Transcript Dr. Rüştü Güner

SPORDA DOPİNG KULLANIMINI
NASIL ENGELLERİZ?
Dr. Rüştü Güner
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Spor Hekimliği Anabilim Dalı
TMOK Dopingle Mücadele Komisyonu
T. F. F., Dopingle Mücadele Komisyonu
WADA, Bağımsız Gözlemciler Kurulu
TANIŞALIM
Dr. Rüştü Güner
1974-1981
Bornova Anadolu Lisesi
1981-1987
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
1989-1993
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Fizyoloji
1994-1996
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Spor Hekimliği
1999
Spor Hekimliği Doçenti
2006
Spor Hekimliği Profesörü
İlgi Alanları
Egzersiz Fizyolojisi, Performans
değerlendirme,Bedensel etkinlik programları,
Kadın ve Spor, Yaşlılık ve Spor, Ergojenik
Yardım, Doping, Gezi, Tiyatro, Fotoğraf,
Türk ve Dünya Mutfakları
Dr. Rüştü Güner
1989-
Spor Hekimliği ve Dopingle Mücadele
Alanında çalışmalar
1995-
Türkiye Futbol Federasyonu
Dopingle Mücadele Kurulu Üyesi
2002-
Dünya Antidoping Ajansı – WADA
Bağımsız Gözlemciler Kurulu Üyesi
2005-
Akdeniz Oyunları Sağlık Komisyonu Üyesi
2011-
Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi
Dopingle Mücadele Komisyonu Üyesi
WADA
WORLD ANTI-DOPING AGENCY
(DÜNYA DOPİNGLE MÜCADELE AJANSI)
DÜNYA DOPİNGLE
MÜCADELE KURALLARI
(WORLD ANTI-DOPING CODE)
(CODE)
DOPİNGİN TANIMI
 Doping,
Dopingle Mücadele
Kuralları’nın 2.1’den 2.8’inci Maddeye
kadar olan bölümünde belirtilen
dopingle mücadele kural ihlallerinden
bir veya daha fazlasının
gerçekleştirilmesidir.
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.1 Sporcudan Alınan Örnekte Yasaklı bir
Maddenin veya onun Metabolitlerinin veya
Belirtilerinin bulunması.
VAKA-1
 Erkek
Güreşçi
 Analizde Testosteron değeri normalden
çok fazla bulunur.
 Bir federasyon çalışanı analiz raporunu
basına sızdırır.
 Haber değeri var mıdır ?
VAKA-1
 Testosteronun
dışsal kaynaklı olup
olmadığı araştırılır.
 Gerekli tıbbi araştırmalar yapılır.
 Sonuç: Testosteron salgılayan Testis
kanseri
 “Özel Yaşam Gizliliğini ve Kişisel
Bilgileri Koruma” kurallarının ihlali
VAKA-2
 Erkek
Atıcı
 Analizde clembuterol bulunur
-9
(6 nanogram/ml) (1 nanogram= 10 g.)
 Sporcu bu maddeyi Rio de Janeiro’daki “Rodizio”
restoranındaki etten aldığını iddia eder.
 Bilimsel araştırmalarda 300 gr. etten ancak
1-6 picogram/ml. maddenin idrara geçebileceği
saptanır.
-12
(1 picogram= 10
g.)
VAKA-3
 Kadın
Yüzücü
 Analizde Nefes açıcı yasaklı madde
bulunur (Formoterol).
 Sporcu Uluslararası Federasyondan
alınan Tedavi Amaçlı Kullanım
İstisnası Onayını belgeler.
 Milli
VAKA-4
Erkek Futbolcu
 Maçtan önce yaralanmış dokusuna
yüzeyel kortizon enjekte edilir.
 Hemen hem Ulusal hem de Uluslararası
Federasyona Bildirimde bulunur.
 Analizde madde tespit edilir.
 Bir bardak suda fırtınalar kopartılır
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.2 Yasaklı bir Madde veya Yasaklı bir
Yöntemin Sporcular Tarafından
Kullanılması veya Kullanılmaya Teşebbüs
Edilmesi
VAKA-5
 Erkek
voleybolcü
 Yasaklı madde kullanacağı ihbar edilir.
 Maçtan önce soyunma odasında uyarıcı
madde kullanmaya teşebbüs ederken
yakalanır.
VAKA-6
 Bayan
basketbolcü
 Yasaklı madde kullanacağı ihbar edilir.
 Maçtan iki gün önce uyarıcı madde
kullanırken yakalanır.
 Uyarıcı maddeler yalnızca müsabaka
döneminde yasaklıdır.
VAKA-7
 Erkek
Yüzücü
 Tatilde iken kannabinoid (esrar)
kullanırken görüntülenir.
 Kannabinoidler müsabaka içi yasaklı
madde sınıfındadır.
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.3 Örnek verme işleminin reddedilmesi.
VAKA-8
 Bayan
Atlet
 Doping kontrol için idrar verir. İdrar
yoğunluğu çok düşük olduğu için 2. örnek
istenir.
 2. idrar örneğinin de yoğunluğu çok düşük
olduğu için 3. örnek istenir.
 Sporcu 3. örneği vermez.
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.4 Sporcunun nerede olduğu hakkında
gerekli bilgilerin verilmemesi
VAKA-9
 Erkek
Atlet
 Sporcu 18 aylık süre içinde 2 kez
bildirimde bulunmayı unutur, bir kez de
nerede bulunacağını bildirmesine karşın,
görevliler tarafından o yerde bulunamaz.
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.5 Doping kontrolünün herhangi bir
bölümünde hile yapılması veya hileye
teşebbüs edilmesi
Figure 4.6 Artificial penile device found on the internet by WADA experts.
(Courtesy of World Anti-doping Agency.)
Copyright © 2007 Elsevier Inc. All rights reserved.
Figure 4.5 Artificial penile device detected in a World Championship.
Copyright © 2007 Elsevier Inc. All rights reserved.
Figure 4.4 Device probably used by the athletes in the Athens Games of 2004.
(Courtesy of International Association of Athletics Federations.)
Copyright © 2007 Elsevier Inc. All rights reserved.
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.6 Yasaklı Madde ve Yasaklı Yöntemlere
Sahip Olunması
VAKA-10
 Erkek
Atlet
 Sporcunun evinde anabolik steroidler
bulunur.
 Sporcu bu maddelerin eşine ait olduğunu
iddia eder, ancak geçerli kanıt sunamaz.
VAKA-11
 Bisiklet
Takımı Doktoru
 Evinde İdrar örneğinin yapısını ve
bütünlüğünü bozan “Proteaz” maddesi
bulunur.
 Doktor bu maddeleri tıbbi amaçlı olarak
bulundurduğunu iddia eder, ancak geçerli
kanıt sunamaz.
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.7 Herhangi bir Yasaklı Maddenin veya
Yasaklı Yöntemin Ticaretinin Yapılması veya
Yapmaya Teşebbüs Edilmesi
DOPİNGLE MÜCADELE
KURAL İHLALLERİ
2.8 Herhangi bir Yasaklı Madde veya Yasaklı
Yöntemi herhangi bir Sporcuya tatbik
etmek veya etmeye teşebbüs etmek veya
dopingle mücadele kuralı ihlalini veya ihlal
teşebbüsünü içeren herhangi bir suça
yardımcı olmak, teşvik etmek, desteklemek,
katılmak, örtbas etmek veya suç ortaklığı
yapmak
VAKA-12
 Bayan
Yüzücü
 Sporcunun idrar örneğinde “Anabolik
steroid” saptanır.
 Sporcunun antrenörü maddeyi kendisi
verdiğini beyan eder.
 “Sporcu vücuduna giren herşeyden
sorumludur”
DÜNYA DOPİNGLE
MÜCADELE KURALLARI
ULUSLARARASI STANDARTLAR
 Yasaklı Listesi Standartları
 Test (Doping Kontrol) Standartları
 Laboratuar Standartları
 Tedavi amaçlı kullanım istisnası (Therapeutic
Use Exemption –TUE) Standartları
 Özel Yaşam Gizliliğini ve Kişisel Bilgileri
Koruma Uluslararası Standartları
KISA VADELİ ÇÖZÜM
ÖNERİLERİ
DOĞRU BİLGİLENDİRME
 “Özel
Yaşam Gizliliğini ve Kişisel
Bilgileri Koruma” kurallarına uyulmalı
 İnternetteki bilgilerle yayın
yapılmamalı (“Wikipedia Yayıncılığı”)
“Wikipedia okuyarak uzman olunmaz.”
 Doping yapmanın çok kötü bir şey
olduğu her fırsatta belirtilmeli.
Doping =
 Hırsızlık
 Gasp
 Rüşvet
 İrtikap
 Zimmet
 Şike
 Eroin
şike
rüşveti
zimmeti
EĞİTİM
 Mesleki
Eğitim
 Sürekli Eğitim
 Kampanyalı Eğitim
SPORCULARI DOPİNG
KONUSUNDA BİLGİLENDİRME
ÇALIŞMALARI
Doping Prevention
Workshop
For Elite Coaches
“An Overview of Anti-Doping”
©WADA – Version 2.1 – March 2010
Doping Prevention
Workshop
“Health Consequences”
©WADA – Version 2.1 – March 2010
KİTAP
KİTAP
www.tff.org.tr
EĞİTİM PROGRAMLARI
BİREYSEL VE BİLİMSEL
ANTRENMAN YÖNTEMLERİ
ETKİLİ DOPİNGLE
MÜCADELE
UZUN VADELİ ÇÖZÜM
ÖNERİLERİ
UZUN VADELİ ÇÖZÜM
ÖNERİLERİ
 Spora
ilginin seyirci düzeyinden
katılımcı düzeyine çıkartılması
 Sporcu seçim ve yetiştirme modelleri
 Bilimsel antrenman yöntemleri
“Sporda ileri düzeyde olan ülkelerle
aramızdaki açığı kapatmak”
İLGİNİZE
TEŞEKKÜRLER
[email protected]
[email protected]