Transcript Sposoby wykonywania ruchów roślin i zwierząt.

Sposoby wykonywania ruchów
roślin i zwierząt.
- W jakim celu zwierzęta poruszają się?
Zwierzęta poruszają się w celu poszukiwania
pożywienia, ucieczki przed wrogiem, wędrówki,
zmiany miejsca w środowisku.
- Co służy zwierzętom do wykonywania ruchów?
Do wykonywania ruchów służą narządy lokomotoryczne.
-W jakich środowiskach
poruszają się zwierzęta?
SPOSOBY PORUSZANIA SIĘ ZWIERZĄT
WODA
LĄD
POWIETRZE
- Jakie znasz zwierzęta poruszające się
w środowisku wodnym?
-W jaki sposób poruszają się zwierzęta w
środowisku wodnym?
WODA
pływanie
(np. ryby)
kroczenie
(np. raki)
Jakie cechy budowy umożliwiają
rybom życie w wodzie?
Narządem lokomotorycznym ryb są płetwy
Jakie inne cechy w budowie ciała
umożliwiają rybom pływanie?
- opływowy kształt ciała
- pokrycie ciała – elastyczne łuski pokryte śluzem
- nieruchoma głowa
Jakie mechanizmy pływania wykształciły
organizmy?
Ryby pływają tzw. ruchem wiosłowym. Ryba płetwami zagarnia
wodę do tyłu, dzięki czemu odpychana jest do przodu.
Przykłady innych zwierząt poruszających się
w wodzie ruchem wiosłowym:
PINGWINY - posiadają skrzydła
zmienione w rodzaj wioseł; palce
kończyny tylnej spięte są błoną pływną
KACZKI
– ich palce spięte są błoną pływną
ŻÓŁW WODNY- posiada kończyny przednie i tylne
przekształcone w szerokie wiosła
FOKA – posiada kończyny
przekształcone w płetwy
Orka
SSAKI WODNE kształtem
przypominają ryby; ich kończyny
przednie przekształcone są w
płetwy, tylnych brak; głównym
narządem ruchu jest płetwa
ogonowa
Delfin
Węgorz, wąż wodny – poruszają się w wodzie
ruchem wijącym (falistym)
AMEBA posiada liczne wypustki cytoplazmatyczne
(nibynóżki).
Ruch ameby nazywamy ruchem pełzakowatym
(amebowatym).
Ruch wiciowy można obserwować u eugleny.
Ruch rzęskowy można obserwować u pantofelka.
Zwierzęta w środowisku wodnym poruszają
się również krocząc:
skorupiaki wodne np. raki, homary.
Odnóża stawonogów są członowane.
Poszczególne człony połączone są stawami.
Stułbia porusza się pełzając lub koziołkując
Układ ruchu tworzą komórki nabłonkowo- mięśniowe znajdujące się w
warstwie pokrywającej ciało.
LĄD
PEŁZANIE
KROCZENIE
bieganie
skakanie
PEŁZANIE
Dżdżownica na przemian skraca i wydłuża ciało co
powoduje, że przesuwa się ona do przodu lub wciska w
glebą. Dżdżownica posiada wyrostki lokomotoryczne –
szczecinki, które ułatwiają przesuwanie się ciała.
Ślimak pełza za pomocą silnie umięśnionej nogi.
KROCZENIE - SKAKANIE
Jakie przystosowania
do skakania posiada żaba?
- kończyny umieszczone po
bokach ciała; kończyny tylne
znacznie dłuższe od przednich –
służą do wykonywania skoków;
Jakie przystosowania
do pływania posiada żaba?
- opływowy kształt ciała, palce spięte błoną pływną,
wilgotna skóra pokryta śluzem
KROCZENIE - BIEGANIE
Zwierzęta biegające mają długie,
smukłe oraz dobrze umięśnione
kończyny, które podciągnięte są
pod ciało.
Skoczek mułowy to jedna z ryb mogących wychodzić na krótki czas z wody
używając nie płuc lecz pęcherza pławnego. Jak sama nazwa wskazuje
najczęściej skoczek często wychodzi w atmosferę w mule ponieważ musi on
przebywać w czasie swojego przejścia w wilgotnym miejscu. Może wyjść na
powierzchnię na czas wynoszący około 5 minut.
Strusie są to największe i
najszybsze nielotne ptaki
lądowe. Na dłuższych
dystansach biegają z
prędkością 50 km/h, a w
sprincie nawet 70 km/h.
POWIETRZE
LATANIE
Jak ptaki
przystosowały się do lotu?
- kończyny przednie przekształcone w skrzydła
- szkielet silny i jednocześnie lekki
- opływowy kształt
- kości spneumatyzowane
- silnie rozwinięte mięśnie
Latający ssak- nietoperz posiada palce kończyny przedniej
silnie wydłużone, a między nimi, bokami ciała i kończynami
rozpięta jest błona lotna.
Kończyna nietoperza to tzw. kończyna lotna. Jest ona
przykładem jednej z wielu modyfikacji kończyn jaką
wykształciły ssaki.
Ptaszor
Ptaszorowate to ryby występujące w oceanach w strefie
tropikalnej i subtropikalnej. Osiągają długość 20-40 cm, cechują
się silnie rozwiniętymi płetwami piersiowymi, a u niektórych
gatunków również brzusznymi, umożliwiającymi krótkie loty
nad powierzchnią wody o zasięgu do 150 m.
Żaba latająca- prowadzi nadrzewny tryb życia; jej
palce są połączone błoną, która
pomaga jej w "locie". Jest to lot ślizgowy
Draco – rodzaj jaszczurek np. smok latający Występują w lasach Azji
Południowo-Wschodniej. Ich cechą charakterystyczną jest posiadanie błon
lotnych, utworzonych z fałdów skórnych rozpiętych na znacznie
przedłużonych ruchomych żebrach, tak iż z obu stron ciała powstaje mocno
napięty żagiel. Poprzez ruch żeber mogą zwijać i rozwijać żagiel (fałdy) na
kształt wachlarza, dzięki czemu te zwierzęta są zdolne do lotu ślizgowego. Z
Osiągają 30 cm długości.
ZADANIA DO WYKONANIA:
1. Wyjaśnij, na czym polegają następujące ruchy
wykonywane przez rośliny:
nastie, taksje i tropizmy.
2. Dokonaj analizy poniższych schematów kończyn
kręgowców. Wyjaśnij, jaki jest związek między budową
kończyny a sposobem poruszania się organizmu.
3. Wyjaśnij pojęcia: narządy
analogiczne, narządy homologiczne.
4. Określ sposób poruszania się i
przystosowania w budowie ciała,
które go umożliwiają u
następujących organizmów:
lampart morski, węgorz elektryczny,
ameba, antylopa, traszka karpacka,
ropucha szara, rusałka pawik,
pomrów wielki, stułbia płowa.