثر استفاده از تابش آفتاب ،بهره
گیري از نوسان روزانه دما ،حفظ حرارتي و جلو گیري از باد سرد
زمستاني در فضاهاي مسكوني امري ضروري گردد .لذا فرم بنا در
جهت مقابله با سرماي شدید طراحي و اجرا مي شود .در ادامه ،به
توضیح خصوصیات كلي فرم بنا در این اقلیم خواهیم پرداخت.
ساختمان هاي درون گرا با حياط مركزي
بناهاي سنتي در اقلیم سرد مانند نواحي مركزي فالت ایران داراي
حیاط مركزي بوده و سایر قسمت ها دورتادور این حیاط چیده مي
شوند .اتاق هاي واقع در سمت شمال حیاط بزرگتر از سایر قسمت
ها و تاالر یا اتاق اصلي نشیمن خانه نیز در این سمت حیاط واقع
شده است تا از تابش مستقیم و حرارت آفتاب در فصل سرد زمستان
استفاده كنند .جبهه جنوبي ساختمان به دلیل كوتاه و معتدل بودن
فصل تابستان كمتر به كار گرفته مي شود .لذا اتاق هاي جنوبي و
اتاق هاي شرقي و غربي – در صورت وجود – به عنوان انباري یا
فضاهاي خدماتي همچون اتاق خدمه یا سرویس هاي بهداشتي كاربرد
دارند .
استفاده از ايوان و حياط كوچك در بنا
از آنجایي كه در بیشتر روزهاي سال در مناطق كوهستاني سرد ویا بسیار
سرد است اكثر فعالیت هاي روزمره در اتاق ها انجام مي پذیرد .لذا ابعاد
حیاط ها در این مناطق قدري كوچكتر از نواحي فالت مركزي ایران
است.
ساختمان ها در این اقلیم داراي ایوان اند كه كاربرد نشیمن ندارند و صرفا
جهت حفظ ورودي ها ي بنا از برف و باران استفاده مي شوند نكته دیگر
پائین بودن كف حیاط بناهاي اقلیم سرد به اندازه 1تا 1.5متر از سطح
پیاده روهااست تا بتوان آب جاري در نهر ها و جویها را بر باغچه حیاط
یا آب انبار واقع در زیر زمین سوار نمود و از سوي دیگر ،زمین مانند
عایق حرارتي اطراف بنا را احاطه كرده ،مانع از تبادل حرارتي بین بنا
و محیط پیرامون آن و باعث حفظ حرارت درون ساختمان مي شود .
پالن ،فرم بنا و نحوه قرار گيري آن
در حوزه اقلیمي سرد و كوهستاني ،بناها داراي پالن و
بافت متراكم مي باشند .فرم بنا باید به گونه اي باشد
كه سطح تماس آن را با سرماي خارج كمتر نماید تا
حرارت كمتري از درون به بیرون انتقال یابد .لذا از
احجامي نظیر مكعب یا مكعب مستطیل استفاده مي
نمایند تا نسبت سطح خارجي بنا به حجم داخلي آن
كاهش یابد و آن را در حداقل ممكن نگه دارد .
نوع مصالح
مصالح مورد استفاده در ابنیه سنتي در مناطق سرد و
كوهستاني مانند سایر حوزه هاي اقلیمي از مصالح موجود
در آن اقلیم است .این مصالح باید از ظرفیت و مقاومت
حرارتي خوبي برخوردار باشند تا گرماي بنا را در فضاي
داخلي آن حفظ نماید .لذا بدنه این ابنیه از سنگ ( یا چوب ،
مالت كاهگل ،خشت و آجر ) و پوشش سقف و بام از تیر
هاي چوبي و كاهگل مي باشد .از سنگ و مصالح مقاوم و
سنگین براي براي پي سازي بنا استفاده مي كنند و در
برخي نقاط ،كرسي چیني با مصالح سنگین جهت جلو
گیري از رطوبت به كار مي رود .
كالبد شهري و روستایی
بافت شهري و روستایي حوزه اقلیمي سرد و كوهستاني در جهت مقابله با
سرماي شدید شكل گرفته است .ویژگي هاي بافت شهري و روستایي در
این اقلیم عبارتند از :
.1 بافت متراكم و فشرده
.2 فضاهاي كوچك و محصور
.3 بهره گیري از جهات آفتاب و زمین ( به عنوان عوامل تعیین كننده ي
جهت استقرار و گسترش شهر و روستا و سیماي آنها )
.4 معابر باریك به موازات خط تراز زمین
* جلوگیری از خروج حرارت به بیرون از ساختمان در فصل سرد.
*حد اکثر استفاده از تابش در فصل سرد.
*جلوگیری از تابش مستقیم افتاب در فصل گرم.
*کاهش تاثیر بادهای سرد زمستانی.
*کاهش تاثیر بادهای سرد زمستانی